Τι είναι το εθνικό πένθος που κηρύχθηκε μετά την τραγωδία στα Τέμπη
- 1 ΜΑΡ 2023
«Είναι ένα δυστύχημα το οποίο δεν έχει ξαναγίνει στην Ελλάδα και τον ελληνικό σιδηρόδρομο», δήλωσε στο μικρόφωνο της ΕΡΤ ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Σιδηροδρομικών, Γιάννης Ντίτσας, τις πρώτες πρωινές ώρες, αδυνατώντας να βάλει ακόμη τη σκέψη του σε λόγο: εξαιτίας μιας διαβολεμένα κακής συγκυρίας, που ξεκινάει από τη χρόνια υποχρηματοδότηση των σιδηροδρομικών υποδομών και φτάνει μέχρι το ανθρώπινο λάθος του σταθμάρχη της χθεσινοβραδινής βάρδιας, συνέβη το αδιανόητο – να βρεθούν δύο τρένα στην ίδια γραμμή με αντίθετη κατεύθυνση, καταλήγοντας σε μετωπική σύγκρουση με αυτόματη ανάφλεξη στα πρώτα βαγόνια.
Το τραγικό συμβάν έγινε μετά τη Λάρισα, στα αιματοβαμμένα Τέμπη, ανάμεσα σε ένα επιβατικό και ένα εμπορικό τρένο. Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες, από το σύνολο των 350 ατόμων που επέβαιναν στο δρομολόγιο Αθήνας-Θεσσαλονίκης (σύμφωνα με την ανακοίνωση της Hellenic Train), τα σωστικά συνεργεία έχουν μετρήσει 40 νεκρούς κάτω από τα συντρίμμια και άλλους 85 τραυματίες, εκ των οποίων 60 νοσηλεύονται σε απλές κλίνες και οι 6 σε ΜΕΘ. Ανάμεσά τους, αρκετοί νέοι και φοιτητές, οι οποίοι επέστρεφαν από το ταξίδι του τριημέρου της Καθαράς Δευτέρας.
Προς απάντηση στη θλίψη και την οδύνη που απλώθηκε στο πανελλήνιο το πρωί με τη διάδοση της είδησης, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης κήρυξε τριήμερο εθνικό πένθος: από την 1η έως και την 3η Μαρτίου, η χώρα πενθεί, δηλώνοντας συμπαράσταση στις οικογένειες των θυμάτων.
Τι είναι όμως ακριβώς το εθνικό πένθος για μία χώρα, πόσο συχνά κηρύσσεται στην Ελλάδα και ποιες είναι οι προηγούμενες περιπτώσεις που εφαρμόστηκε;
Μια συμβολική κίνηση από το κράτος
Για το τραγικό συμβάν στα Τέμπη, από την κυβέρνηση Μητσοτάκη αποφασίστηκε μεσίστια έπαρση σημαίας σε όλα τα δημόσια κτίρια και αναστολή των δημόσιων εορταστικών εκδηλώσεων. Επίσης, ακυρώθηκαν όλες οι δημόσιες εορταστικές εκδηλώσεις (μεταξύ των οποίων και οι κομματικές εκδηλώσεις). Σε άλλες περιπτώσεις εθνικού πένθους στη χώρα έχει εφαρμοστεί επίσης το κλείσιμο δημοσίων υπηρεσιών και σχολείων.
Δεν πρόκειται παρά για συμβολικές κινήσεις εκδήλωσης πένθους από πλευράς του κράτους, προς ένδειξη συμπαράστασης για ένα γεγονός, το οποίο εκλαμβάνεται συνολικά ως εθνική τραγωδία – τέτοιο περιστατικό μπορεί να είναι μια καταστροφή με πολλά θύματα είτε ο θάνατος ενός προσώπου που χαίρει καθολικής αποδοχής. Είναι όλες κινήσεις ανάλογες με την τήρηση ενός λεπτού σιγής, η οποία συνηθίζεται σε μαζικές συναθροίσεις.
Εθνικό πένθος έχει να κηρυχθεί στη χώρα από τον Οκτώβριο του 2021 και τον θάνατο της Φώφης Γεννηματά. Μερικά επιπλέον γεγονότα που έχουν πυροδοτήσει την κρατική συμπαράσταση κατά την τελευταία εικοσαετία ήταν οι πυρκαγιές στην Ηλεία το καλοκαίρι του 2007 (όταν έχασαν τη ζωή τους 84 άνθρωποι και κάηκαν περισσότερα από 2.700 τετραγωνικά χιλιόμετρα γης), οι πλημμύρες της δυτικής Αττικής με τους 24 νεκρούς στη Μάνδρα τον Νοέμβριο του 2017 και η τραγωδία στο Μάτι τον Ιούλιο του 2018.
Πρόσωπα που έχουν σταθεί ικανά να κινητοποιήσουν εθνικό πένθος ήταν, πέρα από τη Φ. Γεννηματά, ο Μίκης Θεοδωράκης (Σεπτέμβριος 2021), ο Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος (Ιανουάριος 2008) και παλαιότερα ο θάνατος της Μελίνας Μερκούρη (Μάρτιος 1994) και του Κωνσταντίνου Καραμανλή (Απρίλιος 1998).
