Στο ‘Myrtillo’ το αύριο που ονειρευόμαστε είναι ήδη εδώ
Επισκεφθήκαμε το πραγματικά ξεχωριστό καφέ ‘των εκλεκτών ψυχών’ και μιλήσαμε με τους εμπνευστές της σπάνιας πρωτοβουλίας αλλά και τα παιδιά που εργάζονται εκεί.
- 1 ΝΟΕ 2016
Μπορεί να έχουν περάσει αρκετοί μήνες, όμως ακόμη θυμάμαι τα συναισθήματα που μου προκάλεσε η κουβέντα που είχαμε με τον Κωσταπάνο Μηλιαρέση και τα άλλα παιδιά που βρίσκονταν πίσω απ΄τη διεξαγωγή του πρώτου Career Fair.4all, της πρώτης ημέρας καριέρας για άτομα με αναπηρία.
Ήταν συναισθήματα ελπίδας, αισιοδοξίας και χαράς για μια πρωτοβουλία η οποία σε άλλες χώρες θα ήταν από αυτονόητη μέχρι αχρείαστη, στη δική μας ωστόσο κρίνεται δυστυχώς ακόμη αναγκαία. Συζητώντας στο καφέ Myrtillo, ο Κωσταπάνος τόνιζε γεμάτος ενθουσιασμό πως οι εταιρείες έδειξαν μεγάλο ενδιαφέρον για να εντάξουν ανθρώπους με αναπηρία στο δυναμικό τους και κατέληγε πως κάτι δείχνει επιτέλους να αλλάζει.
Όσο μου ανέλυε τα συμπεράσματα απ’ την τόσο ξεχωριστή αυτή ημέρα καριέρας, δεν μπορούσα να μην παρατηρήσω ότι στο χώρο που βρισκόμασταν, αυτό που στις κουβέντες μας έμοιαζε με ένα αισιόδοξο κοντινό ή μακρινό μέλλον, ήταν ήδη το παρόν. Παιδιά τα οποία για κάποιους δεν θα ήταν ικανά να εργαστούν, παιδιά τα οποία γεννήθηκαν με προβλήματα, στο Myrtillo είναι τα παιδιά τα οποία σε εξυπηρετούν με το χαμόγελο στο πρόσωπο.
Αυτό που η υπόλοιπη κοινωνία προσπαθεί με αργά και διστακτικά βήματα να καταφέρει, στον ξεχωριστό αυτό χώρο μέσα στο καταπράσινο πάρκο “για το παιδί και τον πολιτισμό”, το πρώην πάρκο ‘ΚΑΠΑΨ’, είναι η φωτεινή πραγματικότητα.
(Φωτογραφίες: Φραντζέσκα Γιαϊτζόγλου-Watkinson)
Μια βόλτα λοιπόν στο καφέ Myrtillo, για να γνωρίσουμε τους ανθρώπους πίσω απ’ αυτή την σπάνια πρωτοβουλία αλλά και τα παιδιά τα οποία εργάζονται εκεί, ήταν κάτι παραπάνω από απαραίτητη.
