Κορονοϊός: Πότε (και πώς) θα τελειώσει οριστικά η πανδημία
Η ερώτηση στην οποία χιλιάδες επιστήμονες και πολιτικά πρόσωπα επιδιώκουν να βρουν την απάντηση. Πότε επιστρέφουμε στην κανονικότητα;
- 19 ΟΚΤ 2020
Αν η ‘κανονικότητα’ ισοδυναμεί με ένα κατάμεστο Camp Nou (90.000 θεατές), που παρακολουθεί την Μπαρτσελόνα κόντρα στη Ρεάλ ή με μια συναυλία του Bruce Springsteen σε ένα κατάμεστο στάδιο San Siro, τότε αυτό το ταξίδι έχει ακόμα δρόμο.
Μια περίπλοκη συνθήκη
Μια ευρέως διαδεδομένη άποψη, είναι πως με την ανακάλυψη του εμβολίου για τον κορονοϊό, αμέσως η πανδημία θα δεχτεί ένα καίριο πλήγμα και θα εξουδετερωθεί. Η πραγματικότητα είναι λίγο πιο περίπλοκη: το εμβόλιο μπορεί να αποδειχθεί πραγματικά πολύτιμο, εάν συνοδευθεί με συνέχιση της τήρησης των μέτρων υγιεινής (μάσκα + τακτικό πλύσιμο χεριών) και τήρηση αποστάσεων. Ο καθορισμός του χρονοδιαγράμματος για την επιστροφή στην κανονικότητα, ορίζεται από τρεις μεταβλητές:
α) Πότε θα επιτευχθεί η ανοσία της αγέλης. O Paul Offit, διευθυντής του Κέντρου Εκπαίδευσης Εμβολιασμού στο Νοσοκομείο Παίδων της Philadelphia μας δίνει ένα παράδειγμα, που αφορά την αμερικανική κοινωνία, αλλά αποτελεί σαφές δείγμα όσων θα τηρηθούν σε κάθε χώρα: η υπόθεση πάνω στην οποία εργαζόμαστε, αναφέρει πως απαιτείται ο εμβολιασμός τουλάχιστον των 2/3 του πληθυσμού, με ένα εμβόλιο που παρέχει τουλάχιστον 75% ανοσία. Αν το εμβόλιο παρέχει λιγότερο από 75% ανοσία, τότε θα χρειαστεί να εμβολιαστεί ακόμα μεγαλύτερο κομμάτι του πληθυσμού.
β) Πότε θα είναι διαθέσιμο ένα ασφαλές εμβόλιο. Στην Ελλάδα, ο υπουργός Υγείας πριν από μερικούς μήνες διαβεβαίωνε πως οι πρώτες δόσεις ενός εμβολίου για τον κορονοϊό θα γίνονταν διαθέσιμες πριν από το τέλος του 2020. Το τρενάκι του τρόμου που ονομάζεται Covid-19 τον διέψευσε και σήμερα φαντάζει αρκετά δύσκολο να δούμε ένα ευρωπαϊκής προέλευσης εμβόλιο να γίνεται διαθέσιμο, αρχικά προς ηλικιωμένους και εργαζόμενους στην υγεία, πριν από τον Ιανουάριο.
Η προοπτική του μαζικού εμβολιασμού εκατοντάδων εκατομμυρίων ανθρώπων είναι ένας εφιάλτης logistics και όχι μόνο. Σύμφωνα με το περιοδικό Nature, ακόμα και χώρες με οικονομική ευρωστία όπως οι ΗΠΑ, εκτιμάται πως θα καταφέρουν να εμβολιάσουν την πλειονότητα του πληθυσμού τους, μέχρι το τέλος του δεύτερου τριμήνου του 2021, πιθανότατα και λίγο αργότερα. Τον περασμένο μήνα, ο Anthony Fauci, ο ‘Τσιόδρας’ των ΗΠΑ που λατρεύει να μισεί ο Donald Trump, περιέγραφε τις καθυστερήσεις στην έγκριση των εμβολίων ως μια αναμενόμενη κατάσταση, που αναδεικνύει την έμφαση των ιατρικών ερευνών στην ασφάλεια του κάθε ατόμου που θα λάβει το εμβόλιο.
