Τι τρώνε οι φοιτητές στα εστιατόρια των Πανεπιστημίων
Η έλλειψη σε χορτοφαγικές επιλογές που - ευτυχώς διορθώθηκε, η φήμη για σόδα που προκαλεί φούσκωμα και η επόμενη ημέρα για μία καλύτερη διατροφή.
- 22 ΦΕΒ 2025
Ανάμεσα σε όσα καλούνται να διαχειριστούν οι φοιτητές στην καθημερινότητά τους, το φαγητό είναι ένα μεγάλο κεφάλαιο. Παρακολούθηση μαθημάτων, διάβασμα, εργασίες, κοινωνική ζωή και part-time δουλειά προσπαθούν να συνδυαστούν σε ένα πρόγραμμα που δεν αφήνει χρόνο για να μπει κανείς στην κουζίνα.
Για τους σπουδαστές που ζουν μόνοι τους, το ακριβό σούπερ μάρκετ και η έλλειψη χρόνου για να αναζητήσουν πιο υγιεινές διατροφικές επιλογές, δυσκολεύουν ακόμα περισσότερο την κατάσταση.
Πρώτα απ’ όλα – τα πανεπιστήμια θα πρέπει να πιέσουν για ένα περιβάλλον με μεγαλύτερη διατροφική συνείδηση, δημιουργώντας έναν χώρο με συνείδηση περί υγιεινής διατροφής. Η γευστική εμπειρία θα πρέπει να ενσωματώνει τρία βασικά στοιχεία: γεύση, ποιότητα και λιγότερη πολιτική.
Στα ελληνικά δημόσια Πανεπιστήμια, οι φοιτητές μπορούν να σιτίζονται στις λέσχες, οι οποίες διαθέτουν πρωινό, γεύμα και δείπνο, όλες τις ημέρες της εβδομάδας. Οι κάτοχοι της κάρτας σίτισης σιτίζονται δωρεάν, ενώ όσοι δεν έχουν κάρτα σίτισης καταβάλλουν το ποσό των 4,00 ευρώ ημερησίως, για δύο (2) γεύματα (µεσηµέρι-βράδυ), επιδεικνύοντας τη φοιτητική τους ταυτότητα.
Υπεύθυνος για τη λειτουργία των πανεπιστημιακών εστιατορίων είναι ο συμβεβλημένος εστιάτορας, ο οποίος αναλαμβάνει τη λειτουργία τους μετά από Διεθνή Ανοικτό Διαγωνισμό. Προσπαθήσαμε να επικοινωνήσουμε με τους πανεπιστημιακούς φορείς προκειμένου να μας ενημερώσουν σχετικά με το πλάνο σίτισης των σπουδαστών, ωστόσο δεν λάβαμε κάποια απάντηση.
Απευθυνθήκαμε όμως σε τελειόφοιτους και απόφοιτους, και συλλέξαμε τις πιο αντιπροσωπευτικές απαντήσεις, που απαντούν στο τι και πώς τρώνε στα φοιτητικά εστιατόρια. Ευχάριστο είναι το γεγονός ότι οι περισσότεροι μίλησαν για βελτίωση της ποιότητας και των επιλογών στο εξάμηνο που διανύουν, πιστώνοντάς το σε αλλαγή του συμβεβλημένου εστιάτορα (χωρίς ωστόσο να είναι κάτι που γνωρίζουμε με βεβαιότητα).
«Το φαγητό στη λέσχη του Ζωγράφου ήταν τραγικό. Χαίρομαι που ακούω ότι έχει βελτιωθεί. Το χειρότερο πιάτο όλων ήταν το μοσχάρι. Κάθε Τετάρτη και Παρασκευή υπήρχε ένα νηστίσιμο μενού. Στην πιο “fancy”, θα λέγαμε, λέσχη που είναι ακριβώς από πάνω, για τους καθηγητές και το διοικητικό προσωπικό, μπορούσαν να τρώνε και οι φοιτητές αλλά με πληρωμή. Κι εκεί όμως δεν ήταν κάτι φοβερό.
Η εμπειρία μου σε Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Αμερικής, ήταν ότι μαζί με τα δίδακτρα δινόταν η ευκαιρία να αγοράζεις meal plans. Είχες μία επαναφορτιζόμενη κάρτα την οποία φόρτωνες με γεύματα, για το εξάμηνο με 1000 κάτι ευρώ. Αν έβαζες λιγότερα γεύματα μειωνόταν και το ποσό.
