LONGREADS

10 πράγματα που θα μας απασχολήσουν την επόμενη δεκαετία

Η δεκαετία του 2010 μας αφήνει, μια νέα έρχεται και αρχίζουμε να καταλαβαίνουμε περίπου πώς θα είναι.

Συνήθως, όταν γράφουμε για μια δεκαετία που φεύγει, κάνουμε συνήθως τους απολογισμούς μας. Λίστες για τα καλύτερα άλμπουμ, τα σημαντικότερα γεγονότα και τις πιο εμβληματικες ταινίες. Εμείς εδώ κάνουμε μια πιο μελλοντολογικού τύπου κουβέντα. Επειδή βέβαια το μέλλον είναι κατά βάση μια τροπικότητα, κανείς δεν μπορεί να ξέρει αν τα παρακάτω ή μέρος των παρακάτω θα πραγματοποιηθούν.

Αυτό που κάνουμε περισσότερο σε αυτή τη λίστα είναι κάποιες προβλέψεις με βάση τις διεθνείς τάσεις της εποχής μας. Ούτως ή άλλως, ο τρόπος που βλέπουμε το μέλλον έχει να κάνει περισσότερο με τον τρόπο που βλέπουμε το παρόν μας. Ίσως, λοιπόν, αυτό είναι το κείμενο για τη βάση δεδομένων που θα φτιάξει κάποιος ιστορικός που θα αναλύσει πώς έβλεπε τη δεκαετία του 2020 ένας άνθρωπος του 2019.

Nέα εποχή στο Streaming

Από την άποψη του διαμοιρασμού της ποπ κουλτούρας και μόνο αυτής, το ‘House of Cards’ υπήρξε η σημαντικότερη σειρά της δεκαετίας. Όχι επειδή ήταν η καλύτερη ούτε γιατί ήταν η πιο δημοφιλής, αλλά επειδή ήταν η σειρά με την οποία το Netflix σταμάτησε να είναι απλά μια πλατφόρμα για streaming ταινών αλλά εισήλθε στη βιομηχανία παραγωγής περιεχομένου.

Αυτή η παγκόσμια επέκταση του Netflix έφερε ένα κλυδωνισμό στον τρόπο που τα μαζικά κοινά καταναλώνουν ποπ κουλτούρα (πρώτα τηλεόραση, μετά και κινηματογράφο) και ήρθε να ξαναβάλει μια κάποιου τύπου τάξη μετά από μια δεκαετία (;) κυριαρχίας των torrents. Τώρα όμως αυτή η μεταβατική περίοδος φαίνεται να λήγει.

Νέα μεγαθήρια έχουν μπει ή μπαίνουν με γρήγορους ρυθμούς στη βιομηχανία (Disney+. Apple Tv, HBO Max). H δεκαετία που μπαίνει, λοιπόν, φαίνεται ότι θα είναι αυτή κατά την οποία θα πρέπει να προσαρμοστούμε σε νέες συνθήκες ως προς τον διαμοιρασμό της ποπ κουλτούρας ακριβώς γιατί το Netflix χάνει ένα πολύ δυνατό χαρτί που είχε μέχρι τώρα: Την αντίληψη (ή και ψευδαίσθηση) ότι μέσα στην πλατφόρμα του μπορείς να βρεις τα πάντα.

Billie Eilish

O τρόπος που αναδείχτηκε κατά βάση μέσω SoundCloud, η σύνδεσή της με μια από τις κατεξοχήν teenage μυθοπλασίες της δεκαετίας μας (το ‘Lovely’ προστέθηκε στο soundtrack του ‘13 Reasons Why’), η τρομερή επιτυχία του πρώτου άλμπουμ της ‘When We All Fall Asleep, Where Do We Go?’ αλλά και το τελευταίο single της.

Όλα αυτά δείχνουν ότι το δεύτερο μισό της δεκαετίας των ‘10s ήταν απλά η αρχή μιας σπουδαίας καριέρας που έρχεται παίρνοντας μαζί της σχεδόν όλους τους προβληματισμούς μιας γενιάς πλήρως αποπροσανατολισμένης και μαζί νιχιλιστικής.

Πολύ πιθανόν να μιλάμε για το νέο pop είδωλο της επόμενης δεκαετίας. Μην αμφιβάλλετε καθόλου: Η pop μουσική έχει βγάλει κατά καιρούς πραγματικά σπουδαία πράγματα.

Κλιματική Αλλαγή

Ναι, ναι. Είμαι σίγουρος ότι οι περισσότεροι θα παρακάμψετε αυτό εδώ το κομμάτι και θα προχωρήσετε στο επόμενο. Δυστυχώς η κλιματική αλλαγή –το λέγαμε και με την περίπτωση της Greta– είναι ένα ζήτημα που έρχεται στο δημόσιο διάλογο με όρους celebrity ή έστω με όρους αυτού του βαρετού πράγματος που πρέπει να αναφέρουμε την ώρα που έχουμε άλλες σκοτούρες στο μυαλό οι οποίες πράγματι μας απασχολούν.

