Επέσατε θύματα: Η σφαγή των Δεκεμβριανών

Ο Γουίνστον Τσόρτσιλ πληροφορήθηκε ότι 6.500 Έλληνες πολέμησαν στη μάχη του Ελ Αλαμέιν, το 1942, που έφερε την πρώτη νίκη των Συμμάχων στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο «πατέρας της νίκης» είχε πει τότε εκείνο το τσιτάτο, που χρησιμοποιείται σε καταστάσεις εθνικού πανικού, «δεν πολεμούν οι Έλληνες σαν ήρωες, αλλά οι ήρωες σαν Έλληνες». Δύο χρόνια μετά, ο Τσόρτσιλ ήταν εκείνος που, επί της ουσίας, δημιούργησε την πιο τρομακτική στιγμή στην ιστορία της Αθήνας, τη σφαγή που πέρασε στην ιστορία ως Δεκεμβριανά. Αν πρόκειται για τύχη ή για μελέτη δεν είναι γνωστό, πάντως ο Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες αποτύπωσε μία παρεμφερή σκηνή με εκείνη της 3ης Δεκεμβρίου 1944 στο αριστουργηματικό (α-ρι- στουρ-γη- μα-τι- κό) Εκατό χρόνια μοναξιά.

Εκείνο το διήμερο ήταν που οδήγησε στον εμφύλιο πόλεμο, το κυνήγι που εξαπέλυσαν οι δωσίλογοι προς το ΕΑΜ και τον ΕΛΑΣ, μία οργάνωση με το στρατιωτικό παιδί της που έδωσαν την ψυχή τους για την πατρίδα, άδολα και χωρίς κέρδος και τη λανθασμένη ταύτιση με τον κομουνισμό, η οποία προφανώς υπάρχει γιατί ουδένα χαλάει: Όλοι ψάχνουμε ένα σταθερό εχθροί.

Σε αυτήν την περίπτωση δεν υπάρχει η ανάγκη της στάσης και στις 33 μέρες που διέλυσαν την ήδη διαλυμένη Αθήνα, από τις 3 Δεκεμβρίου του 1944 έως και τις 6 Ιανουαρίου του 1945, όταν η πρωτεύουσα της Ελλάδας ήταν ένα πεδίο μάχης. Μόνο το πρώτο διήμερο είναι αρκετό. Καμία άλλη χώρα δεν φέρθηκε τόσο καλά στους δωσίλογούς της και τους ρουφιάνους των κατακτητών όπως η Ελλάδα. Μόνο ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η απόδραση των 720 έγκλειστων δωσίλογων από τις φυλακές Συγγρού, στις αρχές Νοεμβρίου του 1944 (πηγή Wikipedia), οι οποίοι ξεκινούν κατευθείαν το κυνήγι,μ ενώ υπήρχε κυβέρνηση εθνικής ενότητας με κυβερνήτη τον Γιώργο Παπανδρέου, ο οποίος δεν είχε καμία δουλειά να είναι εκεί.

Υπήρχε έτοιμη κυβέρνηση μέσα στην Ελλάδα για να αναλάβει την επόμενη μέρα της χώρας άπαξ και άδειαζαν οι Γερμανοί την Αθήνα, όπως συνέβη στις 12 Οκτωβρίου του 1944, όταν και άφησαν πίσω τους την ανατίναξη του λιμανιού του Πειραιά, αλλά όχι και της Ηλεκτρικής Εταιρείας στο Κερατσίνι, μια και το ΕΑΜ αποσόβησε την έκρηξη. Η Αριστερά συμμετείχε με έξι μέλη της στην κυβέρνηση, τους Σβώλο, Αγγελόπουλο και Ασκούτσης από την ΠΕΕΑ, τον Τσιριμώκο από το ΕΑΜ και τους Πορφυρογένη, Ζέβγο από το ΚΚΕ, ωστόσο η αποδόμησή της είχε ήδη αρχίσει και, μάλιστα, όχι μέσα στη χώρα. Στον Λίβανο, από τις 17 Μαΐου έως τις 20 του ίδιου μήνα, το 1944, με επιτηρητές τους Άγγλους, γίνεται η Διάσκεψη που μόνο στόχο της έχει να μην αφήσει το ΕΑΜ να ελέγχει την κυβέρνηση που θα σχηματιστεί στην πατρίδα μετά τη λήξη του πολέμου.

