Christopher Pike / Getty Images for Supreme Committee 2022
ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ

To Μουντιάλ του Κατάρ είναι ήδη το πιο αμφιλεγόμενο της ιστορίας

Σε μερικούς μήνες ξεκινά η πιο σημαντική ποδοσφαιρική διοργάνωση στον κόσμο. Γιατί πολλοί ποδοσφαιρόφιλοι, όμως, σκέφτονται να την μποϊκοτάρουν;

Βρισκόμαστε μερικούς μήνες πριν από την έναρξη της τελικής φάσης των ομίλων του Παγκοσμίου Κυπέλλου που πρόκειται να πραγματοποιηθεί στο Κατάρ από τις 21 Νοεμβρίου μέχρι τις 18 Δεκεμβρίου. 32 ομάδες θα παλέψουν για πρώτη φορά εν μέσω χειμώνα προκειμένου να φτάσουν στην κορυφή του κόσμου και να κατακτήσουν το πιο σημαντικό τρόπαιο στην ιστορία του αθλήματος.

Αυτό το Μουντιάλ, όμως, πρόκειται να είναι το πιο διαφορετικό από όσα έχουμε ζήσει και παρακολουθήσει. Κι αυτό έχει να κάνει αποκλειστικά με τη χώρα που θα το φιλοξενήσει. Ήδη από την ανακοίνωση της ανάθεσης από τη FIFA τον Δεκέμβριο του 2010, είχαν εκδηλωθεί αρκετές αντιδράσεις από ποδοσφαιρικές ενώσεις και ανθρωπιστικές οργανώσεις οι οποίες καλούσαν την παγκόσμια ομοσπονδία να πάρει πίσω την απόφασή της να διεξαχθεί μια τόσο σημαντική διοργάνωση στο Κατάρ, μια χώρα που καταπατά εδώ και αιώνες τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις ελευθερίες.

Η FIFA δεν πτοήθηκε από τις αντιδράσεις, ωστόσο, σήμερα υπάρχουν αρκετοί ποδοσφαιρόφιλοι που έχουν αποφασίσει να μποϊκοτάρουν το φετινό Μουντιάλ και να μην ακολουθήσουν το αντιπροσωπευτικό τους συγκρότημα στη μεγαλύτερη γιορτή του παγκοσμίου ποδοσφαίρου. Ποιοι είναι, όμως, οι λόγοι που έχουν κάνει όλους αυτούς τους ανθρώπους να μποϊκοτάρουν το συγκεκριμένο τουρνουά;

Οι χιλιάδες θάνατοι εργατών κατά την κατασκευή των γηπέδων

Το Κατάρ δε φημίζεται για την ποδοσφαιρική της παράδοση. Έτσι, ύστερα από την ανάθεση του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 2022 στο Κατάρ, το καθεστώς αποφάσισε να χτίσει από την αρχή τα γήπεδα που επρόκειτο να διεξαχθούν οι αγώνες. Για να καταφέρει, όμως, να τα έχει έτοιμα ως τις προαπαιτούμενες προθεσμίες, έκανε ένα κάλεσμα σε χιλιάδες εργάτες από όλες τις χώρες της Μέσης και Άπω Ανατολής για να δουλέψουν στα υπό κατασκευή στάδια.

Μόνο που οι συνθήκες εργασίες, κάθε άλλο παρά καλές ήταν. Σύμφωνα με αποκαλυπτικό ρεπορτάζ της εφημερίδας Guardian, υπολογίζεται ότι περισσότεροι από 6.500 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους κατά την κατασκευή των σταδίων όλα αυτά τα χρόνια. Οι περισσότεροι εξ αυτών ήταν από την Ινδία, ενώ υπήρχαν αρκετοί από το Νεπάλ, το Μπαγκλαντές, το Πακιστάν και τη Σρι Λάνκα.

Σύμφωνα με την έρευνα, συνέβησαν χιλιάδες δυστυχήματα στα εργοτάξια, ενώ υπήρχαν πολλοί εργάτες που πέθαναν εξαιτίας των κάκιστων συνθηκών εργασίας και διαβίωσης, με τους περισσότερους από αυτούς να δουλεύουν σε συνθήκες ακραίας ζέστης χωρίς διαλείμματα και να μένουν όλοι μαζί στοιβαγμένοι σε κοντέινερ. «Υπάρχει μεγάλη έλλειψη ενημέρωσης και διαφάνειας γύρω από αυτούς τους θανάτους. Το Κατάρ οφείλει να ενισχύσει τα επαγγελματικά του πρότυπα υγείας και ασφάλειας» είχε δηλώσει μεταξύ άλλων,  η ερευνήτρια της Διεθνής Αμνηστίας, May Romanos.

Παρ’ όλη την αφωνία της FIFA και της κυβέρνησης του Κατάρ, τα δυσάρεστα νέα ταξίδεψαν σε όλο τον κόσμο, με αρκετούς φιλάθλους και ποδοσφαιρικές ομάδες να μποϊκοτάρουν το Μουντιάλ. Μία από τις εθνικές ομάδες που βγήκε μπροστά ήταν η εθνική Νορβηγίας, οι ποδοσφαιριστές της οποίας, πριν τη φιλική αναμέτρηση με την εθνική Ελλάδος τον Ιούνιο του 2021, αποφάσισαν να φορέσουν ένα T-shirt που ανέγραφε «Fair Play για τους μετανάστες εργάτες. Ανθρώπινα δικαιώματα εντός και εκτός αγωνιστικού χώρου».