Ποιον άλλον πρέπει να αναδείξουμε άλλωστε, αν όχι τις εκλεκτές ψυχές;
Εδιμβούργο – Αθήνα μέσω ελληνικής παθογένειας
Το καφέ Myrtillo λειτουργεί στον χώρο του πάρκου ‘ΚΑΠΑΨ’ απ’ τον περασμένο Φεβρουάριο, αφού πρώτα πέρασε απ’ το Νέο Ηράκλειο. Η ιδέα ωστόσο γεννήθηκε στο Εδιμβούργο της Σκωτίας κι ανήκει στην κυρία Γεωργία Βαμβουνάκη-Ράφαν, η οποία θυμάται: “Η ιδέα ήρθε απ’ τη Σκωτία, όπου υπάρχει ο θεσμός της κοινωνικής οικονομίας πολλά χρόνια τώρα, σε αντίθεση με την Ελλάδα όπου παρουσιάζεται έλλειμμα. Τα τελευταία χρόνια μόνο έχουν αρχίσει να υποψιάζονται την αξία της και μάλιστα τώρα θα ψηφιστεί κι ο σχετικός νόμος”, εξηγεί και αφηγείται το δύσκολο ξεκίνημα:
Ξεκινήσαμε με μηδενικό κεφάλαιο και με κατασκευαστικά χρέη τα οποία ακόμα κουβαλάμε. Είχαμε την ιδέα και το πάθος, χρειάζεται όμως καμιά φορά και περισσότερη λογική. Εμείς οι Έλληνες έχουμε συνηθίσει να πέφτουμε στα πράγματα με τα μούτρα πολλές φορές, πετυχαίνοντας θαύματα. Χρειάζεται όμως ισορροπία ανάμεσα στη λογική και το συναίσθημα
Δεν έλειψαν βέβαια κι αυτοί που στάθηκαν δίπλα στο φιλόδοξο εγχείρημα: “Στήριξη είχαμε από πολλούς, κυρίως σε αγορά ειδών. Ο κοινωφελής οργανισμός TIMA μας έκανε τα πρώτα κατασκευαστικά, το ίδρυμα Μποδοσάκη, η Cyta, η γαλλική κατασκευαστική εταιρεία Vinci-Ολυμπία Οδός, το ΙΚΕΑ και άλλοι. Μια ανώνυμη κυρία επίσης έχει βάλει πάρα πολλά χρήματα. Παράπονο δεν έχουμε, αλλά δεν θέλουμε να είμαστε και ζητιάνοι. Όταν ήρθαμε σ’ αυτό το κτίριο, το οποίο είναι βιομηχανικό, θέλαμε να φτιάξουμε τα πατώματα, για την ασφάλεια και των παιδιών. Η εταιρεία Abio, που την έχει ένας φιλέλληνας Νορβηγός, μας έκανε δώρο όλα τα ορυκτά χρώματα, τα οποία είναι οικολογικά”. Το Myrtillo βρήκε λοιπόν φίλους για να σταθεί στα πόδια του στα πρώτα του βήματα. Σήμερα, πώς περπατάει; Το κράτος προσφέρει κάποιου είδους στήριξη;
“Κινούμαστε αυτοδύναμα, δεν έχουμε επιδοτήσεις, εκτός απ’ την κάλυψη των ασφαλιστικών εισφορών, η οποία αφορά τα τρία πρώτα χρόνια μόνο για τους ευπαθείς αλλά και την μεγάλη προσφορά του Δήμου Αθηναίου να μας παραχωρήσει αυτό το χώρο. Ταυτόχρονα, έχουμε ανοίξει συνεργασίες με άλλες Κοιν.Σ.Επ. μέσα σε μια λογική αλληλοϋποστήριξης. Ωστόσο, τα έσοδά μας προέρχονται απ’ την καθημερινή λειτουργία του μαγαζιού, μια μεγάλη πρόκληση που μας κρατά σε αδιάλειπτη εγρήγορση”.
“Εμείς ανήκουμε στις κοινωνικές επιχειρήσεις ένταξης ευπαθών ομάδων, νομίζω πως ήμασταν οι πρώτοι που τολμήσαμε να το κάνουμε αυτό στην πράξη. Χωρίς την πείρα ενός προηγούμενου και χωρίς άλλο ελληνικό παράδειγμα, ήταν βέβαια πολύ δύσκολο, έπρεπε να περάσουμε μέσα απ’ τα δρεπανηφόρα άρματα της ελληνικής παθογένειας και της λανθασμένης νοοτροπίας απέναντι στον άνθρωπο. Ενώ έχουμε πολύ συναίσθημα, μέσα στην κοινωνία απαξιώνουμε τον συνάνθρωπο, τον βλέπουμε σαν καθρέφτη ή εξάρτημα του εαυτού μας, στηρίζουμε συνήθως τη δική μας οικογένεια αλλά σπάνια έναν άγνωστο”. Και ποιο είναι το γιατρικό απέναντι σε αυτή την νοοτροπία;
“Πρέπει κι εμείς οι ίδιοι που ‘επιχειρούμε’ να καταλάβουμε ότι το έργο μας πρέπει να υπερβαίνει το προσωπικό όφελος. Οφείλουμε πρώτα να καταγράψουμε και να αφοσιωθούμε στο γενικό πρόβλημα, πριν το επιμερίσουμε σε περιπτώσεις. Διαφορετικά θα είμαστε κι εμείς μέρος του προβλήματος κι όχι η λύση του. Βλέπω γονείς στα σχολεία για παράδειγμα που ασχολούνται μόνο όταν το πρόβλημα αγγίζει το δικό τους παιδί, χωρίς να ενδιαφέρονται για τα προβλήματα του γενικότερου συνόλου. Κι όλοι, περιμένουμε απ’ το κράτος να κάνει κάτι, δεν αναλαμβάνουμε την ατομική ευθύνη, προτιμάμε το παιδί μας να υποφέρει μέσα σ’ έναν χώρο-νεκροταφείο απ’ το να κάνουμε κάτι οι ίδιοι, για παράδειγμα να βοηθήσουμε να γίνει το σχολείο λίγο πιο όμορφο, λιγότερο ά-μορφο. Έχουμε μάθει να περιμένουμε τον ‘μεγάλο μπαμπά’ να έρθει να μας σώσει”.
