© Pete Summers / Stringer / Getty Images
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Τι έχει συμφωνηθεί μέχρι στιγμής στη διάσκεψη COP26

Οι δεσμεύσεις για τους ρύπους και τις αποψιλώσεις των δασών, οι διαφωνίες για την κλιματική κρίση, τα μέχρι τώρα συμπεράσματα, και οι λόγοι απαισιοδοξίας.

H COP26 είναι η 26η Διάσκεψη του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή που πραγματοποιείται από τις 31 Οκτωβρίου μέχρι τις 12 Νοεμβρίου στη Γλασκόβη της Σκωτίας. Ταυτόχρονα πρόκειται για την τρίτη συνάντηση των χωρών που υπέγραψαν τη Συμφωνία του Παρισιού. Ως τέτοια θεωρείται πολύ σημαντική για το μέλλον του πλανήτη και τις περιβαλλοντικές πολιτικές του μέλλοντος.

O πλανήτης υπερθερμαίνεται εξαιτίας των εκπομπών από τα ορυκτά καύσιμα που χρησιμοποιούν οι άνθρωποι σε διάφορες δραστηριότητές τους. Ακραία καιρικά φαινόμενα έχουν ήδη συνδεθεί με την κλιματική κρίση: Οι καύσωνες, οι πλημμύρες και οι δασικές πυρκαγιές γίνονται συχνότερες και πιο δύσκολα ελεγχόμενες. Ταυτόχρονα, η προηγούμενη δεκαετία ήταν η θερμότερη όλων των εποχών.

Ακριβώς λόγω της έκτακτης αυτής κατάστασης, ζητήθηκε από 200 χώρες ανά τον πλανήτη να μειώσουν τις εκπομπές αυτών των ορυκτών καυσίμων στο πλαίσιο της COP26.

H περίφημη Συμφωνία του Παρισίου που είχε προηγηθεί, έθεσε ως στόχο να γίνουν αλλαγές που θα κρατούσαν την υπερθέρμανση του πλανήτη κάτω από τους 2 βαθμούς Κελσίου, ενδεχομένως και τους 1,5 με απώτερο σκοπό να αποφευχθεί μία κλιματική καταστροφή.

Οι βασικοί στόχοι

Οι κύριοι και βασικοί στόχοι τίθενται πλέον στο πλαίσιο της COP26 είναι οι εξής:

  • να μην αυξηθεί άνω του 1,5 βαθμού Κελσίου η μέση θερμοκρασία του πλανήτη
  • οι 200 χώρες που συμμετέχουν να προτείνουν νέους τρόπους ώστε να μειωθούν οι εκπομπές του άνθρακα
  • οι πλουσιότερες χώρες να δώσουν 100 δισ. τον χρόνο για να βοηθήσουν τις φτωχότερες στη νέα προσαρμογή

Γιατί όμως είναι τόσο σημαντική η διάσκεψη;

COP26 και η προστασία του περιβάλλοντος., 2021, Alastair Grant/ Associated Press

Οι βασικοί στόχοι, ιδιαίτερα όσον αφορά τους ρύπους, είναι πολύ σημαντικό να επιτευχθούν πολύ άμεσα και πιο συγκεκριμένα μέχρι το τέλος το 2022.

Το κείμενο της COP 26, λοιπόν, θα αποτελέσει τη βάση για μία συμφωνία που θα υπογράψουν όλες αυτές οι χώρες πολύ σύντομα και τελικά θα καθορίσει την ατζέντα για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης μέσα στην επόμενη δεκαετία. Οι λεπτομέρειες είναι πολύ πιθανόν να αλλάξουν από αυτά που γνωρίζουμε την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές και μέχρι την Παρασκευή το βράδυ που θα πέσουν και οι υπογραφές.

Πάντως, ακόμα και αυτά που γνωρίζουμε μέχρι σήμερα λειτουργούν ως μία ένδειξη των προτεραιοτήτων που βάζουν οι ίδιες οι χώρες και των σημείων στα οποία συμφωνούν. Βέβαια, τα σημεία στα οποία διαφωνούν δημιουργούν ακόμα μεγαλύτερες ανησυχίες στις περιβαλλοντικές οργανώσεις.

Τι έχει συμφωνηθεί μέχρι στιγμής

Το πρώτο και βασικό ζήτημα για το οποίο έχει επέλθει συμφωνία, είναι τα δάση. Οι ηγέτες από 100 χώρες του κόσμου, οι οποίες αντιπροσωπεύουν το 85% των δασών της υφηλίου, συμφώνησαν να σταματήσουν πλήρως τις αποψιλώσεις μέχρι το 2030. Tα δέντρα μπορούν να απορροφήσουν τεράστιες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα, ενός από τα βασικά αέρια του θερμοκηπίου που συμβάλλουν στην αύξηση της θερμοκρασίας.

Επιπλέον, 40 χώρες μεταξύ των οποίων και οι Πολωνία, Βιετνάμ και Χιλή συμφώνησαν να σταματήσουν τη χρήση άνθρακα. Ο άνθρακας είναι το ορυκτό που ευθύνεται περισσότερο από κάθε άλλο για την κλιματική κρίση. Ήδη υπάρχει μία βελτίωση στη χρήση του αλλά μέχρι του 2019 ήταν το ορυκτό που παρήγαγε το 37% της ηλεκτρικής ενέργειας του πλανήτη. Πάντως, κάποιες από τις υπόλοιπες χώρες (Αυστραλία, Ινδία, Κίνα και ΗΠΑ) που είναι και οι πλέον εξαρτημένες από τον άνθρακα δεν έχουν υπογράψει ακόμα τη μείωση των εκπομπών του.

Την ίδια στιγμή, περισσότερες από 450 οικονομικές οργανώσεις που διαχειρίζονται ποσά άνω των 130 τρισεκατομμυρίων συμφώνησαν να επενδύσουν σε τεχνολογίες που δεν επιβαρύνουν το περιβάλλον, όπως είναι οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και να απομακρυνθούν από τις πιο παραδοσιακές και ρυπογόνες γραμμές παραγωγής.

Τα μέχρι τώρα συμπεράσματα

Πολλά μέλη από τα λόμπι της ενέργειας κατάφεραν να βρουν τρόπο να συμμετάσχουν και να συνδιαμορφώσουν τις αποφάσεις. Από την άλλη, η Ευρωπαϊκή Ένωση φαίνεται πιο διστακτική από αυτό που θα περίμενε κανείς, ενώ η Σαουδική Αραβία μπλοκάρει τις διαδικασίες.

Ένα μικρό περιθώριο αισιοδοξίας που μπορεί να υπάρξει καλύπτεται γρήγορα από τη μεγάλη ανησυχία πως πολλές από τις ισχυρότερες χώρες του πλανήτη δεν θα συμμετάσχουν. Αν δεν τα καταφέρουμε ούτε τώρα, το μέλλον αυτού του πλανήτη θα μοιάζει πιο ζοφερό από ποτέ.