Το νερό δίνει στην κορυφαία στιγμή της γέννησης μια ιδιαίτερα μοναδική ομορφιά

Παλ αποχρώσεις, φυσικό φως, αναπαυτικά έπιπλα και η οικεία σπιτική αίσθηση διάχυτη παντού. Το κελάρυσμα του νερού στην πισίνα συνθέτει ένα καθησυχαστικό μουσικό χαλί κι απλώνει μια γαληνευτική ενέργεια στο χώρο, κάνοντάς σε να σκεφτείς ότι είναι αλήθεια όλα αυτά που λέγονται γι’ αυτό και τις θαυματουργές του ιδιότητες στην φιλοσοφία του feng shui.

Αυτή είναι η πρώτη εντύπωση που αποκομίζεις από το κέντρο τοκετού στο νερό, του μαιευτηρίου ΛΗΤΩ του Ομίλου Υγεία, με το που πατήσεις το πόδι σου και κλείσεις πίσω σου την πόρτα, απομονώνοντας τους ήχους των διαδρόμων. Το πρώτο κέντρο φυσικού τοκετού και τοκετού στο νερό στην Ελλάδα, που πρωτοξεκίνησε το 1999, και μετά και την τελευταία ανακαίνισή του το 2011, προσφέρει αδιαλείπτως τις υπηρεσίες του στις μέλλουσες μητέρες που επιθυμούν το νερό να στην κορυφαία στιγμή της γέννησης του μωρού τους, γευόμενοι και οι δύο τα οφέλη του. Και όπως συνήθως συμβαίνει, πίσω από κάθε μικρό θαύμα υπάρχουν και οι κατάλληλοι άνθρωποι, αυτοί που το κάνουν να συμβεί. Εν προκειμένω οι μαίες που καλούνται να υποστηρίξουν τη διαδικασία ενός φυσικού τοκετού ή ενός τοκετού στο νερό από την αρχή μέχρι το τέλος. Η κυρία Έλενα Κολοβού, τομεάρχης της αίθουσας τοκετού του μαιευτηρίου ΛΗΤΩ κάνει αυτή τη δουλειά σχεδόν τριάντα χρόνια, έχει δει τη στρόφιγγα της ΕΥΔΑΠ  να γεμίζει πολλές φορές την πισίνα του κέντρου τοκετού για να υποδεχτεί ένα νέο μωρό μέσα στο νερό και έχει πολλά να μας πει και  πολλές όμορφες στιγμές  να θυμάται.

-Πόσο καιρό ασκείτε αυτό το επάγγελμα και τι σημαίνει για εσάς;

“Φέτος διανύω το 29ο έτος στο επάγγελμα της μαίας. Είναι ένα μεγάλο χρονικό διάστημα το οποίο συνεπάγεται πάρα πολλή εμπειρία και πάρα πολύ συναίσθημα. Παρά την εμπειρία όμως δε σταματάς ποτέ να μαθαίνεις. Παρότι πρόκειται για ένα καθαρά λειτουργικό επάγγελμα, υπάρχουν πολλές καινούριες ιδέες – δύο από αυτές, που ήδη έχουν καταφέρει να εδραιωθούν στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια είναι και ο τοκετός στο νερό καθώς και ο φυσικός τοκετός.”

–Πόσο καιρό λειτουργεί το κέντρο τοκετού στο νερό εδώ στο μαιευτήριο ΛΗΤΩ  και τι απήχηση έχει βρει η μέθοδος αυτή στις μέλλουσες μητέρες;

