Ο άγνωστος διωγμός των Εβραίων στις ΗΠΑ

“1.Οι Εβραίοι, ως τάξη, παραβιάζουν κάθε ρύθμιση του εμπορίου που έχει θεσπίσει το υπουργείο Οικονομικών, καθώς και τις εντολές αυτού του τμήματος, και γι’ αυτόν τον λόγο εκδιώκονται από το Τμήμα.2. Εντός 24 ωρών από την παραλαβή της εντολής αυτής από τους Διοικητές, όλοι οι άνθρωποι της κατηγορίας αυτής θα εφοδιαστούν με ειδικές κάρτες και θα υποχρεωθούν να εγκαταλείψουν τις περιοχές τους. Στην περίπτωση που κάποιος, παρά από αυτήν την προειδοποίηση, επιστρέψει στο σπίτι του θα συλληφθεί και θα τεθεί υπό περιορισμό έως ότου σταλεί στη φυλακή, εκτός κι αν τους χορηγηθεί ειδική άδεια από αυτό εδώ το Αρχηγείο (σ.σ. το Αρχηγείο του στρατού εννοεί).3.Δεν θα δοθεί καμία άδεια στους Εβραίους να επισκεφτούν το Αρχηγείο, προκειμένου να κάνουν προσωπική αίτηση για να αποκτήσουν την άδεια να συνεχίσουν να ασκούν το εμπόριό τους.’

-Με διαταγή του Γενικού Στρατηγού, Οδυσσέα Γκραντ.

Ο αρχιστράτηγος των Βορείων και μετέπειτα Πρόεδρος των ΗΠΑ, Οδυσσέας Γκραντ.

Αυτό επέβαλλε η Γενική Οδηγία Νο.11 -πιο γνωστή σήμερα ως η ‘Εβραϊκή Οδηγία’- που εξέδωσε ο στρατηγός των Βορείων στις 17 Δεκεμβρίου του 1862, ένα χρόνο μετά την έναρξη του Αμερικανικού Εμφυλίου, διατάζοντας επί της ουσίας κάθε Εβραίο που ζούσε στην περιοχή που ήλεγχε στρατιωτικά να εγκαταλείψει το σπίτι του μέσα σε μια μέρα. Χιλιάδες άνθρωποι που ζούσαν στο νότιο Ιλιννόις, στο Κεντάκι, στο Δυτικό Τενεσί και στον Μισισιπή αναγκάστηκαν να ξεσπιτωθούν και να αφήσουν πίσω την περιουσία τους. Ποιος ήταν ο λόγος όμως αυτού του ρατσιστικού παραληρήματος, όπου έφτασε στο σημείο να θεωρεί ξεχωριστή κοινωνική τάξη τους Εβραίους, διαχωρίζοντάς τους απ’ τους υπόλοιπους Αμερικανούς, είτε μιλάμε για πλούσιους, είτε για φτωχούς, είτε για αστούς κτλ;

Με αυτόν τον ακραίο και τελικά ανεπιτυχή τρόπο, ο στρατηγός Γκραντ προσπάθησε να ελέγξει το τεράστιο και παράνομο εμπόριο λαθραίου βαμβακιού, για το οποίο οι αρχές της εποχής κατηγορούσε τους Εβραίους. Ωστόσο, ένα μεγάλο μέρος του λαθρεμπόριου οφείλουμε να πούμε ότι το ‘έτρεχαν’ οι ίδιοι οι αξιωματικοί του, αλλά ναι, αυτούς δεν τους αγγίζεις, έχεις κι έναν πόλεμο να κερδίσεις. Τους αδύναμους όμως μπορείς να τους τσακίσεις.

Αξιωματικοί του 69ου Τάγματος Πεζικού της Νέας Υόρκης

Ήταν αλήθεια ότι κάποιοι απ’ αυτούς ήταν όντως Εβραίοι, αλλά επρόκειτο κυρίως για ανθρώπους που μετανάστευσαν πολύ πρόσφατα και ζούσαν πουλώντας μικροπροϊόντα στους στρατιώτες. Ένας μάλιστα απ’ αυτούς που προσπάθησε να μπλεχτεί μ’ αυτό το λαθρεμπόριο, ήταν και ο πατέρας του Γκραντ. Ο 68χρονος Τζέσε Γκραντ προσπάθησε να βάλει τον γιο του να μεσολαβήσει εκ μέρους μίας εβραϊκής οικογένειας που ζούσε στο Σινσινάτι, προκειμένου να αποκτήσει την άδεια να εμπορεύεται το βαμβάκι. Αυτή η ντροπιαστική απαίτηση του πατέρα του – με τον οποίο ήδη οι σχέσεις τους ήταν τεταμένες- θεωρείται και από τους ιστορικούς, ως η σταγόνα που ξεχείλησε το ποτήρι και τον ώθησε να βγάλει αυτήν τη διαταγή, αποκλείοντας όλους τους Εβραίους από οποιαδήποτε ενασχόληση με το βαμβάκι.