Πώς λειτουργεί το Myrtillo
Ευτυχώς, η κυρία Γεωργία δεν περίμενε κανέναν και αποφάσισε να αναλάβει μόνη της δράση, ερευνώντας τον τρόπο που λειτουργούν τέτοιοι θεσμοί στο Εδιμβούργο όπου και ζούσε. Σ’ ένα τέτοιο καφέ άλλωστε, εργαζόταν κι ο γιος της, Δαμιανός, ο οποίος πλέον εργάζεται στο Μύρτιλλο. Η κυρία Πιπίτσα Κληροπούλου, μέλος της Κοινωνικής Συνεταιριστικής Ομάδας και διευθύντρια του Myrtillo απ’ τον περασμένο Μάρτιο, μας εξηγεί τη διαδικασία την οποία πρέπει να ακολουθήσει όποιο παιδί ενδιαφέρεται να εργαστεί στο καφέ.
“Τα παιδιά που ενδιαφέρονται να εργαστούν εδώ, συμπληρώνουν μια αίτηση, η οποία περνάει στο αρχείο μας και αξιολογείται απ’ τους εκπαιδευτές, έναν εργοθεραπευτή και μια ψυχοπαιδαγωγό. Αν το προφίλ του ενδιαφερόμενου συνάδει με το προφίλ των ανθρώπων που απασχολεί το Myrtillo, τότε προχωράμε. Εμείς αυτή τη στιγμή απασχολούμε παιδιά με Asperger’s, εγκεφαλική παράλυση, αναπτυξιακές διαταραχές ενώ και 3 απ’ τους εργαζόμενους είναι κωφοί. Ξεκινάμε απ’ την εκπαίδευση και στη συνέχεια απορροφώνται απ’ το Myrtillo. Αυτή τη στιγμή απασχολούμε 11 παιδιά, 3 ακόμη εκπαιδευόμενους και 3 με πρόγραμμα ΕΣΠΑ ή ΚΕΚ”. Τα ίδια τα παιδιά πώς βιώνουν αυτή την εμπειρία; Προσαρμόζονται εύκολα στις απαιτήσεις;
(Η κ. Κληροπούλου)
“Οι εκπαιδευτές έχουν συμβάλλει πάρα πολύ σ’ αυτό, διότι κάποια πράγματα τα οποία θεωρούνται αυτονόητα για μας, στα παιδιά θα πρέπει να τα δώσουν με πολύ συγκεκριμένο τρόπο. Ο Σέργιος Καγιάς κι η Άννα Κεντικελένη είναι οι αρμόδιοι σ’ αυτόν τον τομέα. Αυτό που βλέπω εγώ είναι ότι τα παιδιά λειτουργούν κάθε μέρα και καλύτερα, το χαίρονται και πραγματικά τους γεμίζει αυτή η εμπειρία. Υπάρχουν σαφώς προστριβές, προβλήματα και γκρίνιες, αλλά πού δεν υπάρχουν αυτά; Είμαστε ένα φυσιολογικό εργασιακό περιβάλλον, με τα καλά του και τα κακά του”, τονίζει η κ. Κληροπούλου, με την κ. Βαμβουνάκη να συμπληρώνει:
“Αυτή είναι η επιτυχία μας εδώ, ότι δεν υπερπροστατεύουμε τα παιδιά, μετράνε οι ζημιές τους, είναι υπεύθυνοι για το χώρο, είναι και δικός τους. Πλέον, που δεν είναι στα φάση της εκπαίδευσης, τους γυρίζουμε το μπαλάκι της ευθύνης πίσω. Ζημιά δεν είναι μόνο να σπάσεις κάτι, ζημιά είναι και να αδιαφορήσεις. Θεωρώ πως σιγά-σιγά το Myrtillo πάει προς την αυτοδιαχείριση. Το καφέ είναι δικό τους, εμείς στη διοίκηση θέλουμε να κάνουμε πίσω και να το αναλάβουν πλήρως”.
