Comicdom Con Athens: 5 νέα ταλέντα των ελληνικών κόμικς που πρέπει να ανακαλύψεις
Ένας πίθηκος με διάγνωση PTSD, η τελική μάχη Γκοτζίλα εναντίον Κιμ Γονγκ Ουν και ένα κορίτσι που αναπτύσσει σεξουαλική σχέση με τα βουνά. Οι δημιουργοί πίσω από τις πιο τρελές ιστορίες μιλούν στο Oneman, λίγο πριν το μεγάλο αθηναϊκό φεστιβάλ της Ένατης Τέχνης.
- 14 ΑΠΡ 2022
Το πείραμα της περσινής χρονιάς απέδωσε: με τη συμπλήρωση των δεκαπέντε χρόνων ιστορίας, το Comicdom Con Athens έκανε το επόμενο βήμα, αποφασίζοντας να επεκταθεί για πρώτη φορά σε δύο παράλληλες τοποθεσίες, αντί για μία – στην Ελληνοαμερικανική Ένωση της οδού Σίνα παρέμεινε ο πυρήνας του φεστιβάλ, με το σύνολο των παράλληλων δράσεων και των εκθέσεων, ενώ όλοι οι πάγκοι των εκδόσεων-αυτοεκδόσεων, που παραδοσιακά συγκεντρώνουν περισσότερο κόσμο, μεταφέρθηκαν στην Πλατεία Κλαυθμώνος, ζωντανεύοντας μια υπαίθρια αγορά σαν γιορτή.
Το ίδιο θα συμβεί και φέτος, από την Παρασκευή 15 έως την Κυριακή 17 Απριλίου, με πάνω από εκατό νέους, ανερχόμενους και καταξιωμένους δημιουργούς, εκδοτικές εταιρείες και καταστήματα, να πιάνουν πόστο στους πάγκους της πλατείας στο Κέντρο.
Σε μια ζιγκ-ζαγκ διαδρομή, θα δεις μαζεμένο το ακμαίο δυναμικό της ελληνικής σκηνής, που κόντρα στις προβλέψεις επιμένει να κάνει αυτό που αγαπά: να λέει ιστορίες.
Ταυτόχρονα, το μακρόβιο φεστιβάλ κρατάει αμείωτη την όρεξή του να τιμήσει την Ένατη Τέχνη, όπως μπορεί: φιλοξενεί μια μεγάλη έκθεση για στο θρύλο της Wonder Woman, που έρχεται απευθείας από το Cartoon Art Museum του Σαν Φρανσίσκο, πρόκειται να προβάλλει στην οθόνη ισπανικά animation για τις σύγχρονες γυναίκες δημιουργούς του είδους, ενώ δεν γίνεται να λείπει η πασαρέλα για τα πιο φαντασμαγορικά κοστούμια cosplay.
Τιμώμενος καλλιτέχνης για το 2022 είναι ο σκιτσογράφος Κωνσταντίνος Σκλαβενίτης, απο τον οποίον θα βρείτε 40 έργα κρεμασμένα. Όλα αυτά, όπως πάντα, με ελεύθερη είσοδο.
Λίγο πριν δοθεί το σήμα εκκίνησης για το μεγάλο φεστιβάλ των κόμικς και η πλατεία Κλαυθμώνος γεμίσει από εκατοντάδες επισκέπτες, διψασμένους για ψάξιμο και περιπέτειες, κάναμε τη σκληρή δουλειά για να γλιτώσεις χρόνο: βρήκαμε τις πιο απίθανες ιστορίες και τους πιο απίθανους ανθρώπους, που πρέπει (οπωσδήποτε) να ανακαλύψεις φέτος. Ιδού, λοιπόν.
Louise Truc
Η ιστορία της Louise Truc έχει πολύ ενδιαφέρον: γεννήθηκε στη Γαλλία και μετακόμισε εδώ το 2018, δουλεύοντας τα πρώτα δύο χρόνια σε μια οργάνωση που βοηθάει πρόσφυγες. Στις αρχές του 2021 αποφασίζει κόντρα στην απαισιοδοξία των καιρών να ανοίξει συνεργατικά το Lalava στα Εξάρχεια, ένα καλλιτεχνικό εργαστήριο που είναι ανοιχτό στην κοινωνία, με μαθήματα, εκθέσεις, μπαζάρ και εκδηλώσεις.
Έχει γνώσεις σε μεταξοτυπία, κεραμικά, σχέδιο κ.ά., ενώ στα κόμικς την τράβηξε η αμεσότητα: «τα εικονογραφημένα βιβλία έχουν τη δύναμη να απεικονίζουν την πραγματικότητα και ταυτόχρονα να εξερευνούν τη φαντασία και τις φαντασιώσεις», αναφέρει η ίδια. Στην πρώτη της αυτοέκδοση –ένα χειρόδετο τρίγλωσσο κόμικ– αφηγείται την ιστορία μιας γιγάντιας γυναίκας, που λατρεύει να κάνει έρωτα με βουνά και ξεκινάει ένα ταξίδι σε όλο τον κόσμο.
