Το βάσανο του να το διαβάζεις για το σχολείο

Μου το έλεγαν οι παλιότεροι (φαδεράδες) όταν γεννήθηκε η κόρη μου, αλλά τότε δεν είχα το μυαλό να το καταλάβω. Ότι δηλαδή τίποτα από τα στάδια άγχους και ταλαιπωρίας που περνάς πριν δεν συγκρίνεται με την δυσκολία του να πρέπει να βάλεις κάτω ένα πιτσιρίκι και να το υποχρεώσεις να κάνει τα μαθήματά του. Και μάλιστα σε καθημερινή βάση.

Τίποτα. Ούτε η ‘τώρα τι κάνω με αυτό’ απόγνωση της πρώτης μέρας που το φέρνεις πίσω από το μαιευτήριο, ο θηλασμός και η αποστείρωση, ο πρώτος πυρετός που απαιτεί να το ξυπνήσεις μέσα στη νύχτα και να το χώσεις κάτω από το παγωμένο ντους, η πρώτη επίσκεψη στο νοσοκομείο (π.χ. για χτύπημα, ωτίτιδα ή κάτι εξίσου μη ‘μπήγω τα κλάματα’ σοβαρό), οι στούκες που τρώει στα έπιπλα όταν περπατάει για πρώτη φορά ή οι ‘τσαμπουκάδες’ που σου πουλάει όταν είναι τριών ετών και αρχίζει να σε αμφισβητεί για πρώτη φορά.

Είχαν δίκιο. Το διάβασμα για το σχολείο είναι μεγάλη πίπα. Και αυτό στο λέει κάποιος ο οποίος, πριν έρθει το παιδί, σκεφτόμουν με Moulin Rouge επιπέδου χαρά και αγαλλίαση αυτή την προοπτική. Κυρίως γιατί, με βάση τον όγκο άχρηστων πληροφοριών που έχω συσσωρεύσει εδώ και δεκαετίες στον εγκέφαλό μου, θεωρούσα ότι θα είναι ένα από τα λίγα πράγματα που είμαι ικανός να κάνω καλύτερα από τη σύζυγό μου.

Επίσης ένα από τα πιο σημαντικά αφού, επίσης θεωρούσα, ότι είναι στο δικό μου χέρι να καταφέρω να μεταδώσω στο σπλάχνο αυτό που θεωρώ ως το πιο σημαντικό όλων. Το να ρωτάω συνεχώς γιατί και να αμφισβητεί τα πάντα.

Μέχρι που είχα ήδη κάνει και μια μίνι προετοιμασία του τι θα πω σε πιθανές ερωτήσεις. Από το γιατί υπάρχουν σύννεφα και γιατί είναι η θάλασσα μπλε μέχρι από που ακριβώς έρχονται τα παιδιά και που πήγε η γιαγιά της φίλης της που μόλις πέθανε και αν θα κάνει παρέα με τη δική της.

Μόνο που, ως συνήθως, η θεωρία τρώει το βρωμόξυλο της αρκούδας όταν έρθει αντιμέτωπη με την ωμή πραγματικότητα. Η οποία είναι ότι το πιτσιρίκι, που ως τώρα έχει συνηθίσει τα πάντα να είναι παιχνίδια και χαρές, δεν γουστάρει με τίποτα να μπει σε καλούπι.

Ειδικά όταν τριγύρω του έχει χιλιάδες προκλήσεις. Όπως 1GB γεμάτο παιδικές ταινίες στον σκληρό, 4 ροζ κουτιά από το IKEA γεμάτο Barbie κάτω από το κρεβάτι της, δεκάδες μπλοκ ζωγραφικής για να ζωγραφίσει και εκατοντάδες αυτοκόλλητα να κολλήσει.

Οπότε χρειάζεται να είσαι για πρώτη φορά αυστηρός. Κανονικά αυστηρός, όχι προσωρινά και μετά αγκαλιές και φιλιά.

Πρέπει να το υποχρεώσεις να κάτσει να διαβάσει. Ιδανικά, όπως μας είπε η δασκάλα της, μετά ακριβώς από το σχολείο (με ένα διάλειμμα μισής ώρας στη μέση) ώστε μετά να έχει όλη τη μέρα ελεύθερη.

Και εντάξει, ας πούμε ότι το να είσαι αυστηρός, για σένα δεν είναι πρόβλημα. Ότι κατανοείς την αναγκαιότητα και σου βγαίνει εύκολα.

Ας πούμε επίσης ότι καταφέρνεις να αντλείς χαρά από το να ‘διδάσκεις’ βαρετά πράγματα όπως την αλφαβήτα ή την προπαίδεια.

Τι συμβαίνει όμως όταν, διαβάζοντας το παιδί σου, συνειδητοποιήσεις ότι δεν είναι τόσο έξυπνο ή διάνοια όσο νόμιζες; Τι συμβαίνει όταν βλέπεις ότι δυσκολεύεται;

Προφανώς προσπαθείς περισσότερο. Προφανώς, αν τα πράγματα είναι πιο σοβαρά, συμβουλεύεσαι ειδικούς. Προφανώς λες στον εαυτό σου ότι δεν είναι στο DNA όλων να γίνουν επιστήμονες, δικηγόροι ή γιατροί.

Άλλωστε ποτέ δεν ήταν πρόθεσή σου να πιέσεις το παιδί σου προς μια συγκεκριμένη επαγγελματική κατεύθυνση. Το σωστό είναι να του δώσεις τα εφόδια και την ευκαιρία να βιώσει διαφορετικά πράγματα μεγαλώνοντας, ώστε να επιλέξει τελικά αυτό που θα το κάνει πιο ευτυχισμένο.

Εντελώς μεταξύ μας όμως, βαθιά μέσα σου, εντελώς βαθιά μέσα σου, δεν απογοητεύεσαι λίγο; Δεν θυμάσαι την εποχή που ήσουν εσύ πιτσιρίκι, η μάνα σου διάβαζε ταυτόχρονα εσένα και το παιδί του γείτονα, και ήταν φανερό ότι εσύ τα έπαιρνες τα γράμματα ενώ εκείνος ήταν εντελώς σκράπας;

Πραγματικά θεωρώ ότι είναι εντελώς τρομακτικό του να διακρίνεις τα όρια του παιδιού σου. Κυρίως γιατί, εντελώς ασυνείδητα (και εντελώς λανθασμένα) το βλέπεις ως προέκταση του εαυτού σου. Συγκεκριμένα ως βελτιωμένη εκδοχή του εαυτού σου. Οπότε ναι, δεν πετάς και από τη χαρά σου όταν βλέπεις ότι και αυτή η εκδοχή έχει τα όριά της.

Υποθέτω ότι το συναίσθημα είναι αντίστοιχο με αυτό που νοιώθει το παιδί όταν συνειδητοποιεί για πρώτη φορά ότι ο πατέρας του δεν είναι υπερ-ήρωας αλλά ένας κανονικός άνθρωπος. Ότι υπάρχουν πράγματα που δεν ξέρει, που δεν έχει καταφέρει ή κακά από τα οποία δεν μπορεί να το προστατεύσει.

Οπότε, τι μένει; Αυτό που έμενε πάντα. Αυτό που ανέκαθεν ήταν το πιο σημαντικό. Το να είσαι εκεί. Σε καθημερινή βάση (αν σε παίρνει λόγω δουλειάς). Και να το βοηθάς να καταλάβει. Στην τελική, μαθαίνετε μαζί. Εκείνο την προπαίδεια. Και εσύ τον εαυτό σου.