Ο ποδηλάτης που πέθανε στη σέλα

Σήμερα, 14 Ιουλίου, διεξάγεται το 12ο ετάπ του Γύρου Γαλλίας, το οποίο θα εκκινήσει στο Μονπελιέ και θα τερματίσει στην κορυφή του ‘γίγαντα’ της Προβηγκίας, του Μον Βαντού. Το ‘βουνό των ανέμων’, όπως είναι η μετάφρασή του στα ελληνικά, δεσπόζει στη μέση της κοιλάδας του Ροδανού (στη νοτιοανατολική Γαλλία) και υψώνεται μέχρι τα 1912 μέτρα, με το τοπίο στα τελευταία χιλιόμετρα να είναι σεληνιακό, αφού απουσιάζει κάθε είδους βλάστηση. Το Βαντού είναι μέρος της ‘μυθολογίας’ του Tour de France από το 1951, τότε που ο σημαντικότερος ποδηλατικός αγώνας πέρασε για πρώτη φορά από εκεί. Λίγα χρόνια αργότερα, το 1958, η κορυφή έγινε για πρώτη φορά τερματισμός σε ετάπ, κάτι που επαναλήφθηκε άλλες οχτώ φορές μέχρι σήμερα. Η ανάβαση, μήκους 15.7 χιλιομέτρων με μέση κλίση στο 8.8%, θεωρείται από τις πιο δύσκολες στην αγωνιστική ποδηλασία. Οι νικητές στην κορυφή του Μον Βαντού γράφουν με χρυσά γράμματα το όνομά τους στο πάνθεον του αθλήματος, όπως στο παρελθόν οι Μερξ, Πουλιντόρ, Παντάνι, Βιράνκ και Φρουμ. Υπάρχει όμως ένα άλλο όνομα, εκείνο του Τομ Σίμπσον, που έχει γίνει συνώνυμο της συγκεκριμένης ανηφόρας, για τελείως διαφορετικούς λόγους. Σήμερα, το ΟΝΕΜΑΝ θυμάται την τραγική ιστορία του Βρετανού ποδηλάτη, που άφησε την τελευταία του πνοή λίγα μέτρα πριν την κορυφή του Βαντού, στη διάρκεια του Γύρου Γαλλίας του 1967.

Η καριέρα του Τομ Σίμπσον

Ο Τομ Σίμπσον γεννήθηκε το 1937 στο Χάσγουελ, ένα μικρό χωριό της βορειοανατολικής Αγγλίας, ο μικρότερος από τα έξι παιδιά ενός ανθρακωρύχου, ο οποίος στα νιάτα του ήταν σπρίντερ του στίβου. Ο μικρός Τόμας ανέβηκε για πρώτη φορά σε ποδήλατο στα 12 χρόνια του και αμέσως το ερωτεύτηκε. Άρχισε να παίρνει μέρος σε τοπικούς αγώνες, ξεχωρίζοντας για το πείσμα του και τους συνεχείς τραυματισμούς, που θα τον ακολουθούσαν σε όλη τη ζωή του. Μόλις μπήκε στην εφηβεία, ξεκίνησε και την πίστα, όμως γρήγορα κατάλαβε ότι αυτό που του ταίριαζε και τον ενθουσίαζε, ήταν η ποδηλασία στο δρόμο. Η πρώτη μεγάλη επιτυχία του ήρθε στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1956, στην Μελβούρνη, όπου κατέκτησε το χάλκινο μετάλλιο με την βρετανική ομάδα στην ομαδική καταδίωξη. Συνέχισε παίρνοντας μέρος σε πολλούς αγώνες για ερασιτέχνες, έχοντας αρκετές διακρίσεις.

Ο Τομ Σίμπσον μαζί με τον Ζακ Ανκετίλ σε Criterium στο Παρίσι το 1963.