Ήδη, μετά τη μάχη του Στάλινγκραντ και το έπος των Σοβιετικών απέναντι στους Γερμανούς, από τις 17 Ιουλίου του 1942 έως τις 2 Φεβρουαρίου του 1943, οι Άγγλοι και συγκεκριμένα ο Τσόρτσιλ γνωρίζουν πως ο πόλεμος οδεύει προς το τέλος του, με τους Συμμάχους να βγαίνουν νικητές. Ο Τσόρτσιλ και ο Στάλιν πρέπει να μοιραστούν τα εδάφη που θα ελέγχουν και ο Γεωργιανός δεν έχει αντίρρηση να μην ανακατευτεί με την Ελλάδα. Φαίνεται ότι οι Άγγλοι παίζουν καταλυτικό ρόλο στην αγόρευση του Παπανδρέου, ο οποίος, παρ’όλο που συναγελάζεται με στελέχη του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ που δεν είναι κομουνιστές, κατηγορεί το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο, το οποίο ακόμα δίνει μάχη με τους Γερμανούς στην ελληνική επαρχία, για κομουνιστικοκρατούμενο.

Τα προβλήματα για τους Άγγλους είναι τα εξής. 1. Η εξόριστη αυτοδιορισμένη κυβέρνηση του Καΐρου παραμένει εξόριστη. 2. Το ΕΑΜ δίνει μάχες με τους Γερμανούς και έχει ήδη κερδίσει το λαϊκό αίσθημα, το οποίο είναι ένας συνδυασμός κυριολεκτικής πείνας και πόθου για την ελευθερία. 3. Το σημαντικότερο, η ομάδα ανταρτών του αετού, που ακούει στο όνομα Γιόζιπ Μπροζ Τίτο, έχει αποκτήσει την εξουσία της στη Γιουγκοσλαβία, χωρίς ο Κροάτης να έχει συνδιασκεφθεί με τους Σοβιετικούς ή οποιονδήποτε άλλο για να εγκαθιδρύσει τη δική του κυβέρνηση στη χώρα. Οι Γιουγκοσλάβοι έγιναν, από τότε, στόχος των Σοβιετικών, που δεν μπορούσαν να τους αγγίξουν, διότι για τον Στάλιν ο κομουνισμός δεν ήταν ένα σύστημα που θα γινόταν να κρατάει τα ηνία της διακυβέρνησης σε κάθε χώρα αυτόφωτο, αλλά που θα έπρεπε να δίνει λογαριασμό στον ίδιο, τον παντοκράτορά του (έστω και αν ο μυστακοφόρος Γεωργιανός έγινε το πουλητάρι του Βλαντιμίρ Λένιν, σε μία ανήθικη προδοσία, που πιθανότατα έδειξε και τη θνησιγένεια του συστήματος). Οι Άγγλοι φοβούνται πολύ σωστά ότι το ΕΑΜ έχει τη δύναμη να κάνει τη δική του κυβέρνηση στην Ελλάδα. Αλλά το ΕΑΜ δεν έχει τέτοιες βλέψεις, μια και το μόνο για το οποίο νοιάζεται είναι να τελειώσει ο πόλεμος.

Όπως και να έχει, όμως, με την πίεση που ασκούν ο Παπανδρέου και οι Άγγλοι στους αριστερούς, η Διάσκεψη του Λιβάνου λήγει με το ΚΚΕ και το ΕΑΜ, που του προσάπτουν ανηλεώς ασαφείς και αναπόδεικτες κατηγορίες, αποδέχεται να συμμετάσχει άνευ όρων στην κυβέρνηση εθνικής ενότητας. Αν πρέπει να βρεθεί το πρώτο σημείο της κύλισης του μίτου της εμφυλιακής Αριάδνης, είναι αυτή η διάσκεψη. Το παιχνίδι για την Αριστερά χάνεται τότε και η ήττα καλά κρατεί ως τις μέρες μας. Αλλά πέρα από το τι χάνεται για την Αριστερά και τι ποιεί η Δεξιά της, το παιχνίδι που πραγματικά χάνεται είναι εκείνο της ειρήνης μετά τον παγκόσμιο πόλεμο και της αληθινής εθνικής ενότητας. Διότι αφού οι δωσίλογοι διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στις εξελίξεις και απολαμβάνουν την αιγίδα των Άγγλων του Τσόρτσιλ, τιμωρία δεν έρχεται.

