Για τον Κώστα Παπακωνσταντίνου και την ομάδα του, το θέατρο είναι πολιτική πράξη
Μιλήσαμε με τον σκηνοθέτη, που μαζί με την ομάδα του, τους Πτωχαλαζόνες ανεβάζουν στο Θέατρο Olvio τη διαχρονική κωμωδία του Ιάκωβου Καμπανέλλη, Ο μπαμπάς ο πόλεμος, για να σχολιάσουν τη φρίκη που ζούμε σήμερα.
- 30 ΝΟΕ 2023
Λίγα χρόνια μετά τον θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου, οι διάδοχοι του πολεμούν μεταξύ τους για την κυριαρχία του κόσμου. Η Ρόδος, κηρύσσοντας αυστηρά ουδετερότητα, έχει μετατραπεί σε έναν ασφαλή τουριστικό παράδεισο. Δημόσια κτίρια και ναοί έχουν μετατραπεί σε επιχειρήσεις ενώ η κυβέρνηση έχει αντικατασταθεί από το Ανώτατο Ξενοδοχειακό Συμβούλιο.
Όταν ο πόλεμος μεταφέρεται στη θάλασσα, οι Ροδίτες με τον φόβο ότι οι Μακεδόνες του Δημητρίου του Πολιορκητή πλέουν εναντίον τους, στέλνουν τον καλύτερο τους μάγειρα και την πιο όμορφη κοπέλα του νησιού για να τον ξελογιάσουν. Ο Δημήτριος όμως ερωτεύεται τη Ρόδο και αποφασίζει να την κατακτήσει.
Οι τουρίστες φεύγουν, ο στρατός του Δημητρίου αποβιβάζεται στο νησί, κι όταν ένας σερβιτόρος εκσφενδονίζει ένα πιάτο εναντίον τους, οι Μακεδόνες καίνε όλα τα μαγαζιά της παραλίας προς παραδειγματισμό. Ο λαός της Ρόδου τότε παίρνει τα όπλα, μαχαιροπίρουνα στην αρχή, και πολεμάει.
Ο μπαμπάς της Ιστορίας ο πόλεμος έχει ξεκινήσει και όλα μέλλουν να αλλάξουν. Οι Ροδίτες αντιγράφουν τους Μακεδόνες, γίνονται άριστοι πολεμιστές και νικούν. Ο Δημήτριος ξελογιάζεται από την ομορφιά και τις χαρές της ζωής και χάνει. Η Ρόδος θα συνεχίσει να πλουτίζει αλλά πλέον μέσω μιας άλλης πιο επικερδούς επιχείρησης, της βιομηχανίας του πολέμου.
Αυτή είναι η υπόθεση του έργου που έγραψε το 1952 ο Ιάκωβος Καμπανέλλης και ανέβηκε στην αθηναϊκή θεατρική σκηνή δύο δεκαετίες αργότερα, το 1979 από το Θέατρο Τέχνης Κάρολος Κουν.
Σήμερα, παρουσιάζεται για δεύτερη μόλις φορά, αυτή την περίοδο στο Θέατρο Olvio από μία νέα ομάδα, που βασικά δεν είναι νέα.
«Η ομάδα μας γεννήθηκε το 2012 με άγνοια κινδύνου και η πρώτη μας παράσταση ήταν η κωμωδία του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη Οι Χαλασοχώρηδες. Παίχτηκε για τρία συναπτά χρόνια και εμείς εξελιχθήκαμε με το πέρασμα του χρόνου από ομάδα σε παρέα, ακόμα και σε οικογένεια.
Ωστόσο, για δέκα και βάλε χρόνια παραμέναμε ένα αβάπτιστο παιδί», μου εξηγεί από την άλλη πλευρά του ακουστικού ο σκηνοθέτης Κώστας Παπακωνσταντίνου. Ο λόγος; «Θέλαμε να αντισταθούμε στη θεατρική μόδα εκείνης της εποχής. Είχαμε φτάσει στο σημείο να βλέπουμε ομάδες που στην πραγματικότητα αποτελούνταν από ένα και μόνο μέλος».
Φέτος, όμως αποφάσισαν να βαπτιστούν. «Και ιδού οι Πτωχαλαζόνες, δηλαδή και πτωχοί και αλαζόνες ή αλλιώς ψωροπερήφανοι», αναφέρει και με βάζει απευθείας στο κλίμα της φετινής τους παράστασης, που αποτελεί πρόκληση. «Είμαστε μία μικρή ομάδα, χωρίς θεατρικό παραγωγό, που τολμήσαμε να παρουσιάσουμε ένα έργο 24 ρόλων με μόλις 8 ηθοποιούς να τους μοιράζονται επί σκηνής. Για εμάς, αυτό ναι, είναι τολμηρό εγχείρημα. Είναι υπερπαραγωγή».
