Από Δημήτρη Παπαϊωάννου μέχρι Στρέλλα: Οι πρεμιέρες του Ιανουαρίου που ξεχωρίζουν

Μπορεί ο Ιανουάριος να μην είναι παραδοσιακά ο πιο γεμάτος μήνας της θεατρικής περιόδου από άποψη νέων παραστάσεων που ανοίγουν αυλαία, ωστόσο ο φετινός αναμενόταν από την αρχή της σεζόν με τεράστιο ενδιαφέρον.

Από τη μία, η νέα δουλειά του Δημήτρη Παπαϊωάννου, από την άλλη, η τρίτη σύμπραξη του Ευθύμη Φιλίππου με τη Στέγη, αλλά και η μεταγραφή της πολυβραβευμένης Στρέλλας του Πάνου Χ. Κούτρα σε όπερα από την Εθνική Λυρική Σκηνή. 

Κι αυτές είναι μόνο τρεις από τις πολλές παραστάσεις που έρχονται μέσα στον Ιανουάριο στα θέατρα της Αθήνας. Εμείς επιλέγουμε εκείνες που δε θα χάσουμε.

Οι συνθήκες ωστόσο επιβάλλουν να ανοίξουμε μία μικρή παρένθεση, πριν περάσουμε στη λίστα:

Η εκπνοή του χρόνου βρήκε τους ανθρώπους του θεάτρου -και του πολιτισμού γενικότερα- μουδιασμένους, αγανακτισμένους, οργισμένους χάρη στο Προεδρικό Διάταγμα που θέρισε όνειρα και κόπους και ακύρωσε σπουδές, εξισώνοντας τα διπλώματα όλων ανεξαιρέτως (αποφοίτων των «ανώτερων» δραματικών σχολών και σχολών χορού και κινηματογράφου) με τα απολυτήρια Λυκείου – λες και οι απανταχού Έλληνες ηθοποιοί, σκηνοθέτες, μουσικοί, χορευτές είχαν ανάγκη μία ακόμα απόδειξη ότι είναι αόρατοι για την Πολιτεία. Εδώ και εβδομάδες, αγωνίζονται διαμαρτυρόμενοι για να ανατρέψουν το διάταγμα-οδοστρωτήρα, που υποτιμά τους ίδιους, την Τέχνη τους, τον Πολιτισμό.

Δόξα Κοινή, από την Οδό των Φιλελλήνων Ι από 09/01

Εις την Οδό των Φιλελλήνων γεννιέται ξαφνικά μια αντιφατική εικόνα: Ιούλιος, μεσημέρι στο κέντρο της Αθήνας και την κίνηση του δρόμου διακόπτει μια επικήδεια πομπή. Οι επιβάτες ενός αστικού λεωφορείου, που περιμένουν την πομπή να περάσει, νιώθουν τις αισθήσεις τους να λιώνουν από τον συνωστισμό της σάρκας και τον ανελέητο καύσωνα. Ο ποιητής ταυτίζοντας τις δύο εικόνες, συνειδητοποιεί τη σχέση έρωτα και θανάτου. Αίφνης η ζωή αποκτά άλλο νόημα, αφού ο έρωτας –σε όλες τις εκφάνσεις του– συμβαίνει διαρκώς στα παρασκήνια της καθημερινότητας.

Ο Δημήτρης Τάρλοου εμπνέεται από το ποίημα του Ανδρέα Εμπειρίκου Εις την Οδό των Φιλελλήνων και προτείνει μια παράσταση -σε σύνθεση κειμένου του Στρατή Πασχάλη– στην οποία η ποίηση μετατρέπεται σε δράση, ο θάνατος σε ηδονή και το σκοτάδι διαλύεται κάτω από το υπέρλαμπρο ελληνικό φως.

Παίζουν: Μάιρα Γραβάνη, Θανάσης Δόβρης, Αδελαϊδα Κατσίδε, Βίκυ Κατσίκα, Αυγουστίνος Κούμουλος, Λήδα Μανιατάκου, Διονύσης Πιφέας, Αρετή Τίλη, Ορέστης Χαλκιάς. Μουσικοί επί σκηνής: Λήδα Μανιατάκου & Χρήστος Βαλεντίνος Πετεβής.

