Για τον Stuart Α. Staples η ζωή δεν είναι μονάχα μια ευθεία

Αν ο ήχος των Tindersticks μεταφραζόταν σε εικόνα, θα έμοιαζε με κάτι εύθραυστο, ένα μικρό κλαρί κόντρα στον άνεμο ίσως, μία νύχτα που ο καιρός δείχνει το κακό του πρόσωπο. Τα μέλη της μπάντας, από την άλλη, εφόσον ο ήχος είναι δική τους δημιουργία, θα έμοιαζαν με αναμνήσεις που ξεθωριάζουν ή οντότητες που τρεμοπαίζουν, έτοιμες να χαθούν μια για πάντα καθώς ο Stuart Α. Staples τραγουδάει τον τελευταίο στίχο ενός κομματιού και τραβάει την κιθάρα του από τον ενισχυτή.

Κι όμως, εδώ και τρεις δεκαετίες περίπου, οι Tindersticks μοιάζουν ανθεκτικοί στα πάντα, είτε αυτό λέγεται χρόνος είτε κορεσμός, το αποτέλεσμα του πρώτου. Το ταξίδι τους συνεχίζεται αδιάκοπα, η μία περιοδεία διαδέχεται την άλλη και στο εσωτερικό όλων, εξακολουθεί να φυλάσσεται καλά αυτό το εύθραυστο στοιχείο της μουσικής τους, αυτό που, μέχρι και σήμερα, είναι ο πυρήνας της δημιουργικότητάς τους.

Όλα αυτά, τη στιγμή που με το Soft Tissue, το νέο τους άλμπουμ, κυκλοφορεί ελεύθερο από τις αρχές Σεπτεμβρίου και φωνάζει ότι μαζί με τη γνωστή χαρμολύπη των Tindersticks, μπορούν να συνυπάρξουν αρμονικά στο μουσικό τους πεδίο πολλά και διαφορετικά μεταξύ τους στοιχεία, όπως ο ακατανόητος δυναμισμός και η αγανάκτηση.

Η ζωή, άλλωστε, όπως μοιράστηκε μαζί μου ο Stuart Α. Staples, ο τραγουδιστής και κιθαρίστας των Tindersticks με αφορμή το live τους στις 2 Νοεμβρίου στο City Theater, δεν έχει μόνο ένα χρώμα και δεν είναι μία ευθεία. Η ίδια λογική βρίσκεται πίσω και από τα τραγούδια τους.

Νέο άλμπουμ λοιπόν. Πώς πήγε η όλη διαδικασία και οι ηχογραφήσεις;

Θα έλεγα ότι έμεινε κάτι καλό από την όλη κατάσταση της πανδημίας αν και για περίπου δύο χρόνια δεν μπορούσαμε να είμαστε μαζί και να παίξουμε όπως θέλουμε. Ακόμα και να βρεθούμε όλοι μαζί και να παίξουμε για την ευχαρίστηση, απλά να παίξουμε μουσική.

Όταν βρήκαμε επιτέλους το χρόνο που ζητούσαμε μετά από τόσο καιρό μακριά ο ένας από τον άλλο, δεν είπαμε «α, τώρα πρέπει να κάνουμε έναν δίσκο». Θέλαμε απλά να περάσουμε χρόνο μαζί, να δούμε τι θα βγει. Και υπήρχε ενέργεια και θέληση στο χώρο, μπορούσες να το αισθανθείς. Καταλάβαμε ότι κάτι γίνεται και ότι πρέπει να το ακολουθήσουμε. Οπότε είχε να κάνει με αυτό, με όλη αυτή την απουσία, ότι δεν ήμασταν μαζί για καιρό. Υπήρχε ζωή.

Μπορούμε να μιλήσουμε λίγο για το “Always a Stranger“; Είναι ένα εκπληκτικό κομμάτι, αυτό που ξεχώρισα από τον δίσκο. Οι στίχοι, η ατμόσφαιρα, η τρομπέτα. Υπάρχει κάποια ιστορία πίσω από το τραγούδι;

Θα σε γυρίσω πάλι στην πανδημία. Είχαμε διάφορες εμφανίσεις τότε που μέχρι να ακυρωθούν επίσημα, αναβάλλονταν και αναβάλλονταν, πήγαιναν προς τα πίσω. Στο τέλος είχαμε μια περιοδεία τον Απρίλιο του 2022, όταν οι περιορισμοί ήταν λιγότεροι.

