Τι πρέπει οπωσδήποτε να ψάξεις πριν επιλέξεις εταιρεία παροχής ρεύματος
- 21 ΦΕΒ 2022
Οι πιθανότητες θέλουν να έχεις λάβει -τουλάχιστον- έναν «φουσκωμένο» λογαριασμό κατανάλωσης ρεύματος. Κατά 90% έχεις μπει και στη διαδικασία να διαβάσεις τι σου έχουν χρεώσει, ώστε να δεις το σύνολο που σου προκαλεί μια κάποια δυσφορία. Έχεις έτσι, εντοπίσει τον όρο «ρήτρα αναπροσαρμογής». Ενδεχομένως να έχεις αναζητήσει και σχετικές πληροφορίες. Δύσκολα όμως, βρήκες κάτι που να ήταν σε απλά και κατανοητά ελληνικά.
Το βρήκαμε εμείς και το μεταδίδουμε.
Τι είναι η ρήτρα αναπροσαρμογής
Προ ημερών, ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας διευκρίνισε ότι η ρήτρα αναπροσαρμογής δεν είναι τέλος ή φόρος (για να μπορεί να τον αναστείλει το κράτος), αλλά το κόστος της ενέργειας. Εμφανίστηκε στους λογαριασμούς μας, όταν η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας ζήτησε από τους προμηθευτές να την προσθέσουν, ώστε να μπορεί να γίνει έλεγχος, αλλά και να έχει ο καταναλωτής τη δυνατότητα να βλέπει πόση είναι αυτή η αύξηση. Για να εμφανιστεί στους λογαριασμούς μας, προηγήθηκε η έγκριση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανταγωνισμού: την Πρωτοχρονιά ορίστηκε με 65 ευρώ κάθε μεγαβατώρα (είναι οι 1000 κιλοβατώρες).
Ανάλογα με την εταιρεία ενέργειας και το πρόγραμμα που έχουμε επιλέξει, ενδέχεται να αναφέρεται στο συμβόλαιό μας πως υφίσταται ρήτρα αναπροσαρμογής. Η ρήτρα αναπροσαρμογής συνδέεται άμεσα με την Οριακή Τιμή Συστήματος. Τι είναι πάλι, αυτό; Για να κατανοήσουμε τη ρήτρα αναπροσαρμογής και την οριακή τιμή συστήματος χρειάζεται να κατανοήσουμε αρχικά, μερικές βασικές πληροφορίες για το πώς λειτουργεί η αγορά ενέργειας στην Ελλάδα και την Ευρώπη.
Στην ουσία έχουμε δυο κατηγορίες εταιρειών ενέργειας: α) αυτές που παράγουν ενέργεια και β) αυτές που πωλούν ενέργεια στους καταναλωτές. Κάποιες παράγουν και πωλούν, ενώ κάποιες άλλες είναι μόνο εμπορικές, δηλαδή δεν παράγουν, αλλά μόνο μεταπωλούν.
Η τιμή ενέργειας στη χονδρεμπορική αγορά (βλ. η αγορά που αγοράζουν ενέργεια οι εμπορικές εταιρείες -ενέργειας) λειτουργεί σε ημερήσια βάση. Η τιμή καθορίζεται αυτόματα, βάσει προσφοράς και ζήτησης μεταξύ παραγωγών και εμπορικών εταιρειών -και κατά συνέπεια των καταναλωτών.
Αυτή είναι και η Οριακή Τιμή Συστήματος: είναι δηλαδή, η τιμή στην οποία προμηθεύονται ρεύμα όλοι οι πάροχοι ρεύματος. Καταλαβαίνεις ότι δεν είναι σταθερή. Αυξάνεται ή μειώνεται, ανάλογα με την προσφορά και τη ζήτηση.
Στην ουσία, η Οριακή Tιμή του Συστήματος συμπίπτει με την προσφορά της τελευταίας μονάδας που πρέπει να λειτουργήσει, για να καλυφθεί η ζήτηση. Την ίδια ώρα, είναι αδύνατο να χρεώνει ο όποιος πάροχος, σε κάθε λογαριασμό διαφορετική τιμή. Γιατί; Επειδή αυτό θα προκαλούσε ανασφάλεια και αβεβαιότητα. Συνεπώς, ο κάθε πάροχος αναφέρει ξεκάθαρα στη σύμβαση με τον καταναλωτή το εύρος τιμών, κατά το οποίο δεν θα προχωρά σε αλλαγή της τιμής χρέωσής του ρεύματος.
Αυτή η αναφορά (στη σύμβαση) είναι η ρήτρα αναπροσαρμογής -βάσει της Οριακής Τιμής Συστήματος. Για να μην αλλάζει συνέχεια η τιμή σε κάθε λογαριασμό, γίνεται μια συνολική εκκαθάριση στους εκκαθαριστικούς λογαριασμούς.
Πρακτικά, οι πάροχοι δίνουν ένα εύρος Οριακής Τιμής Συστήματος (ΟΤΣ). Έτσι, όταν η χονδρεμπορική αγορά ξεπεράσει το ανώτατο όριο, δηλαδή όταν κι εκείνοι αγοράζουν την ενέργεια πιο ακριβά, τότε μετακυλούν το κόστος στον καταναλωτή -και αυτό φαίνεται στον εκκαθαριστικό λογαριασμό. Αντίστοιχα, όταν η τιμή ενέργειας πέσει κάτω από το εύρος ΟΤΣ που μας έχει δηλώσει ο πάροχος, τότε θα μας επιστρέψει χρήματα.
Στην ουσία η ΟΤΣ μπορεί να ανέβει πολύ σε ημέρες με πολύ μεγάλη ζήτηση για ενέργεια -για παράδειγμα, κατά τη διάρκεια ενός καύσωνα ή μιας ημέρας με πολύ κρύο, ή μιας ημέρας με άπνοια και συννεφιά, κατά την οποία δεν θα μπορούν να παράξουν ενέργεια τα αιολικά και φωτοβολταϊκά πάρκα.
Όταν λοιπόν, επιλέγουμε πάροχο με ρήτρα αναπροσαρμογής, θα πρέπει να δίνουμε μεγάλη προσοχή στις τιμές που αναφέρει ως Οριακή Τιμή Συστήματος (ΟΤΣ). Όσο πιο ψηλή η ΟΤΜ, τόσο πιο σπάνια θα χρεωνόμαστε την αύξηση.
Άρα, η τιμή της κιλοβατώρας δεν είναι η μοναδική παράμετρος που θα πρέπει να κοιτάμε πριν επιλέξουμε πάροχο. Θα πρέπει να την εξετάζουμε, σε συνδυασμό με την Οριακή Τιμή Συστήματος που θα πρέπει να είναι όσο πιο ψηλή γίνεται.
