Hossein Ghaem/Unsplash
ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΑΔΕΣΠΟΤΩΝ ΖΩΩΝ

Τα ζώα της Ελλάδας μόλις απέκτησαν τους δικούς τους συνηγόρους

Μιλήσαμε με την Έλενα Δέδε, δικηγόρο και ιδρύτρια του Dogs' Voice για τη δημιουργία της πρώτης πλατφόρμας στη χώρα μας, που θα παρέχει σε πολίτες και φιλοζωικές οργανώσεις δωρεάν νομική καθοδήγηση και δικαστική εκπροσώπηση σε υποθέσεις κακοποίησης.

Το Dogs’ Voice ιδρύθηκε το 2015 ως μία πλατφόρμα για να συνδέσει ανθρώπους που ήθελαν και έψαχναν να υιοθετήσουν σκύλο ή γάτα με οργανώσεις που έβρισκαν αδέσποτα ζώα, τα φρόντιζαν και στόχο είχαν να τους βρουν ένα σπίτι για να φύγουν από τους δρόμους. Εξελίχθηκε αμέσως σε μία βάση δεδομένων που ανά πάσα στιγμή μπορούσε να γνωρίζει ο καθένας ποια είναι τα διαθέσιμα προς υιοθεσία ζώα και κατέληξε να είναι σήμερα, οκτώ χρόνια μετά, ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός για την προστασία των αδέσποτων ζώων στη χώρα μας.

Στηρίζει το έργο 130 φιλοζωικών οργανώσεων πανελλαδικά, διαθέτει το μεγαλύτερο δίκτυο προώθησης αδέσποτων σκύλων σε υπεύθυνες υιοθεσίες, εξειδικεύεται στη διαχείριση κρίσεων (με οργανωμένη δράση για παράδειγμα στη διάσωση ζώων στις φωτιές στο Μάτι και στους Θρακομακεδόνες), τρέχει προγράμματα στειρώσεων, εφαρμόζει ολοκληρωμένο πρόγραμμα προστασίας αστικής πανίδας σε επίπεδο τοπικής αυτοδιοίκησης και παρέχει νομική υποστήριξη σε καταγγελίες κακοποίησης ζώων – αυτή την τελευταία δράση ήρθε τώρα να εξελίξει και να την περάσει σε άλλο επίπεδο. 

Το Dogs’ Voice ανακοίνωσε σήμερα -για συμβολικούς λόγους-, ανήμερα της Παγκόσμιας Ημέρας των Αδέσποτων Ζώων (04/04), το λανσάρισμα της πλατφόρμας «Συνήγοροι για τα Ζώα Ελλάδος», της πρώτης στη χώρα μας (αλλά και σε πολλές άλλες χώρες στην Ευρώπη και στον υπόλοιπο κόσμο) που στοχεύει να γίνει η νομική φωνή των ζώων στην Ελλάδα. 

Πώς γεννήθηκε η ιδέα

Όπως εξηγεί η ιδρύτρια του Dogs’ Voice και δικηγόρος στο επάγγελμα, Έλενα Δέδε, η ιδέα προέκυψε από το γεγονός ότι «δεν γίνεται να μιλάμε για προστασία των ζώων, χωρίς αυτή να περνάει από το νομικό οικοσύστημα και αυτό είναι ένα αίτημα που τίθεται όλο και πιο επιτακτικά από όλο και μεγαλύτερο μέρος της κοινωνίας». 

Μαζί με την ομάδα της, διαπίστωσαν ότι υπάρχει ένα τεράστιο κενό, αφενός όσον αφορά την εξειδίκευση των δικηγόρων σε υποθέσεις κακοποίησης ζώων, αφετέρου στην κατεύθυνση του πολίτη και των φιλοζωικών οργανώσεων σχετικά με το πώς μπορούν να κινηθούν νομικά και δικαστικά στην περίπτωση που γίνουν μάρτυρες τέτοιων περιστατικών, καθώς πολλοί είναι εκείνοι που φοβούνται τα αντίποινα από τον δράστη ή τις αντιδράσεις από τη μικρή κοινωνία στην επαρχία όπου ζουν και γενικότερα, ότι θα μπλέξουν προσπαθώντας να κάνουν το καλό, πολύ απλά επειδή δεν υπήρχε μέχρι πρότινος σωστή καθοδήγηση και πληροφόρηση.

Κατέληξαν λοιπόν στη δημιουργία ενός πανελλαδικού δικτύου ειδικευμένων δικηγόρων, όπου πολίτες και φιλοζωικές οργανώσεις θα μπορούν να υποβάλουν αίτημα παροχής νομικής βοήθειας και να λάβουν δωρεάν καθοδήγηση, αλλά και δωρεάν δικαστική εκπροσώπηση αποκλειστικά σε υποθέσεις κακοποίησης ζώων εθνικής σημασίας. Τι σημαίνει αυτό στην πράξη; 

«Όπως καταλαβαίνετε, δε γίνεται να χρηματοδοτήσει το Dogs’ Voice όλους τους δικαστικούς αγώνες για όλες τις υποθέσεις κακοποίησης ζώων που συμβαίνουν στη χώρα μας. Ούτε να το υποσχεθούμε μπορούμε αυτό, ούτε καν να τολμήσουμε να το σκεφτούμε. 