Και ενώ είναι γιουσουφάκια πρώτα των Γερμανών και έπειτα των Άγγλων, συνεχίζουν να συμπεριφέρονται σαν οιωνεί κυβερνήτες, ο καθένας ξεχωριστά. Λίγο αργότερα, θα ξεκινήσουν το κυνήγι των κομουνιστών, που δεν θα τιμωρηθούν για κάτι άλλο από το ότι είναι κομουνιστές και ότι δεν υπογράφουν τις δηλώσεις εθνικοφροσύνης, ώστε να μη νιώθουν ότι έχουν οποιοδήποτε κοινό με τους δωσίλογους. Βεβαίως, οι ψευτοκομουνιστές των ημερών μας ας μη νιώθουν περήφανοι. Το ίδιο να μη νιώθουν και οι αντιεξουσιαστές, κυρίως αυτοί. Το ΕΑΜ, κατά βάση, ήταν ένα μέτωπο μη βίας, σε ό,τι είχε να κάνει με τη μεταπολεμική Ελλάδα. Οι κατακτητές Γερμανοί ένιωσαν στο πετσί τους τα αντίποινα με τους σκοτωμούς των στρατιωτών τους, κατά τη διάρκεια της αναχώρησής τους από τις τέως κατακτημένες χώρες. Όχι από την Ελλάδα. Το ΕΑΜ δεν επιθυμεί λουτρό αίματος. Είτε ήταν κομουνιστικό είτε όχι, ήταν σίγουρα ανθρωπιστικό.

Έλλειψη νοημοσύνης

Ο Τσόρτσιλ, καβάλα στ’ άλογο, δεν έκανε κάτι διαφορετικό από αυτό που κάνουν τώρα οι Γερμανοί στην Ελλάδα. Και αν το χρέος μοιάζει σε κάποια φάση λογικό επιχείρημα για να θέσεις μία χώρα σε περιορισμό, η Αγγλία δεν είχε άλλο επιχείρημα πέρα από τη συμφωνία ή την επικείμενη συμφωνία με τη Σοβιετική Ένωση. Αυτό που συνέβη και στις δύο περιπτώσεις είναι ότι τόσο το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και οι Γερμανοί όσο ο Τσόρτσιλ και ο Ρόλαντ Σκόμπι, στρατηγός που μπήκε υπεύθυνος της Βρετανίας στην Αθήνα, μπλόφαραν μέχρι μυελού οστέων. Κι αν τη δεύτερη φορά, ένεκα της μάσας πολλών δεκαετιών, ήταν πιο εύκολο να παρουσιάσουν το λαό σαν παράσιτο – ξελογιασμένος ήταν, για την ακρίβεια, και θα είναι ξανά, σε περίπτωση που ξεμυτίσουν οι παχιές αγελάδες· αν κάτι γνωρίζουμε με σιγουριά είναι ότι από τα λάθη δε μαθαίνουμε- στην περίπτωση του Τσόρτσιλ ήταν πολύ πιο δύσκολο, ωστόσο επρόκειτο για πολιτικό που έρεπε προς την ιδιοφυΐα, διανοούμενο και εγωκεντρικό έως τελευταίου καλοζωϊσμένου λιπιδίου, μπλοφαδόρο ολκής και ηττημένο κάποτε στη ζωή του, στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο συγκεκριμένα, σε τέτοιο βαθμό που, αντί να συρρικνωθεί, η προσωπικότητά του γιγαντώθηκε, με αποτέλεσμα η εμβέλειά του να είναι ασύγκριτη.

