Στις Μπαχάμες, τα κοχύλια στερεύουν

H Οργάνωση Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ (FAO) έχει προβλέψει ότι εάν συνεχιστεί με τον ίδιο ρυθμό η υπεραλίευση των θαλασσών σε παγκόσμια κλίμακα, μέχρι το 2100 η παραγωγικότητα των ωκεανών θα έχει μειωθεί κατά 11%. Ένα ποσοστό, το οποίο κρούει τον κώδωνα του κινδύνου σε ευσυνείδητους πολίτες που τρομάζουν από τον ανεξέλεγκτο εκτροχιασμό του πλανήτη (μια συνέπεια της υπεραλίευσης συνέβη και στη Μεσόγειο, με τις μωβ μέδουσες πέρσι), αλλά κανείς δεν μπορεί να αισθανθεί το μέγεθος της επικείμενης καταστροφής όσο οι λαοί που είναι εξαρτημένοι σε άμεσο οικονομικό επίπεδο από τα είδη που προβλέπεται να εκλείψουν.

Το χαρακτηριστικότερο παράδειγμα απαντάται στις Μπαχάμες και στο εθνικό τους προϊόν: τα κοχύλια. Για πολλές γενιές, τα μεγάλα οστρακοειδή ήταν η πιο εύκολη λεία για το νησιωτικό σύμπλεγμα του Ατλαντικού ωκεανού: οι ψαράδες βούταγαν στα νερά και αμέσως έβγαιναν με σακούλες γεμάτες. Τώρα χρειάζεται να πάνε πιο βαθιά, όλο και πιο βαθιά, φτάνοντας μερικές φορές και τα 48 χιλιόμετρα από την ακτή για να μη γυρίσουν με άδεια χέρια.

Δεν είναι μόνο το βασικό έδεσμα που φτάνει στο τραπέζι τους. Είναι η οικονομία τους, το εμπόριό τους, η ιστορία τους, η ταυτότητά τους. «Χωρίς τα κοχύλια, τι υποτίθεται ότι θα κάνουμε;», ρωτάει ρητορικά στο Associated Press η Tereha Davis, μια επαγγελματίας ψαράς 49 ετών, ανακαλώντας ότι ποτέ άλλοτε το κυνήγι των κοχυλιών δεν ήταν τόσο δύσκολο στις Μπαχάμες.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του νησιωτικού κράτους, στο πέρασμα των τελευταίων πέντε δεκαετιών, η ζήτηση για κοχύλια έχει κάνει άλμα από τους 750 τόνους στους 4.178 τόνους τον χρόνο. Οπότε, δεν προκαλεί ιδιαίτερη έκπληξη το γεγονός ότι αρχίζουν να εκλείπουν: τα συγκεκριμένα κοχύλια έχουν προσδόκιμο ζωής τα 35 έτη και σε ηλικία αναπαραγωγής βρίσκονται έπειτα από τα πρώτα 3-5 χρόνια, όταν πια το πάχος του κελύφους τους είναι τουλάχιστον 15 χιλιοστά.

Οι ταχύτητες και τα ποσοστά αλίευσης στις Μπαχάμες δεν αφήνουν τους οργανισμούς να φτάσουν μέχρι εκεί, εκτός εάν βρίσκονται σε πολύ βαθιά νερά. Με τους πρόωρους θανάτους των ενήλικων κοχυλιών, ο ρυθμός της αναπαραγωγής τους όλο και μειώνεται. Οι ψαράδες που δουλεύουν με τις ευσυνείδητες μεθόδους, βλέπουν τη διαφορά στις ψαριές τους.

Σε περίπτωση που καταρρεύσει κάποια στιγμή όλη η βιομηχανία των κοχυλιών, θα επιφέρει ανεργία σε πάνω από 9.000 ψαράδες στις Μπαχάμες, όπως εκτιμά το National Geographic.

Αλλά δεν είναι μόνο οικονομικό το ζήτημα: τα κοχύλια είναι μια πολύτιμη πηγή πρωτεϊνών και σιδήρου για τους κατοίκους (όλα τα μέρη εκτός από το κέλυφος είναι βρώσιμα), είναι επίσης το εθνικό τους trademark, όπως αποτυπώνεται στα εκατοντάδες τουριστικά είδη, αλλά και το έμβλημα που επέλεξαν να μετατρέψουν σε μνημείο στο αεροδρόμιο Λίντεν.