Η κίνηση αυτή εξόργισε την παγκόσμια ομοσπονδία ποδοσφαίρου που έφτασε στο σημείο να απειλήσει την Νορβηγία πως θα την αποκλείσει από τις επόμενες παγκόσμιες διοργανώσεις σε περίπτωση που μποϊκοτάρει το Μουντιάλ στο Κατάρ. Η χώρα μπορεί να μην πέρασε στην τελική φάση, το φιτίλι όμως είχε ανάψει.

Τα ανύπαρκτα δικαιώματα στα LGBTQ άτομα στο Κατάρ

Πέρα από τα χιλιάδες εργατικά δυστυχήματα, αυτό που απασχολεί πολλούς ποδοσφαιρόφιλους είναι ο αυταρχισμός του καθεστώτος του Κατάρ για τα LGBTQ άτομα. Σύμφωνα με τη νομοθεσία του κράτους, η ομοφυλοφιλία είναι απαγορευμένη και διώκεται με ποινή φυλάκισης έως και τρία χρόνια. Αρκετοί ομοφυλόφιλοι οπαδοί, λοιπόν, έχουν αποφασίσει να απέχουν από τη διοργάνωση υπό τον κίνδυνο διώξεων.

Ένας από τους οπαδικούς συνδέσμους που δεν θα βρίσκεται στο Κατάρ για να στηρίξει τη χώρα του είναι οι Three Lions Pride, ο πρώτος LGBTQ σύνδεσμος Άγγλων φιλάθλων στον κόσμο. Όπως δήλωσε στο The Athletic o Joe White, ένα από τα ιδρυτικά του μέλη, αρνείται να ταξιδέψει ως εκεί, καθώς θεωρεί πως υπάρχει πιθανότητα να καταπατηθούν οι ελευθερίες του.

«Θα πρέπει να μπορούμε να υποστηρίζουμε την ομάδα μας όπου κι αν βρίσκεται και να μην φοβόμαστε για την ασφάλειά μας. Δυστυχώς, αυτό δεν συμβαίνει στο Κατάρ» σημείωσε ο ίδιος, προσθέτοντας: «Τους τελευταίους 18 μήνες, συνομιλήσαμε με τη FIFA και το Κατάρ, και βρήκαμε ότι υπάρχουν μεγάλη ασάφεια για την ασφάλειά μας. Η Αγγλία έχει πολλές πιθανότητες να τα πάει καλά. Παίζει συναρπαστικό ποδόσφαιρο και τα πήγε εξαιρετικά στο Euro. Υπάρχει πολύς ενθουσιασμός. Το γεγονός, όμως, πως δεν θα μπορέσουμε να βρεθούμε εκεί και να δούμε την ομάδα μας να φτάνει δυνητικά πολύ μακριά στη διοργάνωση, είναι πολύ δύσκολο».

«Στη Ρωσία, για παράδειγμα, έστελνα συνεχώς μηνύματα σε φίλους κάθε δύο ώρες για να τους ενημερώσω ότι είμαι ασφαλής. Τα πράγματα θα ήταν ακόμη δυσκολότερα στο Κατάρ. Δεν είμαστε μόνοι εμείς αλλά και η οικογένειά μας που ανησυχεί για εμάς» κατέληξε.

Το Κατάρ, από την άλλη, επέτρεψε τη χρήση των πολύχρονων σημαιών του LGBTQ κινήματος στα γήπεδα – κάτι που είναι απαγορευμένο στην υπόλοιπη χώρα – ενώ διαμήνυσε πως όλοι οι άνθρωποι είναι καλοδεχούμενοι στη χώρα για το Μουντιάλ. «Όλοι είναι ευπρόσδεκτοι εδώ και όλοι θα πρέπει να νιώθουν ασφαλείς» δήλωσε ο Nasser Al-Khater, επικεφαλής της οργανωτικής επιτροπής του τουρνουά.

«Δεν είμαι σίγουρος τι θα πετύχουμε με το μποϊκοτάζ»

Την ίδια ώρα στην Αγγλία έχει ξεσπάσει μεγάλη συζήτηση σχετικά με το αν έπρεπε ή όχι να συμμετάσχει η χώρα στο Μουντιάλ του Κατάρ. Ένας από τους ανθρώπους που βγήκε και μπροστά και μίλησε για το αμφιλεγόμενο θέμα ήταν ο προπονητής της ομάδας, Gareth Southgate. «Δεν ξέρω τι θα πετυχαίναμε με το μποϊκοτάζ. Νομίζω πως το τουρνουά θα γινόταν σε κάθε περίπτωση. Είναι πράγματι φρικτό αν υπάρχουν οπαδοί της Αγγλίας που θα αισθάνονται ανασφαλείς στο Κατάρ. Είναι, όμως, μια απόφαση που δεν μπορώ να πάρω εγώ ή οι παίκτες» σημείωσε, προσθέτοντας:

«Ό,τι και αν αποφασίζαμε θα μας επέκριναν, αλλά, σε κάθε περίπτωση, θα προσπαθήσουμε να κάνουμε το καλύτερο δυνατό. Υπάρχουν διαφορές πολιτισμικές και θρησκευτικές αλλά το μεγαλύτερο ζήτημα είναι αυτό που συνέβη κατά την κατασκευή των γηπέδων. Πρέπει να χρησιμοποιήσουμε τη φωνή μας με τον καλύτερο δυνατό τρόπο».