Ο Τσόρτσιλ μπλόφαρε στη Βουλή της Αγγλίας μέχρι να κάνει το ΕΑΜ το λάθος. Μαχητές των δρόμων και επ’ ουδενί χαρτογιακάδες, οι ΕΑΜίτες έκαναν το λάθος που ο δεινός πολιτικός περίμενε. Ο ίδιος έφτασε στην Αθήνα, παραμονή Χριστουγέννων του 1944. Πρώτα διανυκτέρευσε στο καταδρομικό «Αίας» και έπειτα αποφάσισε να πάει στην αγγλική πρεσβεία, Βασιλίσσης Σοφίας, κοντά στην πλατεία Ρηγίλλης. Το κάνει, αλλά όχι χωρίς να δείξει τη δύναμή του. Διασχίζει τους δρόμους με θωρακισμένο, γνωρίζοντας ότι το ΕΑΜ έχει δώσει εντολή να μην μπουν οι αντάρτες του σε διένεξη με τους Άγγλους, τους οποίους χρειάζονται, μια και οι Σοβιετικοί δεν τους υπερασπίζονται. Και οι Σοβιετικοί δεν τους υπερασπίζονται διότι πρώτον έχουν συμφωνήσει να αφήσουν στους Άγγλους την Ελλάδα και δεύτερον ο Τσόρτσιλ χαρακτηρίζει την επανάσταση «τροτσκιστική»! Οι τροτσκιστές, φανατικοί του Λιεφ Νταβίνταβιτς Τρότσκι, του μόνου πολιτικού που το Παρίσι δεν έδωσε άσυλο, κυνηγιούνται αυτήν την εποχή από τους κομουνιστές. Δέαρ γιου γκόου.

Ο πατέρας της νίκης συγκαλεί διάσκεψη στις 26 Δεκεμβρίου στο υπουργείο Εξωτερικών για να βρεθεί η τομή για έναν ειρηνικό διακανονισμό. Μέχρι τότε, όμως, οι μύτες των επαναστατών έχουν φτάσει στην κορυφή του ψηλότερου έλατου που υπάρχει στην πόλη. Και άπαξ και η αλαζονεία δώσει τη θέση της στην τακτική και το μυαλό σταματήσει να λειτουργεί, τότε βράσε όρυζα. Οι τρεις ΕΑΜίτες, Σιάντος, Παρτσαλίδης και Εμμανουήλ Μάντακας, μπαίνουν καθυστερημένοι στο υπουργείο. Δεν τους καθυστέρησε η κίνηση, απλώς ήθελαν να το παίξουν ντίβες. Νομίζοντας, βλακωδώς, πως κρατούν το πάνω χέρι στη διαπραγμάτευση, θέτουν έξι αιτήματα, τα περίφημα «έξι σημεία»: Θέλουν 40-50% υπουργούς στην κυβέρνηση που θα συμμετέχουν, τα υπουργεία Εσωτερικών και Δικαιοσύνης και τα υφυπουργεία Εξωτερικών και Στρατιωτικών, να διαλυθεί η Χωροφυλακή, να διαλυθούν ο Ιερός Λόχος, η Ορεινή Ταξιαρχία και η Εθνοφυλακή, να γίνει δημοψήφισμα για το βασιλιά την πρώτη Κυριακή του Φλεβάρη και να γίνουν εκλογές για συντακτική εθνοσυνέλευση τον Απρίλη. Τα σαΐνια δεν έχουν προετοιμαστεί καν για φάκα.

Πρώτα ο Νικόλαος Πλαστήρας, που ξέρει ότι θα γίνει πρωθυπουργός, τους βάζει στον τοίχο και μετά ο Τσόρτσιλ, που περιμένει πώς και πώς να μονιμοποιήσει στο μυαλό της διεθνούς γνώμης την πολεμική παρέμβαση της Αγγλίας, δίνει αυτό που τώρα λέμε συνέντευξη Τύπου σε δημοσιογράφους, Έλληνες και ξένους, για να τους δείξει την έλλειψη νοημοσύνης από την πλευρά του Μετώπου. Έπειτα, συναντιέται επισήμως με τον Αρχιεπίσκοπο Δαμασκηνό και του λέει ότι στην κυβέρνηση της Ελλάδας ΕΑΜίτης δεν θα υπάρχει ούτε για δείγμα. Και, σαν να μην έφτανε αυτό, ο Έλληνας πρεσβευτής στη Μόσχα μαθαίνει, στις 30 Δεκεμβρίου, δύο μέρες μετά τη φυγή του Τσόρτσιλ από την Ελλάδα, ότι θα διορίσουν Σοβιετικό πρεσβευτή στην κυβέρνηση των Αθηνών, για να είναι σίγουροι ότι θα γίνεται αυτό που λένε οι Άγγλοι.

