12 highlights από το νέο πρόγραμμα της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση

Η διευθύντρια Πολιτισμού του ιδρύματος μάς υποδέχτηκε φέτος, όχι στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης, αλλά ακριβώς πίσω από αυτήν, στα κεντρικά γραφεία και συγκεκριμένα, στον δροσερό, καταπράσινο ακάλυπτο χώρο του κτιρίου. Εκεί, με χαλαρή, καλοκαιρινή διάθεση και με λόγο μεστό, παρουσίασε το συνολικό πρόγραμμα για τη νέα χρονιά, ξεκινώντας με έναν προβληματισμό και μία διαπίστωση.

«Αν αρχίσουμε να λέμε αυτά τα υπεραισιόδοξα τσιτάτα ότι η ευτυχία είναι απόφαση και άλλα τέτοια, ενώ γίνεται της τρελής στις γειτονιές και στον πλανήτη, θα καταφέρουμε κάτι;», είπε και συνέχισε: «Και τι κάνουμε, λοιπόν, όταν δεν αρκεί να σκεφτούμε θετικά για να κυλάνε όλα υπέροχα και έτσι είναι μωρέ η ιστορία, μια πάνω και μια κάτω; Τι να σου κάνει και η τέχνη; Να, όμως, που κάνει. 

Αυτή η τέχνη και οι καλλιτέχνες-θεραπευτές που δε μας καθησυχάζουν, αλλά μας παρηγορούν. Κάπως μας ενώνουν και κάπως μας ταράζουν, κάπως μας μαγεύουν και κάπως μας φανερώνουν. Κάπως παίζουν με τη συναισθηματική μας θερμοκρασία. Εδώ, με την ομάδα της Στέγης, φτιάχνουμε ιστορίες, συναντάμε αγνώστους και τους κάνουμε φίλους μας, συνδέουμε πότε ενστικτωδώς και πότε εν πλήρει συνειδήσει ανθρώπους και ιδέες, ανακατεύουμε καταστάσεις και ξεκουνάμε το μυαλό μας για να κάνουμε κάτι που να έχει νόημα».

Το αποτέλεσμα είναι και φέτος ένα πρόγραμμα πολυσυλλεκτικό, που ανοίγει την αγκαλιά του σε μία ευρεία καλλιτεχνική γκάμα, που συνομιλεί με την εποχή και συνεχίζει τη συζήτηση για μια κοινωνία αποδοχής, που μας συστήνει νέα ενδιαφέροντα πρόσωπα, που ξεφεύγει από τη γειτονιά του Νέου Κόσμου και ταξιδεύει στην ελληνική επαρχία και από εκεί σε ολόκληρο τον κόσμο. 

Ξεχωρίζουμε τις εκδηλώσεις από το φιλόδοξο πρόγραμμα της Στέγης που ανυπομονούμε να δούμε.

Gener8ion από τον Romain Gavras / 22.09-23.10.2022, Εκθεσιακός Χώρος-1, Μικρή Σκηνή & Η Μάντρα

Τρεις ποπ βίντεο εγκαταστάσεις με σέρφερ, αντάρτες, ένα μονοπλάνο της Charlize Theron και μία ταινία για το χάος στην Athena. Χωράει η ομορφιά σε ένα περιβάλλον Αποκάλυψης; Το enfant terrible του γαλλικού σινεμά, ο γιος του σπουδαίου Κώστα Γαβρά παρουσιάζει ανοίκειες εικόνες ενός οικείου μέλλοντος μέσα από το νέο έργο του, Gener8ion, που προέκυψε από τη συνεργασία του με τον μουσικό παραγωγό Surkin και την ταινία μεγάλου μήκους, Athena σε ταυτόχρονη πρεμιέρα στη Στέγη και στο Netflix. Το οπτικοακουστικό ταξίδι στο 2034 ξεκινάει από τη Στέγη και μας εκτοξεύει στη Μάντρα της Διονυσίου Αρεοπαγίτου, που προσαρτήθηκε πέρσι στη βεντάλια του ιδρύματος.

Bros του Romeo Castellucci / 28.09-02.10.2022, Κεντρική Σκηνή

Μέγας εικονοκλάστης της θεατρικής σκηνής, ο Romeo Castellucci στήνει μία μεγαλειώδη οντολογική φάρσα που μας προκαλεί να επανεξετάσουμε τη σχέση μας με την ελευθερία, τη δικαιοσύνη, τη βία, την ατομική ευθύνη, την κριτική σκέψη, την ασυδοσία και την υπακοή. Πρωταγωνιστούν 23 άντρες που δεν είναι ηθοποιοί, με τον Ιταλό σκηνοθέτη να τους μεταμορφώνει σε όργανα της τάξης και να τους ζητά να εκτελούν τις εντολές που δέχονται, μέσω ακουστικών, καθ’ όλη τη διάρκεια της παράστασης.