“Η ιδέα για τη δημιουργία ενός χώρου αποκλειστικά για τοκετούς στο νερό υπήρχε ήδη από το 1997 και η μορφή του ολοκληρώθηκε το 1999. Εκείνη τη χρονιά πραγματοποιήθηκε και ο πρώτος τοκετός εξ ολοκλήρου στο νερό. Η μητέρα ήταν αποφασισμένη και ήταν ένας πολύ ωραίος τοκετός, μια πολύ όμορφη εμπειρία. Το κοριτσάκι μάλιστα που γεννήθηκε τότε ενηλικιώθηκε πρόσφατα και κάναμε μια μικρή γιορτή εδώ, σε ανάμνηση αυτής της όμορφης στιγμής.  Έκτοτε η μέθοδος τοκετού στο νερό, έχει μεγαλώσει την απήχησή της, υπάρχει ένα σημαντικό και αυξανόμενο ποσοστό γυναικών που ενδιαφέρονται για αυτήν ή/και την επιλέγουν. Επίσης υπάρχει ένας ακόμα μεγαλύτερος αριθμός γυναικών που χρησιμοποιούν πολύ το νερό κατά τη διάρκεια του τοκετού τους ακόμα και αν αυτός δεν ολοκληρωθεί στο νερό. Κάνουν δηλαδή τακτική χρήση της πισίνας ακόμα κι αν επιλέξουν, ή αν πρέπει για κάποιον ιατρικό λόγο, το παιδί να γεννηθεί εκτός του νερού. Είναι ένα μεγάλο ποσοστό που δεν μπορεί να αγνοηθεί όταν εξετάζουμε την απήχηση της μεθόδου, είναι και αυτό εν μέρει τοκετός στο νερό.”

–Ποια είναι τα οφέλη του τοκετού στο νερό και τι ακριβώς προσφέρει στη μητέρα και στο μωρό;

“Πρώτα απ’ όλα χαλάρωση και αναλγησία. Φροντίζουμε το νερό της πισίνας να διατηρεί μια σταθερή θερμοκρασία 37 με 38 βαθμών Κελσίου – η ίδια ακριβώς θερμοκρασία που διατηρούν τα αμνιακά υγρά, το μητρικό δηλαδή περιβάλλον του εμβρύου. Μπαίνοντας λοιπόν η μητέρα  στο νερό χαλαρώνει ενώ μέσα σε αυτό το θερμό περιβάλλον οι όποιοι πόνοι καταπραϋνονται. Αυτές οι χαλαρωτικές και καταπραϋντικές ιδιότητες του νερού είναι και μια πάρα πολύ καλή λύση σε περιπτώσεις που η μητέρα δεν μπορεί ή δεν επιθυμεί να υποβληθεί σε άλλου είδους αναισθησία. Παράλληλα η θερμοκρασία της πισίνας η οποία προσομοιάζει, όπως είπαμε, αυτήν της μήτρας ωφελεί και το μωρό, το οποίο θα κάνει την έξοδο του μεταβαίνοντας ομαλά σε ένα περιβάλλον παρόμοιο με αυτό που είχε συνηθίσει ως έμβρυο και θα είναι πιο ήρεμο μετά τον τοκετό. Επίσης η άνωση του νερού δρα ευεργετικά για τη μέση της εγκύου και τη διευκολύνει πολύ κατά την εναλλαγή θέσεων και στάσεων. Η χρήση του νερού επίσης ελαχιστοποιεί τους κινδύνους επιπλοκών και κακώσεων για τη μητέρα κατά την έξοδο του μωρού και γενικότερα συμβάλλει σημαντικά στην ομαλή διεξαγωγή του τοκετού.  Τέλος, ένα πάρα πολύ μεγάλο όφελος προκύπτει και από τη συναισθηματική διάσταση της διαδικασίας. Υπάρχει υψηλός βαθμός ιδιωτικότητας και επίσης ένας τέτοιος τοκετός επιτρέπει τη μεγάλη συμμετοχή του πατέρα. Οι σύντροφοι πραγματικά συμμετέχουν εδώ και  συμμετέχουν πολύ ενεργά, ως εκ τούτου ο συναισθηματικός δεσμός που αναπτύσσεται είναι πολύ ισχυρός.”

–Υπάρχουν ιδιαιτερότητες και από τη δική σας πλευρά, της μαίας;

