Τελικά, πόσες δόσεις εμβολίων θα χρειαστούμε ακόμη;
- 31 ΔΕΚ 2021
Όσο ο κόσμος αντιμετωπίζει τις διαφορετικές μεταλλάξεις του κορωνοϊού και οι ειδικοί κάνουν λόγο για περισσότερα εμβόλια, είναι εύλογο να αναρωτηθούμε: τελικά πόσες δόσεις εμβολίων θα χρειαστούμε ακόμα; Η αλήθεια είναι ότι σε αυτό το σημείο δεν υπάρχει οριστική απάντηση στο εν λόγω ερώτημα.
Ωστόσο, οι επιστήμονες έχουν απόψεις που βασίζονται στην κατανόηση του τρόπου λειτουργίας του ανοσοποιητικού συστήματος και στα αναδυόμενα δεδομένα για το πώς τα εμβόλια κατά του Covid εμπλέκονται με αυτήν την περίπλοκη επιχείρηση που έχει εξελιχθεί για να βοηθήσει τους ανθρώπους να αποκρούσουν τις ασθένειες που τους απειλούν.
Η στάση της επιστημονικής κοινότητας
Πολλοί από τους κορυφαίους ειδικούς στον κόσμο για τα εμβόλια κατά του Covid έχουν αλλάξει στάση τις τελευταίες μόλις εβδομάδες. Το καλοκαίρι, ο Ali Ellebedy, ένας ανοσολόγος από το Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον στο Σεντ Λούις, σκεφτόταν ότι δεν υπάρχει περίπτωση να χρειαστούμε ετήσιους εμβολιασμούς, όπως αναφέρει σε άρθρο του στο Atlantic. Τώρα, βρίσκεται κάπου στο 50%.
Ένα μέλλον με ετήσιους εμβολιασμούς πιθανότατα να προκαλούσε ανακούφιση. Τον περασμένο χρόνο, η κυβέρνηση των ΗΠΑ πρότεινε ότι σχεδόν όλοι όσοι πληρούν τις προϋποθέσεις πρέπει να εμβολιαστούν τρεις φορές κατά του κορονοϊού και τώρα διαφαίνεται η πιθανότητα εμβολιασμού με επίκεντρο την Όμικρον. Αλλά το ιδανικό σημείο για την ενίσχυση της συχνότητας δεν είναι τόσο εύκολο να βρεθεί – τόσο ο υποεμβολιασμός όσο και ο υπερεμβολιασμός έχουν μειονεκτήματα.
Ίσως, να σταθούμε τυχεροί και να καταφέρουμε να πετύχουμε κάποια πραγματικά ανθεκτική προστασία από τις τρέχουσες δόσεις εμβολίων. Ή ίσως βρισκόμαστε μόλις στην αρχή της μεγαλύτερης εκστρατείας επαναληπτικού εμβολιασμού στον κόσμο μέχρι σήμερα.
Ο Ellebedy μελετά τι συμβαίνει στους λεμφαδένες και στο μυελό των οστών των ανθρώπων που έχουν εμβολιαστεί κατά του Covid-19. Έχει μείνει έκπληκτος με το πόσο καιρό οι δύο πρώτες δόσεις του εμβολίου mRNA δρουν στο ανοσοποιητικό σύστημα. Μισό χρόνο μετά τη δεύτερη δόση, η ανταπόκριση εξακολουθεί να ωριμάζει. Όπως αναφέρει άρθρο του Statnews, ο Ellebedy παραδέχτηκε ότι δεν θα το είχε προβλέψει αυτό. «Υπάρχει μια συνεχής αντίδραση στους λεμφαδένες μας που διαρκεί για έξι μήνες. Και αυτή η αντίδραση, δείχνει ότι στην πραγματικότητα ενισχύει την ισχύ των αντισωμάτων. Ακόμη και πριν από την τρίτη δόση».
Τα εμβόλια φαίνεται να λειτουργούν
Η ωρίμανση της ανοσολογικής απόκρισης -η οποία θα επιταχυνόταν με μια τρίτη δόση, χορηγούμενη μετά από μεγαλύτερο διάστημα- φέρνει μεγάλα οφέλη. Τα αντισώματα που παράγουμε βελτιώνονται σε ποιότητα μέσω μιας διαδικασίας που ονομάζεται συγγενής ωρίμανση. Γίνονται πιο ικανά να αναγνωρίζουν τον ιογενή στόχο τους, ακόμα κι αν αυτός έχει κάνει αλλαγές στην εμφάνισή του, με τον τρόπο που έκαναν οι μεταλλάξεις.
