Στην πρώτη γραμμή των ουκρανικών συνόρων
Βυθισμένοι μέχρι τα γόνατα στα χιόνια, οι Ουκρανοί στρατιώτες αναζητούν λίγο σήμα στο κινητό για να μιλήσουν με τους δικούς τους. Την ίδια στιγμή πολύ μακρινές πρωτεύουσες αποφασίζουν για τη μοίρα τους.
- 6 ΦΕΒ 2022
Γαλλικά πλοία τριγυρίζουν τη Μεσόγειο έτοιμα να περάσουν τον Βόσπορο για τη Μαύρη Θάλασσα αν χρειαστεί, αμερικανικά μαχητικά τζετ κάνουν βόλτες πάνω από τη Βαλτική, όσο μία ρωσική ναυτική άσκηση στη Βόρεια Θάλασσα βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής από την Ιρλανδία. Όλα αυτά συμβαίνουν χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά από την Ουκρανία, όπου στρατιώτες βρίσκονται εγκλωβισμένοι σε χαρακώματα γεμάτα χιόνι. Κι όμως, οι μακρινές εξελίξεις ίσως να παίξουν ρόλο για το μέλλον, για τις ζωές τους.
Η Ευρώπη είχε την τύχη να μη δει σχεδόν καμία πολεμική σύγκρουση στο έδαφος της μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, εκτός από τον αιματηρό Εμφύλιο της πρώην Γιουγκοσλαβίας και της συγκρούσεις στις χώρες του Καυκάσου. Η ιδανική αυτή συνθήκη όμως έπαψε να αποτελεί γεγονός όταν ο Ρωσο-Ουκρανικός πόλεμος το 2014 έριξε και πάλι τη σκιά του πολέμου πάνω από τη Γηραιά Ήπειρο. Αυτόν τον καιρό η παρατεταμένη αυτή σύγκρουση κορυφώνεται ξανά.
Τα τύμπανα του πολέμου ηχούν, ο Vladimir Putin γίνεται ξανά ο πιο επικίνδυνος άνθρωπος στον πλανήτη, ενώ οι ΗΠΑ και ο Πρόεδρος Joe Biden ανησυχούν πως η συγκέντρωση δεκάδων χιλιάδων Ρώσων στρατιωτών στα σύνορα με την Ουκρανία ίσως αποτελεί το πρελούδιο για τη μεγαλύτερη εισβολή επί ευρωπαϊκού εδάφους από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο μέχρι σήμερα.
Γεωστρατηγικές πολιτικές, κόκκινα τηλέφωνα που χτυπούν μόνο σε περίπτωση συναγερμού, γενική επιφυλακή και συζητήσεις στα πιο ψηλά κλιμάκια της παγκόσμιας πολιτικής σκηνής. Από τη μία πλευρά, γιατί από την άλλη υπάρχουν Ουκρανοί φαντάροι που ψάχνουν λίγο σήμα για να επικοινωνήσουν με τους δικούς τους. Δεν έχουν ιδέα τι τους περιμένει, δηλώνουν όμως έτοιμοι.
Στην πρώτη γραμμή των ουκρανικών συνόρων, σε ένα μέρος που δείχνει έτοιμο να υποδεχθεί μία πολεμική σύγκρουση, οι στρατιώτες των μονάδων Zolote -το όνομα θα πεις «χρυσός»- περιμένουν βουτηγμένοι στο χιόνι και τον πάγο. Εκεί κοντά υπάρχουν αντίπαλοι στρατιώτες που υποστηρίζουν τη ρωσική επέμβαση. Όλοι φοβούνται ότι αργά ή γρήγορα οι ελεύθεροι σκοπευτές θα αρχίσουν να πατούν τη σκανδάλη.
«Κάνουμε πλάκα λέγοντας ότι η ελπίδα πεθαίνει τελευταία. Όλοι μας περιμένουμε να γίνει ειρήνη. Δεν μπορούμε να δεχθούμε επισκέψεις από κανέναν – τα παιδιά και τα εγγόνια μας που μένουν μακριά δεν έχουν τρόπο να έρθουν εδώ» δηλώνει χαρακτηριστικά στο μικρόφωνο του Associated Press μία ηλικιωμένη γυναίκα της περιοχής. Η επαρχία Ντονμπάς από το 2014 μέχρι σήμερα βρίσκεται σε μόνιμη επιφυλακή – βομβαρδισμοί, συγκρούσεις, απειλή πολέμου.
Εδώ στα ανατολικά σύνορα Ουκρανίας-Ρωσίας τα πάντα κρέμονται από μία κλωστή. Υπάρχουν στρατιώτες με τη σημαία της πρώτης και ομάδες στρατιωτών που δηλώνουν πιστές στη ρωσική πλευρά. Μπορεί για το Κίεβο πολύ συχνά να αποφασίζουν πρωτεύουσες πολύ μακριά από εκείνο, αλλά αυτή εδώ η ταλαιπωρημένη ανατολική επαρχία είναι ακόμα πιο μακριά από τα κέντρα αποφάσεων.
Τα εθνικά -ή και εθνικιστικά πάθη- είναι έντονα και η ατμόσφαιρα τεταμένη. Όσο όμως οι δύο αντιμαχόμενες πλευρές ερίζουν για την περιοχή, η πραγματικότητα μιλά από μόνη της: δεν υπάρχει ηλεκτρισμός, φυσικό αέριο, νερό η προμήθειες. Τα πάντα είναι χαλασμένα.
Καλώς ήλθατε στην πρώτη γραμμή των συνόρων Ουκρανίας-Ρωσίας, εκεί όπου τίποτα δε λειτουργεί και οι μοίρες των ανθρώπων αποφασίζονται σε πολιτικά γραφεία με δερμάτινους καναπέδες δεκάδες χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά.
