Το φιάσκο του στρατιωτικού νόμου στη Νότια Κορέα, με απλά λόγια
Για περίπου πέντε ώρες, επικράτησε το απόλυτο χάος, με διαδηλώσεις, διαμαρτυρίες και ελικόπτερα στον ουρανό της Νότιας Κορέας.
- 4 ΔΕΚ 2024
Η Νότια Κορέα βιώνει μια πολιτική κρίση. Αν έπρεπε να περιγράψουμε με μόλις επτά λέξεις την κατάσταση που επικρατεί, θα ήταν αυτές. Για να περιγράψουμε ωστόσο όλη την εικόνα, θα χρειαστούμε περισσότερες λέξεις, όπως και χρόνο – πάντως όχι πέντε ώρες, όσο κράτησε δηλαδή το φιάσκο με τον στρατιωτικό νόμο.
Την Τρίτη (3/12), λοιπόν, ο πρόεδρος Yoon Suk Yeol κήρυξε στρατιωτικό νόμο, μια απόφαση που προκάλεσε μαζικές διαδηλώσεις στη χώρα και επέσυρε έντονες επιπλήξεις από την αντιπολίτευση.
Ο Yoon, όπως υποστηρίζει ο ίδιος, προχώρησε σε αυτή την κίνηση διότι το κόμμα της αντιπολίτευσης βρισκόταν εν μέσω «εξέγερσης» και «προσπαθούσε να ανατρέψει την ελεύθερη δημοκρατία», πιθανότατα αναφερόμενος στο πολιτικό αδιέξοδο μεταξύ του ιδίου και του κοινοβουλίου που τον εμπόδισε να θέσει σε εφαρμογή την ατζέντα του. Λίγο μετά την κήρυξη του Yoon, το κοινοβούλιο της Νότιας Κορέας, γνωστό ως Εθνοσυνέλευση, καταψήφισε ομόφωνα το διάταγμα περί στρατιωτικού νόμου.
«Δεν υπάρχει κανένας λόγος να κηρυχθεί στρατιωτικός νόμος. Δεν μπορούμε να αφήσουμε τον στρατό να κυβερνήσει αυτή τη χώρα», δήλωσε την Τρίτη ο ηγέτης της αντιπολίτευσης Lee Jae-myung. «Ο πρόεδρος Yoon Suk Yeol πρόδωσε τον λαό. Η παράνομη κήρυξη του στρατιωτικού νόμου έκτακτης ανάγκης είναι άκυρη».
Ο στρατιωτικός νόμος τυπικά περιλαμβάνει την αναστολή της πολιτικής κυβέρνησης και τη διακυβέρνηση με στρατιωτικό διάταγμα σε μια μείζονα κατάσταση έκτακτης ανάγκης, όπως μια έντονη ένοπλη σύγκρουση.
Γιατί ο πρόεδρος κήρυξε στρατιωτικό νόμο
Ο Yoon ξεκαθάρισε ελάχιστα πράγματα όσον αφορά την απόφασή του. Ωστόσο, είναι πιθανό να επηρεάστηκε από τη φθίνουσα δημόσια υποστήριξή του, το πολιτικό αδιέξοδο και τη συνεχιζόμενη έρευνα σε βάρος της συζύγου του για μια τσάντα που φέρεται ως ακατάλληλο δώρο.
Ο συντηρητικός Yoon διανύει το δεύτερο έτος της πενταετούς θητείας του- κατά τη διάρκειά της, το ποσοστό αποδοχής του έχει πέσει κάτω από 20 ποσοστιαίες μονάδες. Έχει επίσης περιέλθει σε αδιέξοδο με την Εθνοσυνέλευση, η οποία ελέγχεται από το κεντροαριστερό Δημοκρατικό Κόμμα, σχετικά με την πολιτική του ατζέντα.