Το 1959 αποφάσισε ότι αν ήθελε να έχει μέλλον στο άθλημα, έπρεπε να φύγει από την πατρίδα του και εγκαταστάθηκε στη Γαλλία, σε ένα χωριό της Βρετάνης. Έναν χρόνο αργότερα ήρθε σε επαφή με τις κλασικές της άνοιξης και γεύτηκε τον θαυμασμό του κοινού στο Παρί-Ρουμπέ. Ήταν η πρώτη φορά που ένας αγώνας μεταδιδόταν ζωντανά σε πανευρωπαϊκή κλίμακα από την Eurovision. Ο Σίμπσον επιτέθηκε 40 χιλιόμετρα πριν το τέλος, έφυγε μόνος του, αλλά πιάστηκε στο τελευταίο χιλιόμετρο. Τερμάτισε τελικά στην 9η θέση, αλλά ήταν τόσο μεγάλος ο ενθουσιασμός των θεατών μέσα στο ποδηλατοδρόμιο από την εντυπωσιακή του προσπάθεια, που ‘απαίτησαν’ να τον δουν να κάνει τον γύρο του θριάμβου μέσα σε αποθέωση! Την ίδια χρονιά (1960) έκανε το ντεμπούτο του στον Γύρο Γαλλίας, παίρνοντας την 29η θέση, μετά από ατελείωτες πτώσεις.

Νικητής στο Γύρο της Φλάνδρας

Το 1961 πήρε μέρος στον Γύρο της Φλάνδρας και μπήκε στο τελευταίο χιλιόμετρο μαζί με τον Ιταλό Νίνο Ντεφιλίπις. Ξεκίνησε αμέσως το σπριντ και χαλάρωσε 300 μέτρα πριν τον τερματισμό, προσποιούμενος τον εξαντλημένο. Ο Ντεφιλίπις θεώρησε ότι είχε μπροστά του μια εύκολη νίκη, όμως ο Σίμπσον κόλλησε πίσω από τη ρόδα του και λίγο πριν τη γραμμή τον ξεπέρασε για να γίνει ο πρώτος Βρετανός αθλητής που κέρδισε ένα από τα πέντε μεγάλα ‘μνημεία’ της ποδηλασίας. Ο Ντεφιλίπις διαμαρτυρήθηκε στους κριτές ότι η κορδέλα στον τερματισμό είχε πέσει, η ένστασή του απορρίφθηκε και όταν παρακάλεσε τον Σίμπσον να δεχτεί μια ισοπαλία με το επιχείρημα ότι “κανείς Ιταλός δεν είχε κερδίσει κλασικό αγώνα από το 1953”, εισέπραξε την πληρωμένη απάντηση του Βρετανού: “Κανένας Άγγλος δεν έχει κερδίσει καμία κλασική από το 1896”!

Ο Σίμπσον μαζί με τον Έντι Μερξ στο Παρίσι-Νίκαια του 1967.

Το 1961 παντρεύτηκε την Helen Sherburn και όταν εκείνη έμεινε έγκυος, έφυγαν από τη Γαλλία και εγκαταστάθηκαν σε μια φάρμα, στη Γάνδη του Βελγίου. Το 1962, για πρώτη φορά μετά το 1929, επετράπη η συμμετοχή στον Γύρο Γαλλίας ομάδων με χορηγούς, πέρα από τις εθνικές. Ο Σίμπσον υπέγραψε συμβόλαιο με την Gitane-Leroux-Dunlop και πήρε μέρος στο Tour ως αρχηγός της. Πριν ξεκινήσει το 12ο ετάπ, το πρώτο με βουνά, από το Πο στο Σεν Γκοντάν, γνωστό και ως ‘κύκλος του θανάτου’ (γιατί περνούσε πάνω από όλες τις μυθικές κορυφές των Πυρηναίων, δηλαδή τις Πεϊρεσούρντ, Ασπάν, Τουρμαλέ και Ομπίσκ), ο Σίμπσον ήταν τρίτος στη γενική. Μαζί με άλλους αθλητές, επιτέθηκε στην ανηφόρα του Τουρμαλέ, πήρε διαφορά από τα υπόλοιπα φαβορί και όταν τερμάτισε, είχε ανέβει στην κορυφή της γενικής κατάταξης. Έγινε έτσι ο πρώτος Βρετανός ποδηλάτης στην ιστορία που φόρεσε την κίτρινη φανέλα! Την επόμενη μέρα την έχασε και τελικά τερμάτισε τον αγώνα στο Παρίσι στην 6η θέση.

