Για κίμπε και ντολμά από τα χέρια μιας Ιρακινής μαγείρισσας στην Αθήνα
Την πρώτη μέρα του φεστιβάλ μαγειρικής Cooking #WithRefugees η Khane Habdulla μαγείρεψε φαγητά της πατρίδας της μαζί με τον Χριστόφορο Πέσκια και τη Ρίτα Καββαθά.
- 18 ΙΟΥΝ 2024
Είναι λίγο μετά τις 6 το απόγευμα και η κουζίνα στο Dopios κινείται σε γρήγορους ρυθμούς. Ο Χριστόφορος Πέσκιας και η ομάδα του είναι οι πρώτοι που φιλοξενούν το Φεστιβάλ Μαγειρικής Cooking #WithRefugees που διοργανώνει για ακόμα μία φορά η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ σε συνεργασία με εστιατόρια της Αθήνας.
Φιλοξενούμενη του Χριστόφορου Πέσκια και της Ρίτας Καββαθά είναι η Khane Habdulla. Κουρδικής καταγωγής από το βόρειο Ιράκ, άφησε την πατρίδα της πριν από πέντε χρόνια και πλέον ζει στην Αθήνα μαζί με τα τρία κορίτσια της. «Είμαι χαρούμενη εδώ, στη χώρα μου οι γυναίκες δεν μπορούν να κάνουν τίποτα», λέει χαμογελώντας. Είναι τόσο όμορφη και καλοσυνάτη, μιλάμε με ενθουσιασμό για τη μεγάλη της κόρη που μόλις χθες τελείωσε τη σχολική χρονιά και τα πήγε περίφημα.
Κοινή μας γλώσσα το φαγητό. Μου περιγράφει πώς φτιάχνει το κίμπε και το ντολμά -σκεφτείτε τα «δικά» μας γεμιστά- τα δύο πιάτα που μαγειρεύει στο Dopios για το φεστιβάλ. Είναι εμπειρική μαγείρισσα, όπως τόσες και τόσες που ξέρουμε από τις οικογένειές μας κι έχουν στηρίξει χρόνια τώρα νοικοκυριά και επαγγελματικές κουζίνες στα μετόπισθεν. Έχει παρακολουθήσει ωστόσο κι ένα σεμινάριο επαγγελματικής κατάρτισης στον Μη Κερδοσκοπικό Οργανισμό Odyssea που υποστηρίζει τους νέους ευάλωτους ανθρώπους, να έχουν πρόσβαση σε ευκαιρίες απασχόλησης στην κοινωνία.
«Το Φεστιβάλ Μαγειρικής Cooking #WithRefugees είναι μια ωραία ευκαιρία για ανθρώπους που θέλουν να ενταχθούν και τους αρέσει η μαγειρική να δουν πώς λειτουργεί μία επαγγελματική κουζίνα, μια ομάδα, έστω και για λίγες ημέρες. Να μας δείξουν λίγο από την κουλτούρα τους, γιατί μέσα από το φαγητό μαθαίνουμε περισσότερα για τον άνθρωπο που μαγειρεύει και είναι πάντα πιο ευχάριστο όταν βρισκόμαστε γύρω από ένα τραπέζι», τονίζει η Εβελίνα Φούκου, υπεύθυνη επικοινωνίας στην Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες.
Η Khane Habdulla φτιάχνει τα κίμπε με μία κρούστα ρυζιού και τα γεμίζει με μοσχαρίσιο κιμά και μαϊντανό. Για τον ντολμά γεμίζει πιπεριές, κολοκύθια, κρεμμύδια και αμπελόφυλλα. Για τον Χριστόφορο Πέσκια, το φαγητό της είναι νοσταλγικά οικείο.