Larcen C από τον Χρήστο Παπαδόπουλο / 06-09.10.2022, Κεντρική Σκηνή

Τι να πρωτοπεί κανείς για αυτό το αριστούργημα που είχαμε την τύχη να παρακολουθήσουμε τον περασμένο Μάρτιο και εννοείται ότι θα ξαναδούμε φέτος. Ο χορογράφος Χρήστος Παπαδόπουλος επαναλαμβάνει το τελευταίο του  έργο τέχνης εν κινήσει, που εμπνέεται από τη βραδύτητα της τήξης των παγετώνων προκειμένου να μιλήσει για τη σφοδρότητα της ζωής.

ΣΠΙΡΤΟΚΟΥΤΟ Τhe Musical από τον Γιάννη Νιάρρο / 05.11.2022-22.01.2023, Κεντρική Σκηνή

Πώς μπορεί το Σπιρτόκουτο να μεταμορφωθεί σε μιούζικαλ; Ο Γιάννης Νιάρρος σηκώνει το γάντι και απαντά με τον πιο ακραίο, ρηξικέλευθο τρόπο. Εννέα μουσικοί, έντεκα ερμηνευτές και πλήθος άλλων συντελεστών μεγεθύνουν την τραγελαφική πραγματικότητα της ελληνικής οικογένειας και με οδηγό το πρωτότυπο μουσικό έργο που έγραψε ο ίδιος ο ηθοποιός και ο Αλέξανδρος Λιβιτσάνος μας παρουσιάζουν μια καινούρια εκδοχή της θρυλικής ταινίας του Γιάννη Οικονομίδη. Ένα πολεμικό ορατόριο σε δύο πράξεις.

Οι 7 θάνατοι της Αντώνας από την bijoux de kant / 09.11-04.12.2022, 5ος όροφος

Πόσες φορές μπορεί να πεθάνει και να αναστηθεί μια θηλυκότητα, ένα σώμα, μια χώρα; Το video art πρότζεκτ της ομάδας bijoux de kant σε σκηνοθεσία Γιάννη Σκουρλέτη θέλει την Μπέττυ Βακαλίδου, πρωτοστάτρια των διεκδικήσεων της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας, να δίνει ένα αποκαλυπτικό ρεσιτάλ νεκραναστάσεων. Η Μπέττυ έχει ζήσει πολλές ζωές και η Αντώνα είναι το θεατρικό alter ego της: ένας λοξός χαρακτήρας τον οποίο εμπνεύστηκε από εκείνη και για εκείνη η συγγραφέας Γλυκερία Μπασδέκη.

L.S.D. από τους The Callas / 26.11-31.12.2022, Εκθεσιακός Χώρος -1

Με μια έκθεση-ψυχεδελικό ξόρκι στο παρελθόν, στο τώρα και στο μέλλον της ελληνικής εικαστικής και μουσικής σκηνής, οι The Callas (Άρης και Λάκης Ιωνάς) γιορτάζουν τα 20 χρόνια δημιουργίας τους, παρουσιάζοντας τη νέα τους δουλειά με τα ποπ-φολκ κεντήματα και υφαντά τους, γλυπτά και εγκαταστάσεις από κομμένα μάρμαρα των παλιών πεζοδρομίων της Αθήνας, πίνακες με workingclass Μαντόνες, καφασοναούς-DIY Παρθενώνες, film screenings και happenings, καθώς και με συνεργασίες με guest contributors από το εξωτερικό, αλλά και την εγχώρια σκηνή: από τον Ian F. Svenonius στις PapithedogTV.

Πέρα από τη θάλασσα, Ο Παύλος Παυλίδης συναντά τον Γιάννη Μαρκόπουλο / Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2023, Κεντρική Σκηνή

Μια απρόσμενη μουσική συνάντηση που γεννήθηκε πριν μερικά χρόνια, με αφορμή τη συμπλήρωση 80 χρόνων από τη γέννηση του σπουδαίου μουσουργού Γιάννη Μαρκόπουλου, με τον Παύλο Παυλίδη να διασκευάζει και να παρουσιάζει 18 εμβληματικά του τραγούδια. Ο ίδιος σημειώνει σχετικά: «Μπορεί να πει κανείς ότι ο Μαρκόπουλος καταφέρνει να ακούγεται το ασύλληπτο σαν φυσιολογικό, ενώνει την Ανατολή με τη Δύση και επαναπροσδιορίζει την ελληνικότητα ανοίγοντας ορίζοντες».

