Εκθέσεις, θεατρικά και ένα γλέντι της εργατικής τάξης αυτό το ΣΚ στην Αθήνα

Ενδιαφέροντα δρώμενα συμβαίνουν στην Αθήνα για άλλο ένα Σαββατοκύριακο με την έκθεση με τα νέον έργα του Douglas Gordon που εγκαινιάστηκε στη Gagosian, να είναι ένα από αυτά. Την ίδια στιγμή, ο Μάριο Μπανούσι, ένας πολυσχιδής νέος καλλιτέχνης προτείνει στην Πειραματική Σκηνή του Εθνικού Θέατρου το Goodbye, Lindita, μια παράσταση σαν ένα σύγχρονο παραμύθι, με κέντρο την απώλεια.

Το Θεατρικό Αναλόγιο του ΚΠΙΣΝ που καταπιάνεται με έργα του William Shakespeare ολοκληρώνεται με το Ημέρωμα της Στρίγγλας. Και αυτές είναι μόνο μερικές από τις ιδέες που μπαίνουν στη λίστα του Σαββατοκύριακου για να βγεις έξω στην πόλη.

DOUGLAS GORDON: NEON ARK στην Gagosian

DOUGLAS GORDON
mighty REAL, 2022 (detail)

Μία επιλογή έργων του Douglas Gordon από νέον παρουσιάζει η Gagosian. Τα έργα κατασκευάστηκαν από το εργαστήριο που το 2022 έστησε ο Gordon επί τόπου στην έκθεσή του στην Gagosian της οδού Davies στο Λονδίνο, όπου τεχνίτες έγραφαν μικρά κείμενα με γυάλινους σωλήνες μουράνο. Στις ταινίες του, στις προβολές, στις εγκαταστάσεις, στις φωτογραφίες, στις περφόρμανς και σε έργα που έχει δημιουργήσει με άλλα μέσα, ο Gordon ερευνά τη συλλογική μνήμη και την αίσθηση της ψυχολογικής μας ασφάλειας μέσα από ακραίες στρεβλώσεις του χρόνου και του χώρου, χρησιμοποιώντας συχνά ως πρώτη ύλη έργα δικά του αλλά και άλλων εικαστικών και κινηματογραφιστών. Από τη δεκαετία του 1990 δημιουργεί έργα που έχουν ως βάση τους το κείμενο.

Τα περισσότερα έχουν πάρει τη μορφή αποτυπώσεων από βινύλιο πάνω σε τοίχους, αλλά σε κάποια -το πρώτο εκ των οποίων είναι το Empire (Αυτοκρατορία), που τοποθετήθηκε το 1998 σ’ ένα δρομάκι έξω από μια παμπ της Γλασκώβης- έχει χρησιμοποιήσει σωλήνες νέον. Τα έργα που ο Gordon έχει φτιάξει με νέον είναι αυτοβιογραφικά, ξυπνάνε όμως και τη νοσταλγία σε πολλούς θεατές που έχουν μεγαλώσει σε αντίστοιχους κύκλους.

Επιπλέον, απηχούν τους τρόπους με τους οποίους γεννιούνται, μεγαλώνουν και αλληλοσυνδέονται ιδέες και τεχνικές: «Επειδή είναι αέριο,» λέει μιλώντας για το νέον, «και επειδή δεν εφευρέθηκε αλλά ανακαλύφθηκε, έγινε γρήγορα συνώνυμο ή σύμβολο της ίδιας της ουσίας της ανακάλυψης» Έχοντας δει φωτεινές επιγραφές σε παλιές ταινίες και έχοντάς τις παρατηρήσει ζωντανά στο Λονδίνο, στο Σόχο, ο Gordon γοητεύτηκε από τον τρόπο με τον οποίο το νέον συνενώνει το νεωτεριστικό με την αθέμιτη αίγλη.