Η αλήθεια πάντως είναι ότι ήδη στη δεκαετία μας έχω αρχίσει να βλέπουμε τα πρώτα αποτελέσματα της κλιματικής αλλαγής σε κάθε γωνιά αυτού του πλανήτη (Σιβηρία, Καλιφόρνια, Βενετία, Αμαζόνιος, Ελλάδα, κτλ) και δυστυχώς με αυξημένη πυκνότητα τα τελευταία χρόνια. Όλα δείχνουν, λοιπόν, ότι η επόμενη θα είναι ίσως η πιο κρίσιμη δεκαετία ως προς ένα ζήτημα που συνδέεται με τον ίδιο τον ανθρώπινο πολιτισμό και τον τρόπο που μέχρι σήμερα δομείται.

Tik Tok

Tο Facebook έχει αυτό το πράγμα που έχει και η ροκ μουσική. Όλο πεθαίνει και όλο παραμένει ζωντανό. Αν θέλετε διαφορετικά, όλο πέθανε και όλο παραμένει ζωντανό μέχρι να ξαναπεθάνει. Αλλά εντάξει, η αλήθεια είναι ότι δεν είναι ο παντοκράτορας των social media, όσο τουλάχιστον ήταν γύρω στο 2012. Νέες απειλές προκύπτουν από παντού (δεν μετράμε το Instagram που ανήκει ούτως ή άλλως στο fb).

Η τελευταία και από ό,τι φαίνεται πιο επιτυχημένη είναι το Τik Tok. Πρόκειται για μια video-sharing πλατφόρμα που δημιουργήθηκε μόλις το 2017 και επιτρέπει στους χρήστες της να ποστάρουν βίντεο λίγων δευτερολέπτων. Η εφαρμογή έχει αποκτήσει τεράστια επιτυχία πολύ απότομα (είναι user friendly κυρίως για τους κάτω των 25) και φαίνεται ότι έχει πολλά ακόμα αποθέματα να κάψει.

Με την παρούσα μορφή της, προφανώς και δεν μπορεί να απειλήσει fb και instagram. Όλοι ξέρουμε όμως πώς λειτουργούν αυτά. Από τη στιγμή που βρεις μια γιγαντιαία δεξαμενή χρηστών, με τις κατάλληλες πολιτικές μπορείς να τους προσφέρεις και τα κατάλληλα features για να σπαταλήσουν σε σένα τη μισή τους μέρα. Μάλλον εδώ κάτι γεννιέται. Ας είμαστε προετοιμασμένοι άλλωστε για παντελή κυριαρχία του βίντεο πάνω στο κείμενο.

3D Printing

Πρόκειται για ένα από τα πεδία εκείνα που η τεχνολογία βλέπει ανοιχτό δρόμο μπροστά της. Ήδη ξέρουμε ότι το 3D printing έχει βγει από τα περιοδικά μελλοντολογίας και υψηλής τεχνολογίας και έχει μπει στην καθημερινότητά μας: σε μαγαζιά της γειτονιάς μας, ακόμα και στο σπίτι μας.

Από αυτά που φαίνονται και, σύμφωνα με τους ειδικούς, το 3D Printing θα έχει εφαρμογές που αυτή τη στιγμή ούτε που τις φανταζόμαστε. Θα μπει στον τρόπο παραγωγής, ακόμα και της μαζικής παραγωγής, στην ιατρική με προσθετικά μέλη (από δόντια μέχρι ανθρώπινα μέλη), στα ρούχα, την καταπολέμηση του εγκλήματος, την τέχνη, τις μεταφορές.

AP Photos

Επομένως, σε μια δεκαετία που πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι ότι θα επιβραδύνει τις ταχύτητές της σε τεχνολογικό επίπεδο, το 3D Printing έρχεται να δώσει μια νέα πολύ σημαντική πνοή.

Αναγέννηση του μπάσκετ στην Ευρώπη

Aς μη βλέπουμε μόνο μέχρι τη μύτη μας. Στην Ελλάδα πράγματι η Euroleague είναι ένα από τα σημαντικότερα αθλητικά event της χρονιάς λόγω της συμμετοχής των δύο αιωνίων αντιπάλων και του πραγματικά υψηλού επιπέδου της διοργάνωσης. Δεν ισχύει αυτό όμως για όλη την Ευρώπη.

Από την εποχή όμως που η Euroleague (όσες ιδεολογικές διαφωνίες και να έχει κανείς πρέπει να το παραδεχτεί) μπήκε σε format κλειστής λίγκας, το θέαμα απογειώθηκε και μαζί της θα έρθει πιθανώς και η εμπορική επέκταση (δύο ομάδες Γερμανίας, φέτος μπήκε και η Γαλλία).

Το βασικό πρόβλημα σε αυτό; Έχουμε μια γιγαντιαία διοργάνωση που όσο περνάει ο καιρός γίνεται όλο και πιο εντυπωσιακή: το Champions League. Αναγκαστικά, για να απασχολήσει κοινά η Euroleague, θα πρέπει να σκεφτεί ότι δεδομένα δεν μπορεί να το κοντράρει, όπως πολύ σωστά κάνει και σήμερα. Προς μεγάλη χαρά μας όμως, το μπάσκετ δυναμώνει όλο και περισσότερο.