INK Ι από 12/01

Ο φύλακας ενός σκοτεινού, κατακλυσμιαίου σύμπαντος πασχίζει να διατηρήσει την τάξη, ισορροπώντας πάνω σε μια διαρκή ευθραυστότητα. Η εισβολή ενός επισκέπτη από τα έγκατα της γης αναστατώνει τη μοναχική του ύπαρξη, φέρνοντάς τον αντιμέτωπο με την τρυφερότητα και την οδύνη, ακόμη και με τη βαναυσότητα. 

Σε ένα ντουέτο που σύντομα εξελίσσεται σε μονομαχία, ο φύλακας (Δημήτρης Παπαϊωάννου/Χάρης Φραγκούλης) έρχεται αντιμέτωπος με τον εισβολέα (Šuka Horn/Antonio Papazis) θέτει σε δοκιμασία τα όρια της πραγματικότητας μέσα από τα φίλτρα της επιστημονικής φαντασίας και της φρίκης. Το αποτέλεσμα είναι μια καθηλωτική καταδίωξη, ένα ονειρικό -ή μήπως εφιαλτικό- ανθρωποκυνηγητό. Ή μήπως είμαστε εμείς που προσπαθούμε να δραπετεύσουμε από το ίδιο μας το υποσυνείδητο;

Αυτή είναι η νέα δουλειά του Δημήτρη Παπαϊωάννου, που παρουσιάζεται σε παγκόσμια πρώτη στην Ελλάδα σε συμπαραγωγή του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών.

Τάο Ι από 16/01

Ο Αντρέας Καραμούτσος προγραμματίζει τη συνταξιοδότηση του μετά από εννέα χρόνια στη φυλακή. Ο αλλοπρόσαλλος γιος του ονειρεύεται να κληρονομήσει το πατρικό «βασίλειο» της νύχτας και ο Ιωσήφ Μωυσίδης που «ανέβηκε σαν το φίδι» και πια «τρέχει» την Αθήνα, δεν προτίθεται να παραχωρήσει τίποτα.

Ο Γιώργος Καφετζόπουλος γράφει το πρώτο του θεατρικό έργο και η Δανάη Σπηλιώτη το σκηνοθετεί. Το αποτέλεσμα είναι μία άγρια κωμωδία με στιγμές που παγώνουν το αίμα και έχουν δραματικά μοιραίες συνέπειες.

Παίζουν: Αντώνης Καφετζόπουλος, Θοδωρής Σκυφτούλης, Γιώργος Καφετζόπουλος.

ΖΑΧΑΡΗ Ι από 23/01

Η Αγία Ελληνική Οικογένεια, ένα μοναδικό είδος, αφομοιώνει την καταπίεση και τον συντηρητισμό αιώνων. Πάντα εντός της υπάρχει Αγάπη και εκτός της παραμονεύει το Χάος. Οτιδήποτε την απειλεί γίνεται αυτόματα εχθρός. Μας μένει λοιπόν κληρονομιά η Ενοχή. Όμως, απόψε, πίσω από τον καθρέφτη όλα θα έχουν happy end, γιατί ο καθρέφτης είναι μονόδρομος και πίσω του κρύβει μια Αλήθεια. Αυτή την Αλήθεια θα του αποκαλύψουν και θα ξεμπερδέψει με όλα αυτά μια για πάντα. Ναι, μια για πάντα.

Η ομάδα Elephas tiliensis (Δημήτρης Αγαρτζίδης, Δέσποινα Αναστάσογλου) διηγούνται την ιστορία μίας οικογένειας, με αφορμή τον ξαφνικό θάνατο του πατέρα και στήνουν μία παράσταση για την αγωνιώδη θλίψη που προκαλεί το τέλος, όταν όλες οι βεβαιότητες καταρρέουν. Για τη στιγμή που καλούμαστε να σταθούμε μπροστά στο ψεύδος και να αποποιηθούμε την κληρονομιά που μας φόρτωσαν.

Παίζουν: Δημήτρης Αγαρτζίδης, Τατιάνα Άννα Πίττα, Ελίνα Ρίζου.