Το 1963 πρόσθεσε μια ακόμα μεγάλη νίκη στη συλλογή του, κερδίζοντας το Μπορντό-Παρίσι, έναν μονοήμερο αγώνα 557 (!) χιλιομέτρων, γνωστό τότε ως το ‘ντέρμπι του δρόμου’ και την επόμενη χρονιά ήρθε η σειρά του δεύτερου ‘μνημείου’ της καριέρας του, του Μιλάνο-Σαν Ρέμο, σε μια δραματική μονομαχία με τον θρυλικό ‘Που-Που’, τον Ρεϊμόν Πουλιντόρ. Οι δυο τους, μαζί με τρεις ακόμα ποδηλάτες, αποσπάστηκαν στα τελευταία 32 χιλιόμετρα και στην ανηφόρα του Poggio ο Σίμπσον, με συνεχόμενες αλλαγές ρυθμού, τους ξεφορτώθηκε όλους, εκτός από τον Γάλλο. Στο τελικό σπριντ ο Άγγλος ξεπέρασε εύκολα τον Πουλιντόρ και πήρε τη νίκη με ρεκόρ ταχύτητας 43.6 χιλιόμετρα την ώρα. Δυο μήνες αργότερα έτρεξε τον Γύρο Γαλλίας, τον οποίο ολοκλήρωσε στην 14η θέση, υποφέροντας από ταινία στο στομάχι! Η καριέρα του Σίμπσον κορυφώθηκε μέσα στο 1965. Ξεκίνησε το Tour ως ένα από τα φαβορί (λόγω απουσίας του Ζακ Ανκετίλ), όμως μετά από συνεχείς πτώσεις, ο γιατρός του αγώνα τον υποχρέωσε να εγκαταλείψει. Μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο, όπου υποβλήθηκε σε εγχείριση στο χέρι και σε θεραπεία για δηλητηρίαση του αίματος, μόλυνση του ήπατος και βρογχίτιδα!

Παγκόσμιος στο Σαν Σεμπαστιάν

Ο Σίμπσον στη μέση με τη φανέλα του παγκόσμιου πρωταθλητή. Αριστερά ο τρίτος Ρότζερ Σβερτς (Βέλγιο) και δεξιά ο δεύτερος Ρούντι Άλτιχ (Γερμανία).

Στις 5 Σεπτεμβρίου του 1965, ο Σίμπσον πήρε μέρος στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα δρόμου, που διεξήχθη στο Σαν Σεμπαστιάν της Ισπανίας. Η βρετανική ομάδα δεν είχε συνοδεία μέσα στον αγώνα, ούτε τροφοδοσία, με αποτέλεσμα οι Άγγλοι αθλητές να κλέβουν μουσέτ από τις άλλες ομάδες για να πάρουν τροφή και νερό! Η διαδρομή ήταν 14 στροφές σε ένα σιρκουί με λόφους, συνολικής απόστασης 267 χιλιομέτρων. Ο Σίμπσον επιτέθηκε όταν απέμεναν δυόμιση στροφές και αποσπάστηκε μαζί με τον Γερμανό Ρούντι Άλτιχ. Μπήκαν μαζί στο τελευταίο χιλιόμετρο και εκεί ο ‘Major’ (όπως ήταν το παρατσούκλι του) ξεκίνησε ένα δαιμονισμένο σπριντ διαρκείας, παίρνοντας τη νίκη. Ο Σίμπσον πέτυχε έτσι μια ακόμα ιστορική επιτυχία, αφού έγινε ο πρώτος Βρετανός που κέρδισε τον τίτλο του παγκόσμιου πρωταθλητή. Έναν μήνα αργότερα κέρδισε το τρίτο ‘μνημείο’ του, τερματίζοντας πρώτος στον Γύρο της Λομβαρδίας. Στο τέλος της χρονιάς ανακηρύχθηκε αθλητική προσωπικότητα της χρονιάς από το BBC, ο πρώτος ποδηλάτης που έπαιρνε αυτόν τον τίτλο, ενώ βραβεύτηκε και από τον πρωθυπουργό της Βρετανίας, Χάρολντ Γουίλσον.