Αντιμετώπιση του καρκίνου

Την τελευταία σχεδόν 20ετία η αντιμετώπιση του καρκίνου από την ιατρική επιστήμη έχει κάνει μερικά πραγματικά άλματα. Η λέξη ‘καρκίνος’ προφανώς τρομάζει ακόμα αλλά πλέον μπορούμε να την κατονομάσουμε. Κανείς δεν μιλάει πια για ‘επάρατη νόσο’ ενώ υπάρχουν περιπτώσεις καρκίνων -ειδικά εκείνων που ανιχνεύονται νωρίς- οι οποίες γίνονται υποθέσεις ρουτίνες για τους γιατρούς.

Αυτή η τάση αναμένεται, σύμφωνα με πολλούς ειδικούς, να επιταχυνθεί τη δεκαετία που έρχεται με νέες απεικονιστικές μεθόδους, νέα φάρμακα και τεχνολογικά μέσα. Τα επόμενα χρόνια, λοιπόν, μπορούμε να ελπίζουμε ότι τα πράγματα θα είναι ακόμα καλύτερα.

Τesla και ηλεκτρική αυτοκίνηση

Κάποιοι λένε ότι η δεκαετία του 2010 ήταν για τα ηλεκτρική μετακίνηση ό,τι ήταν η δεκαετία του 1990 για το ίντερνετ. Η ηλεκτρική εποχή των αυτοκινήτων είναι προ των πυλών σχεδόν αναγκαστικά, καθώς τα υγρά καύσιμα δεν θα είναι διαθέσιμα για πάντα, ενώ δεν μπορούν να προσφέρουν σε κανέναν την ενεργειακή ασφάλεια που μπορεί να προσφέρει η ηλεκτρική ενέργεια.

AP Photos

Το πιο πιθανό σενάριο είναι, λοιπόν, τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα να κάνουν την πορεία τους και προς την Ευρώπη, με δεδομένο πάντα ότι πρέπει, για να επιτύχουν, να δημιουργηθούν και οι κατάλληλες υποδομές.

Ταινίες σαν τον Joker

Θα περίμενε κανείς ότι οι super-hero movies μετά από τόσο καιρό θα έχαναν την ορμή που είχαν με το πρώτο Avengers. Δεν ισχύει όμως. Φαίνεται ότι τόσο η Marvel όσο και άλλες εταιρείες θα έχουν την ευκαιρία να έχουν και για την επόμενη δεκαετία το χρυσορυχείo τους. Φαίνεται όμως ότι το πράγμα θα αναπλαισιωθεί.

Το ‘Joker’ ήταν μια ταινία που προκάλεσε πάρα πολλές συζήτησεις και ένας βασικός λόγος ήταν το γεγονός ότι ήταν ταινία βασισμένη σε έναν comic χαρακτήρα, ταυτόχρονα όμως λειτουργούσε ως ένα ψυχολογικό θρίλερ ξεκομμένο από τις συμβάσεις  όλων των κινηματογραφικών υπερηρωικών ταινιών που έχουμε δει.

AP Photos

Η ποπ κουλτούρα φτιάχνει τη μυθολογία της εποχής μας. Ταινίες όπως ο ‘Joker’ ή σειρές που παίζουν με τις συμβάσεις των υπερηρωικών ταινιών (βλ. ‘The Boys’) αποτελούν απλώς τις πρώτες ενδείξεις ότι η επόμενη δεκαετία ίσως περνάμε από την πρώτη φάση του ενθουσιασμού σε μια νέα φάση ωριμότητας στη μυθοπλασία.

Η μόδα και τα πολλά πρότυπα ομορφιάς

Τα λέγαμε και αλλού. Ο χώρος της μόδας είναι ένας χώρος που έχει να δώσει πολύ σημαντικά πράγματα. Είναι ένας χώρος επίσης που έχει προκαλέσει και πολλά προβλήματα. Ένα από αυτά είναι τα αυστηρά πρότυπα ομορφιάς που προώθησε και ομολογουμένως συνεχίζει να προωθεί.

Τα πρότυπα ομορφιάς δεν είναι δεδομένα ούτε αντικειμενικές αλήθειες εκτός πλαισίου και αυτό ευτυχώς οι άνθρωποι της μόδας αρχίζουν να το καταλαβαίνουν φιλτράροντας αιτήματα πολιτικά που είτε γεννήθηκαν είτε προωθήθηκαν μέσα στη δεκαετία που διανύουμε.

Ίσως είναι καιρός σε έναν τόσο πολυδιασπασμένο μεταμοντέρνο πολιτισμό, όπως είναι αυτός μέσα στον οποίο ζούμε, να είμαστε εμείς η κοινωνία που μετά από αιώνες θα φτιάξει πολλά και διαφορετικά πρότυπα ομορφιάς αντί του ενός και κυριαρχικού.

Δεν ξέρω αν θα γίνει πράξη κάτι τέτοιο. Μπορούμε όμως να είμαστε σίγουροι ότι τα 2020ς θα είναι η πιο κρίσιμη δεκαετία προς αυτό.

(Φωτογραφίες: AP Photos)