Αμερικανικές μεσσιανικές αιρέσεις: Ιστορίες παράνοιας και αίματος

Στις 16 Αυγούστου θα κυκλοφορήσει η δεύτερη σεζόν του Mindhunter και θα καταπιαστεί με τις διαβόητες δολοφονίες της Ατλάντα που στέρησαν τη ζωή σε 28 ανθρώπους. Στο επίκεντρο της σειράς θα βρίσκεται και ο Charles Manson και η ομάδα του Manson Family, πράγμα που ούτως ή άλλως θα συμβεί και με τη νέα ταινία του Ταραντίνο.

Στο βιβλίο του ‘American Messiahs’, ο Adam Morris τονίζει ότι μεγάλο μέρος αυτού που είναι σήμερα οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι αποτέλεσμα μεσσιανικών κινημάτων και φανατικών οι οποίοι πολλές φορές φαίνονταν, σε επίπεδο ρητορικής τουλάχιστον, πολύ μπροστά από την εποχή τους. Πράγματι, είτε είναι υπερβολική αυτή η διαπίστωση του Morris είτε όχι, έχει ενδιαφέρον να σκεφτούμε τους λόγους που, από τον δυτικό κόσμο, οι ΗΠΑ είναι συνήθως η πατρίδα όπου ανθούν τέτοιου τύπου αιρέσεις οι οποίες πολύ συχνά οδηγούν ανθρώπους ακόμα και στον θάνατο.

Ούτως ή άλλως η ένταξη μελών (πολλές φορές χιλιάδων, ακόμα και δεκάδων χιλιάδων) σε μια τέτοια θρησκευτική ομάδα, η σχεδόν υπαρξιακή ανάγκη τους να νιώσουν μέλη μιας συλλογικότητας είναι μια διαδικασία η οποία υπερβαίνει κατά πολύ την αντανακλαστική αντίδραση περί εύπιστων ηλιθίων που μπορεί να μας βολεύει, όταν παρακολουθούμε από μακριά. Τέτοιες συλλογικότητες, με υψηλότερο ή χαμηλότερο κύρος, συνεχίζουν και σήμερα να παίζουν ρόλο στην αμερικανική πολιτική σκηνή.

Παρακάτω, λοιπόν, μαζέψαμε τις 3 εκείνες με την πιο τραγική κατάληξη. Εκείνες δηλαδή που αποτέλεσαν την αιτία για να σκοτωθούν οι περισσότεροι άνθρωποι είτε δολοφονημένοι είτε αυτοκτονώντας στη βάση ενός θολού και παράλογου σκοπού. Το ‘Manson Family’ που θα δούμε και θα ξαναδούμε μέσα στο επόμενο πολύ σύντομο διάστημα ήταν μόνο η αρχή.

Heaven’s Gate

Αν η Καλαμάτα βγάζει το καλύτερο λάδι και η Νάξος τα καλύτερα τυριά, η δεκαετία του ‘70 έβγαλε τις καλύτερες αμερικανικές αιρέσεις. Μια από αυτές είναι το ‘Heaven’s Gate’ που ιδρύθηκε το 1974 στο San Diego της California με ιδρυτές τον Do (Marshall Herff Applewhite Jr) και τη Bonnie Nettles.

Bάση της αίρεσης αυτής ήταν η πεποίθηση ότι εξωγήινοι θα συνόδευαν τα μέλη της ομάδας στον Παράδεισο μέσω διαστημόπλοιων προηγμένης τεχνολογίας. Τα μέλη της οργάνωσης έκοψαν κάθε επαφή με την οικογένειά τους και με τα αγαπημένα τους πρόσωπα. Σύμφωνα με τον Do ο θεός ήταν εξωγήινος και ότι ο ίδιος ήταν η Δευτέρα Παρουσία του Ιησού.

Η Bonnie Nettles -η άλλη ηγέτιδα της οργάνωσης- προσβλήθηκε από καρκίνο, τη θεραπεία για τον οποίο συστηματικά αμελούσε ως αντίθετη στη φιλοσοφία της δυτικής ιατρικής. Τελικά, πέθανε το 1984 όταν ο καρκίνος είχε κάνει μετάσταση στο συκώτι. Η ίδια είχε αρχίσει τις θεραπείες πολύ αργά και με ψευδώνυμο στο νοσοκομείο.

Ο Applewhite μετά τον θάνατο της Nettles συνέχισε να ηγείται της οργάνωσης. Μόνος πλέον. Το 1997 έπεισε τα μέλη της οργάνωσης ότι, για να επιτύχουν να φτάσουν στον Παράδεισο θα έπρεπε να αφήσουν πίσω στη Γη την ανθρώπινη μορφή τους.

