Τι έγραφαν οι εφημερίδες όταν νομιμοποιήθηκαν οι αμβλώσεις στην Ελλάδα το 1986

Το κείμενο δημοσιεύτηκε αρχικά στις 24 Μαϊού του 2019 και αναδημοσιεύεται με αφορμή την απαγόρευση των αμβλώσεων σε αρκετές πολιτείες των ΗΠΑ.

Οι αμβλώσεις είναι νόμιμες στη χώρα μας από το 1986, όπως μαρτυρά και ο νόμος 1609/1986, ο οποίος δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ στις 3 Ιουλίου εκείνης της χρονιάς. Η συζήτηση γύρω απ’ το νομοσχέδιο που έφερε προς ψήφιση στη Βουλή το ΠΑΣΟΚ ξεκίνησε λίγες μέρες νωρίτερα, στις 26 Μαΐου και ολοκληρώθηκε στις 5 Ιουνίου, με τη Νέα Δημοκρατία να είναι σχεδόν η μόνη που το καταψήφισε.

Ανατρέχοντας σε άρθρα και ρεπορτάζ από 12 διαφορετικές εφημερίδες της εποχής -συντηρητικές, κυβερνητικές, αντιπολιτευτικές, αλλά και κίτρινες-, και ένα περιοδικό -τον Ταχυδρόμο-, καταφέραμε να συγκεντρώσουμε ένα υλικό ικανό για να συνθέσουμε το κλίμα που κυριάρχησε εντός κι εκτός Βουλής απ’ τα σημαίνοντα πρόσωπα της εποχής.

Μέσα από αυτό, προσπαθήσαμε να δούμε πώς κάλυψε ο ελληνικός Τύπος -από την Απογευματινή και την Αυγή μέχρι το Έθνος και τον Ριζοσπάστη– , μία από τις πρώτες κατακτήσεις του ελληνικού φεμινιστικού κινήματος.

Ξεκινάμε με τη Βραδυνή, η οποία κυκλοφόρησε την επομένη της συζήτησης με αυτόν τον τίτλο στο εξώφυλλο:

 

(Εδώ σε μεγέθυνση)

Ωστόσο στα Νέα, μερικές ημέρες αργότερα, στο φύλλο της 6ης Ιουνίου, στη στήλη Μικροπολιτικά, δημοσίευσε αυτό το μονοστηλάκι που μάλλον αμφισβητεί κάπως την «φεμινιστική κατάληψη» της Βουλής:

Γυρνώντας τώρα πίσω στο δημοσίευμα της Βραδυνής, στη σελίδα 5 της εφημερίδας διαβάζουμε κάποιες απ’ τις τοποθετήσεις των βουλευτών, με τη δήλωση της Φάνης Πάλλη – Πετραλιά «όπως νομοθετείται η άμβλωση γίνεται σπορ», να ξεχωρίζει μάλλον θλιβερά:

(Εδώ μια «σύνθεση» με κάποια απ’ τα πιο σημαντικά σημεία του ρεπορτάζ)

Μικρή λεπτομέρεια: αυτή ήταν η πρώτη ομιλία της Φάνης Πάλλη – Πετραλιά στο ελληνικό κοινοβούλιο, όπως μας ενημέρωνε μία άλλη εφημερίδα, το Έθνος:

Στις 28 Μαΐου η συζήτηση συνεχιζόταν, με τον Ιωάννη Ζίγδη, πρόεδρο της ΕΔΗΚ, να ζητά δημοψήφισμα προκειμένου να σεβασθεί το Κοινοβούλιο την ευαισθησία της εκκλησίας και των διαφόρων οργανώσεων.

Το δημοσίευμα είναι από τη Μεσημβρινή της 29ης Μαΐου:

Και επειδή μπορεί να μην το είδες με την πρώτη, κάτω δεξιά μαθαίνουμε ότι στην Πάτρα διοργανώθηκε και ένα συλλαλητήριο κατά των εκτρώσεων αυτή τη φορά:

Ενδιαφέρον όμως προκαλεί η τοποθέτηση του Ιωάννη Παλαιοκρασσά της ΝΔ, ο οποίος δήλωσε μεταξύ άλλων:

«Tο νομοσχέδιο θίγει ανεπανόρθωτα την ιδέα του Έθνους που επιβίωσε και αναγεννήθηκε χάρη στην Εκκλησία μας, που δικαίως αποκαλείται κιβωτός του. (…) επιτρέπει χωρίς κανένα σοβαρό λόγο το φόνο όλων των εμβρύων κάτω από τους 3 μήνες με μόνη την απόφαση της εγκύου; Μα αυτή η νοοτροπία δεν είναι στη βάση κάθε δικτατορίας, ότι κάποιος άλλος αποφασίζει για τη ζωή μου;» για να συνεχίσει τονίζοντας ότι «γιατί δεν νομιμοποιεί η κυβέρνηση και τις κλοπές και τους βιασμούς και τα ναρκωτικά»;

Διάβασε το δημοσίευμα αναλυτικά:

Συνεχίζουμε με ένα σκίτσο από τον Ηλία Σκουλά στην ίδια εφημερίδα, δυο ημέρες πριν το προηγούμενο δημοσίευμα, στις 27 Μαΐου, ένα σκίτσο από τον αναγνωρισμένο γελοιογράφο που έφυγε το 2014 και μεταξύ άλλων είχε δουλέψει και στο Έθνος, τον Ελεύθερο Τύπο και την Καθημερινή.