Η άνοδος του Αρτούρο Ούι Ι από 25/01

Το παραβολικό έργο του Bertolt Brecht είναι ένας παραλληλισμός της ιστορίας της ανόδου του ναζισμού στη Γερμανία μέχρι την κατάληψη της εξουσίας από τον Χίτλερ. Ο συγγραφέας ανασυνθέτει την ιστορία μεταφέροντας τη δράση στο γκανγκστερικό περιβάλλον της Αμερικής του Μεσοπολέμου, με τον χαρακτήρα του αποτρόπαιου Αρτούρο Ούι να δομείται πάνω στο πρότυπο του σαιξπηρικού Ριχάρδου Γ΄.

Ο Άρης Μπινιάρης σκηνοθετεί τη μακάβρια φάρσα για τους μηχανισμούς που στηρίζουν και εκτρέφουν τον φασισμό.

Παίζουν: Γιώργος Χρυσοστόμου, Γιάννης Αναστασάκης, Μιχάλης Βαλάσογλου, Θανάσης Ισιδώρου, Άρης Κασαπίδης, Τάσος Κορκός, Κώστας Κορωναίος, Δαυίδ Μαλτέζε, Ερρίκος Μηλιάρης, Μαρία Παρασύρη, Αλεξία Σαπρανίδου, Φοίβος Συμεωνίδης.

Ελευθερία στη Βρέμη Ι από 25/01

Η Γκεέσε Γκότφριντ είναι μία γυναίκα που ζει εξαρτημένη από τον πατέρα, τον σύζυγο, τον αδελφό και όποιον άλλο άντρα υπάρχει στη ζωή της. Στην προσπάθειά της, να κερδίσει την ελευθερία της έρχεται σε σύγκρουση με όλο της το περιβάλλον, άντρες και γυναίκες και όταν συναντά εμπόδια και αισθάνεται ότι απειλείται, αμύνεται καταφεύγοντας σε ακραίες λύσεις, πέρα και έξω από κάθε λογική.

Ο Νίκος Μαστοράκης ανεβάζει το θεατρικό έργο του Rainer Werner Fassbinder -στο πλαίσιο της πρώτης συνεργασίας του Θεάτρου Τέχνης Καρόλου Κουν με το ΔΗΠΕΘΕ Κρήτης-, που άντλησε έμπνευση από την πραγματική ιστορία της Γκότφριντ, μιας κατά γενική ομολογία θεοσεβούς και έντιμης αστής της Βρέμης, η οποία σκότωσε δεκαπέντε ανθρώπους. Τα εγκλήματά της αποκαλύφθηκαν το 1831 και αποκεφαλίστηκε στην τελευταία δημόσια εκτέλεση στη Βρέμη. 

Παίζουν: Μαριάννα Δημητρίου, Άγης Εμμανουήλ, Διαμαντής Καραναστάσης, Μαρία Κεχαγιόγλου, Καίτη Μανωλιδάκη, Γιωργής Τσαμπουράκης, Χάρης Τσιτσάκης.

Δε φάιναλ θολούθιον Ι από 27/01

Μια ομάδα καθημερινών ανθρώπων συναντιούνται στη σκηνή και οραματίζονται την επανάσταση. Μια επανάσταση που θα σαρώσει τη μέχρι τώρα ζωή τους και θα αλλάξει τα πάντα γύρω τους και μέσα τους. Κάθε απόπειρά τους όμως για αλλαγή καταλήγει με ευτράπελο τρόπο σε παταγώδη αποτυχία. Τα πρόσωπα συνεχίζουν να κινούνται σπασμωδικά, χωρίς να προλαβαίνουν να καταλάβουν τι πραγματικά έχουν ανάγκη. Μένουν εγκλωβισμένα σε ένα ατελείωτο κωμικοτραγικό τώρα. Θα καταφέρουν να βρουν την τελική λύση;

Ο Σωτήρης Ρουμελιώτης, σκηνοθέτης με ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη μεταφορά μη θεατρικών έργων στη σκηνή, καταπιάνεται με κείμενα των Κωστάκη Ανάν και Suyako, δύο σύγχρονων συγγραφέων-παρατηρητών της νεοελληνικής πραγματικότητας και των αδιεξόδων της και μαζί δημιουργούν μία παράσταση στην Πειραματική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου με κυνικό χιούμορ, σουρεαλιστική υπερβολή, αυτοσαρκασμό και σπαραχτική τρυφερότητα για την ανθρώπινη κατάσταση. Ή όπως χαρακτηριστικά ακούγεται κάποια στιγμή στην παράσταση: «Δεν είναι ζωή αυτή, αλλά τελικά είναι η ζωή μου».

