Χριστούγεννα στη Φιλιππινέζικη Εκκλησία του Θεού

Στα σύνορα Ψυρρή και Μεταξουργείου, στο ιστορικό εμπορικό κέντρο της Αθήνας, λειτουργεί η ‘Εκκλησία του Θεού’. Με νόμιμη άδεια του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, όπως ξεκαθαρίζεται, από το 1961. Η πρόσφατα ανακαινισμένη αίθουσα – ναός βρίσκεται στον πρώτο όροφο μιας παλιάς πολυκατοικίας με γραφεία. Εκεί στεγάζεται μια θρησκεία, μια ακόμα ομάδα ανθρώπων που ψάχνει τον Θεό, μια ‘αίρεση’. Ίσως και όλα τα παραπάνω να είναι δόκιμα. Το ενδιαφέρον, όμως, της Εκκλησίας του Θεού είναι οι απογευματινές λειτουργίες των ανθρώπων από τις Φιλιππίνες. Άνθρωποι που ζουν στην Ελλάδα για χρόνια έχουν αντικαταστήσει τον καθολικισμό των παιδικών τους χρόνων με τα κηρύγματα του Επισκόπου – Πάστορα Biernes Mendoza.

(Φωτογραφίες & βίντεο: Φραντζέσκα Γιαϊτζόγλου-Watkinson)

Αυτός με υποδέχτηκε όλο χαρά, λίγο πριν την έναρξη της Κυριακάτικης λειτουργίας, αφιερωμένη στον εορτασμό των Χριστουγέννων. Κάθε ναός που είναι σε όροφο σπιτιού έχει μια πολύ ιδιαίτερη ατμόσφαιρα. Ο κόσμος που βρίσκεται εκεί μας κοιτάει εξαιρετικά διστακτικά. Πολλοί μιλάνε μεταξύ τους στα αγγλικά. Όταν η Φραντζέσκα βγάζει τη φωτογραφική της μηχανή, κάποιοι δεν διστάζουν να αναρωτηθούν φωναχτά: “What are they doing?” Ο πάστορας Μεντόζα παίρνει το μικρόφωνο και μας προλογίζει στους πιστούς. Το ‘προλογίζει’ δεν είναι καθόλου αυθαίρετο. Η Εκκλησία έχει πάλκο, ο Biernes κρατάει με άνεση το μικρόφωνο και μιλάει στους συμπατριώτες του. Πίσω του στέκονται ηλεκτρικά ντραμς, synthesizer, κιθάρες, μπάσο, οθόνη και προτζέκτορας για να φαίνονται οι προσευχές, οι ευχές, τα τραγούδια και τα κάλαντα που όλοι μαζί τραγουδούν.

Στην αίθουσα οι περισσότεροι είναι από τις Φιλιππίνες. Ζουν και εργάζονται στην χώρα μας για χρόνια και συνήθως δουλεύουν ως μόνιμο προσωπικό σε σπίτια. Για αυτούς η Εκκλησία του Θεού σημαίνει Κυριακάτικα ρεπό και συναντήσεις που θα τους ταξιδέψουν στις Φιλιππίνες. Θα μιλήσουν Αγγλικά και Tagalog (μια από τις γλώσσες των Φιλιππίνων). Θα πούνε τα νέα της εβδομάδας. Θα προσευχηθούν και θα απολαύσουν την λειτουργία.

Μιλάμε για μια λειτουργία που δεν θυμίζει σε τίποτα την τελετουργία της ελληνικής παραδοσιακής Ορθόδοξης πρακτικής. Ο Πάστορας ανεβαίνει στο πάλκο μαζί την ορχήστρα. Στέκεται μπροστά σε ένα αναλόγιο από plexiglass, όπου υπάρχει μόνο η Βίβλος. Καλωσορίζει τον κόσμο, διαβάζει κάποιες πρώτες ευχές. Περιγράφει, το θρησκευτικό πρόγραμμα της ημέρας. Τι θα διαβάσουν, τι πρόκειται να κηρύξει, τι θα γιορτάσουν και τι θα τραγουδήσουν. “Σήμερα, μαζευτήκαμε εδώ για να γιορτάσουμε την γέννηση κάποιου που γεννήθηκε πριν από χιλιάδες χρόνια και άλλαξε την πορεία της ανθρωπότητας. Του Ιησού Χριστού”. Η μουσική ξεκινάει. Μοντέρνα ενορχήστρωση, τραγούδια που οι πιστοί τραγουδούν με ιδιαίτερη εξοικείωση. Μια κοπέλα ρυθμίζει τον ήχο από το δωμάτιο με την κονσόλα και παράλληλα αλλάζει τα slides με τους στίχους.