“Φυσικά, για να ασχοληθείς με τον τοκετό στο νερό θα πρέπει να έχεις μάθει μια σειρά πραγμάτων και να γνωρίζεις τους κανόνες, τις ενδείξεις δηλαδή και τις αντενδείξεις που αποτελούν τον οδηγό για έναν επιτυχημένο και ασφαλή τοκετό. Η μαία έχει ένα διττό ρόλο: ιατρικό και ανθρώπινο. Κι αυτός είναι έντονος κατά τη διαδικασία ενός τοκετού στο νερό. Θα πρέπει να κατέχει την ιατρική γνώση, δεδομένου πως δεν αντιδρούν όλοι οι οργανισμοί το ίδιο αλλά και να γνωρίζει πώς να αντιμετωπίζει και να καθοδηγεί τη γυναίκα. Είναι απαραίτητη η γνώση και η εμπειρία στη συγκεκριμένη μέθοδο. Παραδείγματος χάρη σε αντίθεση με τη συμβατική στάση τοκετού, μέσα στο νερό η γυναίκα μπορεί να πάρει εναλλακτικές θέσεις, καταλήγοντας ενστικτωδώς σε αυτήν που τη βοηθάει περισσότερο . Πολλές φορές μάλιστα το μωρό μέσα από το σώμα της μητέρας την καθοδηγεί στην ορθότερη στάση που θα του επιτρέψει να βγει πιο ομαλά. Η μαία πρέπει να το αφουγκράζεται αυτό και να καθοδηγεί τη μητέρα προς τη σωστή κατεύθυνση. Επίσης υπάρχουν μια σειρά σημείων που σηματοδοτούν τις φάσεις του τοκετού, που θα πρέπει η μαία να γνωρίζει και να αναγνωρίζει. Όλα αυτά όπως καταλαβαίνεται προϋποθέτουν γνώση από την πλευρά της μαίας, η οποία με τη σειρά της έρχεται μέσα από την εκπαίδευση και την εμπειρία.”

-Τι πρέπει να προσέξει μια μέλλουσα μητέρα που σκέφτεται να γεννήσει στο νερό;

“Είναι πολύ βασικό να έχουμε κατά νου ότι ποτέ δεν πρέπει να κατευθύνουμε μια γυναίκα προς τη μία ή την άλλη μέθοδο. Εμείς αυτό που συστήνουμε στις μέλλουσες μητέρες είναι να ακολουθήσουν το σώμα τους και το ένστικτό τους. Θα πρέπει να ασπαστούμε την επιλογή της γυναίκας που θα γίνει μητέρα και να την υποστηρίξουμε συμβουλευτικά και όχι παρεμβατικά. Βέβαια δεν είναι όλα για όλους και οι οργανισμοί διαφέρουν μεταξύ τους. Υπάρχουν περιπτώσεις που η παθολογία μιας γυναίκας είναι απαγορευτική για έναν τοκετό μέσα στο νερό. Γι’ αυτό και η επιλογή αυτή θα πρέπει πάντα να γίνεται σε πλήρη συνεργασία με τον γιατρό της εγκύου και μετά από προσεκτική εξέταση του πλήρους ιατρικού ιστορικού. Σε κάθε περίπτωση  εμείς μπορούμε να προετοιμάσουμε με μαθήματα προσομοίωσης τις ενδιαφερόμενες μέλλουσες μητέρες. Μπορούν δηλαδή να έρθουν εδώ να τους δείξουμε στάσεις μέσα στο νερό και να τους παρέχουμε όλες τις χρήσιμες συμβουλές που χρειάζονται πριν τον τοκετό και την επιλογή του τρόπου που θα προχωρήσουν.”

-Μετά από όλη αυτήν την εμπειρία που έχετε σωρεύσει όλα αυτά τα χρόνια επί της μεθόδου αυτής τι θα λέγατε ότι συμβολίζει το νερό για εσάς σε μια τόσο κορυφαία στιγμή για την ανθρώπινη ζωή;

“Το ανθρώπινο σώμα αποτελείται ως επί το πλείστον από νερό – το 70 -75 % του οργανισμού μας είναι νερό ενώ στον ανθρώπινο εγκέφαλο το ποσοστό αυτό φτάνει στο 80%. Το νερό είναι στη φύση του ανθρώπου, άρα και το να γεννηθεί ένας άνθρωπος μέσα στο νερό τον φέρνει ακόμα πιο κοντά στη φύση του. Η γυναίκα που γεννάει μέσα στο νερό είναι πιο κοντά στη φύση της εξαρχής. Η σημασία του νερού ως πρωταγωνιστή σε μια τέτοια στιγμή, την πρώτη της ζωής ενός νέου ανθρώπου, είναι αυταπόδεικτη. Προσδίδει σε μια ούτως ή άλλως μοναδική στιγμή την ιδιαίτερη φυσική ομορφιά που μόνο αυτό μπορεί – αφού το νερό είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τη ζωή.”