Scott Olson/Getty Images
EXPLAINED

Τι συμβαίνει με τον νόμο περί οπλοκατοχής στο Τέξας

Το 2021, δύο χρόνια ύστερα από τη διπλή μαζική δολοφονία που τάραξε την Πολιτεία της Αμερικής, ο κυβερνήτης της Greg Abbott έδωσε το απόλυτο πράσινο φως στα όπλα. Ήταν το τελευταίο βήμα σε ένα ατελείωτο μπρος-πίσω στη νομοθεσία του Τέξας.

Το κεφάλαιο «μαζικές δολοφονίες» είναι η σκληρότερη ακίδα στο σώμα του Τέξας: όσο το νομοθετικό χέρι φαίνεται πρόθυμο να την αφαιρέσει, τόσο η σκλήθρα χώνεται βαθύτερα, στάζοντας αίμα.

Δεκαεννιά παιδιά και δύο ενήλικες εκπαιδευτικοί είναι ο αριθμός των θυμάτων που σκοτώθηκαν το πρωινό της 24ης Μαΐου από την έφοδο του Salvador Ramos στο σχολείο της πόλης Ουλβάντε, σημειώνοντας την πιο θανατηφόρα μαζική επίθεση που έχει γίνει στην Αμερική από το 2012.

Όπως συνέβη ύστερα και από εκείνη την τραγωδία, ο κυβερνήτης του Τέξας Greg Abbott έσπευσε να διαβεβαιώσει δημόσια ότι θα ανοίξει ξανά η συζήτηση για αυστηροποίηση των νόμων οπλοκατοχής και οπλοχρησίας στη συγκεκριμένη Πολιτεία.

Το περίφημο σχέδιο των «40 σημείων» βγήκε για δεύτερη φορά απ’ το συρτάρι, ώστε να «κάνει τα σχολεία ασφαλέστερα», παρά το γεγονός ότι όσες προτάσεις έχουν κατοχυρωθεί νομικά μέχρι σήμερα από τον εν λόγω φάκελο του 2018, δεν φάνηκε να απέδωσαν: αυτό το σχέδιο ήταν η απάντηση του Abbott στο τραγικό συμβάν του 2018, όταν ένας 17χρονος μαθητής άνοιξε πυρ μέσα στο σχολείο του, σκοτώνοντας οκτώ παιδιά και δύο καθηγητές.

Ποιο ήταν ένα από τα μέτρα που τέθηκαν τελικά σε εφαρμογή την επόμενη χρονιά; Περισσότερα δικαιώματα στα όπλα, αλλά για τους φύλακες. Τόσο ριζωμένη είναι η κουλτούρα της οπλισμένης κάννης στο Τέξας, το οποίο μετρά πάνω από ένα εκατομμύριο κατόχους όπλων και παραμένει να υπερηφανεύεται για το αίσθημα υπευθυνότητας που τους διακατέχει, παρά το όσα λένε οι αριθμοί: το Τέξας μετράει οκτώ μαζικές δολοφονίες τα τελευταία 13 χρόνια, αποτελώντας μία από τις πιο αιματοβαμμένες Πολιτείες της Αμερικής.

Την ίδια στιγμή η κοινή γνώμη παραμένει σταθερά διχασμένη, ακολουθώντας μεταπτώσεις μόνο μετά τους θανάτους σε σχολεία και εκκλησίες: από τις έρευνες του Πανεπιστημίου στο Τέξας προκύπτει ένας διαχρονικός μέσος όρος άνω του 60% των κατοίκων στο Τέξας, που επιθυμούν οι νόμοι για τα όπλα να μείνουν ως έχουν, είτε να χαλαρώσουν ακόμη περισσότερο.

Το μπρος-πίσω στο γράμμα του νόμου

© AP Photo/Jae C. Hong

Η περιρρέουσα ατμόσφαιρα στο Τέξας, με λίγα λόγια, ισορροπούσε πάντοτε ανάμεσα στον φόβο μιας επόμενης μαζικής δολοφονίας και στα συμφέροντα της οπλικής βιομηχανίας – ας μην ξεχνάμε ότι το Τέξας αποτελεί (με διαφορά) την κυριότερη πηγή διακίνησης όπλων και πυρομαχικών στο Μεξικό και την Κεντρική Αμερική. Όπως και στη βαθιά πίστη του ένοπλου Αμερικανού που υπερασπίζεται το σπίτι του και την οικογένειά του, σύμφωνα με τη γνωστή και πλέον αμφιλεγόμενη Δεύτερη Τροποποίηση του Συντάγματος.