Η δική τους γιορτή των Χριστουγέννων έχει μόλις ξεκινήσει. Είναι όλοι τους καλοντυμένοι και έχουν στα πόδια τους τα δώρα που θα ανταλλάξουν μετά την λειτουργία. Οι γυναίκες της Εκκλησίας έχουν ετοιμάσει τα φαγητά του δείπνου που θα ακολουθήσει και εν μέσω της λειτουργίας ένας άντρας κουβαλάει έναν μεγάλο ατμομάγειρα για το ρύζι. Δεν υπάρχει κάποιος που να μην χαμογελάει. Κάποιος που να μην είναι χαρούμενος. Στο βάθος της αίθουσας, σε έναν καναπέ, κάθεται μια κυρία με το σκυλάκι της (ντυμένο με Χριστουγεννάτικο ρούχο) και μια οικογένεια με μωρά. Η Λίζα που με ρωτάει συνέχεια αν χρειάζομαι κάτι, μου λέει την ιστορία της: “Κατάγομαι από τις Φιλιππίνες αλλά ζω στην Ελλάδα τα τελευταία 25 χρόνια. Εδώ, σε αυτή την Εκκλησία βαπτίστηκα ξανά. Στις Φιλιππίνες οι περισσότεροι είναι Καθολικοί. Ήμουν και εγώ παλιά, αλλά ήρθα στην Ελλάδα και γνώρισα την Εκκλησία του Θεού. Φυσικά, ήρθα εδώ γιατί είναι πολλοί συμπατριώτες μου. Έτσι, έμαθα την ύπαρξή της. Εδώ νιώθω ότι πιστεύουμε στον Θεό σαν έννοια, χωρίς εικόνες, αγάλματα και αγιογραφίες. Κανείς εξάλλου δεν έχει δει το πρόσωπό του. Επομένως δεν προσκυνάμε τα είδωλα. Είναι καλύτερα να μιλάς απευθείας στον Θεό. Έτσι νομίζω, τουλάχιστον”.

Η γιορτή έχει κορυφωθεί. Η μπάντα έχει κατέβει στις θέσεις των πιστών και ο Πάστορας Mendoza ξεκινάει το κήρυγμά του με θέμα ‘Τι σημαίνουν τα Χριστούγεννα και γιατί τα γιορτάζουμε’: “Όταν ήμουν πολύ μικρός ήμουν ιδιαίτερα χαρούμενος με τις γιορτές των Χριστουγέννων. Με τα χρόνια, όμως, άρχισα να μη νιώθω την ίδια χαρά. Όταν, όμως, γνώρισα τον Χριστό η χαρά που ένιωθα παιδί μεταμορφώθηκε σε κάτι πιο ευλαβικό, σε κάτι πιο ουσιαστικό. Αυτό που θέλω να σας πω είναι ότι εάν έχετε τον Χριστό στη ζωή σας κάθε μέρα, τότε θα είστε κάθε μέρα χαρούμενοι και όχι μόνο στις γιορτές. Έτσι, για μένα τα Χριστούγεννα δεν αλλάζουν κάτι. Ξυπνάω όπως ξυπνάω κάθε μέρα και νιώθω ευλογημένος που ζω. Κοιτάω τον ουρανό και λέω ‘Κύριε, σ’ ευχαριστώ που μου χάρισες άλλη μια ημέρα. Ό,τι ζήσω σήμερα θα είναι ένα ακόμη μάθημα από Εσένα’. Μέσα σε αυτό το πνεύμα πρέπει να γιορτάσουμε τα Χριστούγεννα. Δεν θα ήθελα να σας πω ότι είναι ακριβώς σαν γενέθλια, γιατί ο Χριστός μας γεννήθηκε σίγουρα Χειμώνα – τα ζώα ήταν μέσα στην Φάτνη και όχι έξω στα χωράφια. Όμως δεν ξέρουμε την ακριβή ημερομηνία. Το δικό μας χρέος σαν πιστοί του ακόλουθοι είναι να τα γιορτάζουμε με ευλάβεια”.

Τα πρωινά η Εκκλησία του Θεού λειτουργεί με τον ποιμένα
Αναστάσιο Αρώνη, που εντάχθηκε στο έργο της Εκκλησίας από το 1992, και
που λειτουργεί επίσης με Νόμιμη Άδεια του Υπουργείου από το 2002.: “Γεννήθηκα μέσα στην λαϊκή πίστη της Ορθοδοξίας όπως όλοι οι Έλληνες. Πιστεύω ότι ο Θεός είναι πανταχού παρών. Αυτή την ώρα που μιλάμε μας ακούει. Ήμουν ένα παιδί που είχε πάντα ανησυχίες. Όσο θυμάμαι τον εαυτό μου, ψάχνω να βρω απαντήσεις. Ως φοιτητής ήμουν στην ΚNE. Μετά συνέχισα να διαβάζω πολύ και να το ψάχνω. Έχω διαβάσει για εξωγήινους, για UFO, για βουδισμό, φιλοσοφία, ψυχολογία. Όλες τις απαντήσεις που έψαχνα τις βρήκα στον Θεό”.