Ήταν πολύ στρεσογόνο όλο αυτό, σκεφτόμασταν τι θα γίνει αν έστω ένα άτομο από την ομάδα, ακόμα και εκτός των μουσικών, κολλούσε κορονοϊό. Δεν ξέραμε καν αν η περιοδεία έφτανε στο τέλος της. Ήταν περίεργες μέρες. Και όταν έφτασε όλο αυτό στο τέλος του, ένωσα μια τεράστια ανακούφιση, ήμουν πραγματικά εξαντλημένος.

Πήγα στην Ιθάκη με τη γυναίκα μου και είπα δεν θα απαντήσω σε κανένα τηλεφώνημα, σε κανένα email, δεν θα κάνω τίποτα. Την πρώτη εβδομάδα είχα ένταση, τη δεύτερη απλά σήκωσα την κιθάρα μου και έγραψα το “Always a Stranger”, “The Secret Breathing” και “New World”. Δεν ολοκληρώθηκαν όλα φυσικά, αλλά έγινε η αρχή.

Και με το “Always a stranger” τι συνέβη;

Όταν γράφεις ένα τραγούδι όπως το “Always a stranger”, σκέφτεσαι «από πού ήρθε αυτό τώρα;». Και όπως φαίνεται ήρθε από πολύ βαθιά μέσα μου. Ακόμα και όταν γράφαμε τα φωνητικά για το άλμπουμ… Είναι ένα από τα πιο physical τραγούδια που έχω τραγουδήσει, είναι σαν να κάνεις πραγματική γυμναστική. Και δεν είμαι συνηθισμένος σε αυτό (σ.σ.γελάει).

Πρέπει να νιώθεις τι χρειάζεται ένα κομμάτι. Η τρομπέτα ήταν το τελευταίο μέρος. Ήθελα λίγη αναρχία σε όλο αυτό. Αλλά ναι, είναι ένα ιδιαίτερο τραγούδι. Και μπορεί να ακούγεται κάπως, όμως κάθε τραγούδι του άλμπουμ, κάθε ιδέα, έχει κάτι αληθινό, παραμένει πιστό στη δημιουργία του, στην αρχή του.

Οπότε ήταν εκεί και σε περίμενε.

Ναι, ήταν εκεί, όπως και το “The Secret Breathing”, το οποίο όμως είναι ένα δύσκολο κομμάτι και το καταλαβαίνω τώρα στην περιοδεία, όταν το παίζουμε κάθε βράδυ. Είναι κάτι πολύ εύθραυστο, κάτι που πρέπει να αιχμαλωτίσεις. Όταν το “The Secret Breathing” πετυχαίνει σε μια συναυλία είναι το κάτι άλλο, όταν βρίσκουμε αυτό την εύθραυστη, λεπτή πλευρά.

Σκηνοθέτησες και το video clip του “Always a Stranger”, σωστά;

Ναι. Ήταν εύκολο, γιατί και η ιδέα ήταν εύκολη. Αλλά πέρασα αρκετή ώρα με πειραματισμούς, μέχρι να φτάσω εκεί που ήθελα.

Θέλω να σε ρωτήσω πώς καταφέρνετε όλα αυτά τα χρόνια να κρατάτε μια ισορροπία μεταξύ της ζοφερότητας, της εσωτερικής αναζήτησης και της τρυφερότητας.

Εσύ πώς τα καταφέρνεις (σ.σ. γελάει);

Εσύ είσαι ο καλλιτέχνης σε αυτή την περίπτωση όμως.

Ξέρεις, η ζωή για μένα δεν έχει μόνο ένα χρώμα, δεν είναι μια ευθεία. Υπάρχει και φως. Το “Always a Stranger” είναι μια απεγνωσμένη προσπάθεια να πιαστεί κάποιος από κάπου. Το «ζοφερός» που χρησιμοποίησες έχει μια ευρεία σημασία (σ.σ. γελάει).

Έχεις δίκιο, ίσως δεν το έθεσα σωστά.