Goodbye, Lindita στην Πειραματική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου

 

Ο Μάριο Μπανούσι, ένας πολυσχιδής νέος καλλιτέχνης που προτείνει ένα προσωπικό, χειροποίητο εικαστικό θεατρικό σύμπαν, εμπνέεται από το παρελθόν των Βαλκανίων, από ταφικά έθιμα και παραδόσεις πολλών χωρών για να φτιάξει μια παράσταση με κέντρο την απώλεια. Η αφήγηση δομείται πάνω σε μια συνειρμική ακολουθία εικόνων που συνδέουν την κατάσταση του πένθους με μια νέα γέννηση. Η παράσταση είναι ένα σύγχρονο παραμύθι, μια παραβολή για τη ζωή μετά τον θάνατο ενός αγαπημένου προσώπου.

Το Goodbye, Lindita διηγείται την ιστορία μιας οικογένειας. Μια σειρά από παράδοξα γεγονότα που συμβαίνουν στο σπίτι φέρνουν στην επιφάνεια έναν κόσμο κρυμμένο, φτιαγμένο από όνειρα και εφιάλτες, μια ανάποδη πραγματικότητα με τους δικούς της κανόνες. Τι χρειάζεται να γίνει για να ολοκληρωθεί ο ύστατος αποχαιρετισμός; Πώς μπορεί να συνεχιστεί η ζωή; Τι σημαίνει (αυτός) ο θάνατος;

Πρωταγωνιστούν: Χρυσή Βιδαλάκη, Μπάμπης Γαλιατσάτος, Μανταλένα Καραβάτου, Αφροδίτη Κατσαρού, Μάριο Μπανούσι, Ευτυχία Στεφάνου, Άννα Συμεωνίδου, Αλεξάνδρα Χασάνι

When We Start to Understand the World στην γκαλερί The Breeder

Sofia Stevi When we start to understand the world trilogy, The meeting (side B), 2023 Acrylic on cotton fabric 256 x 370cm

Τα πλάσματα στα έργα της Σοφίας Στεβή κατοικούν σε ένα ουτοπικό περιβάλλον στο οποίο τα φυτά, τα ζώα, οι άνθρωποι, τα έργα τέχνης και οι φανταστικές μορφές, όλα βρίσκουν τη σωστή τους θέση. Είναι θέμα δικαιοσύνης και ισορροπίας. Μερικές φορές, ο γραπτός λόγος έρχεται στο προσκήνιο, είτε υποστηρίζει το κεντρικό θέμα του έργου είτε προσθέτει ένα αινιγματικό δεύτερο επίπεδο στην αφήγηση. Τυχόν αντίθεση ή ένταση μεταξύ οποιουδήποτε από τα στοιχεία της σύνθεσης, επιλύεται ομαλά στην ευρύτερη εικόνα από τη γαλήνια κυριαρχία της Στεβή στο σύμπαν των εικόνων.

Στην πραγματικότητα, ένα από τα πιο εντυπωσιακά χαρακτηριστικά της τεχνικής της καλλιτέχνιδας είναι η κατασκευή πολλαπλών εικονογραφικών επιπέδων που αψηφούν τους κοινούς κανόνες αντίληψης και αναπαράστασης. Μια συνεχής αίσθηση έκπληξης προκύπτει από την ύπαρξη στοιχείων των οποίων η κλίμακα και η συνάφεια με μια δεδομένη πραγματικότητα, δεν εναρμονίζονται ποτέ στο σύνολό τους, αλλά μάλλον γίνονται μέρος μιας χορογραφικής αλληλεπίδρασης. Αυτή η πολύπλοκη ενορχήστρωση διαφορετικών στοιχείων δημιουργεί πάντα έναν ισορροπημένο ρυθμό που υπακούει στο όραμα της καλλιτέχνιδας.

Για την ποιητική της Στεβή, ο τίτλος αυτής της έκθεσης είναι μια εσκεμμένη πρόκληση που απευθύνεται στον ωμό υλισμό τον οποίο αναζητούν οι σκοτεινοί πρωταγωνιστές του When We Cease to Understand the World, ενός πρόσφατου βιβλίου του Χιλιανού συγγραφέα Benjamin Labatut. Σε αυτήν την ανθολογία φανταστικών βιογραφιών, μια ομάδα έγκριτων επιστημόνων του 20ου αιώνα, όπως οι φυσικοί Karl Schwarzschild και Werner Heisenberg – αντίστοιχα ο συγγραφέας μιας μαθηματικής απόδειξης για τις μαύρες τρύπες και ένας από τους εμπνευστές της κβαντικής μηχανικής – εγκλωβίζονται σε ένα κρεσέντο κυκλοθυμίας καθώς η αναζήτησή τους για τις έσχατες αλήθειες υπονομεύει προοδευτικά την πίστη τους στη δυνατότητα της ανθρωπότητας να αναπτύξει επιστημονικές θεωρίες ικανές να εξηγήσουν την ολότητα του κόσμου.

