Τι αλλάζει στα αντιγριπικά εμβόλια και τον τρόπο που διατίθενται
Χρειάζονται συνταγή γιατρού ή όχι τα εμβόλια για τη γρίπη, τελικά; Κοστίζουν ή είναι δωρεάν; Ξεδιαλύνουμε το κουβάρι που δημιουργήθηκε μετά την εγκύκλιο και τις διευκρινίσεις του Υπουργείου Υγείας.
- 2 ΟΚΤ 2023
Τουλάχιστον ειρωνικό το γεγονός ότι τρία χρόνια μετά την έξαρση και τον πανικό του Sars Cov-2, δύο χρόνια μετά την έναρξη των μαζικών και οριζόντιων εμβολιασμών για το σύνολο του πληθυσμού (άνευ ουσιαστικών παραμέτρων), ερχόμαστε ως χώρα μπροστά στο ίδιο ερώτημα: πόσο εύκολα προσβάσιμο για τους πολίτες πρέπει να είναι ένα απλό εμβόλιο, όπως το αντιγριπικό;
Η νέα εγκύκλιος με τις οδηγίες για την Εποχική Γρίπη 2023-2024 που αναρτήθηκε από το Υπουργείο Υγείας, όπως και οι διευκρινίσεις στις οποίες έσπευσε σε λιγότερο από 24 ώρες, έχουν προκαλέσει αντιδράσεις.
«Αναρωτιόμαστε γιατί κάνουμε δύο βήματα πίσω», μετέφερε σε τηλεοπτική παρέμβαση ο Νίκος Στρατογιαννάκος, μέλος του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου. Τόσο ο ΠΦΣ όσο και ο Φαρμακευτικός Σύλλογος Αττικής (ΦΣΑ) έχουν εκφράσει ενστάσεις για τις αλλαγές που ανακοινώθηκαν στη διαδικασία διάθεση των αντιγριπικών εμβολίων, ενώ στο πλευρό του Υπουργείου Υγείας στάθηκε ο Πανελλήνιος Ιατρικός Σύλλογος (ΠΙΣ), χαιρετίζοντας την απόφαση ως «επιστημονικά τεκμηριωμένη και σύμφωνη με τις διεθνείς πρακτικές των χωρών που έχουν υψηλού επιπέδου υπηρεσίες υγείας».
Ενώ λοιπόν παρακολουθούμε να εκτυλίσσεται μια σύγκρουση πάνω και κάτω από το τραπέζι, πάμε να δούμε τι ακριβώς έχει συμβεί μέχρι στιγμής και ποια πράγματα έχουν αλλάξει σε σχέση με τις προηγούμενες χρονιές.
Γιατί άνοιξε τώρα η συζήτηση για τα αντιγριπικά εμβόλια;
Σύμφωνα με τα δεδομένα που συλλέγονται διαχρονικά στη χώρα, το ετήσιο επιδημικό κύμα της γρίπης ξεκινάει κανονικά μέσα προς τέλη Νοεμβρίου, αλλά δεδομένου ότι απαιτούνται περίπου 15 ημέρες από τη χορήγηση του εμβολίου για να επιτευχθεί η ανοσία, αρχές Οκτωβρίου πρέπει κανονικά να ξεκινούν οι εμβολιασμοί, ειδικά στις ομάδες πληθυσμού με υψηλή επικινδυνότητα. Η ιδιαιτερότητα αυτή τη χρονιά είναι πως διατίθεται στους πολίτες μία επιπλέον, καινούργια και πιο εξελιγμένη κατηγορία εμβολίων.
Δηλαδή δεν είναι ένα το εμβόλιο για τη γρίπη;
Όχι, πρακτικά μιλάμε για πέντε διαφορετικά αντιγριπικά σκευάσματα (Vaxigrip Tetra, Fluarix Tetra Flucelvax Tetra, Influvac, Efluelda και Fluad Tetra) και αυτά ανήκουν σε δύο γενικές κατηγορίες: A. τα συμβατικά αντιγριπικά εμβόλια και Β. Τα εξελιγμένα, τα οποία έχουν «υψηλή ανοσογονικότητα», όπως αναφέρει η καινούργια εγκύκλιος, και απευθύνονται σε άτομα 65 ετών και άνω.