AP Photo

 (AP Photo)

Στα τέλη του Μαρτίου του 1997, λοιπόν, τα μέλη της αίρεσης φορώντας μαύρες φόρμες και ίδια αθλητικά παπούτσια αυτοκτονούν με σκοπό να παραληφθούν από τα εξωγήινα διαστημόπλοια και να οδηγηθούν στον Παράδεισο. Αν μη τι άλλο παράξενο μείγμα πνευματικού και υλικού κόσμου. Μάλλον ο Παράδεισος ήταν για το Heaven’s Gate ζήτημα ταχύτητας.

Η μαζική αυτοκτονία πραγματοποιήθηκε από 39 άτομα και δεν έγινε, όπως θα φανταζόταν κανείς, ταυτόχρονα. Τα μέλη της οργάνωσης συνδύαζαν αλκοόλ με υπνωτικά και ναρκωτικά, ώστε οι θάνατοι μάλλον έγιναν εντός ενός χρονικού διαστήματος 3 ημερών. H ημερομηνία που επιλέχθηκε σχετιζόταν με τον κομήτη Comet Hale–Bopp, o οποίος πέρασε πολύ κοντά από τη Γη το 1997. Σύμφωνα με τον Applewhite πίσω από τον κομήτη υπήρχε τον πολυπόθητο εξωγήινο διαστημόπλοιο.

People’s Temple

Όταν το 1955 ο Jim Jones, 28χρονος ιερέας γεννημένος στην Indiana, ίδρυε τον ‘Ναό του Λαού’ στην Indianapolis φιλοδοξούσε να δημιουργήσει μια νέα θρησκεία που θα συνένωνε στοιχεία του χριστιανισμού και του σοσιαλισμού με μια έμφαση στην καταπολέμηση των φυλετικών διακρίσεων.

Το 1960 ο δήμαρχος της Indianapolis δίνει στον Jim Jones τον ρόλο του διευθυντή στην τοπική Επιτροπή για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα. Παρά τις συστάσεις του δημάρχου για το αντίθετο, ο Jim Jones βρίσκει νέα κανάλια για να προωθήσει τις ιδέες του και γίνεται σιγά-σιγά γνωστός σε όλη την πολιτεία της Indiana. To έργο του έγινε γνωστό και νέα μέλη προστέθηκαν στη θρησκευτική του ομάδα. Πολλές φορές κατά τη δεκαετία του ‘60 οι συγκεντρώσεις του ξεπερνούσαν τα 10.000 άτομα.

Ο Jim Jones προσευχόταν καθημερινά για ένα πυρηνικό ολοκαύτωμα μετά το οποίο, όσοι επιβίωναν, θα έστηναν μια σοσιαλιστική Εδέμ. Προέβλεψε αυτό το πυρηνικό Ολοκαύτωμα για τις 15 Ιουλίου 1967 και γι’αυτό μετακινήθηκε στην Καλιφόρνια. Για να είμαστε εδώ, φαντάζομαι καταλαβαίνετε ότι δεν έγινε.  Στην πορεία του στην Καλιφόρνια ο Jim Jones άρχισε να απορρίπτει τη Βίβλο την οποία αντιμετώπισε ως ένα βιβλίο που αναπαράγει την κοινωνική ανισότητα εις βάρος των γυναικών και των μη λευκών παραδεχόμενος, ωστόσο, ότι μέσα γράφονται πολλές αλήθειες.

AP Photo

Το 1974 ο Jones πείθει μέλη της οργάνωσης να νοικιάσουν μια έκταση στη Ζούγκλα της Γκουϊάνα παντελώς αποκομμένη από τον πολιτισμό, ώστε να στήσει εκεί τη σοσιαλιστική του κοινότητα που ονομάστηκε Jonestown. Το 1977 τα μέλη του Jonestown είχαν φτάσει τα 900 άτομα.

Καταγγελίες για παραβιάσεις και απολυταρχική διοίκηση εκ μέρους του Jones άρχισαν να φτάνουν στην Αμερική. Τότε, ο Γερουσιαστής Leo Ryan επισκέφτηκε το Jonestown προκειμένου να δει τις συνθήκες διαβίωσης στην κοινότητα. Στην αποστολή συμμετείχαν μέλη του επιτελείου του, δημοσιογράφοι και διάφοροι συγγγενείς μελών της θρησκευτικής ομάδας. Στη θέα της αποστολή, κάποια μέλη άρχισαν να ζητούν κρυφά τη βοήθεια του Ryan προκειμένου να φύγουν.