Κρίνοντάς το από απόσταση, θα λέγαμε σήμερα ότι είναι τουλάχιστον απαράδεκτο και ότι πιθανότατα τον αδικεί ως δημιουργό.

Και ο Μανώλης Γλέζος όμως τότε είχε εκφράσει την αντίθεσή του στις αμβλώσεις ως Πρόεδρος της ΕΔΑ, κόμμα το οποίο στις εκλογές του 1985, συνεργάστηκε με το ΠΑΣΟΚ.

Διαβάζουμε σε δημοσίευμα της Ελευθεροτυπίας της 3ης Ιουνίου του 1986:

Στο ίδιο δημοσίευμα της Ελευθεροτυπίας διαβάζουμε και για έναν υπέροχο παλαιοκομματικού τύπου καυγά μετά δύο βουλευτών της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ αντίστοιχα:

Στο ίδιο ρεπορτάζ,  η υφυπουργός Υγείας και Πρόνοιας, Μαρία Περράκη επιτέθηκε σε όσους υποστήριζαν «υποκριτικά» ότι οι αμβλώσεις χειροτερεύουν το δημογραφικό πρόβλημα, ρωτώντας τους «γιατί δεν κάνετε τότε περισσότερα παιδιά;».

Από η μεριά του ο γραμματέας του ΚΚΕ εσωτερικού, Λεωνίδας Κύρκος, δήλωσε ότι θα το ψηφίσει παρά τις επιμέρους επιφυλάξεις που έχει, μία εκ των οποίων ήταν ότι εφόσον η ανήλικη θα έπρεπε να έχει τη συγκατάθεση των γονιών της, αυτό θα διαιώνιζε στην πραγματικότητα το παράνομο καθεστώς αμβλώσεων, καθώς αποκλείεται η ίδια να το αποκάλυπτε στους γονείς της.

Από τη δική της μεριά, η υπερσυντηρητική Εστία, έδειξε κι εκείνη απογοητευμένη -εντελώς αναμενόμενα- απ’ τον νόμο 1609:

Στον Ταχυδρόμο του Ιουνίου, μαθαίνουμε ότι και ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας, Χρήστος Σαρτζετάκης, ήταν κατά της νομιμοποίησης των αμβλώσεων λόγω των «εθνικών κινδύνων που αντιμετωπίζει η χώρα εξ ανατολών».

Στην Ελευθεροτυπία ο τίτλος του άρθρου είναι δανεισμένος απ’ τον λόγο του τότε υπουργoύ Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, Γεώργιου Γεννηματά:

Ο κ. Γεννηματάς απάντησε με ντοκουμέντα της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας, τονίζοντας ότι:

• Οι αμβλώσεις είναι ο συνηθέστερος λόγος θανάτου των γυναικών, αλλά όταν γίνονται παράνομα τα ποσοστά αυτά είναι πολύ μεγαλύτερα.
• Μόνο στο 9% της υφηλίου απαγορεύονται οι αμβλώσεις.
• Το έμβρυο αποκτά ανθρώπινη ζωή μόνο μετά το δεύτερο ήμισυ της κύησης.

Αξίζει όμως να διαβάσει κανείς και αυτό το μικρό κομμάτι απ’ αυτό το δημοσίευμα:

Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και το δημοσίευμα του Έθνους:

Την ίδια στιγμή, όπως μαθαίνουμε στο ρεπορτάζ των Νέων υπήρξε και μία μερίδα φεμινιστριών που διαδήλωσε τη στιγμή που συζητούταν το νομοσχέδιο, ζητώντας να γίνει ακόμη πιο φιλελεύθερο:

Και στις 5 Ιουνίου η νομιμοποίηση των αμβλώσεων είναι πια γεγονός, όπως μας ενημερώνει το φύλλο της 6ης Ιουνίου της Ελευθεροτυπίας:

Μερικά ακόμη εξώφυλλα από τον Τύπο της εποχής

Απογευματινή 27 Μαΐου

Στην Απογευματινή ως είδηση στο εξώφυλλο βρήκε μία μικρή γωνιά κάτω προς τα αριστερά, σε αντίθεση με το εσωτερικό της εφημερίδας όπου αποτέλεσε το κεντρικό θέμα της δεύτερης σελίδας.

Ριζοσπάστης 27 Μαΐου

Αυριανή 27 Μαΐου

Ακρόπολις 27 Μαΐου

Στην ίδια εφημερίδα, σε ένα άρθρο γνώμης της Ελένης Κυπραίου της 1η Ιουνίου με τίτλο «Εκούσιος περιορισμός των γεννήσεων» διαβάζουμε και κάποια απ’ τα επιχειρήματα κατά των αμβλώσεων που επιβιώνουν μέχρι και σήμερα. Και φυσικά μπλέκοντας και το όνομα του «Χίτλερ», ένα όνομα που ακόμα και σήμερα, με την πρώτη ευκαιρία το πετάει ο καθένας εναντίον όποιου θέλει:

Αυγή 27 Μαΐου

Και στις 29 Μαΐου η ίδια εφημερίδα δείχνει την έκπληξή της για την υπερβολική προθυμία των βουλευτών της ΝΔ να τοποθετηθούν επί του θέματος:

Καθημερινή 27 Μαΐου

 

Πηγή: Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Βουλής