Παίζουν: Αλέξανδρος Γιαγκούσης, Ερατώ Καραθανάση, Τάσος Ροδοβίτης, Γκαλ Ρομπίσα, Γιάννης Σαμψαλάκης, Αφροδίτη Σόβολου, Κωνσταντίνος Τριαντακωνσταντής.

George Ι 27/01

Ο George αρρωσταίνει ξαφνικά, αναπολεί τη ζωή του ξαφνικά και πεθαίνει επίσης ξαφνικά. Με επίκεντρο μια νόσο, από το έργο παρελαύνουν πατέρες και μητέρες, σύντροφοι και παιδιά, καθώς και εξήντα άνδρες που επιβαίνουν σε ένα καράβι προς ένα νησί. 

Στην τρίτη του συνεργασία με τη Στέγη, μετά τις παραστάσεις Αίματα και ROB/ΡΟΜΠ, ο συγγραφέας Ευθύμης Φιλίππου (συνοδοιπόρος του Γιώργου Λάνθιμου στις ταινίες Κυνόδοντας, Ο Αστακός και Ο θάνατος του ιερού ελαφιού) παρουσιάζει με τον συνθέτη Παναγιώτη Μελίδη ένα έργο που αναπτύσσεται σαν ένα σουρεαλιστικό ξόρκι για το αναπόφευκτο του θανάτου. 

Το George θα κάνει διπλή πρεμιέρα: ζωντανά στη Στέγη, με την Αγγελική Παπούλια ως αφηγήτρια επί σκηνής και την πολυμελή ανδρική χορωδία της Κέρκυρας και ως συλλεκτικός δίσκος βινυλίου από την αμερικάνικη εταιρεία FourFour Records σε παραγωγή Onassis Culture, με τον ηθοποιό Ben Whishaw ως αφηγητή.

Στρέλλα Ι από 28/01

Ο Γιώργος, ένας 48χρονος άντρας που μόλις αποφυλακίστηκε, συναντά τη Στρέλλα, μια νεαρή τρανς πόρνη που λατρεύει τη Μαρία Κάλλας, σε ένα κακόφημο ξενοδοχείο της Ομόνοιας. Το μέλλον φαντάζει ανοιχτό και για τους δυο τους για πρώτη φορά μετά από πολύ καιρό. Καθώς, όμως, οι λογαριασμοί του Γιώργου με το παρελθόν είναι ακόμα ανοιχτοί, η ιστορία του επανέρχεται για να τον στοιχειώσει. Μαζί με τη Στρέλλα, θα πρέπει να βρουν ένα δρόμο προς τη λύτρωση.

Ο Μιχάλης Παρασκάκης, συνθέτης στην παράδοση της λεγόμενης «νέας» μουσικής, μεταγράφει την πολυβραβευμένη ταινία του Πάνου Χ. Κούτρα σε όπερα, σε λιμπρέτο της Αλεξάνδρας Κ*, μουσική διεύθυνση του Κωνσταντίνου Τερζάκη και σε σκηνοθεσία του Γιώργου Κουτλή.

Στρέλλα: Λέττα Κάππα Μαζί της: Αναστασία Κότσαλη, Διονύσης Τσαντίνης, Ιωάννα Ζαμ-Πέτρου, Νίκος Σπανάτης, Βικτωρία Τσιτουρίδου-Μάγια, Γιάννης Φίλιας, Νικόλας Μαραζιώτης, Νίνα Νάη, Γιώργος Ρούπας, Αλέξανδρος Σταυρόπουλος. Συμμετέχει δεκαμελές μουσικό σύνολο.