Το Ημέρωμα της Στρίγγλας στο Θεατρικό Αναλόγιο του ΚΠΙΝΣ

Η σκηνοθέτις Εύα Βλασσοπούλου

Ο έρωτας, η πλάνη και η έμφυλη ταυτότητα, όπως τα πραγματεύτηκε ο William Shakespeare σε τέσσερις από τις πιο χαρακτηριστικές και διασκεδαστικές κωμωδίες του, αποτέλεσαν τα θέματα της φετινής σειράς δραματοποιημένων αναλογίων του ΚΠΙΣΝ. Η σειρά ολοκληρώνεται με Το Ημέρωμα της Στρίγγλας, σε μετάφραση της Κατερίνας Αγγελάκη-Ρουκ, σε διασκευή του Έκτορα Λυγίζου και σκηνοθεσία της Εύας Βλασσοπούλου.

Στην Πάντοβα του 1600, ο σιορ Μπατίστας αποφασίζει να μην παντρέψει την περιζήτητη κόρη του, Μπιάνκα, προτού βρεθεί σύζυγος για την πρωτότοκή του, τη δύστροπη Κατερίνα. Ο γλυκός Λουκέντιος ερωτεύεται παράφορα την Μπιάνκα, ενώ ο αψύς Πετρούκιος, εποφθαλμιώντας και την καλή της προίκα, βάζει σκοπό να «εξημερώσει» την ανυπότακτη Κατερίνα.

Το Ημέρωμα της Στρίγγλας είναι μία από τις πιο ιδιόρρυθμες και αμφιλεγόμενες κωμωδίες του Shakespeare , όπου τη θέση του συνήθως ρομαντικού και λυρικού τόνου παίρνουν η σκληρότητα και ο κυνισμός ενός κόσμου που αντιμετωπίζει τις γυναίκες ως προϊόντα προς εμπορική εκμετάλλευση ή/και ως άγρια θηρία προς εξημέρωση.

Πρόκειται, άραγε, για κωμική εκμετάλλευση – από την πλευρά του ποιητή – των κοινωνικών στερεοτύπων της εποχής του; Ή μήπως είναι μια καυστική σάτιρα του μισογυνισμού και της πατριαρχίας;

«Π.Ο.Π», προστατευόμενη ονομασία προέλευσης στο Απαράμιλλον

Έξι πρόσωπα της εργατικής τάξης, εκπρόσωποι διαφορετικών ιδεολογιών, θα βρεθούν στο ίδιο τραπέζι. Με φόντο την οικονομική κρίση, θα γλεντήσουν, θα καταγγείλουν, θα συγκρουστούν, θα εκτονώσουν τη βία τους, θα αναπαράξουν τα αφηγήματα της αστικής δημοκρατίας που θέλουν τον Έλληνα να είναι ιστορικά και πολιτισμικά ιδιαίτερος.

Βασισμένη σε συνεντεύξεις, η παράσταση, που «δημιουργήθηκε με μοναδικό σκοπό να ερεθίσει, ξανά και ξανά, έναν παγιωμένο μηχανισμό καθημερινής σκέψης και πράξης», όπως αναφέρεται στο σημείωμα του σκηνοθέτη Θανάση Κριτσάκη, ακροβατεί ανάμεσα στο ντοκουμέντο και τον σουρεαλισμό.

Πρωταγωνιστούν: Κωνσταντίνος Δαλαμάγκας, Πένυ Ελευθεριάδου, Δημήτρης Καστανιάς, Ειρήνη Κυριακού, Άλκηστις Πολυχρόνη, Παναγιώτης Τόλιας