Άντρες, γυναίκες και παιδιά, εκ των οποίων ελάχιστοι είχαν πραγματική συμμετοχή σ’ αυτές τις δοσοληψίες, αναγκάστηκαν να μαζέψουν τα πράγματά τους και να φύγουν προς όπου θα τους διέταζαν οι στρατιώτες, συνήθως προς άγνωστη κατεύθυνση. Το γεγονός ότι πολλοί απ’ αυτούς τους Εβραίους στήριζαν τον Γκραντ και τον στρατό των Βορείων, δεν φάνηκε να τους επηρεάζει καθόλου.

Η μεγάλη πλειοψηφία των εκτοπισμένων έχασε τα πάντα κατά τον ξεριζωμό της είδε τα σπίτια της να λεηλατούνται από στρατιώτες και πολίτες. Χαρακτηριστiκό είναι ότι πολλοί απ’ αυτούς αρνήθηκαν να υπακούσουν την πιο αντισημιτική απόφαση που βγήκε ποτέ από την επίσημη κυβέρνηση των ΗΠΑ, και εγκατέλειψαν τα σπίτια τους μόνο υπό την απειλή της ξιφολόγχης. Μία από τις χειρότερες πράξεις θεωρείται ο ξεριζωμός 30 οικογενειών, άσχετων με το εμπόριο, από την πόλη Παντούκα του Κεντάκι και η μετέπειτα λεηλασία και καταστροφή των σπιτιών τους.

Νεκροί επαναστάτες μετά από μάχη στη Βιρτζίνια στις 3 Μαΐου του 1863.

Ακόμα και σήμερα, είναι δύσκολο να υπολογιστεί πόσες χιλιάδες Εβραίοι εκδιώχτηκαν απ’ το σπίτι τους, κυρίως για δύο λόγους: πρώτον γιατί οι στρατιώτες είχαν την εντολή να διώχνουν μόνο όσους είχαν και τους δύο γονείς τους εβραϊκής καταγωγής, και δεύτερον γιατί οι σκληρές μάχες σε αυτές τις περιοχές με τον στρατό των Νοτίων, απέτρεψαν τη νέα διαταγή να εφαρμοστεί πλήρως. Παράλληλα, παραμένει ερώτημα μέχρι σήμερα το αν ο στρατηγός Γκραντ σκόπευε να διώξει τους Εβραίους και απ’ το στράτευμά του.

“Οικογένειες οδηγήθηκαν μακριά απ’ τα σπίτια τους, στερήθηκαν την ελευθερία τους και τραυματίστηκαν στην προσπάθειά τους να προστατέψουν την περιουσία τους, χωρίς να έχουν παραβιάσει κανένα νόμο αυτού του κράτους”, δήλωσε σε ανακοίνωσή της η United Order, μία ‘κολλεκτίβα’ -ας την πούμε έτσι- χριστιανικών εκκλησιών της εποχής.

Για τους Εβραίους που είχαν ζήσει αιώνες διωγμών στον Παλιό Κόσμο, ο Νέος υποσχόταν ότι θα τους κρατούσε μακριά απ’ τα πογκρόμ και την κυβερνητική βία. Αλλά να που όλος αυτός ο εφιάλτης ξαναζωντάνευε.
Και θα αναρωτηθεί κάποιος, γιατί τόσο χαμός για το βαμβάκι; Γιατί να μη διώξουν τους Εβραίους για κάποια άλλη εμπορική τους συναλλαγή; Η αλήθεια είναι ότι ένας από τους πολύ σημαντικούς υλικούς λόγους του εμφυλίου, ήταν το βαμβάκι. Ο κόσμος ήθελε το βαμβάκι που παρήγαγαν οι Νότιοι, το οποίο ως επί το πλείστον το μάζευαν οι μαύροι σκλάβοι. Ο Βορράς το χρειαζόταν, καθώς μπορούσε να βγάλει τεράστιο κέρδος αγοράζοντάς το απ’ τους Νότιους και μεταπουλώντας το στις βόρειες αλλά και ευρωπαϊκές (κυρίως αγγλικές) μονάδες επεξεργασίας. Το ανεξέλεγκτο εμπόριο που γινόταν στις γραμμές της μάχης ήταν ένα τεράστιο πρόβλημα για τον στρατό των Βορείων: προσπαθούσαν να καταστείλουν μία επανάσταση, τη στιγμή που το λαθρεμπόριο έδινε χρήματα και εφόδια στους Νότιους επαναστάτες για να συνεχίζουν τον αγώνα τους. “Δεν μπορούμε να κάνουμε εμπόριο και πόλεμο με τον ίδιο λαό ταυτόχρονα”, είχε δηλώσει κάποια στιγμή εξοργισμένος ο Γουίλιαμ Σέρμαν, ένας απ’ τους σημαντικότερους υποστράτηγους των Βορείων.