Γιατί το επέλεξαν; «Πρώτον, είναι ένα έργο που αγαπάμε. Δεύτερον, θέλαμε να κάνουμε μία κωμωδία, που να απευθύνεται και σε εφηβικό κοινό και μέσω αυτής να μιλήσουμε πολιτικά, να κάνουμε ένα σχόλιο για όσα ζούμε σήμερα. Τα δύο κεντρικά θέματα είναι από τη μία, ο πόλεμος, από την άλλη, ο τουρισμός και στη μέση, η ειρήνη που δεν έρχεται ποτέ», απαντά και συνεχίζει:
«Ο Καμπανέλλης γράφει το Ο μπαμπάς ο πόλεμος εμπνευσμένος από την ιστορία της Πολιορκίας της Ρόδου από τον Δημήτριο τον Πολιορκητή, το 305 π.Χ., και από τις ρήσεις του Ηράκλειτου, “Πατήρ πάντων ο Πόλεμος” και “Τα πάντα ρει”, στα χρόνια του Ψυχρού Πολέμου και μέσα σε ένα γενικότερο κλίμα απογοήτευσης της ανθρωπότητας, που ζούσε με την ψευδαίσθηση ότι το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου θα έφερνε και το τέλος των μεγάλων πολέμων».
Ο Κώστας Παπακωνσταντίνου και οι Πτωχαλαζόνες ξεκίνησαν να οργανώνουν το ανέβασμα του έργου, όντας μουδιασμένοι από την επέμβαση της Ρωσίας στην Ουκρανία. Λίγες εβδομάδες πριν την πρεμιέρα της παράστασης, ολόκληρος ο πλανήτης είχε στραμμένο το βλέμμα του σε έναν ακόμα πόλεμο.
«Βρεθήκαμε να παρακολουθούμε με αγωνία και φρίκη τα όσα διαδραματίζονται για μια ακόμη φορά στην Παλαιστίνη. Ξέρεις, υπάρχει μία σκηνή στο Ο μπαμπάς ο πόλεμος που ανακοινώνεται η άφιξη του διαμεσολαβητή της ειρήνης και λένε οι Ροδίτες μα δεν έχουμε ακόμα πόλεμο και εκείνος με τη σειρά του εξηγεί ότι πηγαίνει πριν ξεκινήσει ο πόλεμος γιατί οι διαπραγματεύσεις για ειρήνευση διαρκούν περισσότερο και από τον ίδιο τον πόλεμο. Αυτό λοιπόν είναι ένα καταπληκτικό σχόλιο, εντελώς επίκαιρο για το πώς ενώ όλη η διεθνής κοινότητα διακηρύσσει ότι θέλει να υπάρξει ειρήνη στην Ουκρανία και στη Λωρίδα της Γάζας, είναι ανίκανη να φέρει την ειρήνευση».
Και μετά τον Καμπανέλλη, τι μέλλει γενέσθαι για τους Πτωχαλαζόνες; «Θα ανεβάσουμε ένα διήγημα του Στρατή Μυριβήλη, την κωμωδία Οι Κάλπηδες».
***
Ο μπαμπάς ο πόλεμος
Σκηνοθεσία: Κώστας Παπακωνσταντίνου
Κινησιολογία: Ηλίας Χατζηγεωργίου
Σκηνικά: Βίκυ Πάντζιου
Κοστούμια: Ματίνα Μέγκλα
Μουσική: Βασίλης Κουτσιλιέρης
Σχεδιασμός φωτισμών: Γιώργος Αγιαννίτης
Kατασκευή σκηνικού: Γκάυ Στεφάνου, Άννα Σάπκα, Χαρά Παπουνίδου
Βοηθός σκηνοθέτη: Βάλια Τζιτζικάκη
Φωτογραφίες: Νίκος Βαρδακαστάνης
Επικοινωνία: Ευαγγελία Σκρομπόλα
Γραφιστική επιμέλεια: Μαύρα Γίδια
Παραγωγή: «Ξανθίας» ΑΜΚΕ
Ηθοποιοί: Ελισσαίος Βλάχος, Χαρά Δημητριάδη, Αγγελική Μαρίνου, Δήμητρα Μητροπούλου, Μαριάννα Ντίρου, Δημοσθένης Ξυλαρδιστός, Γιώργος Σύρμας, Δημήτρης Τσιγκριμάνης
Info: Κάθε Σάββατο & Κυριακή στις 21.00 στο Θέατρο Οlvio. Διάρκεια: 105 λεπτά. Προπώληση εδώ.