Τι είδους μάσκες θα φοράμε στην επόμενη πανδημία
Οι μάσκες υψηλής προστασίας N95 είναι το καλύτερο μοντέλο μάσκας που έχουν οι διεθνείς αγορές. Ωστόσο, για μια σοβαρότερη απειλή δεν αρκούν: πρέπει να ενσωματωθούν νέες τεχνολογίες.
- 17 ΟΚΤ 2022
Μπήκε το φθινόπωρο και επέστρεψαν οι δυσοίωνες προβλέψεις: σύμφωνα με τα επιδημιολογικά μοντέλα του ECDC, η Ελλάδα βρίσκεται στην 7η χειρότερη θέση όσον αφορά τα κρούσματα και στην 6η χειρότερη στους θανάτους, αναλογικά με τον πληθυσμό της.
Τα επικαιροποιημένα εμβόλια έχουν προστεθεί στο τείχος προστασίας που χτίζουμε συλλογικά ενάντια στον κορονοϊό, αλλά το παράδοξο που έχει παρατηρηθεί διεθνώς είναι ότι οι μάσκες προστασίας παραμένουν πάνω-κάτω ίδιες από το 2020 και την έκρηξη της πανδημίας.
Γνωρίζουμε βέβαια κάποιες βασικές διαφορές πλέον: οι χειρουργικές μάσκες έχουν τριπλάσια αποτελεσματικότητα από τις υφασμάτινες (όπως είχε δείξει μελέτη στο περιοδικό Journal of Education and Health Promotion), αλλά καλύτερες όλων είναι οι μάσκες N95, οι οποίες είναι εγκεκριμένες από το NIOSH (με αναγραφόμενη ημερομηνία λήξης).
Πόσο αποδοτικές είναι οι μάσκες N95
Για ευρεία χρήση, αυτές οι μάσκες είναι πράγματι αποδοτικές: παρέχουν προστασία 95% με αρκετά πυκνό φίλτρο ώστε να εμποδίζουν σωματίδια με διάμετρο έως 0,3. Αλλά ούτε βολικές είναι για πολύωρη χρήση, ούτε εξασφαλίζουν οπτική επαφή με τα χείλη, ώστε να είναι συμπεριληπτικές. Και προτείνονται ως μάσκες μίας χρήσης.
Ωστόσο, η κυριότερη ανησυχία για την τεχνολογική εξέλιξη στις μάσκες προστασίας δεν αφορά το επόμενο κύμα της Covid 19, όσο έναν υποθετικό κίνδυνο μαζικής εξάπλωσης με ακόμη μεγαλύτερο ποσοστό θνητότητας.
Σε ένα σενάριο βιοτρομοκρατίας, για παράδειγμα, «οι μάσκες N95 θα ήταν μη αποτελεσματικές», δήλωσε στο Atlantic η Kevin Esvelt που ειδικεύεται στην εξελικτική βιολογία: «αν υποθέσουμε αφαιρετικά 70% θνητότητα ιού, 95% προστασία από τη μάσκα, η διαφορά αυτή δεν θα με γέμιζε ακριβώς με αυτοπεποίθηση».
Ποιες είναι οι μάσκες επόμενης γενιάς
Από πηγές που επικαλείται το Atlantic, φρένο στην ανάπτυξη μασκών νέας τεχνολογίας έβαλαν κυρίως γραφειοκρατικά προβλήματα μεταξύ εταιρειών και οργανισμών υγείας. Την ίδια στιγμή, στην αγορά υπάρχουν ήδη έτοιμα εργαλεία που θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν ευρέως, πετυχαίνοντας μάσκες με υψηλότερο ποσοστό προστασίας από το 95% των N95:
- Αντιασφυξιογόνες μάσκες: Είναι επαναχρησιμοποιήσιμες και εφόσον εξοπλιστούν με φίλτρα HEPA, πετυχαίνουν προστασία 99.97% σε σωματίδια του αέρα. Πέρα από την εκδοχή full face, οι τύπου αντιασφυξιογόνες μάσκες κυκλοφορούν και σε εκδοχές μόνο για μύτη-στόμα.
- Ηλεκτρονικές μάσκες (PAPR): Σύμφωνα με την Esvelt, αυτές οι μάσκες είναι οι πιο πολλά υποσχόμενες για απόλυτη προστασία στους κινδύνους των σωματιδίων του αέρα. Περιλαμβάνουν σύστημα φιλτραρίσματος (με μοτέρ), καλύπτουν ολόκληρο το κεφάλι και φιλτράρουν συνεχώς τον αέρα μέσω των φίλτρων HEPA. Παρά το ότι είναι ογκώδεις και ακριβές (περίπου στα 1.000 ευρώ), έχουν τη βέλτιστη απόδοση αυτή τη στιγμή.