“Ο απώτερος σκοπός μας δεν είναι απλώς να παίρνουμε ανθρώπους και να τους εκπαιδεύουμε, αυτό το κάνει και το κράτος και τα ειδικά σχολεία. Πέραν απ’ το να μάθουν κανόνες κοινωνικής αλληλεπίδρασης και να ετοιμαστούν για την αγορά εργασίας, σ’ εμάς αποκτούν κι εργασία. Στους κρατικούς φορείς, το πρόγραμμα σταματάει μετά το πέρας της εκπαίδευσης, κάτι που είναι χειρότερο για τους ανθρώπους, διότι όταν γεύεσαι κάτι ωραίο και μετά στο παίρνουν πίσω, απογοητεύεσαι. Αναγκαστήκαμε λοιπόν να κρατάμε όσους εκπαιδεύουμε, διότι η αγορά εργασίας δεν είναι έτοιμη να τους δεχτεί, παρότι το κράτος επιδοτεί μάλιστα τις ασφαλιστικές εισφορές των ευπαθών ομάδων τα τρία πρώτα χρόνια της εργασίας τους”. Πέραν απ΄την απεριόριστη εμπιστοσύνη στα παιδιά όμως, οι άνθρωποι πίσω απ’ το Myrtillo δεν σταματούν να αναπτύσσουν τις δράσεις του χώρου. Η κ. Κληροπούλου περιγράφει:
“Ο νέος χώρος μας δίνει πια την δυνατότητα να κάνουμε πολλές πολιτιστικές εκδηλώσεις και δράσεις, λειτουργεί και σαν πολυχώρος για σεμινάρια, εργαστήρια, συναυλίες και συνέδρια. Μας κατευθύνει ο χώρος από μόνος του στο να υλοποιήσουμε διάφορες ιδέες που έχουμε”.
Ο αντίκτυπος στους πελάτες και την κοινωνία
Η αλήθεια είναι ότι η εικόνα των παιδιών που εργάζονται στο Myrtillo, πέρα από την αισιοδοξία, τη χαρά και την ελπίδα που προσφέρει, δεν παύει να είναι και κάπως πρωτόγνωρη για αρκετό κόσμο. Αλήθεια, ποιο είναι το προφίλ των πελατών και πώς αντιμετωπίζουν τα παιδιά;
“Τόσο το καφέ από μόνο του όσο κι η τοποθεσία καθορίζει το προφίλ των επισκεπτών-πελατών. Οι πελάτες μας είναι κυρίως οικογένειες με μικρά παιδιά, το πάρκο κι η παιδική χαρά διευκολύνει την παρουσία τους. Αυτό δεν σημαίνει φυσικά ότι δεν έρχονται κι άτομα μεγαλύτερης ηλικίας. Έχουμε κόσμο απ’ όλα τα ηλικιακά γκρουπ. Οι πελάτες είναι πάρα πολύ δεκτικοί, έχουν αποδεχθεί τα παιδιά στο 100%. Αν κάτι μπερδέψουμε, ξεχάσουμε, θα γελάσουν καλοπροαίρετα, υπάρχει περιθώριο ανοχής, λάθη άλλωστε γίνονται παντού κι εμείς ένα πόσοστο το δικαιούμαστε. Η αποδοχή του κόσμου είναι το πιο σημαντικό πράγμα τελικά”, σημειώνει η κ. Κληροπόλου με την κυρία Βαμβουνάκη να προσθέτει:
