Το πιο δυνατό φάρμακο των αρχαίων Ελλήνων ήταν το ίδιο το αίμα
- 15 ΝΟΕ 2020
Καινοτομίες
Τον 4ο αιώνα π. Χ, η ανθρωπότητα σειόταν από σπουδαίες – για την εποχή – ανακαλύψεις. Γιατροί έκαναν ανασκαφές και πειράματα σε αλεξανδρινούς τάφους και ανακάλυπταν μαγικά πράγματα, όπως το ότι ο εγκέφαλος κινεί τα μέλη του ανθρώπινου σώματος και ότι το αίμα ρέει μέσα από τις φλέβες. Παρ’ όλα αυτά, υπήρχαν αμφιβολίες για το αν το αίμα κυκλοφορούσε σε όλο το σώμα. Μάλιστα ορισμένοι γιατροί, όπως ο Ερασίστρατος, πίστευαν πως αυτό που κυκλοφορεί μέσα από τις αρτηρίες του σώματος είναι κυρίως αέρας και πως οι ασθένειες προκαλούνταν από την πληθώρα, την υπεραφθονία του αίματος στο σώμα. Συνιστούσε έντονη άσκηση ή εμετό ή αιματοχυσία ως ιδανικά ΄φάρμακα’.
Ο Ιπποκράτης, ένας οραματιστής της ιατρικής από την Κω, γινόταν ο πρώτος επιστήμονας που μέσα από τις μελέτες του διαμήνυε σε όλους τους αρχαίους Έλληνες πως οι ασθένειες του σώματος δεν γιατρεύονται με προσευχές στο Δωδεκάθεο, αλλά με διάγνωση των συμπτωμάτων του σώματος και προσαρμοσμένες θεραπείες με φάρμακα από την φύση. Υπήρξαν βέβαια και ορισμένοι αστερίσκοι στα διδάγματά του.
Διάγνωση και θεραπεία
Ο άρρωστος, σύμφωνα με τον Ιπποκράτη, ξεχώριζε από τα εξής σημεία:
- Οξεία αίσθηση στην μύτη.
- Μάτια θολά και με μαύρους κύκλους.
- Αυτιά παγωμένα και με στρεβλούς λοβούς.
- Ξηροδερμία.
- Χλωμό και σκοτεινό πρόσωπο.
Μέσα από το σχετικό δημοσίευμα του Medical News Today, μεταφερόμαστε σε ένα ιατρείο της εποχής του Ιπποκράτη και βάζουμε στη σειρά τις πιο κρίσιμες παθολογικές διαγνώσεις.
Θεραπεία:
Ασθένειες σχετικές με βήχα: Μια σούπα με κριθάρι, ξύδι και μέλι μπορεί να αποφορτίσει το φλέγμα.
Πόνοι στα πλευρά: Μπάνιο με σπόγγο βουτηγμένο σε ζεστό νερό είναι η λύση για την ανακούφιση του ασθενούς. Αν ο πόνος φτάνει στα κόκκαλα των χεριών, τότε ο γιατρός με ένα μαχαίρι πρέπει να δημιουργήσει τομές στο σώμα και να αφήσει το αίμα να τρέξει από εκεί, μέχρι να αποκτήσει βαθύ κόκκινο χρώμα.
Πνευμονία: Μπάνια σε αρκετά ζεστό νερό μπορούν να βοηθήσουν τον ασθενή στο να ξεπεράσει αναπνευστικές λοιμώξεις. Κατά το κάθε μπάνιο ο ασθενής πρέπει να είναι απόλυτα ακίνητος.
Πυρετός: Για την επαναφορά της θερμοκρασιάς του σώματος στο κανονικό, προτείνεται η διαμονή του ασθενή σε θερμαινόμενο δωμάτιο με ζεστά κλινοσκεπάσματα. Διαφορετικά, η λύση των τομών στο σώμα με μαχαίρι, για την “αποκατάσταση της ροής του αίματος” είναι η επόμενη λύση.
Σωματικές πληγές: Εγχειρήσεις και ‘ράμματα’ με κλωστή ή βαμβάκι βουτηγμένο σε ξύδι, λάδι, μέλι, ή θαλασσινό νερό. Ακρωτηριασμοί όταν η πληγή εξελίσσεται σε ραγδαία μόλυνση.
Αιματοχυσία στο σύγχρονο κόσμο
Η επιληψία, η πανούκλα, η ανεμοβλογία εμφανίστηκαν ξαφνικά στον μετά Χριστόν κόσμο και οι γιατροί εμπιστεύτηκαν περισσότερο τις λεπίδες τους από οποιοδήποτε άλλο ‘πειραματικό’ φάρμακο. Το 1163, μια εκκλησία στην Βόρεια Ευρώπη αναγκάστηκε να αποβάλει τους ιερείς της όταν διαπίστωθηκε πως δρούσαν σαν αυτόκλητοι χειρουργοί, χρησιμοποιώντας και βδέλες για την απορρόφηση του αίματος. Στην Ευρώπη του Μεσαίωνα, όπως διαβάζουμε στην Medical Journal, οι κουρείς γίνονταν επίσης κάτι σαν undercover χειρούργοι, κάνοντας εξαγωγές δοντιών, αιματοχυσίες άκρων, ακόμα και ολοκληρωμένους ακρωτηριασμούς.
Στο πέρασμα των ετών, ακόμα και ηγέτες κρατών και γαλαζοαίματοι βασίστηκαν σε επεμβάσεις αιματοχυσίας: η Μαρία Αντουανέτα συνδύασε αυτή την επέμβαση με τη γέννηση του πρώτου της παιδιού, το 1778, ως μια πρωτόγονη εκδοχή καισαρικής. Ο George Washington επίσης, εμπιστευόταν απόλυτα την αιματοχυσία ως ιατρική επέμβαση, γράφοντας με αυτό τον τρόπο, άθελα του, ένα τραγικό τέλος στην ίδια του τη ζωή.
Στις 13 Δεκεμβρίου 1799, ο πρώτος πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής ξυπνούσε στην κατοικία του με έντονο βήχα, πυρετό και δυσκολία αναπνοής. Την προηγούμενη μέρα είχε ιππεύσει με το αγαπημένο του άλογο για αρκετές ώρες. Οι γιατροί του προσπάθησαν να του χορηγήσουν σκευάσματα τσαγιού με ξύδι για να κάνει γαργάρες, αλλά ένα μείγμα από μελάσσα, βούτυρο και ξύδι (που κόντεψε να τον πνίξει) και κανθαριδίνη.
Ο ίδιος στο τέλος, ζήτησε να υποβληθεί σε διαρκείς αιματοχυσίες: τέσσερις συνολικά. Μέσα σε 16 ώρες είχε χάσει ήδη σχεδόν πέντε λίτρα αίμα. Το μαρτύριο των αιματοχυσιών διήρκεσε τρείς ημέρες και ο Washington απεβίωσε στις 17 Δεκεμβρίου. Ο επικεφαλής του ιατρικού επιτελείου του, James Craik, είχε καταγράψει μια σειρά από ασαφή και μπερδεμένα πορίσματα για την αιτία του θανάτου του. ‘Λαριγγίτιδα’ ήταν ένα από αυτά. Το σκοτάδι του θανάτου του Washington φαίνεται πάντως πως πήρε μαζί του μια για πάντα και την αιματοχυσία από τα ιατρικά κιτάπια. Δεν χύθηκε άλλο αίμα.