Ήταν κάπως ακριβό αλλά εκτός τα εστιατόρια μπορούσες να αγοράζεις γεύματα και σνακ από τις ιδιωτικές καφετέριες του campus. Θα έλεγα ότι η ποιότητα ήταν καλή. Το σίγουρο είναι ότι υπήρχαν πολλές διαφορετικές κουζίνες λόγω του ότι φοιτούν άνθρωποι από όλο τον κόσμο. Και πολλές χορτοφαγικές και vegan επιλογές».
Ε. 28 – Απόφοιτη Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών ΕΜΠ, MS Civil Engineering Department University of California Berkeley
«Δεδομένου ότι τρώω μία στο τόσο κρέας, θα έλεγα ότι η διατροφή μου είναι ως επί το πλείστον χορτοφαγική. Το φαγητό λοιπόν, εκτός από ότι ήταν κακής ποιότητας, δεν είχε επιλογές χωρίς κρέας παρά μόνο κάποια βραστά λαχανικά ως συνοδευτικό. Το να τρως κάθε μέρα κρέας δεν είναι απλώς κουραστικό αλλά και ανθυγιεινό.
Ένας φίλος είχε βρει μέσα σε γεμιστά ένα σκουλήκι, το είχε δείξει και είχαν γελάσει. Επίσης, παλιότερα όταν είχα καιρό να φάω, είχα προβλήματα μετά, φούσκωνε η κοιλιά μου, είχα μια δυσκολία στην πέψη.
Όσο είμαι στη σχολή, 6 χρόνια τώρα, θυμάμαι να λέμε ότι είναι κακής ποιότητας και να ζητάμε χορτοφαγικές επιλογές. Πριν από δύο χρόνια μάς είχαν μοιράσει χαρτιά για να γράψουμε τα παράπονά μας και τι θα θέλαμε να βελτιωθεί».
Α. 23 – 6ο έτος στην Ιατρική σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών
«Μέχρι πρόσφατα είχε πολύ κακό φαγητό. Βρίσκαμε τακτικά μούχλα ειδικά σε γαλακτοκομικά προϊόντα. Υπάρχει και μία φήμη ότι βάζουν σόδα στο φαγητό ώστε να σου δίνει το αίσθημα του φουσκώματος για καμιά ώρα. Επίσης, δεν διέθετε χορτοφαγικές επιλογές, που για κάποιον όπως εγώ που δεν τρώει κρέας, δεν υπήρχαν και πολλές προτάσεις. Κάποιες εβδομάδες γίνονται κινητοποιήσεις από κάποιους φοιτητικούς συλλόγους που παίρνουν απόφαση να διαχειριστούν οι ίδιοι τη λέσχη, σερβίρουν οι ίδιοι οι φοιτητές το φαγητό και κλείνει το ταμείο άρα οποιοσδήποτε έρχεται τρώει και φεύγει.
Στη Φιλοσοφική είμαι στο σχήμα Αντιστροφή κι έχουμε μια έδρα στον φοιτητικό σύλλογο, ωστόσο τις περισσότερες τις έχει η ΚΝΕ, που γενικώς ασχολείται λίγο σαν πυροτεχνήματα με αυτά τα πράγματα. Μπορεί να κάνει κάτι πολύ μεγάλο και μετά θα το αφήσει για αρκετό καιρό. Δεδομένου ότι ζω μόνη μου, έχω πολύ περιορισμένο budget, οπότε ακόμα κι αν το οικογενειακό εισόδημα είναι πάνω από 45 χιλιάδες ευρώ (σ.σ. δεν δικαιούται δωρεάν σίτιση), έχω πολλά έξοδα. Όπως εγώ, έτσι και πολλοί φοιτητές μένουν εκτός.
Τις προηγούμενες 2-3 εβδομάδες, το φαγητό άλλαξε. Πριν έβρισκες φρούτο, ορεκτικό, κυρίως, σαλάτα κι επιδόρπιο ενώ τώρα έχει φύγει το επιδόρπιο. Υπάρχουν όμως θεωρητικά καθημερινά νηστίσιμες επιλογές και καινούργιες συνταγές. Μάλλον έχει αλλάξει το catering. Στο πρωινό, έχουν πια αβοκάντο, pancakes και muffin με αυγό, πράγματα ανήκουστα που δεν τα είχαμε ποτέ στο παρελθόν. Το μπαγιάτικο ψωμί θα πρέπει να αλλάξει γενικά.