“Ο τρόπος που συμπεριφέρονται τα παιδιά, εκπαιδεύει πολλές φορές τους πελάτες. Δεν χρειάζονται πάντως όλοι εκπαίδευση, στο Νέο Ηράκλειο ίσως χρειάζονταν, εδώ πια είμαστε στο κέντρο, έχουμε φοιτητές, καλλιτέχνες, πολλά παιδιά. Μας έχουν στηρίξει πολλοί καλλιτέχνες,όπως αύριο ο Γιάννης Ζουγανέλης κι οι Encardia οι οποίοι θα κάνουν σεμινάριο ταραντέλας στο χώρο στις 28 Νοεμβρίου. Είμαστε ενθουσιασμένοι εδώ κι ελπίζω να είναι κι ο Δήμος ενθουσιασμένος με εμάς. Το πάρκο αυτό, το οποίο πλέον ονομάζεται ‘Πάρκο για το παιδί και τον πολιτισμό’, πριν λεγόταν ‘ΚΑΠΑΨ’, είχε λίγο εγκαταλειφθεί, ήταν βουβό και σκοτεινό για χρόνια. Εμείς του δώσαμε ζωή, γέμισε παιδιά και όλοι μαζί κάνουμε δράσεις. Οφείλουμε να αναφέρουμε και την αντιδήμαρχο για το παιδί κ. Ηλιοπούλου η οποία αγωνίστηκε για να μεταμορφωθεί και να αξιοποιηθεί το πάρκο”.
“Είμαστε μια κοινωνία πολύ κλειστή, μετράει η εντοπιότητα, η οικογένεια. Ευτυχώς οι νέες γενιές έχουν αρχίσει να ανοίγονται και βλέπουν τα πράγματα ευρύτερα. Κι εμείς άλλωστε, το μαγαζί μας το έχουμε εξοπλίσει με νέους ανθρώπους, νέους θεραπευτές ειδικευμένους στην εκπαίδευση ατόμων με αυτισμό, αλλά και με ανθρώπους της τέχνης, όπως είναι η Πιπίτσα, η οποία χρησιμοποιεί τη μουσική στη διαχείριση του προσωπικού”. Όσο για τη στάση των γονιών:
“Οι περισσότεροι γονείς είναι μέλη της κοινωνικής αυτής επιχείρησης. Είναι ευγνώμονες που το παιδί τους έχει μια θέση σ’ έναν εργασιακό χώρο και τελικά στην κοινωνία. Απ’ την άλλη είναι στο πλευρό μας και μας βοηθάνε να υλοποιούμε τις διάφορες δράσεις μας. Πολλές οικογένειες δεν αισθάνονται άνετα επειδή έχουν ένα παιδί με αναπηρία. Η εργασία είναι μια θεραπεία για όλους μας, αυτό είναι το πιο σπουδαίο απ’ όλα γενικά”, εξηγεί η κ. Κληροπούλου. Εκτός από θεραπεία, είναι κι ένα μήνυμα προς πολλαπλούς αποδέκτες;
Είναι ένα πολύ ωραίο μήνυμα προς όλους. Ξεκινώντας απ’ τα μικρά παιδιά, τα οποία γνωρίζουν άτομα τα οποία είναι διαφορετικά και μαθαίνουν να το δέχονται ως κάτι φυσικό. Μαθαίνουν να ζουν και να μεγαλώνουν με διαφορετικούς ανθρώπους, κάτι που αυτόματα αποστιγματίζει τους διαφορετικούς ανθρώπους. Είναι επίσης σημαντικό οι εργοδότες όχι μόνο να παραδειγματιστούν άλλα και να μιμηθούν αυτό το παράδειγμα
Το μέλλον του Myrtillo και το καλό παράδειγμα