Ο Anthony Fauci προέβλεπε επίσης, πως η ‘κανονικότητα’, δηλαδή μια καθημερινότητα γεμάτη από κοινωνικές εκδηλώσεις χωρίς απαραίτητα χρήση μάσκας, θα επιστρέψει πιθανότατα το φθινόπωρο του 2021, σε περίπου ένα χρόνο από σήμερα. Σε αυτή την υπόθεση πρέπει να συμπεριλάβουμε και το ζήτημα του ‘εθνικισμού των εμβολίων’, δηλαδή το πόσο εφικτή θα γίνει η συνεργασία ανεπτυγμένων – αναπτυσσόμενων χωρών για την ευρεία διάθεση του εμβολίου και κατά πόσο θα είναι οικονομικά προσιτό για κάθε άτομο, εργαζόμενο ή μη, ώστε να το αγοράσει. Μοιάζει χαοτική η εποχή ‘Covid, αλλά με εμβόλιο’ και χωρίς συγκεκριμένο σενάριο. Θα είναι.
γ) Πόσοι άνθρωποι θα δεχθούν να εμβολιαστούν. Το κίνημα των αρνητών της μάσκας πολεμά καθημερινά και την προοπτική του εμβολιασμού, πάντα μέσω fake news και πληροφοριών που βασίζονται κυρίως στην φαντασία και όχι στην πραγματικότητα. Η USA Today σε έρευνά της έχει καταγράψει πως τα 2/3 των Αμερικάνων δεν επιθυμούν να λάβουν το εμβόλιο όταν αυτό γίνει διαθέσιμο για πρώτη φορά, ενώ το 1/3 των ερωτηθέντων απάντησε πως δεν επιθυμεί γενικά να εμβολιαστεί. Ζούμε βέβαια, σε μια καθημερινότητα όπου οι αρνητές του κορονοϊού αλλάζουν γνώμη, αφού κολλήσουν τον ιό. Είναι άραγε αυτός ο μοναδικός δρόμος για την καθολική αποδοχή του εμβολιασμού;
Συμπέρασμα
Τις προάλλες διάβασα μια δήλωση του Bruce Springsteen πως έτρεφε μια ‘ελάχιστη αισιοδοξία’ πως το καλοκαίρι του 2021 θα καταφέρει να βγει σε συναυλιακή δράση με την μπάντα του, την E Street band. Για την ίδια εποχή, μέχρι στιγμής έχει οριστικοποιηθεί η διεξαγωγή του αναβληθέντος Euro 2020, αλλά και οι Ολυμπιακοί Αγώνες που δεν έγιναν το καλοκαίρι του 2020, στο Τόκιο.
Με τα σημερινά δεδομένα, δεν φαίνεται εφικτή η διεξαγωγή κοινωνικών συναθροίσεων όπως αγώνες και συναυλίες χωρίς υγειονομικά μέτρα. Με τα σημερινά δεδομένα, θα χρειαστεί να αντιμετωπίσουμε την μάσκα και το social distancing σαν μια νέα νόρμα, που θα διαρκέσει τουλάχιστον άλλους 8-10 μήνες.
Αυτό στο οποίο ορκίζεται κάθε επιδημιολόγος και θα μας βγάλει σίγουρα, ίσως και άμεσα από την πανδημία, είναι τα μέτρα υγιεινής. Δηλαδή αν συνεχίσεις να πλένεις τα χέρια σου και να μην συνωστίζεσαι και να φοράς μάσκα στο μετρό, τότε και ραντεβού χωρίς μάσκα θα μπορείς να βγαίνεις και το μακρύ ταξίδι της επιστροφής στην προ-Covid εποχή, θα ολοκληρωθεί πιο γρήγορα.
