Ξέρουμε από πού μπορεί να μας βλέπουν εξωγήινοι

Μία ομάδα αστρονόμων εξετάζει αυτό ακριβώς το ενδεχόμενο. Εάν υπάρχουν εξωγήινοι εκεί έξω δηλαδή, θα μπορούσαν να χρησιμοποιούν την ίδια ή και παρόμοια τεχνική για να βρίσκουν πλανήτες σαν και τον δικό μας. Ποια είναι αυτή όμως;

Εάν ένας εξωπλανήτης τύχει να περάσει μπροστά από το γονικό του άστρο ενώ τον παρακολουθούμε από τη Γη – ένα φαινόμενο γνωστό στην αστρονομία ως ‘διέλευση’ – η φωτεινότητα του αστεριού θα μειωθεί εν συντομία, έστω και για ένα μικρό κλάσμα. Με αυτόν τον τρόπο έχουν εντοπιστεί περισσότερα από τα τρία τέταρτα των γνωστών μας εξωπλανητών. Η μέθοδος διέλευσης βασίζεται σε ένα στοιχείο της τύχης: επειδή οι κλίσεις των τροχιών τους κατανέμονται τυχαία, από τη δική μας οπτική οι περισσότεροι εξωπλανήτες δεν φαίνονται ποτέ να διέρχονται μπροστά από το αστέρι τους. Για να αντιμετωπιστεί αυτό το πρόβλημα, τα διαστημικά τηλεσκόπια όπως το τηλεσκόπιο Kepler της NASA ερευνούν μεγάλο αριθμό αστεριών για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Κατά τη διέλευση μάλιστα, το φως του γονικού αστεριού διέρχεται από την ατμόσφαιρα του εξωπλανήτη. Το μοτίβο απορρόφησης που εμείς μπορούμε να διαβάσουμε πραγματοποιώντας φασματική ανάλυση, χρησιμεύει ως ενός είδους χημικό αποτύπωμα που μας λέει ποιες ουσίες υπάρχουν σ’ αυτόν. Τέτοιες μελέτες έχουν αποκαλύψει για παράδειγμα νερό σε ατμόσφαιρες εξωπλανητών και μπορούν ακόμη και να μας πουν εάν το ατμοσφαιρικό νερό έχει τη μορφή ατμού ή υγρού. Είμαστε επίσης σε θέση να μαθαίνουμε κι άλλες πληροφορίες για τον κάθε εξωπλανήτη, όπως τη διάρκεια της χρονιάς του και τη θερμοκρασία του.

Ο τίτλος τώρα ενός άρθρου που δημοσιεύτηκε στο Monthly Notices of the Royal Astronomical Society συνοψίζει επιτυχημένα τον σκοπό της νέας μελέτης που αναφέραμε νωρίτερα: “Ποια αστέρια μπορούν να δουν τη Γη ως διερχόμενο εξωπλανήτη;”. Εκεί, η Lisa Kaltenegger, αστρονόμος του Πανεπιστημίου Cornell, και ο Joshua Pepper του Πανεπιστημίου Lehigh, «αντιστρέφουν την οπτική και ρωτούν από ποια συστήματα άλλοι παρατηρητές (σ.σ. εξωγήινοι!!1!) θα μπορούσαν να δουν τη Γη ως διερχόμενο πλανήτη», χρησιμοποιώντας δεδομένα από τον δορυφόρο TESS (Transiting Exoplanet Survey Satellite) της NASA.

Σε αυτή την κατηγορία λοιπόν, δηλαδή τη λεπτή λωρίδα γύρω από την εκλειπτική όπως προβάλλεται στον ουρανό με πλάτος 0,528°, εμπίπτουν 1.004 αστέρια σε σχετικά κοντινή απόσταση σύμφωνα με τους δύο επιστήμονες. Πιο μακρινή απόσταση από τα 320 έτη φωτός αποκλείστηκε καθώς μόνο σε μικρότερη από αυτήν θα μπορούσαν εξωγήινοι παρατηρητές να διακρίνουν την αμυδρή μείωση της φωτεινότητας του ήλιου μας κατά τη διέλευσή μας από μπροστά του.

Από αυτούς τους 1.004 πλανήτες, το 77% είναι ‘ερυθροί νάνοι’. Κακοί υποψήφιοι για να υποστηρίξουν τη ζωή και άρα χωρίς εξωγήινους. Το 6% όμως είναι αστέρες τύπου G, δηλαδή η κατηγορία του Ήλιου μας. Η σωστή ερώτηση λοιπόν δεν είναι ποιοι από αυτούς τους αστέρες έχουν εξωπλανήτες – θα μπορούσαν να έχουν και οι 1.0004 – αλλά ποια από αυτά τα ηλιακά συστήματα βρίσκονται σε κατοικήσιμες ζώνες.

«Εάν βρίσκαμε έναν πλανήτη με ζωντανή βιόσφαιρα, θα είχαμε την περιέργεια για το αν μας κοιτάει κάποιος από εκεί ή όχι», τονίζει η Kaltenegger στην Cornell Chronicle. «Αν ψάχνουμε για εξωγήινη νοήμων ζωή στο σύμπαν, που θα μπορούσε να μας βρει και ίσως θα ήθελε να έρθει σε επαφή – μόλις δημιουργήσαμε τον αστρικό χάρτη για το πού πρέπει να κοιτάξουμε πρώτα».

Ποια είναι εκείνα τα αγωνιώδη επεισόδια που δεν άλλαξαν απλά τις σειρές τους, αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις και την ίδια την τηλεόραση; Από τις ανατροπές του ‘Lost’ και το μεγαλύτερο σοκ της ‘Εντατικής’, μέχρι τις απότομες στροφές του ‘Breaking Bad’ και του ‘Game of Thrones’, θυμόμαστε τα επεισόδια που συγκλόνισαν τον πλανήτη.