Στη μοναξιά των κάμπων με βαμβάκι με τον John Malkovich / 09-12.02.2023, Κεντρική Σκηνή

Παγκόσμια πρεμιέρα στη Στέγη, με τον Αμερικανό διάσημο ηθοποιό, στην πρώτη του εμφάνιση στο ίδρυμα, να δίνει ρεσιτάλ ερμηνείας σε ένα από τα πιο μυστηριώδη έργα του σύγχρονου ρεπερτορίου, το Στη μοναξιά των κάμπων με βαμβάκι του Bernard-Marie Koltès. Ο Malkovich υποδύεται τον πελάτη και η πολυβραβευμένη Λιθουανή Ingeborga Dapkunaite τον ντίλερ, τα δύο πρόσωπα της ιστορίας, σε σκηνοθεσία του Ρώσου Timofei Kulyabin, που πρωτοήρθε στην Ελλάδα το 2018, παρουσιάζοντας μια παράσταση που άφησε εποχή: τις Τρεις Αδερφές του Τσέχοφ εξολοκλήρου στη νοηματική γλώσσα.

ELENIT από τον Ευριπίδη Λασκαρίδη / 16-19.02.2023, Κεντρική Σκηνή

Μια πανύψηλη κυρία με ιδιαίτερη κώμη και ακόμη πιο ιδιαίτερη μύτη σηκώνει το τηλέφωνο, τραγουδάει μόνη της και συναναστρέφεται άλλα παράξενα όντα, μιλώντας τους σε μια ολόδική της γλώσσα. Πρόκειται για τον Ευριπίδη Λασκαρίδη αυτοπροσώπως, μεταμορφωμένο σε μια αξιολάτρευτη όσο και εξωφρενική περσόνα, η οποία μας καλωσορίζει σε ένα σύμπαν όπου συμβιώνουν, μεταξύ άλλων, δεινόσαυροι και ανεμογεννήτριες, ο Stephen Hawking και μια στοίβα από λαμαρίνες, το βάθρο ενός dj και η Νίκη της Σαμοθράκης.

Μετά τον Καναδά και λίγο πριν περιοδεύσει για τέταρτη συνεχή χρονιά στην Ευρώπη, το εξαίσια αστείο και αλλόκοτα μαγικό ELENIT κάνει στάση στη Στέγη.

George από τους Ευθύμη Φιλίππου και Παναγιώτη Μελίδη (Larry Gus) / Χειμώνας 2023, Κεντρική Σκηνή

Ο Ευθύμης Φιλίππου στο κείμενο και ο Larry Gus στη μουσική περιγράφουν τις τελευταίες ημέρες της ζωής ενός άντρα περίπου 65 ετών με το όνομα George μέσα από την αφήγηση επί σκηνής της Αγγελικής Παπούλια και της πολυμελούς ανδρικής χορωδίας της Κέρκυρας. «Μονόλογο επιστημονικής φαντασίας με μουσικά ιντερλούδια» χαρακτηρίζει ο συγγραφέας Ευθύμης Φιλίππου το George και διευκρινίζει: «Είναι ένα έργο για τη φύση, την αιτία και την αισθητική μιας κτηνώδους, θανατηφόρου νόσου».

Ο συνθέτης Παναγιώτης Μελίδης (aka Larry Gus) το αποκαλεί «ιστορία κατασκόπων», συμπληρώνοντας: «Μόνο που εδώ ο δολοφόνος είναι εντός σου. Είναι μια άσκηση στην αυτοεπίθεση, με οδηγίες επιβίωσης για το τι κάνεις όταν σου επιτίθεται μαζικά ο εαυτός σου σε διάφορες πιθανές παραλλαγές του, σαν ένας Γιώργης στην 60ή!».

Έγκλημα & Τιμωρία από τον Βασίλη Μπισμπίκη / 18.03-09.04.2023, Κεντρική Σκηνή

Μετά τις παραστάσεις Άνθρωποι και Ποντίκια και Κόκκινα Φανάρια, ο Βασίλης Μπισμπίκης και η Ομάδα Cartel μεταφέρονται από του Ρέντη στη Στέγη για να παρουσιάσουν μια ελεύθερη μεταγραφή του εμβληματικού μυθιστορήματος του Ντοστογιέφσκι, τοποθετώντας τη δράση στην Αθήνα του 2023. Στον ρόλο του «νέου» Ρασκόλνικοβ ο Θοδωρής Σκυφτούλης, σε εκείνον του ανακριτή Πορφύρη ο Μπισμπίκης και στον ρόλο του αλκοολικού Μαρμελάντοφ ο Λιθουανός σκηνοθέτης Τσέζαρις Γκραουζίνις.

Το Σπίτι από τον Δημήτρη Καραντζά / 10-28.05.2023, Μικρή Σκηνή

Έξι χρόνια μετά το Ρομπ/Rob, ο Δημήτρης Καραντζάς επιστρέφει στη Στέγη με μία παραβολή για την πραγματικότητα που, ό,τι κι αν κάνεις για να την αποφύγεις, αργά ή γρήγορα, θα έρθει να σε βρει. Το κείμενο που συνυπογράφει με την Γκέλυ Καλαμπάκα αντλεί έμπνευση από το διήγημα του Julio Cortázar Το Σπίτι, το μονόπρακτο θεατρικό έργο της Λούλας Αναγνωστάκη Η Παρέλαση και τις αρχιτεκτονικές έρευνες για την πρόσληψη του ανοίκειου.