Αυτό που συμβαίνει στο Myrtillo, είναι μια εξαιρετική αρχή. Το θέμα είναι να δοθεί σχετικά γρήγορα κι η απαραίτητη συνέχεια. Τόσο με τη δημιουργία περισσότερων επιχειρήσεων στα πρότυπα του καφέ, όσο και με την απορρόφηση ατόμων με αναπηρία σ’ εργασιακά περιβάλλοντα. Η κυρία Κληροπούλου έκανε λόγο για μίμηση αυτού του καλού παραδείγματος. Έχει παρατηρηθεί κάτι τέτοιο μέχρι στιγμής;
“Υπάρχουν μερικά καλά παραδείγματα, όπως η S&B, η βιομηχανία Κυριακόπουλος, η οποία πήρε μια κοπέλα από εμάς και την εκπαίδευσε, προσφέροντάς της για ένα διάστημα εργασία στην γραμματεία. Αν προσπαθήσουμε πιθανόν να ακολουθήσουν κι άλλα παιδιά, θεωρώ ότι πολλά είναι έτοιμα γι’ αυτό το βήμα”, περιγράφει η κυρία Βαμβουνάκη. Υπάρχει δηλαδή ενδιαφέρον απ’ την πλευρά των εργοδοτών;
“Εμείς θα ρωτήσουμε, εμείς κινούμαστε προς αυτούς, αυτοί δεν ανοίγονται, ίσως να μην ξέρουν όμως ότι αυτός είναι ο σκοπός μας. Τώρα που γεμίσαμε με εργαζόμενους, τους οποίους δεν μπορούμε να απορροφήσουμε, παρ’ όλα αυτά όμως τους απασχολούμε κανονικά, πρέπει να δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας. Είτε να τις δημιουργήσουμε εμείς, εντός Myrtillo ή σ’ ένα άλλο Myrtillo, μας το έχουν ζητήσει αυτό, εν είδη franchise. Βέβαια όταν ακούνε τι περάσαμε κάνουν πίσω”. Αυτός ο δισταγμός των εργοδοτών πού πιστεύει ότι οφείλεται;
Δεν θέλουν να ρισκάρουν, δεν είναι κι οι πιο παραγωγικοί εργαζόμενοι, όπως και να το κάνουμε. Έχουν συνηθίσει να εκμεταλλεύονται όσο μπορούν τους εργαζόμενους, να τους ξεζουμίζουν και να τους διώχνουν μετά, αυτό στις ευπαθείς ομάδες δεν μπορούν να το κάνουν, διότι υπάρχει κι ένας θεσμός από πίσω
Η κυρία Κληροπούλου ωστόσο, μοιάζει λίγο πιο αισιόδοξη: “Γνωρίζω ότι αρκετοί είναι πλέον αυτοί που το βλέπουν θετικά, ειδικά στο Δήμο έχουν γίνει τέτοιου είδους προσλήψεις. Η ομπρέλα αρχίζει κι ανοίγει, το ιδανικό βέβαια θα ήταν τα Myrtillo να πολλαπλασιαστούν. Αυτός είναι κι ο στόχος μας”. Θα δούμε σύντομα ένα νέο Myrtillo δηλαδή; Η “μητέρα” του Myrtillo, κ. Βαμβουνάκη-Ράφαν, παραμένει ρεαλίστρια:
“Μόνο αν βρεθεί μια ευκαιρία. Σε γονείς που έρχονται και μας λένε ότι θέλουν τα παιδιά τους να δουλέψουν εδώ, λέμε να φτιάξουν αυτοί ένα Myrtillo. Να δώσουμε εμείς την τεχνογνωσία και να το κάνουν. Δεν είναι εύκολο, αλλά είμαι αισιόδοξη ότι σύντομα θα το δούμε. Αλλά δεν μπορούμε κι εμείς όσο έχουμε ακόμη χρέη να το παίξουμε franchisers. Ακούγεται αστείο λίγο, αλλά καμιά φορά από τα αστεία προκύπτουν τα πιο σοβαρά!”.