Τα προεόρτια

Ο Τσόρτσιλ πρώτα, όμως,έχει γράφει ένα γράμμα στον υπουργό Εξωτερικών. Δώσαμε στους Σοβιετικούς την Ουγγαρία, τη Ρουμανία και την Πολωνία, του λέει. Και αφού τους τις δώσαμε για να «καθαρίσουμε» την Ελλάδα, δεν μπορούμε να αφήσουμε το ΕΑΜ να μας χαλάσει τη δουλειά.

Πρέπει να χρησιμοποιήσουμε βρετανικά στρατεύματα για να βοηθήσουμε τη βασιλική κυβέρνηση του Γεώργιου Παπανδρέου, λέει. Οπωσδήποτε πρέπει να συγκρουστούμε με το ΕΑΜ. Σε αυτό το πλαίσιο, λίγες ώρες πριν μπει ο Δεκέμβρης του 1944, ο Σκόμπι προκηρύσει στους αντάρτες της ΕΛΑΣ ότι τα όπλα τους είναι αχρείαστα και πρέπει να υπακούσουν τη διαταγή να τα παραδώσουν μέχρι και τις 10 Δεκεμβρίου. Αυτό γίνεται η πρώτη σταγόνα που πέφτει από το δρύινο ποτήρι πεντακοσάρας μπύρας. Τα έξι αριστερά μέλη της κυβέρνησης παραιτούνται και ο Παπανδρέου, που έχει απορρίψει αίτημα του Μήτσου Παρτσαλίδη από το ΕΑΜ και του Γιώργη Σιάντου από το ΚΚΕ, να διαλύσουν τον ΕΛΑΣ αρκεί και εκείνος να διαλύσει την 3η Ορεινή Μεραρχία του Ρίμινι, την οποία είχε συγκροτήσει η εξόριστη ελληνική κυβέρνηση του Καΐρου κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου, υπερασπίζεται το αίτημα του Σκόμπι. Ο Γεώργιος Παπανδρέου βάλλει κατά ομοεθνών.

Τον είπαν «γέρο της Δημοκρατίας», που σε ειρωνεία ζυγιάζει μόνο με το «σοφό», που αποκάλεσε πριν από σχεδόν 30 χρόνια ο Παναγιώτης Φασούλας τον Ντούσαν Ίβκοβιτς, μόνο που ο τελευταίος είναι κιόλας. Έζησε 80 χρόνια, παντρεύτηκε με την ηθοποιό του θεάτρου Κυβέλη και την Ελλάδα κυβέρνησαν ο γιος του και ο εγγονός του! Τέτοια επιτυχία, με μηδέν κόστος.

Το λοιπόν, ο Τσόρτσιλ είναι σαφής (έγραψε και άλλα γράμματα, που κάποιος μπορεί να διαβάσει στο βιβλίο του Ανδρέα Κέδρου ‘Η ελληνική αντίσταση 1940-44’, στα οποία και διατάσσει τη ‘συνετή και λογική’ παρέμβαση των βρετανικών στρατευμάτων στο πλαίσιο της αιματοχυσίας, την οποία, πάντως, δεν εγκρίνει ως μοναδικό μέτρο -τέτοιος πολιτικός γόης ήταν ο απόλυτος ηγέτης των συμμαχικών δυνάμεων, που γράφοντας ότι θα ήθελε να μην υπάρχει σφαγή, ενώ δεν ήταν εφικτό, νίπτει τας χείρας του και αποκτά πολιτικό φιλειρηνικό επιχείρημα), αλλά ο στρατάρχης Αλεξάντερ είναι σαφέστερος. Στη συνομιλία τους του λέει ότι οι στρατιώτες δεν είναι αρκετοί, παρά και τους μερικούς εκατοντάδες που ήρθαν από την Ιταλία, ενώ είναι εν εξελίξει ο πόλεμος με τους Γερμανούς. Επίσης, του λέει, αν 11 γερμανικές μεραρχίες, εκπαιδευμένες, δεν μπορούν να κάνουν καλά το ΕΑΜ, πώς θα τον κάνουν οι σαφώς λιγότερες βρετανικές δυνάμεις; Μπορεί το Μέτωπο να μην πολεμάει τους Άγγλους, αλλά είναι ουσιαστικά η κυβέρνηση όλης της υπόλοιπης Ελλάδας.

