Το μυστικό για να διαχειριστείς την κατάθλιψη βρίσκεται κάτω από τη μύτη σου
- 16 ΦΕΒ 2024
Aν νιώθεις πως δεν είσαι καλά τελευταία, σαν να έχεις ένα βάρος στο στήθος, μη νιώθεις μόνος. Το ίδιο νιώθουν και δισεκατομμύρια άλλοι πολίτες αυτού του πλανήτη. Είναι τόσα αυτά που μας προκαλούν άγχος που ουδείς έχει μείνει ανεπηρέαστος. Το θέμα είναι τι κάνουμε για να διαχειριστούμε τη συνθήκη μας, πριν εξελιχθεί σε καταθλιπτική διαταραχή που επηρεάζει όλη μας τη ζωή. Σε κάθε επίπεδο.
Σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, το 3.8% του παγκόσμιου πληθυσμού (280.000.000) έχουν διαγνωστεί με κατάθλιψη. Το 5% είναι ενήλικες (4% άνδρες και 6% γυναίκες), ενώ το 5.7% είναι άνθρωποι ηλικίας από 60 ετών και πάνω.
Μελέτες έχουν δείξει πως τα άτομα με κατάθλιψη αναφέρουν δυσκολία στην ανάκληση συγκεκριμένων αυτοβιογραφικών αναμνήσεων. Έως τώρα δεν είχε ερευνηθεί η ανάκληση μνήμης, με τη χρήση οικείων αρωμάτων.
Ανέλαβε το εγχείρημα η Kymberly Young, αναπληρώτρια καθηγήτρια ψυχιατρικής στο University of Pittsburgh και επικεφαλής συγγραφέας της εργασίας που δημοσιεύτηκε στο JAMA Network Open.
Όπως είπε, γνώριζε πως οι μυρωδιές μπορούν να προκαλέσουν χαρούμενες αναμνήσεις σε άτομα που δεν πάσχουν από κατάθλιψη. Ήθελε να δει αν υπάρχει αντίδραση από διαγνωσμένους καταθλιπτικούς, καθώς θα μπορούσαν να επιστρατευτούν για τη θεραπεία τους. Κυρίως, για την αποφυγή των δυσάρεστων σκέψεων -και της ατελείωτης αρνητικής λούπας που εξαντλεί το μυαλό, την ψυχή και το σώμα.
Μεταξύ των 12 αρωμάτων που μύρισαν 32 άνθρωποι, διαγνωσμένοι με μείζονα καταθλιπτική διαταραχή, ηλικίας από 18 έως 55 ετών ήταν αυτή του πιο διάσημου προϊόντος για εντριβές στο στήθος όταν έχουμε κρυολόγημα, του φρεσκοαλεσμένου καφέ, του λαδιού καρύδας, του κύμινου σε σκόνη, του κόκκινου κρασιού, του εκχυλίσματος βανίλιας, των βολβών γαρυφάλλου, του βερνικιού παπουτσιών, του αιθέριου ελαίου πορτοκαλιού και της κέτσαπ.
Αφότου μύρισαν το βαζάκι στο οποίο είχαν τοποθετηθεί τα προϊόντα, οι νευροεπιστήμονες τους ζήτησαν να ανακαλέσουν μια συγκεκριμένη ανάμνηση και να αναφέρουν αν ήταν καλή ή κακή.
Σύμφωνα με τη δημοσίευση «τα άτομα με κατάθλιψη που μύρισαν οικεία αρώματα, είχαν περισσότερες πιθανότητες να ανακαλέσουν μια συγκεκριμένη ανάμνηση ή ένα γεγονός (για παράδειγμα, την παρουσία του σε ένα καφέ πριν μια εβδομάδα νωρίτερα), σε αντίθεση με μια πιο γενική ανάμνηση (ότι πήγαν για καφέ κάποια στιγμή στη ζωή τους)».
Σε ό,τι αφορά τις λέξεις που διάλεξαν για να χαρακτηρίσουν τις μυρωδιές που ξύπνησαν, επέλεξαν όρους όπως «ζωντανή» ή «καθηλωτική» ή «αληθινή».
Η Δρ Young εξήγησε ότι η ενεργοποίηση του τμήματος του εγκεφάλου που ονομάζεται αμυγδαλή (ελέγχει την απόκριση «μάχης ή φυγής»), βοηθά στην ανάκληση της μνήμης επειδή κατευθύνει την προσοχή σε ορισμένα γεγονότα.
Η επικρατέστερη εικασία είναι πως οι μυρωδιές πυροδοτούν την αμυγδαλή μέσω νευρικών συνδέσεων στον οσφρητικό βολβό (μάζα νευρικού ιστού που συνδέεται με την αίσθηση της όσφρησης).
«Εάν βελτιώσουμε τη μνήμη, μπορούμε να βελτιώσουμε την επίλυση προβλημάτων, τη ρύθμιση των συναισθημάτων και άλλα λειτουργικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν συχνά τα άτομα με κατάθλιψη» διευκρίνισε η επικεφαλής της εργασίας, πριν αποκαλύψει πως θα ακολουθήσει η χρήση σαρωτή εγκεφάλου, ώστε να αποδειχθεί η θεωρία ότι τα αρώματα τσιγκλούν την αμυγδαλή των ανθρώπων με διαγνωσμένη κατάθλιψη.