«Αυτή η ιστορία είναι το αποτέλεσμα εξερεύνησης στοιχείων της δική μου γενεαλογίας, που συνδέεται με πέτρες και βουνά», εξηγεί η Louise, «τo επώνυμό μου σημαίνει “πράγμα” στα γαλλικά, “βουνό” στην προβηγκιανή διάλεκτο, ενώ το άλλο στοιχείο είναι ότι στον Ιταλό προπάππου μου είχε δοθεί κατά τη γέννησή του το επώνυμο Γρανίτο, όπως λέμε πέτρα».
Έτσι, προέκυψε μια ιστορία αστεία, σέξι και παιχνιδιάρικη, που κρύβει πολλά επίπεδα ανάγνωσης, αλλά και ένα ξεκάθαρο μήνυμα σεξουαλικής απελευθέρωσης: το ενδεχόμενο της ερωτικής πράξης όχι με ανθρώπους, αλλά στοιχεία της φύσης. Για την ίδια, «το σεξ με το βουνό είναι μια μεταφορά ενός ταξιδιού μύησης».
Είναι το (μη γραμμικό) ταξίδι της ανακάλυψης του εαυτού και της θέσης μας στον κόσμο, γι΄αυτό και το σχέδιο ακολουθά αντίστοιχα τον πειραματισμό, με εναλλαγές ανάμεσα σε ρεαλισμό, naive και αφαίρεση. Το αποτέλεσμα; «Κάτι ανάμεσα σε ερωτικό κόμικ και φιλοσοφικό παραμύθι».
Orestix
Κατά πώς φαίνεται, ο Ερμείδης Ορέστης έπεσε από μικρός μέσα στη μαρμίτα του René Goscinny, με αποτέλεσμα να μάθει απ’ έξω όλες τις περιπέτειες του Αστερίξ, του Λούκυ Λουκ και του μικρού Νικόλα. Ως φανατικός αναγνώστης του Ιζνογκούντ, ο οποίος για όσους δεν το γνωρίζουν είναι γεμάτος λογοπαίγνια στο πρωτότυπο γαλλικό κείμενο, ο Ορέστης ανέπτυξε μια αγάπη για τα one liners.
Κατά καιρούς επίσης πιάνει το μικρόφωνο του stand-up στη Θεσσαλονίκη, ενώ έχοντας για φίλους άτομα που είναι εθισμένα στα σύντομα αστεία, δε θα μπορούσε να αποφύγει το κάλεσμα της μοίρας: να θέλει να γίνει χαλίφης στη θέση του χαλίφη Ιζνογκούντ και να εικονογραφήσει μερικά καμένα αστεία. Pun μέτρο άριστο είναι ο τίτλος του τεύχος, με το οποίο επιστρέφει στο φεστιβάλ Comicdom, ύστερα από πέντε χρόνια απουσίας (και ώριμης σκέψης).
«Η τελευταία μου αυτοέκδοση κυκλοφόρησε κατόπιν έγκρισης από stand-up κωμικούς με εξειδίκευση στο αντικείμενο», λέει ο ίδιος, «πρακτικά είναι ένα τεύχος που περιέχει μονοσέλιδες και δισέλιδες ιστορίες κόμικς και ολοσέλιδες γελοιογραφίες με μοναδικό θεματικό άξονα τα λογοπαίγνια».
Δηλώνει έτοιμος να δεχθεί τον κοινωνικό διασυρμό για τα εγκεφαλικά κύτταρα που θα υποστούν ανάφλεξη. «Στο κάτω-κάτω, ένα πράγμα για το οποίο δεν φημίζομαι είναι η σοβαρότητά μου· εάν φάω ξύλο, θα ξέρω ότι ήταν κακή ιδέα τελικά».
Νίκος Σκαμάγκας
Ψάχνοντας για την επόμενη παράλογη ζωο-δυστοπία μετά το Κοτόπουλο της Αποκάλυψης, το μυαλό του 27χρονου κομιξά Νίκου Σκαμάγκα σκέφτηκε τους σκύλους αλλά τελικά κέρδισαν οι μαϊμούδες, διότι πολύ απλά «έχουν αντίχειρες και μπορούν να κρατήσουν όπλα», όπως λέει. Έτσι, προέκυψε η σειρά Old world monkeys, από την οποία το τελευταίο τεύχος θα είναι φρεσκοτυπωμένο στο Comicdom.
Ο ίδιος σπούδασε κόμικς πλάι στον Νίκο Κούτση στη σχολή Βακαλό, ενώ το πάθος του για τις ανεξάρτητες εκδόσεις τον ώθησε μέχρι και στη διοργάνωση μικρών φεστιβάλ φανζίν στην πόλη, το 2016 και το 2017. Όπως παραδέχεται, ακλόνητη εμμονή του παραμένουν τα ζώα και τα περίεργα πλάσματα, τα οποία ζωντανεύει στις σελίδες του.