Ο Σίμπσον θέλησε να εκμεταλλευτεί στο έπακρο την επιτυχία του στο Σαν Σεμπαστιάν για να κερδίσει όσο το δυνατόν περισσότερα χρήματα. Παραδοσιακά, στους τελευταίους μήνες της σεζόν, διεξάγονταν μονοήμεροι αγώνες (criteriums) σε όλη την Ευρώπη, στους οποίους οι διοργανωτές προσκαλούσαν τους πρωταγωνιστές του Γύρου Γαλλίας και τον παγκόσμιο πρωταθλητή, έναντι αμοιβής. Ήταν ένας από τους πιο προσοδοφόρους τρόπους που είχαν τότε οι αθλητές για να βγάλουν τα προς το ζην, αφού είτε δεν πληρώνονταν από τις ομάδες τους, είτε έπαιρναν πολύ λίγα χρήματα. Ο Σίμπσον υπολογίζεται ότι τον επόμενο μήνα μετά το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα, έτρεξε σε 18 αγώνες καλύπτοντας συνολικά πάνω από 15.000 χιλιόμετρα, λαμβάνοντας για κάθε έναν από αυτούς 300-350 λίρες στερλίνες, πολύ σημαντικό ποσό για την εποχή. Τον Γενάρη του 1966 και ενώ βρισκόταν σε διακοπές κάνοντας σκι, ο Σίμπσον έσπασε την δεξιά του κνήμη, χάνοντας έτσι την προετοιμασία, συμμετοχές σε criteriums και όλες τις κλασικές της άνοιξης.

Η κατάρα των χρωμάτων της ίριδας

Στον Γύρο Γαλλίας του 1962 με την κίτρινη φανέλα.

Παρόλα αυτά, πρόλαβε τον Γύρο Γαλλίας, όπου η L’Equipe τον έδινε και πάλι ως ένα από τα φαβορί. Για μια ακόμα φορά είχε πτώσεις, με αποκορύφωμα εκείνη στην κατηφόρα μετά την κορυφή του Γκαλιμπιέ, όπου παρασύρθηκε από μια μοτοσικλέτα με δημοσιογράφους. Χρειάστηκαν πέντε ράμματα στο χέρι του για να κλείσει η πληγή, όμως την επόμενη μέρα αναγκάστηκε να εγκαταλείψει γιατί δεν μπορούσε να ελέγξει το τιμόνι και να πιάσει την μανέτα του φρένου λόγω του χτυπήματος. “Δεν ξέρω τί θα γίνει στο μέλλον. Είμαι απογοητευμένος, η σεζόν μου καταστράφηκε”, δήλωσε αμέσως μετά στους δημοσιογράφους. Όταν έγινε καλά, έτρεξε 40 criteriums μέσα σε 40 μέρες (!) για να εξασφαλίσει χρήματα, όμως εκείνη ήταν η πρώτη χρονιά στην επαγγελματική του καριέρα που δεν πήρε ούτε μια νίκη. Οι ατυχίες που τον κυνήγησαν μέσα στη σεζόν, έκαναν τον Τύπο να τον χαρακτηρίσει ως “θύμα της κατάρας της φανέλας με τα χρώματα της ίριδας”. Ήταν η πρώτη φορά που γεννιόταν αυτή η έκφραση, η οποία συνεχίζεται μέχρι τις μέρες μας.

Ο Σίμπσον έθεσε ως βασικό του στόχο για το 1967, τον Γύρο Γαλλίας. Αποφάσισε, ως προετοιμασία για το Tour, να μην τρέξει κλασικούς μονοήμερους, αλλά αγώνες με ετάπ. Με την ομάδα του, την Peugeot και συναθλητή του τον 22χρονο Έντι Μερξ, πήρε μέρος στο Παρίσι-Νίκαια. Ο Βέλγος φόρεσε πρώτος τη λευκή (τότε) φανέλα του πρωτοπόρου, όμως μετά το 6ο ετάπ, ο Σίμπσον, που βρέθηκε μέσα σε ένα ξεκόλλημα, ανέβηκε αυτός στην κορυφή της γενικής και κράτησε την πρωτιά μέχρι το τέλος του αγώνα. Στο τέλος του Απριλίου, σειρά είχε ο Γύρος της Ισπανίας (διεξαγόταν τότε την άνοιξη, με 18 ετάπ). Από τη δεύτερη κιόλας μέρα έμεινε πολύ πίσω στην γενική, χάνοντας πάνω από 13 λεπτά και ήταν έτοιμος να εγκαταλείψει, αλλά αποφάσισε να πάρει μέρος στο επόμενο ετάπ, από τη Σαλαμάνκα στη Μαδρίτη, για να αναχωρήσει στη συνέχεια από την πρωτεύουσα της Ισπανίας για το σπίτι του. Τελικά ήρθε πρώτος (η πρώτη του νίκη σε ετάπ μεγάλου γύρου) και συνέχισε στον αγώνα. Στο ενδέκατο ετάπ που τερμάτιζε στην Ανδόρα, ο Σίμπσον έκανε επίθεση και έφυγε μόνος του μπροστά, όμως 30 χιλιόμετρα πριν τον τερματισμό, άρχισε να χάνει τον έλεγχο του ποδηλάτου και ο μάνατζερ της Peugeot τον υποχρέωσε να σταματήσει, μέχρι να συνέλθει.

