Το Telegram ήρθε για να σβήσει WhatsApp και Messenger

Τι είναι το Telegram;

Πρόκειται για μια mobile εφαρμογή ανταλλαγής μηνυμάτων, που δημιούργησε ο Ρώσος entepreneur Pavel Durov μαζί με τον αδελφο του, NIkolai. Ήδη η εφαρμογή αριθμεί 500 εκατομμύρια ενεργούς χρήστες παγκοσμίως. Αξίζει να τονίσουμε πως ο Durov σήμερα συγκρίνεται ευθέως με τον Mark Zuckerberg, καθώς εκτός από το Telegram, έχει αναπτύξει και το VK, το μεγαλύτερο social networking δίκτυο της χώρας. Σήμερα ο Pavel Durov είναι δισεκατομμυριούχος και το Telegram του έχει δώσει ένα ισχυρό momentum ώστε να εδραιώσει τη φήμη του και γιατί όχι; Να κάνει τις ιδέες του Zuckerberg να μοιάζουν χθεσινές και ξεπερασμένες.

Πολιτικές παρεμβάσεις

Στο ταραχώδες και με έντονα στοιχεία αυταρχισμού, πολιτικό οικοσύστημα της Ρωσίας, το VK έμοιαζε με το ιδανικό εργαλείο για τη διάδοση της κρατικής προπαγάνδας. Όταν διαπίστωσε τις εκ του πονηρού κινήσεις των κυβερνητικών αξιωματικών προς το μέρος του, ο Durov έφυγε από τη Ρωσία για τη Γερμανία. Η ρώσικη κυβέρνηση προσπάθησε να πιέσει με κάθε τρόπο την ομάδα του Durov, ώστε να αντλήσει πληροφορίες για ομάδες ακτιβιστών και για τον υπ’ αριθμόν #1 εχθρό της, που ακούει στο όνομα Alexei Navalny. Δεν τα κατάφερε. Τώρα ο Durov έχει μεταφέρει τη φυσική έδρα του VK στις ΗΠΑ και ο ίδιος εθεάθη για τελευταία φορά στη Σαουδική Αραβία.

Πόσο ασφαλές είναι το Telegram

Η διάδοση της φήμης πως το Telegram παρέχει πραγματικά ιδιωτικές, κρυπτογραφημένες συνομιλίες, πως είναι μια πιο «ασφαλής» mobile εφαρμογή σε σχέση με το WhatsΑpp και το Messenger, έχει μέχρι στιγμής θετικά αποτελέσματα για την εταιρεία. Ακόμα και στη χώρα μας, παρατηρείται τεράστια αύξηση στα downloads της εφαρμογής. Στην πραγματικότητα, για να ξεκινήσεις μια πλήρως ιδιωτική συνομιλία με κάποια από τις επαφές σου, πρέπει πρώτα να ενεργοποιήσεις τη λειτουργία “secret”, ώστε να μην έχει ουδείς άλλος πρόσβαση στα μεταξύ σας μηνύματα. Την ίδια κίνηση πρέπει να κάνεις κάθε φορά, πριν από κάθε συνομιλία. Αυτό σημαίνει πως οποιαδήποτε άλλη συνομιλία, όπως μια ομαδική ή μια συνομιλία με άτομο που δε βρίσκεται στις επαφές σου, δεν είναι πλήρως κρυπτογραφημένη και δεν μπορείς να κάνεις κάτι γι’ αυτό. Παρακάτω θα εξετάσουμε πιο αναλυτικά τι σημαίνει αυτή η πτυχή της συγκεκριμένης εφαρμογής.