Στον δρόμο για την επιστροφή και αφού είχε γίνει ήδη μια αποτυχημένη απόπειρα με μαχαίρι εναντίον του Ryan, 4 μέλη της People’s Temple ανοίγουν πυρ προς την αποστολή. Ο Leo Ryan, 3 δημοσιογράφοι και ένα μέλος της ομάδας που εγκατέλειπε το Jonestown πέφτουν νεκροί.

Το ίδιο βράδυ ο Jones πείθει τα μέλη του να διαπράξουν μαζική αυτοκτονία. 918 άτομα χάνουν τη ζωή τους, μεταξύ των οποίων και 276 παιδιά. Η μεγαλύτερη απώλεια ανθρώπινων ζωών στις ΗΠΑ μέχρι την 11η Σεπτεμβρίου. Σε ένα σημείωμα ενός από τα μέλη που αυτοκτόνησαν καταλήγει με το εξής:

“Δεν έχει σημασία αν κανείς δεν θα καταλάβει την πράξη μας αυτή. Είμαι έτοιμος πια να πεθάνω. Το σκοτάδι καλύπτει το Jonestown στην τελευταία του μέρα πάνω στη Γη”.

The Branch Davidians

O David Koresh υπήρξε το πιο γνωστό μέλος αυτής της θρησκευτικής ομάδας που δημιουργήθηκε ως απόσχιση από τους Davidians, αφού πήρε την ηγεσία της ιδρυμένης στα μέσα της δεκαετίας του ‘50 οργάνωσης, στα τέλη της δεκαετίας του ‘80. Βασική θέση της οργάνωσης ήταν ότι η Δευτέρα Παρουσία ήταν πολύ κοντά.

Ο Koresh αυτοαναγορεύτηκε ο τελευταίος προφήτης της αίρεσης. Αυτό οδήγησε στο σχίσμα ανάμεσα στα μέλη, εκείνα που ακολουθούσαν τον Koresh εναντίον εκείνων που ακολουθούσαν τον Roden. Η πνευματική διαμάχη έφτασε σε τέτοιο σημείο ώστε να φτάσουμε στην ανταλλαγή (καθόλου πνευματικών) πυροβολισμών. Νικητής αναδείχτηκε ο Koresh.

Ο David Koresh τόνιζε ότι μιλάει απευθείας με τον Θεό και θεωρούσε όλες τις γυναίκες -ακόμα και ανήλικες- ως πνευματικές του συζύγους. Υπό την ηγεσία του οι Branch Davidians εγκατέλειψαν πολλά από τα διδάγματα των προηγούμενων γενιών της αίρεσης.  O Κoresh τόνισε στα μέλη την οργάνωσης τον σκοπό του να κάνει πολλά παιδιά από πολλές ερωτικές συντρόφους. Απώτερος σκοπός ήταν να φτιάξει μια γενιά που τελικά απογόνων που τελικά θα καταλάμβανε τον πλανήτη.

(AP Photo/Ron Heflin, File)

(AP Photo/Ron Heflin, File)

Η κορύφωση των δράσεων της οργάνωσης ήρθε τον Φεβρουάριο του 1993. Η ομάδα φοβούμενη την επερχόμενη Αποκάλυψη κλείστηκε μέσα σε ένα αχανές οικοδομικό συγκρότημα.  Το αμερικανικό κράτος ξεκίνησε έρευνα για τους Branch Davidians, με σκοπό να εξετάσει αν υπήρχε σεξουαλική κακοποίηση και παράνομη οπλοκατοχή.

Στην προσπάθεια να μπουν εντός του κτιρίου τα μέλη της αίρεσης άρχισαν να πυροβολούν εναντίον τους. Τέσσερις πράκτορες σκοτώθηκαν κατά την ανταλλαγή πυροβολισμών. Πέντε μέλη από την άλλη πλευρά. Τότε ανέλαβε το FBI που κατάφερε να απελευθερώσει τα παιδιά που βρίσκονταν εντός του συγκροτήματος. Από όσα είπαν φάνηκε ότι κακοποιούνταν σεξουαλικά πολύ καιρό πριν την έφοδο. Η πολιορκία, ωστόσο, δεν έλεγε να λυθεί.

