Τι σημαίνει η στάση πληρωμών που κήρυξε η Ρωσία προς το εξωτερικό της χρέος
Το ρωσικό κράτος αθέτησε τις πληρωμές του προς τις παγκόσμιες αγορές για πρώτη φορά από το 1918. Τι σημαίνει αυτή η κίνηση και τι προμηνύει για το μέλλον.
- 28 ΙΟΥΝ 2022
Η είδηση πως η Ρωσία κήρυξε στάση πληρωμών του εξωτερικού της χρέους μετά από 104 χρόνια, έχει προκαλέσει αναταραχή στις παγκόσμιες αγορές. Όπως εξηγεί ο οίκος Moody’s, ο οποίος εξέδωσε σχετική ανακοίνωση, η επιλογή αυτή της Ρωσίας είναι πρωτόγνωρη για τα παγκόσμια οικονομικά δεδομένα, καθώς αρκετές φορές κατά τον προηγούμενο αιώνια, το ρωσικό κράτος είχε αθετήσει πληρωμές, ωστόσο, αφορούσε εσωτερικό χρέος και όχι εξωτερικό.
Πώς γίνεται, όμως, μια χώρα σαν τη Ρωσία που τους τελευταίους μήνες έχει «πλουτίσει» από την ταχεία άνοδο των τιμών του πετρελαίου, του φυσικού αερίου και των υπόλοιπων ορυκτών καυσίμων που παράγει, να μην πληρώνει το εξωτερικό της χρέος; Η απάντηση δεν είναι τόσο προφανής όσο μπορεί να φαίνεται.
Όπως επισημαίνουν οικονομικοί αναλυτές, το ρωσικό κράτος έχει τους οικονομικούς πόρους να αποπληρώσει το χρέος της. Μάλιστα, προσπάθησε να το κάνει, ωστόσο, οι διεθνείς κυρώσεις που έχουν επιβληθεί εναντίον της, δεν της το επέτρεψαν.
Όπως εξηγεί ο οίκος αξιολόγησης στην ανακοίνωσή του, έπεται συνέχεια, μιας και δεν εκτιμά πως το ρωσικό κράτος θα βρεθεί σύντομα σε θέση να εξυπηρετεί τις υποχρεώσεις του. Τι σημαίνει, όμως, αυτό για την παγκόσμια οικονομία και πώς πρόκειται να επηρεάσει τις αγορές και τελικά τις τσέπες μας;
Η παγκόσμια οικονομία μπροστά σε αδιέξοδο
Κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί πως η ρωσική οικονομία των 1,8 τρισ. δολαρίων θα βουλιάξει από τη μία μέρα στην άλλη. Οι κυρώσεις, όμως, που της έχουν επιβληθεί από το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα την έχουν φέρει μπροστά σε αδιέξοδο.
Σύμφωνα με αρκετούς οικονομικούς αναλυτές, ο κύριος λόγος για τον οποίο η Ρωσία δεν μπορεί να αποπληρώσει το εξωτερικό της χρέος, είναι επειδή καμία διεθνής τράπεζα δεν μεταφέρει τα χρήματα.
Όλα ξεκίνησαν πριν από έναν μήνα, όταν η Ρωσία έκανε και πάλι προσπάθειες διευθέτησης των οικονομικών υποχρεώσεών της προς τις παγκόσμιες αγορές. Τότε, το αμερικανικό υπουργείο οικονομίας προέβη σε μια κίνηση που συζητήθηκε έντονα, απαγορεύοντας στο ρωσικό κράτος να χρησιμοποιεί τις αμερικανικές τράπεζες για να διακινεί χρήματα.
Οι αξιωματούχοι της ρωσικής κυβέρνησης σήμερα υποστηρίζουν πως οι δηλώσεις περί χρεοκοπίας αποτελούν προπαγάνδα, ξεκαθαρίζοντας πως πρόκειται για ένα τέχνασμα του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος, το οποίο τελικά θα του γυρίσει μπούμερανγκ. Μέχρι στιγμής, όμως, οι εκτιμήσεις τους δεν έχουν πέσει και πολύ μέσα.
Πριν την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, το ρωσικό κράτος υπολογίζεται πως είχε περίπου 640 δισ. δολάρια σε ξένο συνάλλαγμα και αποθέματα χρυσού. Μεγάλο μέρος, όμως, αυτών βρίσκεται στο εξωτερικό και πλέον έχει παγώσει. Και κανείς δεν γνωρίζει πότε θα σταματήσει η εισβολή και πότε τα ποσά αυτά θα «ξεπαγώσουν» και πάλι.
Οι σχέσεις Δύσης – Ρωσίας στην κόψη του ξυραφιού
Η περίπτωση της Ρωσίας είναι περίπλοκη. Τις περισσότερες φορές όταν μια χώρα χρεοκοπεί, το πρώτο πράγμα που συμβαίνει είναι να αποκοπεί ο δανεισμός από τις παγκόσμιες χρηματαγορές μέχρι τη στιγμή που θα διευθετηθεί η χρεοκοπία και οι επενδυτές να αποκτήσουν και πάλι την εμπιστοσύνη τους στη δυνατότητα και την προθυμία της κυβέρνησης να πληρώνει τις υποχρεώσεις της.
Το ρωσικό κράτος, όμως, έχει ήδη αποκοπεί από τις παγκόσμιες αγορές, χωρίς να έχει κηρύξει πτώχευση. Μέχρι πότε, όμως, θα συνεχιστεί αυτή η σύγκρουση μεταξύ ρωσικής οικονομίας και παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος και τι θα επιπτώσεις θα φέρει στην παγκόσμια οικονομία;
Μπορεί η Ρωσία να αδυνατεί να αποπληρώσει το εξωτερικό της χρέος, ωστόσο, το ρούβλι παραμένει ισχυρό. Το ίδιο υψηλά παραμένουν και τα έσοδα από τις εξαγωγές ορυκτών καυσίμων. Και το ερώτημα είναι: μπορούν οι πιστωτές τους, παρατηρώντας τα παραπάνω δεδομένα, να απαιτήσουν δικαστικά την εκπλήρωση των χρηματικών υποχρεώσεων της Ρωσίας, μέσω δήμευσης των περιουσιακών της στοιχείων στο εξωτερικό;
Αυτό, κατά τον υπουργό Οικονομικών της χώρας, Anton Siluanov, θα ισοδυναμούσε αυτόματα με άμεση σύγκρουση. «Εάν τελικά φτάσουμε στο σημείο να διεκδικούνται περιουσιακά στοιχεία, τότε αυτό σημαίνει διακοπή των διπλωματικών σχέσεων και άμεση σύγκρουση» δήλωσε. «Και αυτό θα μας έβαζε σε έναν διαφορετικό κόσμο με εντελώς διαφορετικούς κανόνες. Θα έπρεπε να αντιδράσουμε διαφορετικά σε αυτή την περίπτωση – και όχι μέσω νομικών διαύλων».
