Τα μεσημεριανά σουβλατζίδικα της Αθήνας
- 28 ΣΕΠ 2024
Τα παλιά σουβλατζίδικα στο κέντρο της Αθήνας εξυπηρετούσαν ανέκαθεν τους εργαζόμενους στα πέριξ. Κοινωνικοί διαχωρισμοί δεν υπήρχαν, μπροστά στο σουβλάκι όλοι ήταν ίδιοι. «Όταν ήταν ανοιχτό το Εφετείο, είχαμε μεγαλοδικηγόρους που στηνόντουσαν στην ουρά και από πίσω ήταν η οικογένεια του τσιγγάνου που είχε το νούμερο 3 και δικαζόταν στις 9. Όλοι μαζί εδώ πέρα. Είναι πραγματικά αυτό που λένε, ότι το φαγητό ενώνει τον κόσμο», λέει ο Τάσος Σαββόγλου, ιδιοκτήτης του ιστορικού πια Λευτέρη του Πολίτη, που άνοιξε στην Ομόνοια το 1951.
Για τους πολύ πρωινούς τύπους, το σουβλάκι στις 12 θεωρείται μεσημεριανό. Εργάτες, δικηγόροι, εργαζόμενοι στις δημόσιες υπηρεσίες που ξεκινούν την ημέρα τους νωρίς, βρίσκουν στο τυλιχτό το εύκολο, γρήγορο και χορταστικό γεύμα που ψάχνουν. Και μέχρι πρότινος, μια οικονομική επιλογή.
Σε αντίθεση με τα περισσότερα σουβλατζίδικα της πόλης που ξεκινούν να δουλεύουν από το απόγευμα, κάποια λίγα ανοίγουν νωρίς το πρωί και κλείνουν πριν βραδιάσει. Συνταξιούχοι, που ήταν παλιοί πελάτες, περαστικοί που έχουν δουλειές τριγύρω, εργαζόμενοι από τα γύρω γραφεία και φυσικά τουρίστες που θέλουν να γευτούν το εθνικό μας έδεσμα, αποτελούν την πρωινή και μεσημεριανή πελατεία.
Στα εβδομήντα και βάλε χρόνια που λειτουργεί ο Λευτέρης ο Πολίτης στη Σατωβριάνδου, τα ρολά κατεβαίνουν πριν έρθει το σκοτάδι. Ο χώρος λιτός, καθαρός και τακτοποιημένος, έχει μόνο τα απαραίτητα. Στους πάγκους έξω, το κοινό παραμένει ετερόκλητο όπως συμβαίνει δεκαετίες τώρα στην περιοχή.
Για όποιον επισκέπτεται για πρώτη φορά το σουβλατζίδικο στην Ομόνοια, το σκηνικό είναι σίγουρα σουρέαλ. Για τον Τάσο Σαββόγλου όμως και τους πιστούς θαμώνες του μαγαζιού, έτσι ήταν πάντα. Με ένα μεγάλο πελατολόγιο από όλη την Αθήνα και από όλα τα κοινωνικά στρώματα, ο Λευτέρης αποτελούσε ανέκαθεν ένα σημείο συνάντησης όπου όλοι χρίζουν ίδιας μεταχείρισης.
Στο μενού υπάρχουν δύο επιλογές, ένα σουβλάκι με μπιφτέκι κι ένα με σουτζούκι, με πιο πολλά μπαχαρικά και πιο καυτερό. Η πίτα μικρή και αφράτη, η ντομάτα με γεύση καλοκαιρινή, το κρεμμύδι ψιλοκομμένο με τον μαϊντανό να σπάει τη σπιρτάδα του και η ποσότητα αλατιού και καυτερής πάπρικας ολόσωστη.
Γωνία Θεμιστοκλέους και Κωλέττη στα Εξάρχεια, βρίσκεται το σουβλατζίδικο Γιώργος και Μάνος που φημίζεται για το τυλιχτό με κοντοσούβλι. Έχοντας περάσει τις τρεις δεκαετίες ζωής, με ό,τι αυτό συνεπάγεται, το σουβλατζίδικο έχει εδραιωθεί για την ποιότητα και τη νοστιμιά του. Ανοίγει στις 10 το πρωί και μέχρι τις πεντέμιση που κλείνει, έχει ξεπουλήσει. Εκτός από κοντοσούβλι χοιρινό, το μενού έχει επίσης κοτόπουλο, γύρο χοιρινό και μοσχαρίσιο μπιφτέκι.