Αυτό που θα κάνουμε όμως είναι για παράδειγμα να κατευθύνουμε κάποιον που θα καταγγείλει τον γείτονα για την κακοποίηση του σκύλου του για όλες τις νομικές ενέργειες που μπορεί να κάνει δωρεάν και ανώνυμα ώστε να σωθεί το ζώο. Από εκεί και πέρα, αν θέλει να το προχωρήσει ένα βήμα παραπέρα και να το φτάσει μέχρι τέλους για να τιμωρηθεί ο κακοποιητής που είναι μελλοντική απειλή για άλλα ζώα και φυσικά για την κοινωνία γενικότερα, θα του προτείνουμε ένα δικηγόρο από το δίκτυό μας που θα πληρωθεί την ελάχιστη αμοιβή του και θα είναι πλήρως καταρτισμένος για το νομικό πλαίσιο της προστασίας των ζώων. Παράλληλα, θα μπορούμε να βρούμε κάποια φιλοζωική οργάνωση για παράσταση πολιτικής αγωγής για να μην είναι μόνος τους και να προστατεύσουν το ζώο από κοινού στο δικαστήριο.

Από την άλλη, αν έρθει μία φιλοζωική οργάνωση και καταγγείλει ότι έχει ανακαλύψει ένα δίκτυο με παράνομα σφαγεία αλόγων, που στη χώρα μας απαγορεύονται και χρειάζεται νομική βοήθεια, εκεί θα κινηθούμε διαφορετικά. Πρόκειται για μία μεγάλη υπόθεση εθνικής σημασίας, που χτυπάει άλλα συμφέροντα και θα χρηματοδοτήσουμε πλήρως τα νομικά και δικαστικά έξοδα. Ως τέτοιες υποθέσεις χαρακτηρίζονται εκείνες που καταστέλλουν τη δράση οργανωμένων εγκληματιών, όπως αυτών που διοργανώνουν κυνομαχίες, που προχωρούν σε παράνομες σφαγές ή εκτροφές, που διευθύνουν κτηνοτροφικές μονάδες και δεν τηρούν κανένα κανονισμό ευζωίας, βασανίζοντας τα ζώα μέχρι να τα σκοτώσουν», εξηγεί η Έλενα Δέδε και μας συστήνει δύο ακόμα πυλώνες δράσης του «Συνήγοροι για τα Ζώα Ελλάδος».

Νόμος και Ζώα & Εργαστήριο Δικαίου Ζώων 

Μέσα στην ιστοσελίδα της πλατφόρμας, στην κατηγορία Νόμος και Ζώα μπορεί όποιος θέλει, πολίτες, δικηγόροι, οργανώσεις, να έχει πρόσβαση στην πλήρη νομοθεσία για τα ζώα σήμερα. «Έχουμε συγκεντρώσει όλη την πληροφορία -μιλάμε για ένα βιβλίο 209 σελίδων- και την έχουμε κατηγοριοποιήσει για παράδειγμα στο τι προβλέπει ο νόμος για την προστασία των ζώων συντροφιάς, της άγριας ζωής, των ιπποειδών, κλπ».

Εκτός από την πρωτοβουλία για συστηματική, επαγγελματική νομική υποστήριξη των υποθέσεων που αφορούν στην προστασία όλων των ζώων, σε πανελλαδική κλίμακα, με συνέχεια και συνέπεια, το «Συνήγοροι για τα Ζώα Ελλάδος» θα τρέξει μία ακόμα πρωτοβουλία, για την ακρίβεια έχει ξεκινήσει να την τρέχει ήδη: τη δημιουργία του Εργαστηρίου Δικαίου των Ζώων, την πρώτη οργανωμένη και συστηματική πρωτοβουλία ανάδειξης του δικαίου προστασίας των ζώων ως ερευνητικό αντικείμενο στο ελληνικό πανεπιστήμιο. Η ίδρυσή του στοχεύει σε μια συνολική και σε βάθος επισκόπηση του εν λόγω δικαίου υπό το πρίσμα του εκάστοτε κλάδου, στην εφαρμογή της θεωρητικής γνώσης στις πρακτικές προκλήσεις που εγείρει η καθημερινότητα με υποθέσεις κακοποίησης ζώων (και άλλα θέματα) και τέλος, στην καταγραφή του βαθμού της νομικής προστασίας των ζώων σήμερα στην Ελλάδα και τις συναφείς ελλείψεις στο ισχύον νομικό πλαίσιο.