Παρ’ότι οι αντάρτες του Άρη Βελουχιώτη έχουν πάρει εντολή να μην μπουν στην Αθήνα, αυτά αλλάζουν πολύ εύκολα. Έτσι παίρνει την απόφαση ο Τσόρτσιλ και πάει να περάσει τα Χριστούγεννά του στην ελληνική πρωτεύουσα, αν και δεν χρειάστηκε το πνεύμα τους για να κατακρεουργήσει διπλωματικά τους άπειρους και ολίγον τι μικρόνοες κομουνιστές και ΕΑΜίτες.

Το πιο ποιητικό μακελειό στην ιστορία του τόπου

Η πιο ωραία ήταν η μέρα της απελευθέρωσης. Αλλά δεν κράτησε ούτε 50 μέρες η χαρά’. Αυτό είπε σε μία πρόσφατη συνέντευξή της στην Κάλλια Καστάνη η υπέροχη αιωνόβια Άλκη Ζέη. Από τις 12 Οκτωβρίου έως τις 3 Δεκεμβρίου οι μέρες είναι 52. Ευπειθώς αναφέρω, λοιπόν, ότι η συγγραφέας του «Καπλανιού της Βιτρίνας» έχει μυαλό ξουράφι.

Ο Ρόλαντ Σκόμπι δεν μένει στην πρώτη προκήρυξη, της πρωτομηνιάς, αλλά στις 2 Δεκεμβρίου αεροπλάνα ρίχνουν προκηρύξεις σε όλη την Αθήνα. Το ΕΑΜ απαντά: Γενική απεργία τη Δευτέρα 4 Δεκεμβρίου και λαϊκή συγκέντρωση την προηγουμένη. Λαϊκή συγκέντρωση διαμαρτυρίας κατά των Άγγλων. H κυβέρνηση, που δίνει στην αρχή το «οκ», το παίρνει πίσω μεσάνυχτα της ίδιας μέρας.

Λέει επί της ουσίας ότι είναι παράνομη και καταχρηστική, ότι θεωρείται επαναστατική πράξη. Είναι Κυριακή, 3 Δεκεμβρίου. Στους δρόμους της Αθήνας βγαίνουν εκατομμύρια κόσμου και αυτό, με βάση τις περιγραφές, δεν λογίζεται ως υπερβολή. Μέσα σε μία μέρα, από την άλλη μεριά το ίδιο είχε γίνει και τότε που κηρύχτηκε στρατιωτική επιστράτευση, τα ξημερώματα της 28ης Οκτωβρίου 1940. Το σύνθημα είναι «όχι άλλη κατοχή».

Ενώ στο μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη καταθέτουν στεφάνια, μία ριπή ρίχνει στο έδαφος διαδηλωτές. Στην αρχή θεωρείται τυχαίο ή πρέπει να περάσει κάποιος χρόνος για να συνειδητοποιηθεί. Η επόμενη κίνηση φέρνει και την επόμενη ριπή.

Στην πλατεία Συντάγματος, τους ανθρώπους σημαδεύουν με πολυβόλα από τις ταράτσες της Διεύθυνσης Αστυνομίας και τη Βουλή. Όλες οι κινήσεις φέρνουν ριπές. Και οι πυροβολισμοί φέρνουν νεκρούς. Εκείνη τη μέρα, 28 πτώματα που δε θα ανάσαιναν ποτέ ξανά συλλέχθηκαν από την πλατεία. Τη Δευτέρα γίνεται η κηδεία τους. Η ουρά πίσω από το Α’ Νεκροταφείο τελειώνει στην Ομόνοια. Οι άνθρωποι προχωρούν τραγουδώντας το πένθιμο διαβατήριο του ΕΑΜ, ‘Επέσατε θύματα’. Γονυπετείς πολίτες κοιτάζουν με απόγνωση τον ουρανό και ψιθυρίζουν προσευχές.

Ωστόσο, στα παράθυρα σπιτιών και ξενοδοχείων, υπάρχουν μέλη της Οργάνωσης Χ, του Κύπριου Γεώργιου Γρίβα, ξεκάθαρα συμμάχου των Άγγλων. Όταν πέφτει η πρώτη τουφεκιά, αρχίζουν όλοι να βαρούν αδιακρίτως από τα παράθυρα. Η εντολή φαίνεται ότι είναι να μην διαταραχθεί η έννομη τάξη, οπότε ουδείς ξέρει για ποιο λόγο, σε μία φιλειρηνική επιστροφή, οι Χίτες, που ακόμα και στη διάρκεια της γερμανικής κατοχής σκοτώνουν κομουνιστές, πυροβολούν. Το αποτέλεσμα είναι άτακτη φυγή και πάνω από 100 νεκροί και τραυματίες. Στους δρόμους και τα πεζοδρόμια της Αθήνας το αίμα είναι αχνιστό. Πάνω που πάει να πήξει, βράζει ξανά.