Στο μέσον της ανηφόρας του Μον Βαντού, μετά από ένα μηχανικό πρόβλημα. Η αγωνία είναι ζωγραφισμένη στο πρόσωπο του Σίμπσον που λίγα χιλιόμετρα αργότερα, θα καταρρεύσει (1967).

Εκείνο ήταν το πρώτο σημάδι ότι κάτι δεν πήγαινε καλά, αλλά κανείς δεν το πήρε σοβαρά υπόψη του. Χρόνια αργότερα, το 2000, σε μια συνέντευξή του στην L’Equipe, ο για πολλά χρόνια γιατρός του Tour, Πιέρ Ντιμά, αποκάλυψε ότι ο Σίμπσον του είχε εκμυστηρευθεί πως στη διάρκεια της Vuelta του 1967, είχε νοσηλευτεί σε νοσοκομείο. Στη συνέχεια, ο Βρετανός κέρδισε ένα ακόμα ετάπ, εκείνο με τερματισμό στο Σαν Σεμπαστιάν και ολοκλήρωσε την προετοιμασία του για τον Γύρο Γαλλίας. Ο Σίμπσον ήθελε να πρωταγωνιστήσει στο Τουρ και οι στόχοι του ήταν δυο: ή να τερματίσει στο βάθρο ή να φορέσει έστω για κάποιες μέρες την κίτρινη φανέλα. Οποιοδήποτε και αν πετύχαινε, θα του εξασφάλιζε προσκλήσεις σε criteriums, άρα και σημαντικά χρήματα. Είχε αποφασίσει να τρέξει συντηρητικά τις πρώτες μέρες και να αρχίσει να φαίνεται στα βουνά. Λέγεται πως είχε σημειώσει τρία ετάπ που του ταίριαζαν, ένα εκ των οποίων ήταν το 13ο, εκείνο με τερματισμό στο Μον Βαντού. Με τη συμπλήρωση της πρώτης εβδομάδας, ήταν 6ος στη γενική, όμως μόλις ο αγώνας έφτασε στις Άλπεις, αρρώστησε από γαστρεντερίτιδα. Χωρίς να μπορεί να φάει, έχασε χρόνο στα επόμενα ετάπ και περισσότερες θέσεις στη γενική.