Η Εκκλησία του Θεού στην Ελλάδα ξεκίνησε το 1958 από τον πεθερό του. “Οι περισσότεροι πιστοί εκείνης της περιόδου είναι τώρα στον ουρανό. Μια χούφτα Ορθόδοξων ανθρώπων που ξεκίνησαν να ψάχνουν πραγματικά τον Θεό. Διάβαζαν και μελετούσαν μόνο την Άγια Γραφή και τα Ιερά κείμενα. Προσωπικά σέβομαι την Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία
και εκτιμώ το θαυμάσιο πνευματικό και ιστορικό έργο της στο Ελληνικό έθνος! Θεωρώ, όμως, ότι έχει γίνει
ένα τυπολατρικό θρησκευτικό κατεστημένο που
έχει ξεφύγει από την ουσία του Ευαγγελίου και δυσκολεύει τον πιστό
άνθρωπο, αλλά και τον μη πιστό να βρει τον Αληθινό Θεό, και να έχει
προσωπική σχέση μαζί Του! Η δική μας
Εκκλησία ξεκίνησε από το ΄Χαρισματικό Κίνημα της Πεντηκοστής’ στις αρχές
του 20ου αιώνα στην Αμερική και έκτοτε εξαπλώθηκε ένα μεγάλο κίνημα
ιεραποστολών σε όλο τον κόσμο. Η βάση μας είναι
the Church of God στο Κήβελαντ Τένεσί,
όπου εμείς οι ποιμένες και οι εθνικοί επίσκοποι αναφερόμαστε, δίνουμε εξετάσεις
και υποστηριζόμαστε”.

Όπως εξηγεί ο Αναστάσιος Αρώνης, “Η οργάνωσή μας είναι ούτως ή άλλως διεθνής. Το 2000 ήρθαμε κοντά στη Φιλιππινέζικη κοινότητα που έμελλε να γίνει κομμάτι της Εκκλησίας μας στην Αθήνα. Κάποια στιγμή ένας Αμερικάνος αδερφός μου έστειλε email ότι υπάρχουν στην Ελλάδα ορισμένοι Φιλιππινέζοι που θα ήθελαν να κηρύξουν στην Εκκλησία μας. Εγώ δέχτηκα με ευχαρίστηση. Πήγα μια μέρα στο κέντρο να τους γνωρίσω. Τους καθοδήγησα με πολλή αγάπη κι εκείνοι ξεκίνησαν με αντίστοιχη αγάπη τη Φιλιππινέζικη Εκκλησία του Θεού, δηλαδή τις δικές τους λειτουργίες στην Εκκλησία μας. Επί της ουσίας δεν έχουμε μεταξύ μας καμία διαφορά, απλά για την δική τους διευκόλυνση ο Πάστορας Mendoza κάνει τις λειτουργίες στα Αγγλικά και τα Tagalo. Είναι μόνο θέμα γλώσσας, όχι ουσίας”.