Πίσω από την απόφαση αυτή, σύμφωνα πάντα με τον ίδιο, βρίσκεται επίσης η Βόρεια Κορέα, αν και δεν υπάρχουν πραγματικές αποδείξεις ότι παίζει ρόλο στην παρούσα κρίση. Αντίθετα, η αναφορά του στη Βόρεια Κορέα ίσως έχει να κάνει με το μεγάλο πολιτικό χάσμα μεταξύ των δύο κύριων κομμάτων της χώρας σχετικά με το αν και πώς θα πρέπει να συνεργαστεί με τον βόρειο γείτονά της.
Τι σημαίνει ο στρατιωτικός νόμος στη Νότια Κορέα
Ο Yoon Suk Yeol - South Korea Unification Ministry via AP
Στο πλαίσιο του στρατιωτικού νόμου, η εκτελεστική εξουσία επιτρέπεται να αναλάβει τον έλεγχο των μέσων ενημέρωσης, ενώ ο Yoon διέταξε το ιατρικό προσωπικό της χώρας, το οποίο απεργούσε για μεγάλο μέρος του έτους, να επιστρέψει στην εργασία του εντός 48 ωρών. Δεν είναι σαφές σε ποιο βαθμό τέθηκαν σε εφαρμογή αυτά τα μέτρα.
Επιπλέον, η πολιτική δραστηριότητα, συμπεριλαμβανομένων των συνεδριάσεων και των συγκεντρώσεων των πολιτικών κομμάτων, υποτίθεται ότι πρέπει να σταματήσει. Αυτό προφανώς αγνοήθηκε: η Εθνοσυνέλευση συνεδρίασε και οι διαμαρτυρίες συνεχίστηκαν όλη τη νύχτα.
Ένοπλοι φρουροί περικύκλωσαν το κτίριο της Εθνοσυνέλευσης το βράδυ της Τρίτης, τη στιγμή που 190 μέλη του σώματος εμφανίστηκαν για να καταψηφίσουν ομόφωνα το μέτρο. Την ίδια ώρα, ελικόπτερα πετούσαν στον ουρανό της Νότιας Κορέας.
Οι πρώτες αντιδράσεις και η συνέχεια
Οι πολίτες εμφανίστηκαν για να διαμαρτυρηθούν -συμμετέχοντας ακόμη και σε συγκρούσεις με τις δυνάμεις ασφαλείας. «Πρόκειται για μια παράνομη, αντισυνταγματική κήρυξη στρατιωτικού νόμου που δεν πληροί τις προϋποθέσεις», δήλωσε ο πρώην υπουργός Δικαιοσύνης και ηγέτης του Κόμματος Λαϊκής Εξουσίας του Yoon. «Η Νότια Κορέα είναι μια δημοκρατική χώρα. Θα προστατεύσουμε τη δημοκρατία μαζί με τους πολίτες μας».
Οι ΗΠΑ, μακροχρόνιος σύμμαχος της Νότιας Κορέας, ελπίζουν ότι οι όποιες πολιτικές διαφορές θα επιλυθούν ειρηνικά και σύμφωνα με το κράτος δικαίου. O Yoon δήλωσε ότι θα άρει την κήρυξη στρατιωτικού νόμου σύμφωνα με την ψήφο της Εθνοσυνέλευσης, όπως είναι συνταγματικά υποχρεωμένος να κάνει.
Προφανώς, η άρση του στρατιωτικού νόμου και μάλιστα αρκετά σύντομα (μέσα σε περίπου πέντε ώρες), είναι κάτι θετικό, αν και αλλά πολλοί ανησυχούν για τη συνέχεια. Βουλευτές της αντιπολίτευσης κατέθεσαν σήμερα πρόταση μομφής κατά του προέδρου Yoon, κάτι που σημαίνει επιπλέον αστάθεια -αναγκαία η κίνηση αυτή στην προκειμένη περίπτωση.
Πλέον, ο πρόεδρος της Νότιας Κορέας βρίσκεται πια αντιμέτωπος με την πιθανή παραπομπής του από το αξίωμά του, αλλά και με την αποπομπή του από το ίδιο του το κόμμα.