Εθελοντές απ’ το Οχάιο, οι οποίοι πολέμησαν στο Πεζικό των Βορείων.

Η παρέμβαση του Αβραάμ Λίνκολν     

Ιστορικά, αυτή θεωρείται ως η πρώτη φορά που οι Αμερικανοί Εβραίοι ενώθηκαν και αντέδρασαν οργανωμένα διεκδικώντας καλύτερη μεταχείριση από την ίδια τους την κυβέρνηση. Τότε ήταν που ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Αβραάμ Λίνκολν δέχτηκε απεσταλμένους των ανθρώπων της πόλης του Πάντουκα στον Λευκό Οίκο. Προκαλεί μάλιστα ενδιαφέρον το γεγονός ότι ένα μεγάλο μέρος της συζήτησης αυτών των δύο πλευρών έγινε με έναν αλληγορικό τρόπο, σχεδόν ποιητικό, συνδέοντας τους Αμερικανούς Εβραίους με τον αρχαίο λαό του Ισραήλ και την Γη της Επαγγελίας. Λέγεται ότι ο Λίνκολν τους είπε: “ώστε τα παιδιά του Ισραήλ εκδιώχθηκαν απ’ τον ευτυχισμένη γη της Χαναάν”, για να του απαντήσουν “Ναι, και γι’ αυτό ήρθαμε στην αγκαλιά του Πατέρα Αβραάμ, ζητώντας προστασία”. Και ο Πρόεδρος ανταπάντησε “και αυτήν την προστασία θα την έχετε αμέσως”. Και έτσι ακύρωσε αμέσως αυτήν τη διαταγή.

Ο Λίνκολν στο πεδίο της μάχης του Μέριλαντ, τον Οκτώβριο του 1862.

Ο μετανιωμένος Γκραντ

Το 1868, ο Γκραντ εξελέγη Πρόεδρος των πραγματικά Ηνωμένων Πολιτειών, καθώς ο πόλεμος με τις νότιες πολιτείες, είχε τελειώσει, είχε κερδηθεί και εκείνες δεν είχαν καταφέρει να αποσπαστούν. Σε μια ‘απόπειρα απολογίας’ για την τότε διαταγή του, την οποία είχε χαρακτηρίσει “απερίσκεπτη” και “παρεκκλίνουσα”, ισχυρίστηκε μεταξύ άλλων: “δεν έχω καμία προκατάληψη εναντίον καμίας τάξης ή φυλής, αλλά θέλω ο κάθε άνθρωπος να κρίνεται με βάση τη δική του προσωπική αξία”.

Όσο παράδοξο και αν ακούγεται, τα χρόνια της προεδρίας του θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν και ως η χρυσή εποχή για τους Αμερικανούς Εβραίους. Ήταν εκείνος που έστειλε αντιπροσωπεία Εβραίων στη Ρουμανιά για να ζητήσει να σταματήσει η καταπίεση των εκεί ομόθρησκων τους από την κυβέρνηση της χώρας, ήταν εκείνος που επέτρεψε την πλήρη ανεξιθρησκεία στα σχολεία και απαγόρευσε να διδάσκουν οτιδήποτε μισαλλόδοξο αφορούσε τις θρησκείες εκτός του χριστιανισμού, ήταν εκείνος ο πρώτος Πρόεδρος που θα είχε τόσους πολλούς Εβραίους στην κυβέρνησή του.

Τόσο δημοφιλής έγινε ανάμεσα στην εβραϊκή κοινότητα, που έγινε ο πρώτος Αμερικανός Πρόεδρος που συμμετείχε στις θρησκευτικές εκδηλώσεις κατά τα εγκαίνια μίας οποιασδήποτε συναγωγής επί αμερικανικού εδάφους και συγκεκριμένα στα εγκαίνια της Συναγωγής της Ουάσινγκτον.

Φωτογραφίες: www.rarehistoricalphotos.com