Παρασκευή 13/7/1967, Μον Βαντού

Την παραμονή του 13ου ετάπ, ενώ ήταν ήδη εξαντλημένος και ακόμα άρρωστος, τον επισκέφθηκε στο ξενοδοχείο της ομάδας, στη Μασσαλία, ο προσωπικός του μάνατζερ, Ντανιέλ Ντουσέ, πιέζοντάς τον για καλύτερα αποτελέσματα. Την ίδια ώρα, ο τιμ μάνατζερ της Peugeot, Γκαστόν Πλοντ, τον ικέτευε να μη συνεχίσει τον αγώνα. Όμως το πεπρωμένο είχε διαλέξει το δρόμο του. Ξημέρωσε Παρασκευή 13 Ιουλίου και οι αθλητές ετοιμάστηκαν για την εκκίνηση. Το 13ο ετάπ είχε μήκος 211.5 χιλιόμετρα, ξεκινούσε από την Μασσαλία, θα ανέβαινε στο Μον Βαντού και θα τερμάτιζε στο Καρπεντρά. Νωρίς το πρωί, ο Πιέρ Ντιμά (γιατρός του Tour), συνάντησε τον δημοσιογράφο Πιέρ Σανί και του είπε: “Με τη ζέστη που θα κάνει σήμερα, αν κάποιος από τους ποδηλάτες χρησιμοποιήσει οποιαδήποτε ουσία, τότε μπορεί να έχουμε ακόμα και νεκρό στα χέρια μας”. Τραγικά προφητικά λόγια… Να σημειώσουμε εδώ ότι εκείνη την ημέρα η θερμοκρασία έφτασε τους 54 βαθμούς Κελσίου! Στο σημείο της εκκίνησης, ένας άλλος δημοσιογράφος παρατήρησε ότι ο Σίμπσον φαινόταν κουρασμένος και τον ρώτησε αν τον είχε επηρεάσει η ζέστη. Ο Άγγλος απάντησε: “Δεν φταίει η ζέστη, φταίει το Tour”. Καθώς ο αγώνας πλησίαζε στους πρόποδες του Βαντού, ο μηχανικός της Peugeot, Χάρι Χολ, είδε τον Σίμπσον να βγαίνει από ένα μαγαζί, κλείνοντας το καπάκι στο παγουράκι του. Αντί για νερό όμως, το είχε γεμίσει με μπράντι.

Ο Σίμπσον έχει καταρρεύσει και ο Χάρι Χολ, μηχανικός της Peugeot, του κάνει τεχνητή αναπνοή προσπαθώντας να τον κρατήσει στη ζωή (13/7/1967).

Να πούμε ότι τότε οι διοργανωτές επέτρεπαν σε κάθε αθλητή να χρησιμοποιεί μόνο τέσσερα παγούρια νερό σε κάθε ετάπ: δυο πάνω στο ποδήλατο και άλλα δυο που μπορούσε να πάρει από τους ανθρώπους της ομάδας σε συγκεκριμένες ζώνες τροφοδοσίας. Προφανώς εκείνη την εποχή, η έννοια της αφυδάτωσης ήταν τελείως άγνωστη. Έτσι λοιπόν, οι ποδηλάτες, όταν ξέμεναν από υγρά, σταματούσαν για να γεμίσουν τα παγούρια τους είτε σε μπαρ, είτε σε πηγές που βρίσκονταν κατά μήκος της διαδρομής. Το πελοτόν ξεκίνησε την ανάβαση και καθώς τα χιλιόμετρα περνούσαν και πλησίαζαν προς την κορυφή, το γκρουπ έσπασε. Ο Σίμπσον κατάφερε αρχικά να μείνει μπροστά με τα υπόλοιπα φαβορί, όμως γρήγορα έχασε επαφή και πιάστηκε από ένα άλλο γκρουπάκι που καταδίωκε τους προπορευόμενους. Λίγο αργότερα άρχισε να χάνει τον έλεγχο του ποδηλάτου του και να κάνει ζικ ζακ από τη μια μεριά του δρόμου στην άλλη. Ο τιμ μάνατζερ, Άλεκ Τέιλορ, τρομοκρατήθηκε όχι για το πώς ανέβαινε την ανηφόρα ο αθλητής του, αλλά γιατί υπήρχε ο κίνδυνος να πέσει στον γκρεμό. Ένα χιλιόμετρο πριν την κορυφή, ο Σίμπσον έπεσε από το ποδήλατο. Ο Χολ και ο Τέιλορ βγήκαν αμέσως από το αυτοκίνητο της ομάδας για να τον βοηθήσουν. Ο Χολ προσπάθησε να τον πείσει να σταματήσει: “Έλα Τομ, αυτό ήταν, το Τουρ τελείωσε”.