Η λειτουργία του Myrtillo, το ενδιαφέρον των εργοδοτών, πρωτοβουλίες όπως το Career Fair.4all. Η ελληνική κοινωνία κάνει βήματα μπροστά; Η κ. Κληροπούλου είναι αισιόδοξη αλλά προσγειωμένη:
Κάνει αρκετά βήματα, αλλά μπορούμε να κάνουμε πολλά περισσότερα, κοιτάζοντας στο εξωτερικό τα ΑμεΑ έχουν πολλές παραπάνω ανέσεις και προσβάσεις, αυτός είναι ο στόχος μας. Προχωράμε όμως κι αρχίζουμε κι ανοίγουμε το μυαλό μας αρκετά, η Παιδεία είναι το παν, από κει ξεκινάνε τα πάντα
Ο λόγος στα παιδιά
Ας συμφωνήσουμε ότι αξίζουν άπειρα συγχαρητήρια στους δημιουργούς, τους εμπνευστές κι όσους βοηθάνε το έργο του Myrtillo. Ας συμφωνήσουμε όμως και σε κάτι πολύ πιο βασικό: Οι πραγματικοί πρωταγωνιστές, είναι τα παιδιά που δουλεύουν εκεί, με χαμόγελο, όρεξη και δίψα να μάθουν και να προσφέρουν. Το θέμα θα ήταν λοιπόν τουλάχιστον ελλιπές, αν δεν τους δίναμε το λόγο, για να τους γνωρίσουμε λίγο καλύτερα.
Δαμιανός, 25 χρονών
“Δουλεύω 3 χρόνια στο Myrtillo, 4 φορές την εβδομάδα, κυρίως σαν σερβιτόρος αλλά καμιά φορά και στο μπουφέ, όποτε χρειάζονται βοήθεια. Μ’ αρέσει πάρα πολύ, ειδικά από τότε που ήρθαμε εδώ στο πάρκο. Δούλευα και στη Σκωτία σε παρόμοιο πρόγραμμα, μου άρεσε πολύ, μεγάλωσα στο Εδιμβούργο, πολύ ωραία εμπειρία. Προτιμώ την Ελλάδα όμως, καμία σχέση, στη Σκωτία είχε πολύ κρύο. Μ’αρέσει η επαφή με τον κόσμο, θα πρότεινα και σε άλλα παιδιά να έρθουν. Κάνουμε παρέα με τα παιδιά εδώ. Είναι ευγενικοί όλοι, δεν έχω παράπονο, πολύ σπάνια πέφτω σε παράξενους”.
Μιχάλης, 37 χρονών
“Στο Myrtillo κοντεύω 2 χρόνια τώρα. Παλιά δούλευα για 13 χρόνια σ’ ένα αρτοποιείο, ήμουν κόφτης και μαζευτής παξιμαδιών. Μετά ξεκίνησε όμως η κρίση, έπεσε η δουλειά και μας σχόλασαν. Για ένα χρόνο και κάτι ήμουν άνεργος, έψαχνα μέσω ΟΑΕΔ αλλά τίποτα, μέχρι που ένα φιλαράκι πήγε με την κοπέλα του στο Ηράκλειο και μου είπε ότι ψάχνουν για άτομα. Γνώρισα την κυρία Γεωργία, έκανα την εκπαίδευση και μετά έγινε η πρόσληψη. Μια χαρά είναι, είναι δύσκολα τα πράγματα, εγώ έχω 2 πτυχία, μηχανικός και νοσηλευτής και τα έχω κορνιζάρει σπίτι μου. Δουλεύω 5 μέρες την εβδομάδα εδώ. Έχω γνωρίσει πολύ κόσμο, συζητάμε, τους έχω μάθει και μ’ έχουν μάθει. Βλέπω ποδόσφαιρο και μπάσκετ, είμαι ΠΑΟΚτζής, η καταγωγή μου είναι απ’ τις Σέρρες. Ανατριχιάζω όταν λέω Ολυμπιακός, πόσα πρωταθλήματα έχετε πια, έχει χαθεί το μέτρημα”.
Κωνσταντίνος, 24 χρονών
“Είμαι 1 χρόνο στο Myrtillo, το έμαθα μέσω ίντερνετ κι ήρθα εδώ να ρωτήσω. Είναι πολύ ωραία, δουλεύω 5 μέρες τη εβδομάδα. Μου αρέσει βασικά που έχω δουλειά αλλά κι η επαφή με τον κόσμο”.
Myrtillo Καφέ, Ευσταθίου Λάμψα και Τριφυλίας, Αθήνα.