Φωτογραφίες: Konstantinos Gkikas / VORĀ Design Studio
DESIGN

Το VORĀ Design Studio βρίσκεται πίσω από τις πιο ωραίες συσκευασίες φαγητού

Το αθηναϊκό design studio αναλαμβάνει την καλλιτεχνική καθοδήγηση και τον σχεδιασμό προϊόντων με στόχο να αφηγηθεί ωραίες ιστορίες και να αναγάγει την τροφή σε ζήτημα παιδείας.

Fellaha είναι η αγρότισσα στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική. Είναι και το όνομα μίας αρωματική Farmhouse Ale, ελαφριάς και αναζωογονητικής που προέκυψε μετά από συνεργασία των Feyrouz Levantine Street Food και Strange Brew Athens. Το ρυθμικό γραμμικό μοτίβο της ετικέτας αποτελεί αναφορά στα χρυσαφένια χωράφια σιταριού και κριθαριού. Δεν είναι η μοναδική limited edition μπίρα που βρίσκεις στον κατάλογο του αθηναϊκού street food. Η άλλη είναι η Sikaru, το όνομα αλλά και το σύμβολό της οποίας, είναι εμπνευσμένα από την πρώτη χημικά επιβεβαιωμένη μπίρα κριθαριού. Αυτός είναι και ο λόγος που η ετικέτα θυμίζει τη σφηνοειδή γραφή των Σουμερίων.

Πίσω από την καλλιτεχνική καθοδήγηση και τον σχεδιασμό των δύο προϊόντων βρίσκεται το VORĀ Design Studio, ένα στούντιο με διαδικτυακή υπόσταση, που συνεργάζεται συνήθως με μικρούς παραγωγούς, ανθρώπους της εστίασης και καταστημάτων τροφίμων. Σε κάθε συνεργασία επιδιώκει να υπάρχει μια ενδιαφέρουσα αφετηρία, χώρος για δημιουργική σχεδίαση τόσο ως προς το προϊόν αυτό καθ’ αυτό όσο και ως προς την εικόνα και την επικοινωνία του με το κοινό.

Το όνομα Sikaru, όπως και το σύμβολό της πάνω στην ετικέτα, είναι εμπνευσμένα από το όνομα της πρώτης χημικά επιβεβαιωμένης μπύρας κριθαριού γραμμένη σε σφηνοειδή γραφή από Σουμέριους (Βρετανικό Μουσείο)

Ξεκινώντας ως ελεύθερη επαγγελματίας το 2019, η Βαρβάρα Μπάτσιου ήθελε να δώσει ένα πιο συγκεκριμένο όνομα στην ατομική της επιχείρηση, που να συνδέεται άμεσα με το πεδίο που ασχολείται, το Food Design. Έτσι, επέλεξε τη VORĀ, την οποία μοιράζονται τόσο η λατινική, όσο και η ελληνική γλώσσα και σημαίνει τροφή. Μαζί της βρίσκεται κι ένα δίκτυο συνεργατών από διαφορετικά πεδία, που ανάλογα με τις ανάγκες του κάθε project συμμετέχουν στη διαδικασία.

Το VORĀ Design Studio βρίσκεται πίσω από τις πιο ωραίες συσκευασίες φαγητού Σε κάθε συνεργασία επιδιώκει να υπάρχει μια ενδιαφέρουσα αφετηρία
Σε κάθε συνεργασία επιδιώκει να υπάρχει μια ενδιαφέρουσα αφετηρία

«Σίγουρα ένα πρωτότυπο προϊόν ή ένα προϊόν με ιδιαίτερα ή μοναδικά χαρακτηριστικά είναι ένα δυνατό μέσο για έμπνευση και δημιουργία. Σε συνεργασίες με αυτή τη βάση, έχουν προκύψει αναγνωρισμένα project, με καινοτόμες ιδέες και ενδιαφέροντα αποτελέσματα», λέει η δημιουργός του VORĀ Design Studio.

Ένα ακόμα γνώριμο project στο αθηναϊκό κοινό είναι το Django Gelato, όπου η ομάδα επανασχεδίασε την εταιρική ταυτότητα με αναφορά στο αναγνωρίσιμο κύμα που σχηματίζεται όταν σερβίρεται το παγωτό αλλά και από τους λόφους της Ερμούπολης στη Σύρο, από όπου και ξεκίνησε το κατάστημα. Μία ακόμα δουλειά είναι το concept πίσω από το ψαγμένο κρασί Τίτυρος (στα λατινικά Tityrus είναι δανεισμένο από το αρχαιοελληνικό Τίτυρος, τη δωρική μορφή του Σάτυρος), μιας συνέργειας του Winekiosk και του Οινοποιείου Τετράμυθος.