Στο τελευταίο τεύχος με τις φονικές μαϊμούδες, ο πρωταγωνιστής επιστρέφει από τον πόλεμο στη Cercopolis, τη μεγάλη πόλη των Κερκοπιθήκων. «Έχουμε να κάνουμε με έναν χαρακτήρα υπό μόνιμη πίεση», αναφέρει ο Νίκος, «αφού έχει να αντιμετωπίσει ταυτόχρονα το PTSD του, τις παραισθήσεις από την αγωγή που παίρνει υποχρεωτικά, όπως και ένα φασιστικό καθεστώς, το οποίο έχει μονίμως τα μάτια του επάνω στους πολίτες».
Δημήτρης Αβραμόπουλος
Το μεγαλύτερο ενδιαφέρον της Ένάτης Τέχνης, για τον κομίστα Δημήτρη Αβραμόπουλο, είναι η σχέση που αναπτύσσει ο αναγνώστης με το έργο: «Στα κόμικς, είσαι ενεργητικός αποδέκτης, επεξεργάζεσαι με πλήρη αυτονομία τη σελίδα. Δεν έχεις περιορισμούς, ούτε κατευθύνσεις μέσω της εικόνας ή του λόγου, όπως συμβαίνει π.χ. στον κινηματογράφο, αλλά υπάρχει η ελευθερία να προχωρήσεις στις σελίδες ή να τις ξαναδιαβάσεις, όποτε και με όποια σειρά θέλεις».
Αυτό το μπρος-πίσω είναι σχεδόν απαραίτητο εάν θες να μπεις πραγματικά στο νόημα του Stop making sense, της ανθολογίας που φέρνει ο Δημήτρης στο φεστιβάλ. «Αποτελείται από έξι μικρές και μεγαλύτερες ιστορίες, στις οποίες κυριαρχεί το ζήτημα της αντίληψης του χρόνου και τους χώρου», αναφέρει ο ίδιος. Στο τέλος της κάθε ιστορίας, αλλάζει ο προσανατολισμός κατά 90 μοίρες, μέχρι να ολοκληρωθεί ένας κύκλος.
«Βασικός μου στόχος ήταν οι ιστορίες να έχουν τη δυναμική της δεύτερης ανάγνωσης. Υπάρχουν λεπτομέρειες και νοήματα που αποκαλύπτονται στον αναγνώστη, μόνο εφόσον δει συγκριτικά τις ιστορίες, παρατηρώντας τα χρώματα, τα νοήματα κ.ά.». Πρόκειται για το πιο πειραματικό και out-of-the-box έργο, που έχει βγάλει απ’ όταν ξεκίνησε να ασχολείται σοβαρά με τα κόμικς, φοιτώντας το 2019 στη σχολή Comink στη Θεσσαλονίκη.
Ο μικρός Φ.
Είναι γεγονός ότι τα κόμιξ είναι σαν μια low budget παραγωγή ταινίας: με χαρτί και μολύβι (ή μια γραφίδα, στην εποχή μας) φτιάχνεις πρακτικά το storyboard και ξετυλίγεις καρέ-καρέ τους ήρωες που φαντάστηκες. Βασικά, λες ιστορίες. Αυτό ήταν που τράβηξε στο κόμιξ τον Φώτη Τσελεπατιώτη, ο οποίος κρύβεται πίσω από τον Μικρό φ. – έναν νεαρό κομίστα που θα μπορούσαμε να συνδέσουμε με τη γραφή του Ivan Brunetti.
Τουλάχιστον, αυτό μου θύμισε εμένα. Έξυπνος, κυνικός, αιχμηρός. Ο ίδιος λέει: «Γράφω εριστικά με έχουν ενημερώσει, αλλά δεν το κάνω σκόπιμα, είναι τέτοια τα ερείσματα που έχω από σειρές και καρτούν, ό,τι με κάνει να γελάω». Όσοι παίρνουν τα τεύχη του στα χέρια, λένε ότι τα κόμικ του είναι «σπάστικ». Ή πιο συγκεκριμένα: «εκνευριστικές μούρες, που λένε εκνευριστικά πράγματα και συμμετέχουν σε εκνευριστικές περιπέτειες». Το χιούμορ είναι που τον παρακινεί, έστω το μαύρο.
Η τελευταία του δουλειά είναι το Γκοτζίλα vs Κιμ Γονγκ Ουν. «Το σενάριο είναι ακυρίλα ή improvised πιο ευγενικά: Ένας Έλληνας ελεγκτής εισιτηρίων πάει στη Βόρεια Κορέα (την πιο οικονομική από τις Κορέες) διακοπές και τον συλλαμβάνουν για παράνομο κούρεμα. Ύστερα από χρόνια, τον παίρνει στην αυλή του ο Κιμ για να του μάθει ελληνικά και καταλήγουν να πάνε στην Ιαπωνία, να την κατακτήσουν, ώσπου να συναντήσουν τον Γκοτζιλα να χτυπιέται με τη Μόθρα – κλάσικ Ιαπωνία. Μετά γίνονται διάφορα».