Ελευθερία λόγου και ακροδεξιά στοιχεία

Το Telegram έχει διαφημίσει κατά καιρούς την πλήρη ελευθερία που δίνει στους χρήστες ως προς την ανταλλαγή επικοινωνίας. Επειδή όμως «πλήρης ελευθερία» σε περιβάλλον mobile εφαρμογών είναι σχεδόν πάντα είναι προοίμιο μικρών καταστροφών, αυτή την ελευθερία έχουν εκμεταλλευτεί κατά καιρούς μέλη του ISIS, ακροδεξιά και άλλα ταραχοποιά/«ψεκασμένα» στοιχεία, εντός του Telegram.  Ακόμα και ομάδες νέο-ναζιστών έχουν χρησιμοποιήσει το Telegram ως εργαλείο για τη στρατολόγηση νέων μελών, ενώ ο Milo Yiannnopoulos, η Laura Loomer κι άλλα κρυπτό-φασιστικά κατάλοιπα της εποχής Trump, βρήκαν καταφύγιο στο Telegram, όταν απαγορεύτηκε η παρουσία τους σε άλλα ψηφιακά κοινωνικά δίκτυα. Το γεγονός ότι στο Telegram κάνει τις μαζώξεις της και η σουρεάλ συμμορία συνωμοσιολάγνων της QAnon, μόνο έκπληξη δε μας προκαλεί. Τον τελευταίο καιρό, αρκετά δημόσια group επικοινωνίας των παραπάνω ομάδων έχουν διαγραφεί, τίποτα όμως δεν τους εμποδίζει από το να προσφεύγουν σε μυστικές δυαδικές συνομιλίες.

Τι διαφορά έχει με το WhatsΑpp;

Το WhatsApp ανήκει στη Facebook από το 2014. Φέτος, για πρώτη φορά έγινε σαφές στους όρους χρήσης της εφαρμογής πως τα δεδομένα των χρηστών υπόκεινται σε διαμοιρασμό με τη μητρική εταιρεία. Η πραγματικότητα βέβαια, σύμφωνα με το Wired, είναι λίγο διαφορετική, καθώς η εφαρμογή διέθετε εξ’ αρχής δεδομένα χρηστών προς επεξεργασία «με σκοπό τη βελτιστοποίηση των υπηρεσιών της και τη χρήση σχετικών πληροφοριών για την αποστολή διαφημιστικού περιεχομένου προς τους χρήστες». Το Telegram διαφημίστηκε αμέσως ως η πιο αξιόπιστη εναλλακτική επιλογή ασφαλών συνομιλιών. Η ειρωνεία της υπόθεσης, είναι πως τουλάχιστον ως προς το ζήτημα της ψηφιακής δομής μιας συνομιλίας, η πλατφόρμα του WhatsApp είναι αρκετά ανώτερη, καθώς όλες οι συνομιλίες, ακόμα και οι ομαδικές, είναι πλήρως κρυπτογραφημένες, κάτι που δεν υπάρχει στο Telegram.

Αξίζει επίσης να τονίσουμε κάποια παράδοξα στοιχεία του Telegram, όπως το γεγονός ότι σε μια συνομιλία μπορούν να λάβουν μέρος ακόμα και 200.000 διαφορετικοί χρήστες (μια ολόκληρη πόλη!), ενώ στις ομαδικές του WhatsApp, το όριο είναι τα 256 άτομα.

Τι να διαλέξω γιατρέ μου;

Με απλά λόγια, το WhatsApp συλλέγει επιλεκτικά κάποια από τα δεδομένα των συνομιλιών, ενώ το Telegram έχει μεν τη δυνατότητα να συλλέγει πληροφορίες και να επιβάλλει content moderators στις συνομιλίες, αλλά δε χρησιμοποιεί τις πληροφορίες των χρηστών του για να τους πουλήσει εξατομικευμένες διαφημίσεις, όπως τουλάχιστον ξεκαθαρίζουν οι δημιουργοί της εφαρμογής.  Πρέπει πάντως να υπογραμμίσουμε ότι το Telegram μέχρι στιγμής, χρηματοδοτείται αποκλειστικά από την περιουσία του δημιουργού του, Pavel Durov.

Telegram ή μήπως Signal;

Το Signal υπόσχεται κρυπτογραφημένες συνομιλίες, ενώ υπάρχει και η δυνατότητα αυτόματου σβησίματος μηνυμάτων, με την πάροδο συγκεκριμένου χρονικού διαστήματος. Επίσης, το Signal απαιτεί από τον κάθε χρήστη μόνο έναν αριθμό τηλεφώνου για τη δημιουργία λογαριασμού, χωρίς passwords, ονόματα ή οτιδήποτε άλλο σχετικό. Μέχρι στιγμής, η εφαρμογή Signal είναι διαθέσιμη δωρεάν, ως open source λογισμικό. Δεν ακούγεται άσχημο.