Το concept που κλείνει το μάτι στον Andy Warhol

Το project που έστρεψε όμως όλα τα βλέμματα στο ελληνικό design studio είναι το Bananostafido, ένα 100% φυσικό, vegan σνακ – ολόκληρη αποξηραμένη βιολογική μπανάνα Κρήτης από τη NAMI Banana Farming – για το οποίο η Βαρβάρβα Μπάτσιου συνεργάστηκε με τον Λουκά Χόνδρο για όλο το δημιουργικό, με τον Xenos print για την εκτύπωση της συσκευασίας και με τον Κωνσταντίνο Γκίκα για τη φωτογράφιση του τελικού προϊόντος.

«Τα σνακ της NAMI έχουν την καλύτερη συσκευασία, με έμπνευση την μπανάνα, που έχουμε δει από την εποχή του Andy Warhol» είναι ο τίτλος του άρθρου που δημοσίευσε η εξειδικευμένη δημιουργική πλατφόρμα Dieline, αποθεώνοντας την ιδέα του VORĀ Design Studio, που άρπαξε, όπως αναφέρει, «μια ευκαιρία στη συσκευασία των σνακ μπανάνας της NAMI, τόσο φυσικά ιδιοφυή που μας σοκάρει που δεν την έχουμε ξαναδεί».

Το VORĀ Design Studio βρίσκεται πίσω από τις πιο ωραίες συσκευασίες φαγητού Το Bananostafido είναι το project που κλείνει το μάτι στον Andy Warhol
Το Bananostafido είναι το project που κλείνει το μάτι στον Andy Warhol

Η συσκευασία εμπνέεται από τη φλούδα της μπανάνας. Τα καφέ ανάγλυφα στοιχεία μιμούνται τόσο τα σημάδια που αφήνουν τα φύλλα του δέντρου, με τον άνεμο, πάνω στο δέρμα της μπανάνας κατά την καλλιέργεια στην ύπαιθρο, όσο και τις καφέ κηλίδες από την ωρίμανση. Η συσκευασία ανοίγει, όπως θα ξεφλούδιζε κάποιος μια μπανάνα – από το διάτρητο (περφορέ) τμήμα με μια απλή και οικεία κίνηση. Το αυτοκόλλητο έχει τοποθετηθεί πάνω στη συσκευασία με το χέρι και είναι το ίδιο με αυτό που έχει σχεδιαστεί και χρησιμοποιείται για τις φρέσκες μπανάνες ΝΑΜΙ. Επιπλέον, η εσωτερική πλευρά του κουτιού διαθέτει το ίδιο χρώμα με αυτό του εσωτερικού της φλούδας της μπανάνας.

Η συσκευασία του Μπανανοστάφιδου είναι ένα αντιπροσωπευτικό παράδειγμα της φιλοσοφίας του design studio που θέλει τη σχεδιαστική κατεύθυνση να είναι η ανάδειξη της φυσικότητας. «Θεωρούμε πολύ ενδιαφέρουσα άποψη ότι το καλό design είναι το “ελάχιστο” design. Δηλαδή το design που υποστηρίζει το προϊόν, χωρίς να το καλύπτει, το αναδεικνύει και επικοινωνεί τις αξίες με απλότητα. Στόχος μας είναι κάθε project να επικοινωνεί το προϊόν από μόνο του, οπτικά ή με περισσότερες αισθήσεις στον καταναλωτή, να αφηγείται μια ιστορία, με κυριολεκτικό τρόπο είτε τη χρήση κάποιας μεταφοράς, να ανακαλεί μνήμες, ή να δημιουργεί συναισθήματα».

Η τροφή ως βασικό πεδίο έρευνας

«Το φαγητό είναι ένα ταξίδι συνεχούς ανακάλυψης και απόλαυσης. Πάντα μου κέντριζε το ενδιαφέρον να μάθω την προέλευση ενός σπόρου, τις ιστορίες πίσω από μια τροφή ή πως ενσωματωνόταν η ίδια στην κουλτούρα ενός λαού και αντίστροφα». Ολοκληρώνοντας τις σπουδές της στο Τμήμα Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων και Συστημάτων (Πανεπιστήμιο Αιγαίου), η ιδρύτρια του VORĀ Design Studio θέλησε να μελετήσει εκτενέστερα και να εστιάσει περισσότερο στην τροφή, την εμπειρία και τη σχεδίαση γύρω από αυτή.