Μετά από 51 μέρες και την ημέρα που θα γινόταν η τελευταία προσπάθεια κατάληψης του κτιρίου από το FBI (με τη συμμετοχή ακόμα και τανκς) ξεσπάει φωτιά μέσα στο κτίριο (πιθανόν από τα ίδια τα μέλη της οργάνωσης). Από τους 85 που ήταν κλεισμένοι μέσα στο οικοδομικό συγκρότημα, οι 76 σκοτώθηκαν.

Το παράδοξο; Η οργάνωση υπάρχει ακόμα και σήμερα με νέα ονομασία και νέα ηγεσία. Αριθμεί πλέον μόλις 12 μέλη.

Ant Hill Kids

O Roch Theriault δεν ήταν Αμερικανός. Ήταν Καναδός. Ηγούταν μιας μικρής παραθρησκευτικής οργάνωσης με το όνομα Ant Hill Kids στο Ontario μεταξύ 1977 και 1989. Ο ίδιος είχε αυτοανακηρυχθεί προφήτης και ταυτόχρονα, όπως είδαμε και παραπάνω, διατηρούσε σχέσεις με πολλές γυναίκες σε σημείο να γίνει ο πατέρας 26 παιδιών.

Ο Theriault ήταν ένας ομολογουμένως πολύ χαρισματικός άνθρωπος και δεινός ρήτορας σε βαθμό που έπειθε ανθρώπους να αφήσουν πίσω τις ζωές τους, για να το ακολουθήσουν σε μια συλλογικότητα κέντρο της οποίας θα ήταν ο ίδιος και οι λόγοι του. Αυτή η ικανότητά του να χειραγωγεί έγινε εξάλλου και η βάση πάνω στην οποία έχτισε το όραμά του για μια νέα θρησκεία. Τα προτάγματα ήταν και εδώ η ισότητα, η ελευθερία και η ενάρετη ζωή.

Στην πραγματικότητα, ο Roch Theriault μέσα από τις ρητορικές του φωνές για ελευθερία κατάφερνε να έχει πλήρη έλεγχο στη δημόσια και ιδιωτική ζωή των μελών της ομάδας. Κάθε σεξουαλική σχέση μεταξύ των μελών απαγορευόταν αν δεν είχε την έγκριση του ίδιου, οποιαδήποτε επικοινωνία με τον έξω κόσμο τιμωρούνταν. Τα μέλη μάλιστα απαγορευόταν ακόμα και να μιλούν αν δεν ήταν ο ίδιος παρών. Ο ίδιος πλάι στη φιλική και απόκοσμη φιγούρα είχε και μια άλλη απολυταρχική και σαδιστική πλευρά. Πολλές φορές μεθυσμένος και εκμεταλλευόμενος τη θέση του ως πατέρα έκανε εγχειρίσεις στα παιδιά του. Απλά και μόνο για το σαδιστικό του πράγματος.

Με την πορεία του χρόνου το πρόβλημα αλκοολισμού του επιδεινωνόταν. Το ίδιο και η σαδιστική του πλευρά. Οι τιμωρίες άρχισαν να γίνονται όλο και πιο απάνθρωπες. Ο γιος του Gabrielle Lavalee πέθανε από την έκθεση στο κρύο που του είχε επιβληθεί ως τιμωρία. Στην Gabrielle Levallee εξήγαγε 8 δόντια ως τιμωρία για τις χαμηλές πωλήσεις της στη ζαχαροπλαστική (από εκεί ήταν οι περισσότεροι πόροι της ομάδας). Το 1989 η Solange Boilard παραπονέθηκε για στομαχόπονο και ο ίδιος της έκανε ένα χειρουργείο που οδήγησε σε έναν βασανιστικό θάνατο με τον Theriault να δηλώνει ότι είχε την ικανότητα να την αναστήσει βάζοντας τα μέλη της ομάδας να κάνουν αδιανόητα πράγματα στο νεκρό κορμί της. Τελικά δεν αναστήθηκε όπως καταλαβαίνετε.

Όταν ένα μέλος κατάφερε να δραπετεύσει από την κοινότητα μίλησε στην αστυνομία για τα βασανιστήρια του Theriault. Βρισκόταν σε τραγική κατάσταση από τα βασανιστήρια που είχε υποστεί. Η καναδική αστυνομία κινητοποιήθηκε και τον συνέλαβε. Τα περισσότερα μέλη εγκατέλειψαν την αίρεση. Ο Theriault πέθανε τελικά στα 63 του χρόνια μέσα στο κελί του έχοντας καταδικαστεί σε ισόβια κάθειρξη. Δολοφονήθηκε από τον συγκρατούμενό του Matthew MacDonald.