Στο ΕΜΠ θα έλεγα ότι τρώνε καλά. Έχουν πάντα φρουτοσαλάτα και κυρίως πιάτο που περιλαμβάνει επιλογή χορτοφαγική και κρέας. Όσο περνάει η ώρα και τελειώνουν τα φαγητά βγάζουν διαφορετικά. Δηλαδή μπορείς να φας φασολάκια και μετά σουτζουκάκια. Αλλά όχι δύο μερίδες από το ίδιο φαγητό.
Με ενημέρωσαν κάποιοι φίλοι ότι εκεί τρώνε όλοι δωρεάν γιατί έχουν διεκδικήσει μέσω των φοιτητικών συλλόγων να μη χτυπάει κανείς κάρτα στη λέσχη. Οπότε έτσι βρέθηκα να τρώω κι εγώ. Υπάρχει και μία δεύτερη λέσχη, καλύτερης ποιότητας αλλά επί πληρωμή. Και εκεί οι σύλλογοι κινούν διαδικασίες να μην υπάρχει διαχωρισμός μεταξύ προσωπικού και φοιτητών.
Είναι καθοριστικό για το πώς βιώνει ένας φοιτητής τη φοιτητική ζωή και την καθημερινότητα εν γένει, γιατί οι ρυθμοί σπουδών όλο και εντατικοποιούνται ενώ έχεις να διαχειριστείς μία πολύ έντονη καθημερινότητα. Πρέπει και το ίδιο το πανεπιστήμιο να σου προσφέρει δωρεάν παροχές, είτε αυτό είναι στέγαση είτε σίτιση. Δεν μπορείς να έχεις στο μυαλό σου και στο φαγητό, να γυρίσεις σπίτι ενώ δουλεύεις και να μη σου φτάνουν και τα χρήματα γιατί έχουν ακριβύνει όλα στην Ελλάδα».
Α. 23 – 6ο έτος στο Τμήμα Αγγλικής Γλώσσας & Φιλολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών
«Μένω Αθήνα από τότε που σπουδάζω. Αυτό το εξάμηνο, το φαγητό έχει αλλάξει οπότε το επιλέγω, έχει βελτιωθεί η ποιότητα. Παλιότερα δεν έτρωγα και τόσο συχνά, προτιμούσα να φτιάχνω κάτι μόνη μου. Είναι όμως μία λύση όταν δεν υπάρχει δυνατότητα να τρως στην οικογένειά σου. Είναι πολύ σημαντικό να σου παρέχεται θρεπτικό και νόστιμο φαγητό, από τη στιγμή που είναι τόσο ακριβό το σούπερ μάρκετ.
Εξοικονομώ ένα ποσό και αρκετό χρόνο, από τη στιγμή που έχουμε τόσο γεμάτη καθημερινότητα, με βολεύει να φάω εκεί μιας και μένω κοντά. Ακόμα και να πληρώσεις το ημερήσιο ποσό πάλι συμφέρει περισσότερο από το σούπερ μάρκετ. Η τραπεζαρία είναι καθαρή θα έλεγα και θεωρώ ότι αυτή τη στιγμή είναι σε ένα καλό επίπεδο και χαίρομαι που έχω την επιλογή να τρώω εκεί. Δεν ξέρω ποιος είναι ο λόγος της βελτίωσης και γιατί έγινε τώρα αυτό βέβαια».
Μ. 23 – 6ο έτος στην Ιατρική σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών
«Στην εστία τρώω αρκετά συχνά, σίγουρα 5-6 γεύματα την εβδομάδα κατά μέσο όρο, αν και υπάρχουν εβδομάδες που πηγαίνω κάθε μέρα. Δεν υπάρχει η δυνατότητα φαγητού καθώς μένω μόνη μου με την αδερφή μου και η καθεμία χρειάζεται να μαγειρεύει για τον εαυτό της.
Είμαι πάρα πολύ ευχαριστημένη με το φαγητό της λέσχης, (σημαντικό ίσως να τονίσω ότι εδώ και περίπου 3-4 εβδομάδες το φαγητό άλλαξε και έχει βελτιωθεί πάρα πολύ σε όλους τους τομείς) καθώς εστιάζει στο να παρέχει σε κάθε γεύμα χορτοφαγικές, ισορροπημένες, χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη/χωρίς γλουτένη, και νηστίσιμες επιλογές. Το φαγητό είναι ποιοτικό, καλά μαγειρεμένο, γευστικό, υγιεινό, και συνδυάζει όσα χρειάζεται να έχει ένα πλούσιο γεύμα συνδυάζοντάς το πάντα με λαχανικά, φρέσκια σαλάτα και αρκετές επιλογές υγιεινού επιδορπίου.