Όχι, είναι συνηθισμένο να χρησιμοποιούμε τέτοιες λέξεις στη μουσική. Απλώς όταν γράφω τραγούδια δεν σκέφτομαι έτσι. Κάθε τραγούδι θέλει κάτι να περιγράψει. Όμως ναι, υπάρχουν και στιγμές μοναξιάς. Ο νέος δίσκος πάντως, συνολικά, δεν είναι ένας σκοτεινός δίσκος, υπάρχουν σκοτεινές στιγμές. Υπάρχει και αρκετή ενέργεια, αλλά αγανακτισμένη.

Στο τέλος, το να κάνεις μουσική δεν έχει να κάνει με τις κριτικές, έχει να κάνει με έναν άνθρωπο που βάζει να ακούσει τον δίσκο ή βρίσκεται σε μια συναυλία και νιώθει κάτι. Είναι αυτή η σύνδεση, το να δέχεται το κοινό αυτό που εμείς δημιουργούμε.

Ακούγοντας όλα αυτά τα χρόνια τους στίχους σου, οφείλω να σε ρωτήσω. Διαβάζεις συχνά βιβλία;

Μακάρι να ηρεμούσα το μυαλό μου ώστε να διάβαζα περισσότερα βιβλία. Πολλές φορές, όταν έχεις τόσες ιδέες στο μυαλό σου, είναι δύσκολο να τις κάνεις στην άκρη και να εκτιμήσεις κάτι άλλο, ειδικά όταν γράφεις έναν δίσκο. Πολλοί δίσκοι είναι στο μυαλό μου για χρόνια. Και δεν είναι μόνο το γράψιμο, έχει να κάνει με τη φύση των στίχων, τη συμπεριφορά τους, την αισθητική τους. Αυτό δε σημαίνει βέβαια ότι δεν έχω διαβάσει βιβλία.

Τεχνητή νοημοσύνη και μουσική. Πώς νιώθεις γι’ αυτό;

Νομίζω ότι αυτό θα έχει μεγαλύτερη σημασία σε αυτό που αποκαλούμε mainstream. Μακάρι να βρεθεί και κάποια θεραπεία για τον καρκίνο, δεν ξέρω, αλλά είμαι σίγουρος ότι θα υπάρχουν και επιπτώσεις σε όλο αυτό. Θεωρώ ότι αν κάνουμε μουσική η οποία δεν είναι αυθεντική, το κοινό θα μας γυρίσει την πλάτη. Για την ώρα δεν επηρεάζει τον τρόπο που σκέφτομαι εγώ τη μουσική.

Πίσω στην Ελλάδα σε μερικές μέρες. Έχετε μια ιδιαίτερη σύνδεση με τη χώρα μας ως μπάντα, αλλά και εσύ προσωπικά. Πώς έγινε αυτό;

Μάλλον αυτή η σύνδεση δημιουργήθηκε από την πρώτη στιγμή που επισκέφτηκα την Ελλάδα, σαν τουρίστας. Μετά ήθελα να πάω ξανά. Μετά ήρθαν και οι συναυλίες, η σύνδεση των Ελλήνων με τη μουσική μας, η οποία έγινε πολύ γρήγορα. Και τώρα περνάω όλο και περισσότερο χρόνο εκεί, ζώντας ανάμεσα στους Έλληνες και νιώθω αυτή την σύνδεση ακόμα πιο έντονα.

Και υπάρχει και αυτό το χιούμορ, που εκτιμώ πάρα πολύ. Δεν θέλω να γυρίσω στην Ελλάδα μόνο για τη θάλασσα και τις παραλίες, αλλά και να βρεθώ με τους ανθρώπους της. Πλέον για μένα αυτή είναι η προτεραιότητα και νιώθω ωραία με αυτό.

Τελευταία ερώτηση, όχι και τόσο σοβαρή. Θα κερδίσει η Άρσεναλ το πρωτάθλημα επιτέλους;

Έχει μια δυνατή ομάδα κι αυτή τη χρονιά και οι πιθανότητες να γίνει φέτος είναι περισσότερες. Μετά τα Χριστούγεννα, όμως, η Μάντσεστερ Σίτι δεν σταματάει, είναι αμείλικτη. Το έχει δείξει και τα προηγούμενα χρόνια.