Επάνω σε αυτό το δίπολο, βαδίζει σταθερά το γράμμα του νόμου στην Πολιτεία, κάνοντας μπρος-πίσω. Το τελευταίο βήμα στο κανονιστικό πλαίσιο της Πολιτείας έγινε το 2021, μια χρονιά που για όλους του αναλυτές θεωρείται υψηλότατου συμβολισμού: είχαν περάσει δύο χρόνια από τις δύο απανωτές μαζικές δολοφονίες που τάραξαν το Τέξας (εκείνη στο Ελ Πάσο τον Αύγουστο του 2019 και εκείνη στις πόλεις Μίντλαντ-Οντέσα τον Σεπτέμβριο), ο Greg Abbott είχε ορκιστεί ότι θα κάνει τα πάντα «προκειμένου να είμαστε σίγουροι ότι δεν θα συμβούν ξανά τέτοια εγκλήματα» και κόντρα στη γενικότερη τάση αυστηροποίησης των μέτρων στις πολιτείες της Αμερικής, εκείνος έδωσε τελικά το απόλυτο πράσινο φως.

Με τις διατάξεις εκείνης της χρονιάς, ρυθμίζεται η πραγματικότητα που ισχύει έως σήμερα και το τραγικό συμβάν στο Robb Elementary School: δόθηκε το δικαίωμα σε κάθε άτομο 21 ετών και άνω να έχει επάνω του περίστροφο σε δημόσια χώρο, χωρίς να απαιτείται άδεια οπλοκατοχής, είτε εκπαίδευση.

Να σημειώσουμε ότι πριν από τον συγκεκριμένο νόμο, απαιτούταν άδεια, αλλά πρακτικά ήταν μια fast-track διαδικασία για κάθε εκπαιδευόμενο: τέσσερις με έξι ώρες εκπαίδευσης, ένα γραπτό τεστ εξετάσεων και δοκιμαστικές βολές. Απλά υπήρχε ένα database με αποτυπώματα των αδειούχων.

Και διά στόματος Abbott ακούστηκε ότι η ρύθμιση του 2021 ήταν η σκληρότερη που έχει περάσει από την ιστορία του Τέξας. Διότι, συν τοις άλλοις, αφαιρέθηκε κάθε δέσμευση στο πόσο εμφανή θα είναι τα όπλα όταν κάποιος τα φέρει επάνω του.

Το 2015, σε απάντηση άλλων μαζικών δολοφονιών που είχαν συμβεί, πέρασε ένας νόμος στο Τέξας, σύμφωνα με τον οποίο τα όπλα έπρεπε να είναι καλυμμένα, είτε κλεισμένα σε θήκες. Αυτή η μικρή παρατήρηση που αφαιρέθηκε το 2021 ευθύνεται, σύμφωνα με έρευνες, για αύξηση των δολοφονικών περιστατικών. Έτσι, το Τέξας πέρασε πλήρως στο φάσμα των μηδενικών περιορισμών.

Και σε όλα αυτά ας προσθέσουμε το γεγονός ότι το Τέξας παραμένει σθεναρά εκτός από τον λεγόμενο νόμο «red flag», την πολύ απλή και λογική δέσμευση δηλαδή αφαίρεσης των όπλων από ανθρώπους που βάσει δικαστηρίου θεωρούνται επικίνδυνοι.

«Για να είμαι ειλικρινής, έχουμε τόσα πολλά και ισχυρά δεδομένα αυτήν τη στιγμή ώστε να εφαρμόσουμε μιαν άλλη πολιτική που θα έχει νόημα», ανέφερε στο Bloomberg ο καθηγητής Michael Siegel που έχει μελετήσει διεξοδικά το θέμα, «Για εμένα, το βασικό εμπόδιο είναι η πολιτική βούληση για το γεγονός ότι κανένας δεν είναι πρόθυμος να πάει κόντρα στο National Rifle Association, όπου παρεμπιπτόντως ο Greg Abbott έχει ισχυρή παρουσία.