Θεωρώ ότι είναι πολύ σημαντικό να παρέχεται θρεπτικό και νόστιμο φαγητό στους φοιτητές, καθώς τα έτη σπουδών τους είναι πολλά, η καθημερινότητά τους δύσκολη με τις τόσες πολλές ώρες μαθημάτων, κλινικών, αλλά και διαβάσματος, που χρειάζεται να έχουν πρόσβαση σε νόστιμες και ισορροπημένες διατροφικές επιλογές.
Από ό,τι θυμάμαι, από τις φοιτητικές παρατάξεις η ΠΚΣ έκανε συχνά εκκλήσεις ώστε να βελτιωθεί το φαγητό στη φοιτητική λέσχη, να μπορεί να δίνεται σε πακέτο για το σπίτι, και να δίνονται χορτοφαγικές επιλογές. Δεν είμαι σίγουρη αν υπήρχε και κάποια άλλη παράταξη όπου στο πλάνο της έθετε σημαντικές αλλαγές για τη λέσχη. Τώρα που έχει αλλάξει το φαγητό της λέσχης όσον αφορά το πρόγραμμα φαγητού, την ποιότητά του αλλά και τη γεύση του, δεν έχει εκφραστεί κάτι από καμία φοιτητική παράταξη από όσο γνωρίζω.
Είναι τόσες πολλές οι επιλογές που δεν τις έχω δοκιμάσει όλες, αλλά από όσα έχω δοκιμάσει θα έλεγα ως τα τρία που θεωρώ πιο πετυχημένα τα εξής: σαλάτα ταμπουλέ και φιλέτο κοτόπουλο, φιλέτο σολομού με σπανάκι σοτέ και baby πατάτες, κολοκυθόσουπα με κατίκι Δομοκού συνοδεία ψαρονέφρι».
Ε., 25 – 6ο έτος στην Ιατρική σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών
«Είμαι από Καλαμάτα, οπότε μιας και μέχρι πρότινος έμενα κοντά στο πανεπιστήμιο, έτρωγα πολύ συχνά. Είναι και κάπως περιορισμένο το budget, οπότε πήγαινα και μεσημέρι και βράδυ. Τώρα είναι καλύτερη η ποιότητα, παλαιότερα φούσκωνα πάρα πολύ – κάποιες φορές ίσως υπερβολικά, έχω μια μικρή αίσθηση ότι έβαζαν σόδα στο φαγητό. Έβλεπα επίσης ότι υπήρχε μία επανάληψη από άποψη κρέατος, οριακά αν ήσουν χορτοφάγος δεν ξέρω τι θα έτρωγες.
Τώρα αισθάνομαι ότι έχει αναβαθμιστεί το μενού. Βρίσκεις παπουτσάκια με κιμά αλλά και με κιμά σόδας. Τα καλύτερα πιάτα που θυμάμαι να έχω φάει πρόσφατα είναι σαλάτα με σταφίδες, σύκα και ψαρονέφρι και σολομός με σπαράγγια και μία τέλεια σος. Αισθανόμουν ότι τρώω σε καλό εστιατόριο εκείνη τη στιγμή. Και τώρα χορταίνω παρά το γεγονός ότι είναι πιο μικρές, αλλά αισθάνομαι ότι είναι πιο καλό το φαγητό.
Το σύστημα πάει ως εξής: Μπαίνεις στη λέσχη, παίρνεις δίσκο, βλέπεις το πρόγραμμα και λες τι θέλεις. Έχει ένα μεγάλο μπολ με φρούτα και στο τέλος σαλάτες και κρέμες τύπου ρυζόγαλο, κρέμα καραμελέ και ζελέ.
Τώρα, επειδή έχω μετακομίσει πιο μακριά και μένω με την αδερφή μου, μαγειρεύω πολύ. Αν έμενα ακόμα δίπλα θα εφησυχαζόμουν πλήρως. Ανά καιρούς θυμάμαι ότι περνούσε ένα φύλλο παραπόνων αλλά δεν είχαν γίνει και πολλές αλλαγές. Μου άρεσε βέβαια που γινόταν αυτό σε ένα τυπικό πλαίσιο. Στη Νομική, έχουν παρόμοιο φαγητό με εμάς, όπως ξέρω από μία φίλη. Άλλες φίλες όμως από το ΠΑΔΑ, μου έλεγαν ότι κάποια φαγητά τα αποφεύγουν, δεν τρώγονται καν. Οπότε αισθάνομαι ότι σε σχέση με αυτά που άκουγα, εμείς ήμασταν σε πολύ καλύτερη κατάσταση».
Θ. 23 – 6ο έτος στην Ιατρική σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών