Safe City, Clearview, ή πώς θα χάσεις κάθε ίχνος ιδιωτικότητας
Αρκεί μια φωτογραφία στο Facebook, ένα post στο Instagram, μια έξοδος για περίπατο στη γειτονιά σου, ώστε η κυβέρνηση να γνωρίζει κάθε σου βήμα. Δεν είναι πλοκή του 'Black Mirror', αλλά οι νέοι μέθοδοι ιχνηλάτησης πληθυσμού, όπως ακολουθούνται στη Ρωσία και - πιθανότατα πολύ σύντομα- στις ΗΠΑ.
- 12 ΜΑΙ 2020
Ο τίτλος αυτού του θέματος έχει ήδη προκαλέσει έκρηξη αδρεναλίνης μέσα στα κεφάλια συνομωσιολόγων. Όμως η διαρκής επίβλεψη πληθυσμών μέσα από χιλιάδες κάμερες με λογισμικό αναγνώρισης προσώπου είναι μια συνθήκη σε εξέλιξη, ενώ η εγκατάσταση αντίστοιχων λογισμικών επίβλεψης στα smartphones των πολιτών, εξετάζεται ήδη ως πιθανό μέτρο για την ιχνηλάτηση επαφών κορονοϊού. Στις ΗΠΑ, μια tech startup επιχειρεί να ‘θρέψει’ τον ανταγωνισμό, παρέχοντας παρόμοια εργαλεία στα χέρια της αμερικάνικης κυβέρνησης. Μια παράξενη ‘μάχη’ έχει ήδη ξεκινήσει.
Στο ξέσπασμα της πανδημίας του κορονοϊού, η Ρωσία καυχιόταν ότι θα ακολουθούσε το παράδειγμα της Κίνας και πως με βασικό εργαλείο την τεχνολογία, θα κατάφερνε να βγει νικήτρια στην μάχη κόντρα στον ιό. Σήμερα παρά το γεγονός πως έχουν διεξαχθεί περισσότερα από πέντε εκατομμύρια τεστ, παρά την εξονυχιστική πολιτών μέσα από κάμερες με τεχνολογία αναγνώρισης προσώπων, η Ρωσία μετρά σταθερά 10.000-11.000 κρούσματα κορονοϊού κάθε μέρα. Παρ’όλα αυτά, ο δήμαρχος της Μόσχας, Sergei Sobyanin θα συνεχίσει να επιμένει στην πιστή εφαρμογή όσων προστάζει το πρόγραμμα ‘Safe City’,
Τι σημαίνει ‘Safe City’
Σήμερα, όλοι οι πολίτες καλούνται από τον Βλάντίμιρ Πουτιν να κυκλοφορούν εκτός σπιτιού φορώντας μάσκα, ενώ οι πάσχοντες από τον ιό, πρέπει να μένουν σε κατ’οίκον καραντίνα. Μέσα στο δίκτυο παρακολούθησης ‘Safe City’, ο κάθε πολίτης που θα επιχειρήσει να βγει από το σπίτι του έχοντας συμπτώματα, θα εντοπιστεί αμέσως, ακόμα κι αν το πρόσωπο του καλύπτεται από μάσκα, φουλάρι ή κράνος. Σύμφωνα με τους The Moscow Times, περισσότερα από 200 περιστατικά ατόμων που επιχείρησαν να σπάσουν την καραντίνα, εντοπίστηκαν μέσα από κάμερες. ενώ το BBC αναφέρει πως η ρωσική κυβέρνηση αναμένει σύντομα την ανάπτυξη παρόμοιου λογισμικού επίβλεψης και αναγνώρισης προσώπων για κινητά τηλέφωνα, ένα ‘digital pass’ που φιλοδοξεί να κάνει ακόμα πιο εύκολη την ιχνηλάτηση επαφών.
H ‘μαγική εικόνα’ της Clearview
H Clearview σύμφωνα με το Vox, είναι μια εταιρεία ανάπτυξης τεχνητής νοημοσύνης, η οποία μέχρι σήμερα ειδικευόταν στην συλλογή ψηφιακών δεδομένων (φωτογραφίες, επαφές, διευθύνσεις) για τη σύλληψη κακοποιών και άλλων παραβατικών στοιχείων. Ανάμεσα στις σημαντικές επιτυχίες της συγκεκριμένης εταιρείας, ήταν η ταυτοποίηση στοιχείων που αφορούσαν μέλη εγκληματικών οργανώσεων με διεθνή δράση και κυκλώματα παιδεραστίας. Παράλληλα, όμως η Clearview έχει συνεργαστεί και με brands όπως το NBA, τα πολυκαταστήματα Macy’s και Best Buy, αλλά και με προσωπικότητες αμφιλεγόμενης νομιμότητας από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Πρόσφατα, σύμφωνα με το NBC, η εταιρεία έκανε μια ανατρεπτική κίνηση, τερματίζοντας τις παραπάνω συνεργασίες, ώστε να προσεγγίσει ανώτατους ομοσπονδιακούς και πολιτειακούς αξιωματούχους των ΗΠΑ, με σκοπό τη συνεργασία, για την ιχνηλάτηση κρουσμάτων κορονοϊού.
Πως λειτουργεί η εφαρμογή της Clearview
Είναι απλό και ταυτόχρονα ‘σατανικό’: Κάνοντας upload ένα screenshot, μια εικόνα από το Facebook ή το Instagram ενός τυχαίου ατόμου, μέσα από μια βάση 3 δισεκατομμυρίων φωτογραφιών που η Clearview υποστηρίζει πως διαθέτει, διασταυρώνεται αμέσως η ταυτότητα του εκάστοτε εικονιζόμενου.
Κινδυνεύουμε; Από τι ακριβώς;
Κάθε συζήτηση περί μαζικής επίβλεψης πληθυσμών μέσω τεχνολογιών τεχνητής νοημοσύνης εγείρει ερωτήματα περί της καταστρατήγησης ατομικών ελευθεριών. Ο αντίλογος περί της ‘επιλεκτικής χρήσης’ αυτών, όπου κρίνεται αναγκαίο, είναι τουλάχιστον πονηρός και ανοικτός σε ερμηνείες. Η τεχνολογία αναγνώρισης προσώπου έχει κάνει σημαντικά βήματα μπροστά μεν, αν και παραμένει ευάλωτη σε ‘bugs‘ που μπορούν ακόμα και να στοχοποιήσουν ζωές.