Όμως ο Σίμπσον επέμενε να συνεχίσει. Και ο Τέιλορ είπε κάτι για το οποίο θα μετάνιωνε σε όλη του τη ζωή: “Αν ο Τομ θέλει να συνεχίσει, ας το κάνει”. Οι δυο τους τον ανέβασαν στο ποδήλατο και ο Σίμπσον, βλέποντας ότι τα λουράκια που δένουν το παπούτσι στους καλουπιέδες ήταν λυτά, φώναξε: “Me straps, Harry, me straps”. Χολ και Τέιλορ έσπρωξαν τον αθλητής τους και πάλι στην ανηφόρα, ενώ τα τελευταία λόγια του Σίμπσον ήταν “on, on, on”, πάμε, πάμε πάμε… Μετά από 450 μέτρα, ο Βρετανός άρχισε να ταλαντεύεται πάνω στο ποδήλατο. Τον συγκράτησαν τρεις θεατές, οι οποίοι τον βοήθησαν να ξαπλώσει στο πλάι του δρόμου. Ήταν αναίσθητος με τα χέρια του κολλημένα στο τιμόνι. Ο Χολ ούρλιαξε στον Κεν Ράιαλ, τον άλλο μηχανικό, να απελευθερώσει τις παλάμες του Σίμπσον, ενώ ο ίδιος άρχισε να του κάνει τεχνητή αναπνοή εναλλάξ με μια νοσοκόμα από την ιατρική μονάδα της διοργάνωσης. Λίγα δευτερόλεπτα αργότερα, ο Πιέρ Ντιμά έφτασε στο σημείο με μια μάσκα οξυγόνου. Περίπου 40 λεπτά μετά την κατάρρευσή του, ένα ελικόπτερο της γαλλικής αστυνομίας μετέφερε τον Σίμπσον στο νοσοκομείο της γειτονικής Αβινιόν, όπου απλά διαπιστώθηκε ο θάνατός του. Ήταν 5:40 το απόγευμα…

Το κοκτέιλ του θανάτου

Το ιατρικό τιμ του Tour προσπαθεί μάταια να σώσει τη ζωή του Σίμπσον.

Ο Ντιμά αρνήθηκε να υπογράψει απλό πιστοποιητικό θανάτου και ένας ιατροδικαστής από την Μασσαλία, εμπειρογνώμων στις τοξικές ουσίες, ανέλαβε να διενεργήσει την νεκροψία. Στην πίσω τσέπη της φανέλας του Σίμπσον βρέθηκαν δυο άδεια σωληνάρια και ένα μισογεμάτο με αμφεταμίνες. Η βρετανική ομάδα κλήθηκε να καταθέσει, ενώ η αστυνομία έκανε έρευνα στις αποσκευές της. Την επόμενη ημέρα το πελοτόν ζήτησε από τους διοργανωτές να αναβάλλουν το ετάπ, όμως τελικά έγινε δεκτή η πρόταση του Γάλλου ποδηλάτη Ζαν Σταμπλίνσκι, να συνεχιστεί κανονικά ο αγώνας και να επιτραπεί σε ένα μέλος της βρετανικής ομάδας να κερδίσει. Πράγματι, έφτασαν όλοι μαζί μέχρι το τέλος και ο Μπάρι Χόμπαν πέρασε πρώτος τη γραμμή του τερματισμού. Ο γαλλικός Τύπος απέδωσε τον θάνατο του Σίμπσον στην εξάντληση από τον καύσωνα, όμως στις 31 Ιουλίου η Daily Mail έβαλε για πρώτη φορά στην ‘εξίσωση’ τα φάρμακα. Ο Βρετανός δημοσιογράφος Τζέιμς Μάνινγκ, έγραψε χαρακτηριστικά στο άρθρο του: “Ο Τόμι Σίμπσον ποδηλάτησε προς τον θάνατό του στον Γύρο της Γαλλίας τόσο χαπακωμένος που δεν συνειδητοποίησε ότι είχε φτάσει στα όρια της αντοχής του. Πέθανε πάνω στη σέλα από ασφυξία, η οποία προκλήθηκε λόγω της έντονης προσπάθειας κάτω από τον καύσωνα, με την λήψη μεθαμφεταμινών και αλκοολούχων διεγερτικών”.

