Τι είναι το σύνδρομο του Γενάρη και γιατί σε επηρεάζει
- 18 ΙΑΝ 2024
Μπορεί ο ήλιος να κάνει την εμφάνισή του πιο συχνά πλέον, αυτό δε σημαίνει όμως ότι ο χειμώνας έχει τελειώσει ή έχει σκοπό να τελειώσει σύντομα. Βέβαια, επειδή στην Ελλάδα ζούμε, δεν είμαστε σίγουροι για τίποτα. Εκτός φυσικά από τη μελαγχολία που παίρνει τη θέση της σχετικά καλής διάθεσης που δείχνουν οι περισσότεροι στις γιορτές. Ναι, γι’ αυτή την αλλαγή είμαστε σίγουροι.
Μετά τη λάμψη των γιορτών, ο Ιανουάριος μπορεί να μοιάζει με τον πιο σκοτεινό μήνα για πολλούς και, όπως διαβάζουμε στον Independent, δεν είναι μόνο τα συναισθήματά μας που επηρεάζονται.
Μια πρόσφατη επιστημονική έρευνα, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Perspectives on Psychological Science, διερευνά τους πολλούς τρόπους με τους οποίους οι εποχές μπορούν να επηρεάσουν τον εγκέφαλό μας -από τις σεξουαλική μας διάθεση μέχρι τη νοημοσύνη και την κοινωνική μας δραστηριότητα.
Όταν επιστρέφουμε στη δουλειά μετά από αυτή την παράξενη, λαμπερή περίοδο των Χριστουγέννων, είναι πολλοί αυτοί που πασχίζουν να προσαρμοστούν. Το μυαλό μας έχει θολώσει, το κίνητρό μας σιγοσβήνει και η παραγωγικότητά μας, έχει φτάσει στο πάτωμα.
Όλα αυτά, βέβαια, συμβαίνουν σε μια εποχή που θα έπρεπε να γίνουμε η καλύτερη και πιο υγιής εκδοχή του εαυτού μας. Μην ξεχνάτε τις υποσχέσεις που δώσατε στον εαυτό σας λίγο πριν αλλάξει ο χρόνος. Ναι, σχεδόν κανείς δεν τις τηρεί.
Η αλλαγή της διάθεσης ανάλογα την εποχή
Ο αντίκτυπος των εποχών στην ανθρώπινη εγκεφαλική λειτουργία δεν έχει ακόμη διερευνηθεί τόσο εκτενώς, αλλά υπάρχουν μερικές μελέτες που έχουν ασχοληθεί με το φαινόμενο αυτό. Το 2016, ερευνητές του Πανεπιστημίου της Λιέγης στο Βέλγιο αξιολόγησαν την εγκεφαλική λειτουργία 28 συμμετεχόντων καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους.
Καθένας από τους εθελοντές περνούσε τεσσεράμισι ημέρες μέσα σε ένα εργαστήριο και στο τέλος αυτής της περιόδου, συμμετείχε σε δύο εργασίες που είχαν σχεδιαστεί για να ελέγξουν τη διάρκεια της προσοχής και τη μνήμη.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν τελικά ότι η δραστηριότητα που σχετίζεται με την προσοχή κορυφώθηκε τον Ιούνιο, γύρω από το θερινό ηλιοστάσιο, και ήταν χαμηλότερη κοντά στο χειμερινό ηλιοστάσιο στα τέλη Δεκεμβρίου. Έτσι, ουσιαστικά, ο εγκέφαλός μας λειτουργεί διαφορετικά ανάλογα με την εποχή του χρόνου. Κάπου εδώ εμφανίζεται και το σύνδρομο του Γενάρη ή αλλιώς ο «εγκέφαλος του Γενάρη».
Πιο συγκεκριμένα, ανακάλυψαν «σημαντικές ετήσιες διακυμάνσεις» στα τμήματα του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνα για την εγρήγορση, τον αυτοέλεγχο και την επίλυση προβλημάτων. Η δραστηριότητα που σχετίζεται με τη μνήμη, εν τω μεταξύ, κορυφώθηκε το φθινόπωρο και υποχώρησε γύρω στα τέλη Μαρτίου.
Δεν χρειάζεται να διαβάσετε όλες τις ακαδημαϊκές μελέτες, όμως, για να συμφωνήσετε ότι τα πρωινά είναι κάπως ζοφερά αυτή τη στιγμή: ανοίξτε τις κουρτίνες σας, ας πούμε, στις 7 π.μ. Σκοτάδι. Το φως (ή η έλλειψή του) μπορεί να επηρεάσει τον εγκέφαλό μας και την ευεξία μας.
Κάθε κύτταρο στο σώμα σας έχει ένα μοριακό ρολόι και ο κύριος ρυθμιστής αυτών των ρολογιών, βρίσκεται στον εγκέφαλο. Όταν λαμβάνει πληροφορίες για το φως μέσω του αμφιβληστροειδούς του ματιού, λέει στο σώμα ότι είναι ώρα να σηκωθεί. Αυτό ελέγχει πράγματα όπως ο ύπνος και η αφύπνιση, η δραστηριότητα, η σίτιση και η αναπαραγωγή.
Το να μην έχουμε αρκετό φως, λοιπόν, μπορεί να τα διαταράξει όλα αυτά, επηρεάζοντας τη διάθεση και το πρόγραμμα του ύπνου μας.