Μπορεί να τον γνωρίσαμε το 2009 στην οδό Πεντέλης, αλλά η ιστορία του Κώστα ξεκίνησε το 1950 στην Πλάκα. Σήμερα, έχει μεταφερθεί στη Φιλελλήνων, χωρίς να αλλάξει φυσικά τίποτα. Ούτε το πρωινό ξύπνημα, μεταξύ άλλων, αφού για είναι όλα έτοιμα στις 10 το πρωί, απαιτείται προετοιμασία από πριν.
Το σουβλατζίδικο του Κώστα είναι από τα λίγα πράγματα που έχουν μείνει σταθερά στο κέντρο της Αθήνας. Φυσικά, δεν έχει ξεφύγει από το ραντάρ των τουριστών, που έρχονται σε ομάδες για να δοκιμάσουν το διάσημο σουβλάκι του. Κλείνει πριν τις 4, καθημερινά, αλλά πολλές φορές έχει ξεπουλήσει αρκετά νωρίτερα αυτό το μικρό τυλιχτό, όπου γεμίζεται με μαθηματική ακρίβεια με κρέας χωρίς λίπος, καλοδιαλεγμένη ντομάτα, γιαούρτι, μαϊντανό, κρεμμύδι και κόκκινο πιπέρι.
Ένας άλλος Κώστας, αυτή τη φορά στην πλατεία Αγίας Ειρήνης, βλέπει να σχηματίζεται ουρά από πολύ νωρίς -ανοίγει στις 10- για τα καλαμάκια και το μπιφτέκι του. Ο κύριος Κώστας ανάβει φωτιά νωρίς το πρωί και ετοιμάζει τα πάντα φρέσκα, όπως γίνεται εδώ και πολλές δεκαετίες. Το μαγαζί είναι διάσημο για το τυλιχτό με μπιφτέκι και την κόκκινη, πικάντικη σάλτσα. Στις 6 το απόγευμα, κατεβάζει ρολά.
Στον Πειραιά, οι ρυθμοί δεν σταματούν ποτέ γύρω από το λιμάνι. Τα μαγαζιά που είναι συγκεντρωμένα στη Γούναρη και τα πέριξ, εξυπηρετούν κατοίκους και περαστικούς που θέλουν να φάνε κάτι στα γρήγορα ή να προμηθευτούν αλλαντικά, τυριά, μπαχάρια και βότανα για το σπίτι. Το σουβλατζίδικο του Γιώργου (Γούναρη 18 & Νικήτα) αποτελεί κλασική στάση αν κινείσαι στην περιοχή μέσα στην ημέρα, για να απολαύσεις old school σουβλάκι. Ο κωδικός είναι ένας και καλός: δύο χειροποίητα μπιφτεκάκια μόνο με κιμά από ελληνική μοσχίδα, φρέσκια ντομάτα, κρεμμύδι, κόκκινο πιπέρι σε μία καλοψημένη, μαλακή πίτα.
Πίσω από το λιμάνι, ανάμεσα σε συνοικιακά μαγαζιά με ναυτικά και είδη αλιείας, το Οβελιστήριο Φώτης, αντικατοπτρίζει με τον καλύτερο τρόπο την καθημερινότητα της περιοχής. Λιτή σάλα με μια μακρόστενη ψησταριά να δουλεύει πυρετωδώς και λίγα τραπέζια έξω για τους θαμώνες που κάνουν χάζι και ενίοτε βγαίνουν και σούβλες με αρνί και κοκορέτσι.
Από την ψησταριά βγαίνουν φρεσκοψημένες πίτες που πασπαλίζονται με πάπρικα (από τις καλύτερες που θα φας εκεί έξω), ζουμερά χοιρινά καλαμάκια, γύρος, μπριζόλες και τυλιχτά σουβλάκια. Η σπεσιαλιτέ του όμως είναι το μοσχαρίσιο συκώτι που καταφτάνει στο τραπέζι ψιλοκομμένο και γαρνιρισμένο με μαϊντανό. Όλα αυτά μέχρι τις 6 το απόγευμα.