Οι Γαλλικές αρχές επιβεβαίωσαν ότι η νεκροψία είχε δείξει την ύπαρξη αμφεταμίνης σε μεγάλη ποσότητα στο σώμα του Σίμπσον, κάτι το οποίο αλλοίωσε την κρίση του και τον έκανε να πιέσει τον οργανισμό του πέρα από τα επιτρεπτά όρια. Η επίσημη αιτία του θανάτου του ήταν “συγκοπή που προήλθε από την εξάντληση”. Οι ζωντανές εικόνες της τηλεόρασης, ήταν οι πρώτες που έδειχναν θάνατο από ντόπινγκ. Από την επόμενη χρονιά ξεκίνησαν για πρώτη φορά έλεγχοι για φάρμακα που ενίσχυαν την απόδοση των αθλητών στον Γύρο της Ιταλίας, στον Γύρο της Γαλλίας και στους θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του Μέξικο Σίτι. Η κηδεία του Σίμπσον έγινε στην μικρή πόλη Harworth του Νότιγχαμ και παραβρέθηκαν περίπου 5.000 άτομα, ανάμεσά τους το σύνολο σχεδόν της βρετανικής ποδηλασίας. Ο Έντι Μερξ, συναθλητής του ‘Major’ στην Peugeot, υπήρξε ο μοναδικός Ευρωπαίος ποδηλάτης που έδωσε το παρών. Πάνω στον τάφο του είναι γραμμένη η φράση: “Το σώμα του πονούσε, τα πόδια του είχαν εξαντληθεί, αλλά ο ίδιος δεν εγκατέλειψε”. Λίγες μέρες μετά την κηδεία του, το περιοδικό Cycling άνοιξε έναν λογαριασμό για την κατάθεση χρημάτων, ώστε να χτιστεί ένα μνημείο στο Μον Βαντού. Συγκεντρώθηκαν περίπου 1.500 λίρες στερλίνες και έναν χρόνο αργότερα έγιναν τα αποκαλυπτήρια.

Το μνημείο του Τομ Σίμπσον και στο βάθος η κορυφή του Μον Βαντού.

Παρόντες ήταν η σύζυγος του Σίμπσον, Χέλεν, ο συναθλητής του, Μπάρι Χόμπαν και ο τιμ μάνατζερ της βρετανικής ποδηλατικής ομάδας, Άλεκ Τέιλορ. Πρόκειται για μια πέτρα από γρανίτη (ακριβώς δίπλα στο σημείο όπου πέθανε ο Σίμπσον), πάνω στην οποία είναι κολλημένη μια πλάκα με έναν ποδηλάτη και τις λέξεις: “Κάτοχος ολυμπιακού μεταλλίου, παγκόσμιος πρωταθλητής, Βρετανός πρέσβης του αθλητισμού”. Το μνημείο είναι τόπος προσκυνήματος από χιλιάδες ποδηλάτες κάθε χρόνο, οι οποίοι αφήνουν εκεί καπελάκια, παγουράκια και άλλα αντικείμενα, τιμώντας τη μνήμη ενός μεγάλου αθλητή, που έμεινε στην ιστορία για τον τρόπο με τον οποίο αψηφούσε τον κίνδυνο στις κατηφόρες, για τα ρίσκα που έπαιρνε εξαπολύοντας επιθέσεις δεκάδες χιλιόμετρα πριν τον τερματισμό, για την μοναδική αντίληψη που είχε στο να αναλύει την στρατηγική σε κάθε ετάπ, για το θέαμα που πρόσφερε σε όλα τα τερέν, αλλά και για τις αμέτρητες πτώσεις που είχε στην καριέρα του (εγκατέλειψε λόγω τέτοιων στους 4 από τους 7 γύρους Γαλλίας που πήρε μέρος), καθώς και για την σχεδιαστική του ικανότητα πάνω στο ποδήλατο (κατασκεύασε μια πρωτοποριακή για την εποχή του σέλα, η οποία χρησιμοποιείται μέχρι σήμερα). Πάνω απ’ όλα όμως για τη θέληση, το πείσμα και την αδάμαστη δίψα του για νίκες, στοιχεία που δυστυχώς τον οδήγησαν στο θάνατο μόλις στα 29 του χρόνια, στο 13ο ετάπ του Tour, την Παρασκευή, 13 Ιουλίου του 1967…

Πηγές: cyclingnews.com, Daily Mail, L’Equipe, wiki

Βίντεο: Τομ Σίμπσον (1937-1967)

Βίντεο: Τα τελευταία μέτρα του Τομ Σίμπσον…