Μπορώ να επιλέξω εάν θέλω συμβατικό ή ενισχυμένο εμβόλιο;
Όχι, η προτεραιοποίηση ορίζεται από την εγκύκλιο. Πρόσβαση στα εξελιγμένα εμβόλια θα έχουν μόνο οι ηλικιωμένοι.
Στη διαδικασία αλλάζει κάτι τελικά;
Η φετινή εγκύκλιος άφηνε μερικά θολά σημεία στη διαδικασία συνταγογράφησης, αλλά με τις μετέπειτα διευκρινίσεις της αναπληρώτριας υπουργού Υγείας, Ειρήνη Αγαπηδάκη γνωρίζουμε τελικά πως η διαδικασία καθορίζεται από τον τύπο του εμβολίου. Δηλαδή, Α. Τα συμβατικά αντιγριπικά εμβόλια συνεχίζουν να διατίθενται χωρίς συνταγογράφηση (αλλά μετά τον Νοέμβριο, «που θα έχουμε καταλήξει στην παραμετροποίηση του πληροφοριακού συστήματος, ενώ μέχρι τότε απαιτείται συνταγή) και Β. Για τα νέου τύπου εμβόλια απαιτείται συνταγογράφηση γιατρού, «διότι είναι ακριβά και δίνονται μόνο με ιατρική συνταγή, ακριβώς επειδή έχει ιατρική ένδειξη για τα άτομα άνω των 65 ετών», όπως διευκρίνισε η κ. Αγαπηδάκη.
Γιατί ξαφνικά θέλει συνταγή το αντιγριπικό εμβόλιο;
Δεν είναι καινούργιο νέο: τυπικά, ο αντιγριπικός εμβολιασμός απατούσε συνταγή γιατρού από το 2010. (Άσχετα, που σε πολλά συνοικιακά φαρμακεία χορηγούταν χωρίς χαρτί γιατρού). Κατά τη διάρκεια της περσινής χρονιάς άλλαξε αυτό το δεδομένο και απελευθερώθηκε η διάθεση από τα φαρμακεία, λόγω ταυτόχρονης διάδοσης covid-ιώσεων και ανάγκης άμεσου εμβολιασμού.
Τότε γιατί υπάρχουν αντιδράσεις;
Γιατί η απόφαση της απελευθέρωσης της διάθεσης των αντιγριπικών εμβολίων απέδωσε. Η ανάγκη συνταγογράφησης προσθέτει ακόμη ένα στάδιο στην όλη διαδικασία, το οποίο μεταφράζεται σε Α. Καθυστέρηση (λόγω διαθεσιμότητας ραντεβού είτε κωλυσιεργείας) και Β. Επιπλέον κόστος για τον πολίτη, όταν δεν υπάρχει προσωπικός γιατρός (κόστος λόγω χρέωσης ανά κλήση στο τηλεφωνικό κέντρο του ΕΟΠΥΥ, όπως και χρέωση επίσκεψης στην περίπτωση μη ασφαλισμένων ασθενών).
Είναι δωρεάν το εμβόλιο ή όχι, δηλαδή;
Σε κάθε περίπτωση, το εμβόλιο καλύπτεται εξ ολοκλήρου από το κράτος και διατίθεται δωρεάν στους πολίτες, όπως δηλαδή συνέβαινε και τις περασμένες χρονιές. Το ενδεχόμενο των χρεώσεων που αναφέραμε βρίσκεται στα «ψιλά γράμματα» της διαδικασίας συνταγογράφησης, όπως αναφέραμε παραπάνω. Ωστόσο, σε δημόσιες δομές, εξωτερικά ιατρεία νοσοκομείων, περιφερειακά ιατρεία, συμβεβλημένους γιατρούς ΕΟΠΥΥ, κέντρα υγεία, δε χρεώνεται επίσκεψη, οπότε το τελικό κόστος για τον πολίτη παραμένει μηδενικό.
