Πού πάνε τα προφίλ μας στα social media όταν πεθαίνουμε
- 19 ΝΟΕ 2023
Παγκόσμια Ημέρα του Άνδρα και Παγκόσμια Ημέρα της Τουαλέτας σήμερα και, κάνοντας μια γρήγορη διαδικτυακή έρευνα για τη δεύτερη, έμαθα πως ένας άνθρωπος, χωρίς να έχει σημασία πόσο συχνά σπάει τα άλατα στις αρθρώσεις του με τη βοήθεια της λεκάνης, περνά περίπου 1,5 χρόνο από τη ζωή του σε αυτή. Θλιβερό. Ανθρώπινο, αλλά θλιβερό.
Ακόμα πιο θλιβερό, μάλλον στενάχωρο, είναι ο λογαριασμός κάποιου που έχει πεθάνει στα social media: αιωρείται στον διαδικτυακό ουρανό όπως ένας χαρταετός που, αντί για το έμβλημα κάποιας ποδοσφαιρικής ομάδας, έχει τη φάτσα του.
Την ίδια στιγμή, οι διαδικτυακοί του φίλοι, ψεύτικοι και αληθινοί, στενοί και μακρινοί, έχουν τη δυνατότητα να επεξεργαστούν με το πάσο τους τις παλιές φωτογραφίες και τοποθετήσεις του. Ξοδεύουν χρόνο από τη ζωή τους στο προφίλ ενός ανθρώπου που πίστευε και εκείνος -λανθασμένα όπως αποδείχθηκε- ότι έχει χρόνο. Με κάθε κλικ ή swipe, οι ζωντανοί πατούν πάνω σε νάρκες νοσταλγίας χωρίς να κινδυνεύει η σωματική τους ακεραιότητα. Το θαύμα των social media!
Ο λογαριασμός χωρίς κηδεμόνα δεν παρουσιάζει καμία σύνδεση με τις παγκόσμιες ημέρες που αναφέρθηκαν στην εισαγωγή, ωστόσο το αίσθημα της θλίψης και για τις δύο περιπτώσεις είναι όσο έντονο χρειάζεται για να τοποθετηθούν μαζί στο ίδιο κείμενο. Αφορμή για να γραφτεί, βέβαια, είναι ο θάνατος ενός δικού μου διαδικτυακού φίλου ο οποίος μου ήταν άγνωστος. Δεν ξέρω πόσο νόημα βγάζει κάτι τέτοιο, αλλά τι βγάζει νόημα στις μέρες μας;
Ο φίλος αυτός πέθανε ξαφνικά την περασμένη εβδομάδα και υπό άλλες συνθήκες, αν ήταν διάσημος δηλαδή, το «ξαφνικά» θα το διαβάζαμε στα μεγάλα ειδησεογραφικά μέσα της χώρας. Όχι τυχαία, η συγκεκριμένη λέξη κάνει trigger στα άτομα που έχουν συνδέσει τον ξαφνικό θάνατο με το εμβόλιο κατά του κορονοϊού και έτσι, κάτω από την είδηση θα γινόταν μια δεύτερη Μάχη του Σκρα. Αντί για ξιφολόγχες θα χρησιμοποιούσαν πληκτρολόγια.
Την Παρασκευή, στριμωγμένη μαζί με άλλες ειδοποιήσεις στο Facebook, εμφανίστηκε μία που με παρότρυνε να ευχηθώ «χρόνια πολλά» στον χρήστη που δεν βρίσκεται πλέον ανάμεσά μας αν και, στην παράλληλη πραγματικότητα που ζούμε, παραμένει (σχεδόν) ενεργός. Οι αποχαιρετιστήριες αναρτήσεις που εμφανίστηκαν στο προφίλ του είναι αμέτρητες.
Προβληματίστηκα. Προβληματίστηκα γιατί η πρώτη σκέψη που έκανα ήταν το κλασικό «πέθανε λίγες μέρες πριν τα γενέθλιά του». Μετά από λίγα δευτερόλεπτα, περίπου όσο χρειάζεται η κάφτρα του τσιγάρου για να σβήσει στο τασάκι, αναρωτήθηκα τι θα απογίνει αυτός ο λογαριασμός τώρα που δεν υπάρχει κανένας να κάνει log in.
Την απάντηση μου την έδωσε -ποιος άλλος;- το ίδιο το Facebook που έχει φροντίσει για όλους μας ακόμα και αν κάποιοι απειλούν πως θα αποχωρήσουν από την πλατφόρμα. Σε μία μάλλον διαφορετική από τις συνηθισμένες διαθήκη, μπορείς να επιλέξεις το άτομο που θα διαχειριστεί τον λογαριασμό σου μετά τα αμέτρητα RIP και «θα μας λείψεις» στον τοίχο σου.
«Μπορείτε να επιλέξετε είτε να ορίσετε έναν υπεύθυνο λογαριασμού σε περίπτωση θανάτου, ο οποίος θα χειρίζεται το κύριο προφίλ σας “εις μνήμην”, είτε να διαγράψουμε οριστικά τον λογαριασμό σας από το Facebook. Αν δεν επιλέξετε την οριστική διαγραφή του λογαριασμού σας, μόνο το κύριο προφίλ σας θα μετατραπεί σε “εις μνήμην”, εφόσον ενημερωθούμε για τον θάνατό σας».
Να λοιπόν τι συμβαίνει στα προφίλ μας όταν πεθαίνουμε: Μένουν ενεργά για να μας θυμούνται οι πολλοί ή διαγράφονται για να μας θυμούνται οι λίγοι. Στην πρώτη περίπτωση, σκεφτείτε ότι τις ειδοποιήσεις στο προφίλ που πλέον έχει μετατραπεί σε «εις μνήμην», θα τις κοιτάζει κάποιος από την τουαλέτα του. Και ας μη γιορτάζει την αντίστοιχη Παγκόσμια Ημέρα.