«Το φαγητό μάς δείχνει ότι είμαστε ήδη κοντά και δεν το ξέρουμε. Εγώ τα γεμιστά με ρύζι τα έμαθα στην Ελλάδα, στην Κύπρο τα φτιάχνουμε με κιμά. Και για τα κίμπε, που τα λέμε κούπες εμείς, εδώ είναι με κρούστα ρυζιού ενώ στην Κύπρο χρησιμοποιούμε πλιγούρι. Μου θύμισε πολύ το φαγητό της μητέρας μου, σαν να μαγείρευε η ίδια, τόσο οικεία. Η μόνη διαφορά είναι ότι στα κίμπε έβαλε μοσχαρίσιο κιμά λόγω θρησκείας, ενώ στην Κύπρο τα φτιάχνουμε με χοιρινό. Ντολμαδάκια κάνουν κι αυτοί κι εμείς, γεμιστά κάνουν κι αυτοί κι εμείς. Είναι μία κουζίνα της Μέσης Ανατολής, μοιάζει λίγο με την τούρκικη, ίδια πιάτα κάνουν και οι Αρμένιοι, και δεν είναι και τόσο μακριά μας το βόρειο Ιράκ», μας λέει.
Ο ίδιος ξέρει πολύ καλά τι σημαίνει να είσαι πρόσφυγας καθώς το 1974 ήταν δέκα χρονών όταν αναγκάστηκε να φύγει με βία από το σπίτι του. «Είχαμε την τύχη να φύγουμε και να μείνουμε στη χώρα μας, αλλά είναι πολύ βίαιο να φεύγεις από το σπίτι σου. Για τον παππού μου, που έγινε πρόσφυγας στα 65 του, η ζωή του δεν ποτέ ξανά η ίδια. Φαντάσου να γίνεις 70 χρονών και ό,τι ήξερες γι’ αυτή τη ζωή να στο πάρουν».
«Το φαγητό μάς δείχνει ότι είμαστε ήδη κοντά και δεν το ξέρουμε», λέει ο Χριστόφορος Πέσκιας / Andreas Papakonstantinou/Tourette Photography
Το φαγητό μας ενώνει, είναι γεγονός, αλλά ό,τι συμβαίνει γύρω μας είναι πιο πολύπλοκο από αυτό. «Αλλιώς δεν θα είχαμε και πολέμους», λέει ο Χριστόφορος Πέσκιας και καταλήγει: «Δεν είμαστε αρκετά φιλόξενοι και δεκτικοί. Πάντα αυτό που δεν καταλαβαίνουμε το κρατάμε μακριά. Δεν ξέρω αν αύριο θα ξυπνήσουμε σε έναν πιο ωραίο κόσμο, δεν θα έβαζα και στοίχημα. Η συζήτηση όμως είναι πώς θα τους αφομοιώσουμε στην κοινωνία μας. Θέλει περισσότερη προσπάθεια από εμάς, παρά να λέμε ‘έτσι είναι η κοινωνία μας, έτσι θα δουλεύετε’. Τους αδύναμους πρέπει να τους βοηθάμε και όχι το αντίθετο, όποιος έχει τη δύναμη πρέπει να δείχνει καλοσύνη. Εφόσον τους δεχτήκαμε και είναι εδώ νόμιμα, πρέπει να γίνουμε και πιο ανοιχτοί, να τους βάλουμε στις δουλειές μας, κάποιοι από αυτούς θα παντρευτούν κάποια παιδιά μας. Τώρα αν όλα αυτά θα γίνουν αύριο, δεν νομίζω».
Το πιο μικρό βήμα που μπορούμε να κάνουμε είναι να καθίσουμε στο τραπέζι και να φάμε. Την ώρα που έτρωγα το μελωμένο γεμιστό κρεμμύδι, έβλεπα απέναντι την Khane να τρώει με τα παιδιά της σε ένα μεγάλο τραπέζι με φίλους. Έδειχναν όλοι χαρούμενοι κι αυτό είναι το μόνο που είχε σημασία εκείνη τη στιγμή.
***
Μπορείς να κάνεις κράτηση επικοινωνώντας απευθείας με τα εστιατόρια. Φωτογράφισε το πιάτο που απόλαυσες, μάθε κάτι από τον/τη σεφ που το μαγείρεψε και μοιράσου ένα μήνυμα ή μια φωτογραφία στα social media (@UNHCRGreece, #WithRefugees) δείχνοντας την αλληλεγγύη σου τη φετινή Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων.