«Όποτε ακολούθησα το Master in Food Design and Innovation (Scuola Politecnica di Design) στο Μιλάνο. Κι έτσι άρχισα να συμμετέχω σε πολύ ενδιαφέροντα project που σχετίζονταν με το τρόφιμο συνολικά: από την οπτική ταυτότητα και συσκευασία τροφίμου, καταστήματα τροφίμων και εστίασης, προϊόντα και εμπειρίες με επίκεντρο το φαγητό, ως και την ανάπτυξη νέων προϊόντων τροφίμων ή υπηρεσιών. Η τροφή είναι το βασικό πεδίο της έρευνας μου και αποτελεί το κύριο εργαλείο έμπνευσης και δημιουργικότητας. Το ολιστικό design με κέντρο την τροφή, μπορεί από τη μια να ενισχύσει τη συνολική εμπειρία του καταναλωτή, από την αισθητική της συσκευασίας μέχρι τη λειτουργικότητα, αλλά μπορεί να ενσωματώσει αποτελεσματικά την έννοια της αειφορίας ως και να επηρεάσει αντιλήψεις και να προτείνει έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής», εξηγεί.

Το VORĀ Design Studio βρίσκεται πίσω από τις πιο ωραίες συσκευασίες φαγητού Tο Food Design εφαρμόζεται συνειδητά και ολιστικά, και πλέον παίζει σημαντικό ρόλο στη σχεδίαση της συνολικής εμπειρίας του καταναλωτή / Photo: Elena Giotakou / Django Athens

Το Food Design είναι πια ένα σημαντικό κομμάτι της συνολικής εμπειρίας των καταναλωτών και στο μυαλό των περισσότερων από εμάς έχει να κάνει με την αισθητική ή ακόμα και το στήσιμο ενός πιάτου σε ένα εστιατόριο (food styling). «Ο ρόλος του σχεδιαστή έχει ενσωματωθεί πλήρως στη βιομηχανία των τροφίμων τα τελευταία χρόνια. Οπότε και το Food Design εφαρμόζεται συνειδητά και ολιστικά, και πλέον παίζει σημαντικό ρόλο στη σχεδίαση της συνολικής εμπειρίας του καταναλωτή» εξηγεί η Βαρβάρα Μπάτσιου, αναφέροντας κάποια παραδείγματα:

Το χαρτί που θα χρησιμοποιηθεί στη συσκευασία μπορεί να είναι η σχεδιαστική γραμμή για να ενισχύσει την απτή αλληλεπίδραση με τον καταναλωτή, να αναδείξει την αξία του τροφίμου και του παραγωγού αλλά να είναι και φιλικό προς το περιβάλλον. Ποια στρατηγική κατεύθυνση σχεδίασης και επικοινωνίας μπορεί να επιλεγεί για να επικοινωνηθούν οι διατροφικές αξίες ενός τροφίμου, για να εκπαιδεύσει τους καταναλωτές προς ένα πιο υγιεινό τρόπο διατροφής και ζωής.

«Τελευταία όλο και περισσότερο η αντίληψη γύρω από την τροφή αλλάζει. Το κοινό είναι πιο ευαισθητοποιημένο και δείχνει ενδιαφέρον για την προέλευση, την επεξεργασία, την κατανάλωση, τη συνολική εμπειρία της διατροφής και το τέλος της ζωής του προϊόντος μετά τη χρήση. Όλο αυτό δεν είναι ζητούμενο ώστε να αλλάξει η αντίληψη μόνο των ξένων επισκεπτών αλλά όλου του κόσμου, από τον ίδιο τον παραγωγό μέχρι τον τελικό καταναλωτή. Ο σεβασμός στην πρώτη ύλη και την τροφή, είναι σεβασμός προς το περιβάλλον και τον άνθρωπο. Οι στοχευμένες και σωστά σχεδιασμένες υπηρεσίες που συνοδεύουν ένα τρόφιμο, από την παραγωγή, τη σωστή διαχείριση (όπως οικολογικό αποτύπωμα), τη συσκευασία, την πληροφόρηση, τη διάθεση ως την κατανάλωση και τη συνολική εμπειρία, ξεφεύγουν από την καλαισθησία και τη λειτουργικότητα και αποτελούν ζήτημα γενικότερης παιδείας που πρέπει να εστιάσουμε», καταλήγει η Βαρβάρα Μπάτσιου.