Και πάλι, ίσως η πτώση να είναι λιγότερο έντονη, ή τουλάχιστον πιο σταδιακή, μετά την τρίτη δόση. Υπάρχει λόγος να ελπίζουμε ότι μπορεί να είναι έτσι. Μετά την αναμνηστική δόση αντλούμε περισσότερα αντισώματα από ό,τι μετά τις πρώτες δόσεις. Θα χρειαστούν φυσικά περισσότερο χρόνο για να δημιουργήσουν ένα προστατευτικό όριο. Οι επαναλαμβανόμενες εκθέσεις σε ένα εμβόλιο μπορούν επίσης να δημιουργήσουν καλύτερα αντισώματα, τα οποία συμβάλλουν στην εξάλειψη του SARS-CoV-2.
«Αυτό σημαίνει ότι χρειάζονται πολύ λιγότερα από αυτά για να σε προστατέψουν» είπε η Deepta Bhattacharya, ανοσολόγος στο Πανεπιστήμιο της Αριζόνα. Εάν αυτή η διαδικασία συνεχίσει να ισχύει μετά την τρίτη δόση, ή ίσως την τέταρτη, ίσως μπορέσουμε να ξεφύγουμε από το να εμβολιαζόμαστε τόσο συχνά όσο τώρα.
Ο τελικός ρυθμός του εμβολιασμού θα εξαρτηθεί επίσης από το τι θέλουμε να επιτύχουμε με τα εμβόλιά μας. Ο αποκλεισμός σοβαρής ασθένειας απαιτεί λιγότερες δόσεις. Η προσπάθεια καταστολής των περισσότερων λοιμώξεων και η μετάδοση σημαίνει περισσότερες δόσεις. Και θα πρέπει να θέσουμε εύλογα τις προσδοκίες μας, όπως παρατηρούν οι ειδικοί. Όλα αυτά γίνονται πιο περίπλοκα, ωστόσο, αν ο ίδιος ο κορονοϊός συνεχίζει τις μεταλλάξεις.
Η σταθερή προστασία έναντι μιας παραλλαγής μπορεί να μην είναι αρκετή για να εμποδίσει μια άλλη. Ήδη, η Όμικρον είναι τόσο μεταλλαγμένη που πολλά από τα εκπαιδευμένα με εμβόλια αντισώματά μας δεν την αναγνωρίζουν πολύ καλά. Αυτό τοποθετεί τους ανθρώπους που απέχουν πολύ από τις πρώτες τους δόσεις σε ένα πιο ευάλωτο σημείο: οι άμυνές τους είναι χαμηλές.
Όπως αναφέρει το άρθρο του Atlantic, κάποια μέρα πιθανότατα θα υπάρξει μια τέταρτη δόση, αν όχι περισσότερες (πολλοί ανοσοκατεσταλμένοι, που δεν ανταποκρίνονται καλά στα εμβόλια, τη χρειάζονται ήδη). Μπορεί, για παράδειγμα, να στραφούμε σε ένα ειδικό εμβόλιο για την Όμικρον σε λίγους μήνες. Κάποιοι άλλοι επιστήμονες κάνουν λόγο και για ένα εμβόλιο που θα χορηγείται ρινικά. Ωστόσο, εάν η Δέλτα κυκλοφορεί ακόμα την άνοιξη, θα πρέπει να επαληθευτεί ότι το εμβόλιο λειτουργεί και με τις δύο μεταλλάξεις. Θα χρειαστεί επίσης να προετοιμαστούμε για την πιθανότητα μιας νέας μετάλλαξης που θα μπορούσε να εκδιώξει τη Δέλτα, την Όμικρον ή και τις δύο.
Τα εμβόλια φαίνεται όμως ότι λειτουργούν. Στους εμβολιασμένους, οι νοσηλείες και οι θάνατοι που προκλήθηκαν από λοιμώξεις λόγω Covid έχουν πέσει κατακόρυφα. Κι αυτές είναι οι μετρήσεις που πρέπει να λάβουμε υπόψη μας, λένε οι ειδικοί. Όσο για το μέλλον των εμβολιασμών; Οι επιστήμονες μιλούν για τη σημασία των εμβολιασμών και σε λιγότερο προνομιούχες χώρες προκειμένου να μειωθεί η εξάπλωση του ιού.