«Στο Εργαστήριο συμμετέχουν 13 καθηγητές των τριών Νομικών Σχολών της χώρας και 78 φοιτητές, μοιρασμένοι σε ερευνητικές ομάδες, που η έρευνα τους θα καταλήξει στη συγγραφή των λεγόμενων “Policy Papers”, σε εκθέσεις δηλαδή που θα προτείνουν από τα προβλήματα εφαρμογής του νόμου και την ερμηνεία του, λύσεις με τα εργαλεία του δικαίου στον νομοθέτη», αναφέρει η Έλενα Δέδε και υπογραμμίζει ότι «τον Δεκέμβριο θα διοργανωθεί το πρώτο Συνέδριο για το Δίκαιο των Ζώων, όπου θα δείξουμε ουσιαστικά όλη αυτή την ερευνητική δουλειά που θα γίνει από τον Απρίλιο μέχρι τον προσεχή Νοέμβριο».

Για φέτος, η θεματική του Εργαστηρίου αφορά τα ζώα συντροφιάς. «Το Εργαστήριο δεν είναι ένα πρότζεκτ που αφορά τη γάτα και τον σκύλο με τα οποία το Dogs’ Voice συλλήβδην ασχολείται. Ξεκινάμε τώρα την έρευνά μας από τα ζώα συντροφιάς, που είναι μία σχετικά πιο εύκολη αρχή, μιας και είμαστε στο ξεκίνημα αυτής της τεράστιας προσπάθειας και του χρόνου θα ασχοληθούμε ενεργά με τα παραγωγικά ζώα, όπου υπάρχουν απαρχαιωμένοι νόμοι και αντιφατικές διατάξεις που θολώνουν τα νερά σχετικά με το τι σημαίνει κακοποίηση/βασανιστήρια και τι νόμιμη θανάτωση του ζώου που εκτρέφεται με σκοπό τη σφαγή». 

«Η βία στα ζώα είναι βία στην κοινωνία»

Όταν επικοινώνησα με την Έλενα Δέδε, το Dogs’ Voice είχε μόλις ανακοινώσει τη δημιουργία της πλατφόρμας «Συνήγοροι για τα Ζώα Ελλάδος» και όπως με ενημέρωσε είχε δεχτεί ήδη μέσα σε μία μόλις ώρα τρία αιτήματα με καταγγελίες. 

«Η άσκηση βίας στα ζώα δεν είναι θέμα φιλοζωίας, αλλά παιδείας ευρύτερα. Είναι επίσης μία έκφανση της βίας στην κοινωνία», τονίζει και συνεχίζει:

«Ένας βίαιος άνθρωπος δεν είναι απειλή μόνο για το ζώο, το οποίο είναι ένας εύκολος στόχος, αλλά και για τον συνάνθρωπό του. Είναι πιθανότατα αυτός που κακοποιεί το παιδί του, τον σύντροφό του, τους ηλικιωμένους γονείς του. Συνεπώς, η βία στα ζώα είναι μία παθογένεια που πρέπει να προσεγγίζεται σαν φαινόμενο συνολικά. Θέλω να πω ότι πρέπει να τα αντιμετωπίζουμε όλα με προοπτική. Εμείς θέλουμε να καταπολεμήσουμε τη βία στην κοινωνία, επιλέγοντας να καταπολεμήσουμε ένα κομμάτι της, τη βία που εκφράζεται στα ζώα, γιατί αυτή είναι η δουλειά μας». 

Της υπενθυμίζω όλες εκείνες τις φωνές, που διαβάζοντας την είδηση, θα πουν «εδώ κακοποιούνται άνθρωποι και δε βρίσκουν το δίκιο τους, θα βγει άκρη με τα ζώα;». «Σε όλους εκείνους που θα το πουν αυτό, επειδή έχουν την πεποίθηση ότι ο άνθρωπος είναι πάνω από όλα τα έμβια όντα του πλανήτη και πιστεύουν ότι η μόνη ζωή που μετράει είναι η δική μας, θεωρώ ότι απάντησα με όσα ανέφερα παραπάνω. 

Στους άλλους όμως που θα εκφράσουν αυτή την πρόταση λόγω θυμού, αγανάκτησης και απογοήτευσης για την αδικία που υπάρχει γύρω μας και για την ελληνική δικαιοσύνη που σε πολλές των περιπτώσεων δεν υπηρετεί τον σκοπό της, θα πω ότι η παραίτηση, το να βάλουμε το κεφάλι κάτω, δεν ήταν ποτέ η λύση. Εκεί είναι που πρέπει να πεις “όχι, δε θα σας περάσει, θα φτιάξουμε ένα καλύτερο κόσμο, ένα πιο ελπιδοφόρο μέλλον”, δε θα βγαίνουν αποφάσεις ντροπή, δε θα έχουμε δικαστές που θα λένε “πω πω ήρθατε τώρα και εσείς οι γραφικοί να μας πείτε τι για τα ζώα”. Η ώρα που τα νομικά ζητήματα για την προστασία των ζώων θα γίνουν ισάξια με άλλους κλάδους του δικαίου είναι τώρα. Είμαστε εδώ για να μας πάρετε επιτέλους στα σοβαρά».

***

Η πρωτοβουλία «Συνήγοροι για τα Ζώα Ελλάδος» του Dogs’ Voice δεν χρηματοδοτείται από το κράτος, αλλά υποστηρίζεται από την εταιρεία Pet City Group και τη Νομική Βιβλιοθήκη.