Sputnik V: Πόσο ασφαλές είναι το περιβόητο ρώσικο εμβόλιο;
- 18 ΑΥΓ 2020
Σήμερα ο Υπουργός Υγείας Βασίλης Κικίλιας, ανακοίνωσε πως σε περίπου 136 μέρες, η Ελλάδα θα εφοδιαστεί με 700.000 δόσεις του εμβολίου κατά του κορονοϊού, το οποίο αυτή την εποχή βρίσκεται στο τελευταίο στάδιο των κλινικών δοκιμών. Αν αυτές οι δοκιμές αποδειχθούν επιτυχημένες, τότε θα ανάψει και το πράσινο φως για την διάθεση του στην Βρετανία και σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ανάμεσα τους και η Ελλάδα. Ναι, αλλά η Ρωσία έχει ήδη έτοιμο εμβόλιο και προετοιμάζεται για μαζικούς εμβολιασμούς από τον Οκτώβριο. Τι συμβαίνει με το ‘Sputnik V‘; Πρόκειται περί ιατρικού θαύματος ή απάτης;
Tι είναι;
Λέγεται ‘Sputnik V’, έχοντας πάρει το όνομα του από το Sputnik 1, τον πρώτο τεχνητό δορυφόρο που εκτοξεύτηκε από την Σοβιετική Ένωση στο διάστημα, το 1957. Το εμβόλιο έχει αναπτυχθεί από το Κέντρο Επιδημιολογίας και Μικροβιολογίας Gamaleya, το οποίο υπάγεται στο Υπουργείο Υγείας της Ρωσίας και εδρεύει στην Μόσχα.
Το εμβόλιο δίδεται στον ασθενή σε δυο δόσεις, με χρονική απόσταση μεταξύ τους που κυμαίνεται στις 21 ημέρες. Οι δυο δόσεις περιέχουν τροποποιημένους αδενοϊούς, οι οποίοι μέσα στην σύνθεση τους διαθέτουν και το γονίδιο που σχηματίζει την πρωτεΐνη του ιού SARS-CoV-2. Πρόκειται για την πρωτεΐνη που ωθεί τον ιό να εισχωρήσει στα ανθρώπινα κύτταρα. Θεωρητικά, ένα τέτοιο εμβόλιο αποτελεί ισχυρή γραμμή ανοσίας του οργανισμού κόντρα στον κορονοϊό. Πάνω στην ίδια λογική παρασκευάζονται και αρκετά εμβόλια άλλων χωρών που βρίσκονται αυτή τη στιγμή σε διάφορα στάδια κλινικών δοκιμών.
Πώς ετοιμάστηκε τόσο γρήγορα
Σε έναν κυκεώνα συγκεχυμένων πληροφοριών από την παγκόσμια ιατρική κοινότητα, έχει γίνει σαφές πως οι Ρώσοι επιστήμονες έχουν ολοκληρώσει τις πρώτες δυο φάσεις κλινικών δοκιμών σε περιορισμένο δείγμα εθελοντών με απόλυτη επιτυχία, στις αρχές Αυγούστου. Παρ’ όλα αυτά, δεν έχουν δοθεί σαφή αριθμητικά δεδομένα ως προς την επιτυχία αυτών των δοκιμών.
Η τρίτη φάση των δοκιμών, κατά την οποία το εμβόλιο δίδεται πειραματικά σε ευρύτερο δείγμα εθελοντών, έχει ξεκινήσει από τις 12 Αυγούστου, με συμμετοχές εθελοντών από Βραζιλία, Μεξικό, Σαουδική Αραβία, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Με άλλα λόγια, χωρίς αναλυτικά δεδομένα για τη δράση του εμβολίου στον ανθρώπινο οργανισμό και χωρίς την ολοκλήρωση της τρίτης φάσης δοκιμών, δεν είναι καθόλου σαφές αν το ρώσικο εμβόλιο είναι αποτελεσματικό.
Ερωτηματικά και ανησυχία
Ένα εμβόλιο που ονομάζεται ‘Sputnik V’ και η έναρξη της παραγωγής του αναγγέλλεται από τον ίδιο τον Vladimir Putin, είναι ξεκάθαρο που ακριβώς αποσκοπεί: στο να εκτοξευτεί ξανά η περηφάνια του ρώσικου λαού στο ίδιο σύμπαν με αυτό που ήδη κείτεται η ένδοξη μνήμη του πρώτου Sputnik.
Επιστρέφοντας όμως στη γη, μας περιμένει μια απορία: Τι θα συμβεί αν μια μέρα έστω ένας εμβολιασμένος Ρώσος πολίτης ξυπνήσει με επίμονο πυρετό και βήχα και λίγο αργότερα διαπιστωθεί πως πάσχει από κορονοϊό; Τι θα σημαίνει για την πανδημία αν η (όψιμη;) ασφάλεια του ρώσικου εμβολίου ωθήσει εκατοντάδες χιλιάδες Ρώσους να ζήσουν ξανά σε πλήρη κανονικότητα, μακριά από τις επιταγές του social distancing και της μάσκας προστασίας;
Τι θα σημαίνει μια πιθανή επιβεβαίωση πως το εμβόλιο δεν προστατεύει από τον ιό, για τους οπαδούς του κινήματος των αντί-εμβολιαστών; Πόσο θα ενισχυθούν οι ακραίες θέσεις τους περί ‘επικινδυνότητας’ των εμβολίων;
Ο Francois Balloux, καθηγητής επιδημιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου, έχει χαρακτηρίσει ‘απρόσεκτη και ανόητη’ την απόφαση για το ξεκίνημα της εκστρατείας εμβολιασμού από την κυβέρνηση της Ρωσίας, τονίζοντας πως “οποιαδήποτε επιπλοκή, θα έχει τρομακτικές συνέπειες στη δημόσια υγεία και θα προκαλέσει μαζική οπισθοχώρηση στο ζήτημα της αποδοχής των εμβολίων από τους πολίτες κάθε χώρας”.
Μέχρι αυτή τη στιγμή, η Ρωσία έχει ήδη ξεκινήσει business με το υπό-ανάπτυξη εμβόλιο της. Ο ίδιος ο Vladimir Putin το έχει προτείνει τόσο στην κυβέρνηση της Γερμανίας όσο και στον πρόεδρο των ΗΠΑ, Donald Trump, παίρνοντας αρνητική απάντηση. Γιατί άραγε;