Ένα αριστούργημα θα προβληθεί με ζωντανή μουσική στο Ολύμπια
Κοντά έναν αιώνα μετά την κυκλοφορία του, το Metropolis του Fritz Lang παραμένει να σοκάρει, ειδικά άμα το παρακολουθήσεις συνοδεία ορχήστρας στην αρχική, μη λογοκριμένη εκδοχή του.
- 15 ΙΑΝ 2024
Στα πρώτα βήματα της καριέρας του ως σκηνοθέτη, αρχές του 20ου αιώνα, ο Fritz Lang βρέθηκε να διασχίζει τον Ατλαντικό για την πρεμιέρα μιας ταινίας του στις αμερικανικές αίθουσες. Η θέα του ορίζοντα στη Νέα Υόρκη, με τους πρωτόγνωρα ψηλούς ουρανοξύστες, θα κλονίσει τον νου του Αυστριακό, από το πρώτο δευτερόλεπτο.
«Τα κτίρια έμοιαζαν με μια κάθετη κουρτίνα, αστραφτερή και χωρίς βαρύτητα – ένα χλιδάτο στημένο σκηνικό σε έναν δυσοίωνο ουρανό», όπως θα δήλωνε αργότερα ο ίδιος για το ερέθισμα το οποίο τον οδήγησε στο sci-fi αριστούργημα του βωβού κινηματογράφου που έδωσε πρώτο μορφή στη δυστοπία της μητρόπολης.
Μιας χαοτικής σε μέγεθος πόλης, όπου η τεχνολογική πρόοδος δεν θα λειτουργούσε προς όφελος της κοινωνίας, αλλά προς όφελος του μαζικού ελέγχου, της εκμετάλλευσης, της εξαθλίωσης, της ανισότητας και της αλλοτρίωσης των ατόμων, κατά τη μαρξιστική θεώρηση.
Στην μητρόπολη του Fritz Lang, ο κόσμος είναι χωρισμένος σε δύο κάστες: σε εκείνους που ζουν πάνω από τη γη, στη σπουδαία, προηγμένη πόλη με τους ουρανοξύστες, τα στάδια και τους λαμπρούς αυτοκινητόδρομους, και στους εργάτες που ζουν στα έγκατα της γης, δουλεύοντας ακατάπαυστα, υπό τους χτύπους ενός τεράστιου ρολογιού.
Χωρίς οι μεν να γνωρίζουν για την ύπαρξη των δε, η κοινωνία μοιάζει με μια καλοκουρδισμένη μηχανή που δουλεύει άριστα υπό τη διοίκηση ενός σκληρού, επιχειρηματία-δικτάτορα με το όνομα Joh Fredersen. Ώσπου εμφανίζεται η Μαρία, μια τολμηρή και πανέμορφη κοπέλα από τον «κάτω κόσμο», που αλλάζει τα δεδομένα, θέτοντας την καθεστηκυία τάξη των πραγμάτων σε κίνδυνο.
Από την πρώτη στιγμή που έπαιξε στους κινηματογράφους, κοντά έναν αιώνα πίσω (1927), το Metropolis σόκαρε.
Τα μηνύματα, οι συμβολισμοί και ακόμη περισσότερο τα υπερβολικά κοστοβόρα μέσα που χρειάστηκαν για να οπτικοποιηθεί το μεγαλεπήβολο όραμα του Fritz Lang, χωρίς φυσικά την ευκολία των ψηφιακών εργαλείων, έκαναν την ταινία αμέσως φαινόμενο. Χρησιμοποιήθηκαν μινιατούρες, καθρέπτες και άλλες πατέντες που αργότερα θα βλέπαμε και σε άλλες παραγωγές. Μέχρι και σήμερα, η «χειροποίητη» δυστοπία του Metropolis εντυπωσιάζει. Άλλωστε, πρόκειται για το πλέον εμβληματικό έργο σε ύφος γερμανικού εξπρεσιονισμού από τον 20ο αιώνα, ένα κίνημα που βασίζεται στο στυλιζάρισμα, το δραματικό εφέ και την θεατρική αίσθηση.
Στην επιδραστική του δύναμη, συνέβαλε αναμφίβολα και η μουσική: παρότι το Metropolis είναι ένα έργο του βωβού κινηματογράφου, όταν έκανε πρεμιέρα στο Βερολίνο το 1927, συνοδευόταν από ζωντανή μουσική ορχήστρας, σε σύνθεση του Γερμανού Gottfried Huppertz. Μια ανάλογη εμπειρία περιμένει το σινεφίλ κοινό της Αθήνας, αυτή την Τρίτη (16/1), στην αίθουσα του Ολύμπια.
Συγκεκριμένα, ο ΟΠΑΝΔΑ και η Ταινιοθήκη της Ελλάδος, σε συνεργασία με τη Babylon Orchester Berlin (του μοναδικού κινηματογράφου που ειδικεύεται στην προβολή βωβών ταινιών με συνοδεία ζωντανής μουσικής) πρόκειται να παρουσιάσουν την εμβληματική ταινία του Fritz Lang, συνοδεία ζωντανής μουσικής, υπό την μπαγκέτα του γνωστού αρχιμουσικού Στέφανου Τσιαλή.
Μάλιστα, θα είναι από τις σπάνιες ευκαιρίες να δούμε την ταινία στην πρωτογενή, μη λογοκριμένη εκδοχή της. Διότι, λίγο καιρό αφότου έκανε πρεμιέρα, το Metropolis υποβλήθηκε σε μια σειρά από μοντάζ, χάνοντας όλο και περισσότερο από το περιεχόμενό του – συρρικνώθηκε πρώτα στα 114, έπειτα στα 93 και τέλος στα 80 λεπτά. Ώσπου το 2008, στα υπόγεια της Ταινιοθήκης της Αργεντινής, ανακαλύφθηκε ένα αρνητικό 16mm της αυθεντικής κόπιας και έτσι αυτό το αριστούργημα που ενέπνευσε δεκάδες sci-fi ταινίες (από το Blade Runner και το Πέμπτο Στοιχείο μέχρι το Φράνκενσταϊν) επανήλθε στην αρχική, ακόμη πιο αιχμηρή εκδοχή του.
Περισσότερες πληροφορίες και εισιτήρια εδώ.
