Τελικά, ήταν αληθινός ο Δούρειος Ίππος ή όχι;
Μια από τις πιο γνωστές ιστορίες της Ιλιάδας είναι αυτή του Δούρειου Ίππου, ωστόσο το ερώτημα που προκύπτει είναι ένα: Ήταν αληθινός ή όχι;
- 2 ΙΟΥΝ 2024
Οι μύθοι και οι ιστορίες που άφησαν πίσω τους οι Αρχαίοι Έλληνες εξακολουθούν να μας απασχολούν -δικαίως- μέχρι και σήμερα. Για παράδειγμα, πολλοί από τους μύθους που αφηγούνται τις πράξεις του Οδυσσέα, του βασιλιά της Ιθάκης και ήρωα των επικών ποιημάτων του Ομήρου, της Ιλιάδας και της Οδύσσειας, δεν έχουν ξεθωριάσει. Το αντίθετο. Όλο και περισσότεροι προσπαθούν να μάθουν -και το σημαντικότερο να κατανοήσουν- τι ακριβώς συνέβη εκείνα τα χρόνια.
Πιστεύεται ότι οι ιστορίες αυτές προήλθαν από τις προφορικές παραστάσεις που αποτυπώθηκαν σε περγαμηνή τον όγδοο ή τα μέσα του έβδομου αιώνα π.Χ. Αλλά υπάρχουν πολλά που παραμένουν κάπως άγνωστα και μυστηριώδη για τα έπη του Ομήρου.
Μια από τις πιο εμβληματικές ιστορίες της Ιλιάδας είναι αυτή του Δούρειου Ίππου, μια ιστορία τόσο γνωστή που ο όρος χρησιμοποιείται ακόμη και σήμερα για να περιγράψει μια έξυπνη κίνηση που παραβιάζει διάφορους αμυντικούς μηχανισμούς. Ωστόσο, το ερώτημα παραμένει το ίδιο: Ήταν αληθινός ο Δούρειος Ίππος;
H πόλη της Τροίας
Ας τα πάρουμε από την αρχή. Η Ιλιάδα του Ομήρου περιγράφει με πλούσιες λεπτομέρειες την ιστορία μιας δεκαετούς πολιορκίας εναντίον της Τροίας και του βασιλιά της, Πριάμου, υπό την ηγεσία του Μενέλαου, βασιλιά της Σπάρτης, και του αδελφού του, Αγαμέμνονα, βασιλιά των Μυκηνών.
Στην ιστορία, διαβάζουμε πως η σύγκρουση διεξάγεται για τη σύζυγο του Μενέλαου, την Ελένη. Οι αρχαίοι μελετητές, συμπεριλαμβανομένου του Ηρόδοτου, του Έλληνα ιστορικού του πέμπτου αιώνα π.Χ. που συχνά αποκαλείται «πατέρας της ιστορίας», πίστευαν ακράδαντα ότι ο Τρωικός Πόλεμος είχε συμβεί περίπου 800 χρόνια πριν από την κλασική Ελλάδα.
Αλλά με την πάροδο των χρόνων, η κοινή πεποίθηση έγινε ότι τόσο ο πόλεμος όσο και η ίδια η πόλη της Τροίας ήταν προϊόν μυθοπλασίας. Τελικά, τον 19ο αιώνα, ανακαλύφθηκε ένας τύμβος της ύστερης εποχής του Χαλκού, γνωστό σήμερα ως Hisarlik, στη βορειοδυτική Τουρκία. Οι ανασκαφές αποκάλυψαν οχυρώσεις, κεραμικά και θησαυρούς από την περιοχή, η οποία είναι πλέον γενικά αποδεκτή ως η τοποθεσία της αρχαίας Τροίας.
Η ιστορία του Δούρειου Ίππου
Σύμφωνα με τις αφηγήσεις του Ομήρου στην Οδύσσεια, η πολιορκία της Τροίας είχε συνεχιστεί για σχεδόν 10 χρόνια, όταν ο Οδυσσέας κατέστρωσε ένα σχέδιο για την κατασκευή ενός γιγάντιου ξύλινου αλόγου με ρόδες (το άλογο ήταν σύμβολο της Τροίας) για να περάσουν κρυφά οι Έλληνες πίσω από τα τείχη της πόλης.
Σύμφωνα με το σχέδιο, ο ελληνικός στρατός θα εμφανιζόταν να φεύγει, εγκαταλείποντας την ξύλινη κατασκευή ως σύμβολο ειρήνης και παράδοσης. Στο εσωτερικό, φυσικά, έκρυβε στρατιώτες. Αυτό το τέχνασμα θα επέτρεπε στους στρατιώτες του Οδυσσέα να περάσουν τις πύλες, νικώντας τελικά τους εχθρούς τους. Η πόλη της Τροίας έπεσε και ο Οδυσσέας έφυγε για να ξεκινήσει το μακρύ ταξίδι της επιστροφής.
Ήταν λοιπόν ο Δούρειος Ίππος αληθινός;
Οι ιστορικοί εξακολουθούν να μην είναι σίγουροι αν η ιστορία είναι πραγματική. Το πιθανότερο, πάντως, είναι να έχει προκύψει μία μίξη ενός μύθου με την πραγματικότητα. Στοιχεία, όμως, δεν έχουν βρεθεί.
Η επικρατέστερη θεωρία είναι ότι η έξυπνη κατασκευή μπορεί να βασίστηκε σε αρχαίες πολιορκητικές μηχανές, οι οποίες συχνά καλύπτονταν με βρεγμένα δέρματα αλόγου.
Τα υγρά δέρματα βοηθούσαν στην προστασία των ξύλινων πολιορκητικών μηχανών (και των στρατιωτών που τις χρησιμοποιούσαν) από φλεγόμενα βέλη, τα οποία μπορεί να αποτέλεσαν την έμπνευση για το θρυλική ξύλινη κατασκευή.