Η βάση της Εκκλησίας του Θεού είναι “Η πίστη στην Αγία Γραφή, στις βιβλικές παραδόσεις των Αγίων και των Πατέρων. Εμείς πιστεύουμε στις υπερφυσικές δυνάμεις του Αγίου Πνεύματος, στα θαύματα. Γιατί αυτά είναι τεκμήριο πίστεως. Έχουμε βιώσει πάρα πολλά θαύματα – απλά, πρακτικά θαύματα. Τι να σου πρωτοπώ; Ο πατέρας μου αρρώστησε για 28 χρόνια. Έφυγε στα χέρια μου και ξαναγύρισε. Έχω ζήσει πολλά. Μια άλλη φορά ήθελα να πάω να προσευχηθώ σε κάτι αρρώστους, αλλά ως άνεργος δεν είχα βενζίνη. Μου είχε ανάψει το λαμπάκι και παρακαλούσα για ένα θαύμα. Έλεγα ‘Κύριε όπως πολλαπλασίασες τα ψάρια κάνε με να φτάσω’. Μπήκα στο αυτοκίνητο και δεν άναβε πια το λαμπάκι. Κάποτε, το παιδί μιας γυναίκας που ερχόταν στην εκκλησία μας είχε ένα ατύχημα στο πόδι του και θα έμπαινε στο χειρουργείο. Πήγα στο νοσοκομείο και τον βρήκα χωρίς να με ξέρει. Του είπα ποιος είμαι και του ζήτησα να προσευχηθούμε μαζί. Να ζητήσουμε συγχώρεση και βοήθεια από τον Κύριο. Έφυγα, και μετά από μια εβδομάδα ήρθε και με βρήκε η μάνα του κλαίγοντας και μου είπε τι συνέβη. Βγάλανε ακτινογραφία οι γιατροί και είδαν το πόδι και του είπαν ότι όχι μόνο δεν χρειάζεται εγχείρηση, αλλά ότι μπορεί να φύγει και να πάει να παίξει μπάλα. Φυσικά, για να μην παρεξηγηθούν τα λόγια μου, εγώ θαύματα δεν κάνω. Ούτε η δική μου προσευχή αποκλειστικά. Όλα τα κάνει ο Κύριος. Εμείς είμαστε απλά οι υπηρέτες Του. Σήμερα, στόχος μας είναι να φτάσουμε τα 300 μόνιμα μέλη για να γίνουμε
Θρησκευτικό Νομικό Πρόσωπο
σύμφωνα με το Νόμο που ψηφίστηκε τον Οκτώβριο του 2014,
αλλά και να αγγίξουμε με το Λόγο, το Πνεύμα και τα έργα της Αγάπης του Θεού την κοινωνία, και
τους συνανθρώπους μας στην περιοχή μας”.

Πίσω στη λειτουργία. Η αίθουσα πάλλεται από τραγούδι. Είναι ώρα για τα Χριστουγεννιάτικα κάλαντα. Ένας πιτσιρικάς ανεβοκατεβαίνει στη σκηνή και όλοι μαζί τραγουδούν. Ο πάστορας Mendoza μου εξιστορεί το πώς βρέθηκε στην Ελλάδα: “Ήρθα εδώ το 2002, όταν η Φιλιππινέζικη Εκκλησία του Θεού μετρούσε ήδη δύο χρόνια λειτουργίας. Προηγουμένως, ήμουν για δέκα χρόνια στην Ιορδανία και ερχόμουν συχνά στην Ελλάδα. Εκείνη τη χρονιά, όμως, ένιωσα ότι πρέπει να εγκατασταθώ εδώ. Ένιωσα ότι ο Θεός ήθελε να με στείλει εδώ. Έτσι βρήκα την Εκκλησία με τους συμπατριώτες μου η οποία χρόνο με το χρόνο μεγαλώνει. Μου αρέσει πάρα πολύ η Ελλάδα σαν χώρα. Νομίζω ότι μου ταιριάζει. Και μου αρέσει ιδιαίτερα το γεγονός ότι υπάρχουν πολλές αναφορές στη Βίβλο για την Ελλάδα. Είναι υπέροχο για επισκέπτεσαι τις Βιβλικές τοποθεσίες της πίστεως. Νιώθω μεγάλη ευγνωμοσύνη για αυτό”.

Η τελετή οδεύει προς το τέλος της. Είναι η στιγμή της ανταλλαγής των δώρων. Αγκαλιές, ευχές και “Merry Christmas”. Το φαγητό σερβίρεται σε διπλανή αίθουσα. Η Μπέτυ επιμένει να φάμε. “Είμαι εδώ από το 1993. Ανήκω πλέον σε αυτή την Εκκλησία και έχω βαπτιστεί εδώ. Σήμερα είμαι πολύ χαρούμενη γιατί γιορτάζουμε τα Χριστούγεννα. Έχουμε φέρει όλοι τα δώρα μας, έχουμε πουτίγκες και παραδοσιακά πιάτα από την πατρίδα μας. Μας λείπει η πατρίδα, αλλά στη Φιλιππινέζικη Εκκλησία του Θεού συναντιόμαστε όλοι μαζί. Δοξάζουμε τον Κύριο, μαθαίνουμε πράγματα για τον Ιησού Χριστό και είναι για όλους εμάς ένα σημαντικό στήριγμα”.

Κρατάω αυτά τα λόγια στο μυαλό μου κι αποχωρώ από αυτήν την κάπως αλλόκοτη εκκλησία (όπως άλλωστε όλες οι εκκλησίες για μένα). Οι πιστοί της Φιλιππινέζικης Εκκλησίας του Θεού έμειναν πίσω για να συνεχίσουν να τραγουδούν, να προσεύχονται και να θυμούνται πώς έχουν κάθε μέρα στη ζωή τους τον Χριστό.