Το ίδιο βράδυ ο Γιώργος Παπανδρέου υποβάλλει την παραίτησή του και την παίρνει πίσω, όταν ο Θεμιστοκλής Σοφούλης αρνείται να γίνει πρωθυπουργός. Αλλά η Ελλάδα είναι οριστικά σε πόλεμο. Διότι ο Σκόμπι κηρύσσει στρατιωτικό νόμο, που δίνει στον ΕΛΑΣ 24 ώρες για να εκκενώσει την Αθήνα. Αλλά ο ΕΛΑΣ δεν την εκκενώνει. Αντιθέτως, καταλαμβάνει αστυνομικά τμήματα. Όπου πετυχαίνει μπάτσο και συνεργάτη των Γερμανών, του δίνει το κεφάλι στο χέρι. Οι αστυνομικοί που φεύγουν από τις υπηρεσίες τους ζητούν… αγγλικό άσυλο μέσα στην Αθήνα! Ο Σκόμπι, ο Αλεξάντερ και ο πρέσβης Ρέτζιναλντ Λίπερ τούς το δίνουν μετά χαράς. Ταγματασφαλίτες, Χίτες και αστυνομικοί είναι πια με το μέρος των αποικιοκρατών.

Εμφυλιακός επίλογος

Ο εμφύλιος έχει οριστικά αρχίσει. Τα χρόνια αυτά θα γίνουν πράξεις ντροπής και ήρωες αντάρτες, όπως ο Άρης Βελουχιώτης, που «αυτοκτόνησε» στη γέφυρα του Κοράκου, πηγαίνοντας για να ανταμώσει με τον Τίτο, μετά από κείμενο του Νίκου Ζαχαριάδη, γενικού γραμματέα του ΚΚΕ που δεν έχει πολύ καιρό που επέστρεψε από το Νταχάου, στον Ριζοσπάστη, που τον περιγράφει δηλωσιά, αλλά και του Μάρκου Βαφειάδη, που «εξαφανίζεται» στη Ρωσία μετά τη διαφωνία του με τον Ζαχαριάδη, μια και ο ένας θέλει να παραμείνει άτακτο αντάρτικο και ο δεύτερος θέλει τακτικό στρατό. Θα έρθει η συμφωνία της Βάρκιζας, στις 12 Φεβρουαρίου του 1945, που είναι καθαρή συνθηκολόγηση από πλευράς ΚΚΕ, ΕΑΜ και ΕΛΑΣ, ενώ στη Διάσκεψη της Γιάλτας ο Στάλιν διαβεβαιώνει τον Τσόρτσιλ ότι δεν πρόκειται να ανακατευτεί στο ελληνικό ζήτημα. Θα έρθουν εξορίες στη Μακρόνησο και τη Γυάρο, δολοφονίες, ένας κόσμος θανάτου και ντροπής, μόνο που ουδείς ντράπηκε με αυτόν. Μάγουλα ερυθρά δεν καταγράφηκαν.

Προς το παρόν, όμως, βρισκόμαστε ακόμα στο 1944. Έτσι, τα μεσάνυχτα της Πρωτοχρονιάς του 1945, αντί όλοι, αγαπημένοι, να σκέφτονται τη νέα ζωή και να υπολογίζουν πώς μπορούν να τη φτιάξουν από την αρχή, τώρα, που οι Γερμανοί έφυγαν επιτέλους από την Αθήνα και ήταν ζήτημα χρόνου να φύγουν και από την ηπειρωτική χώρα, η Ελλάδα βρίσκεται σε καθεστώς εμφύλιου πολέμου.

Το κείμενο δημοσιεύτηκε αρχικά στις 3 Δεκεμβρίου του 2017 από τον Λευτέρη Ελευθερίου.

ΣΧΕΤΙΚΟ ΘΕΜΑ