H γιγάντια αράχνη της Louise Bourgeois θα απλώσει τον ιστό της στο ΚΠΙΣΝ
- 14 ΜΑΡ 2022
Όταν η Tate Modern άνοιξε τις πόρτες της στην καρδιά του Λονδίνου το 1999, πρώτη κίνηση ήταν να αναθέσει στην Louise Bourgeois ένα έργο για να τοποθετηθεί στον χώρο υποδοχής του μουσείου αιχμής – μία αίθουσα 25+ μέτρων ύψους. Η γεννημένη στο Παρίσι και μεγαλωμένη στη Νέα Υόρκη εικαστικός δεν επιλέχθηκε τυχαία: αποτελούσε την πρώτη γυναίκα γλύπτρια, στης οποίας το όνομα έστησε αναδρομική έκθεση το ΜοΜΑ το 1982, και κατά δεύτερον τα γλυπτά της εκείνη την περίοδο από μεγάλα έγιναν γιγαντιαία, γεγονός το οποίο βόλευε την ισχυρή παρουσία που ήθελε να εδραιώσει η Tate.
Το αποτέλεσμα ήταν κάτι τόσο απόκοσμο, τρομακτικό όσο και εντυπωσιακό: μια τεράστια αράχνη από μπρούτζο και χάλυβα, της οποίας τα πόδια ήταν πολύ λεπτά και κοφτερά, ενώ το σώμα της επιθεωρούσε την αίθουσα από 10 μέτρα ύψος. Οι επισκέπτες ήταν ελεύθεροι να περπατήσουν κάτω απ’ το γλυπτό, οπότε και θα ανακάλυπταν το σάκο με τα λευκά μαρμάρινα αυγά που έκρυβε κάτω απ’ την κοιλιά της.
Το περίφημο Maman έκανε διάσημη την Louise Bourgeois σε όλο τον κόσμο. Για τους θεατές ήταν ένα μνημειώδες αριστούργημα που τους ανατρίχιαζε, για την ίδια την καλλιτέχνιδα ήταν μια στιγμή απελευθέρωσης από τους μύχιους φόβους της: ο τίτλος του έργου και ο σάκος κύησης παραπέμπουν άμεσα στη μητέρα της, η οποία σημειωτέον ήταν επαγγελματίας υφάντρα και επισκεύαζε ταπισερί. Όπως αποκαλύφθηκε έπειτα, η Bourgeois είχε εμμονή με τις αράχνες αλλά έως τότε δεν είχε δείξει τα έργα αυτά δημόσια. Ο οικογενειακός ιστός παρέμενε να τη στοιχειώνει.
Με το που απελευθερώθηκε, κοιτάζοντας κατάματα τους φόβους της, έζησε μια έκρηξη δημιουργίας και οι αράχνες έγιναν το σήμα κατατεθέν της ταυτότητάς της (εξού και το παρατσούκλι Spiderwoman που της έχουν αποδώσει). Δυστυχώς, ήταν ήδη πάνω από 90 ετών και η έκρηξη αυτή ήταν τελικά κύκνειο άσμα.
Μία τεράστια αράχνη στο ΚΠΙΣΝ
Πώς θα είναι άραγε αυτό το γλυπτό από κοντά; «Η πιο τυπική ανθρώπινη αντίδραση είναι μια σοβαρή έκφραση αηδίας στην καλύτερη και πανικού στη χειρότερη», έγραφαν πριν μερικούς μήνες στο The Conversation, μνημονεύοντας πόσο ζωντανό ήταν το έργο στις αναμνήσεις τους. «Όμως στα χέρια της Bourgeois, συμβαίνει κάτι συγκλονιστικό: αναδύονται νέοι τρόποι να βλέπουμε τις αράχνες και γενικότερα τον κόσμο πέρα από το ανθρώπινο».
Ποντάρω ότι βλέποντάς αυτήν την εικόνα θα αναρωτιέσαι: Μήπως είναι πλάσμα που ξεπήδησε από κάποιο ανέκδοτο μυθιστόρημα του Tolkien; Μήπως μία κλασική υπερ-αράχνη, όπως τη φανταζόμασταν μικροί όταν έκλειναν τα φώτα; Ή μήπως η μητέρα –της Bourgeois και όλων μας– που δείχνει επιθετική στους ξένους αλλά το μόνο που θέλει είναι να προστατέψει τα μικρά της;
Σε λίγο καιρό, θα βρεθούμε όντως μπροστά σε αυτά τα ερωτήματα. Το εμβληματικό Maman έρχεται στην Αθήνα και απλώνει τον «ιστό» του στα νότια, στο Κέντρο Πολιτισμού – Ίδρυμα «Σταύρος Νιάρχος», σε συμπαραγωγή με το ΝΕΟΝ. Είναι η πρώτη φορά που οι δύο φορείς συνεργάζονται και αν μη τι άλλο το αποτέλεσμα είναι πολλά υποσχόμενο.
Από τις 31 Μαρτίου και για επτά μήνες το γλυπτό-αράχνη θα περιμένει το κοινό –με ελεύθερη είσοδο– στο χώρο της Εσπλανάδας του ΚΠΙΣΝ, ενώ με σκοπό την ενίσχυση της πρόσβασης στην τέχνη και τον πολιτισμό, η εγκατάσταση πρόκειται να πλαισιωθεί από παράλληλο πρόγραμμα, στο οποίο θα περιλαμβάνονται θεατρικές αναγνώσεις, εκπαιδευτικά και σχολικά προγράμματα, εργαστήρια για παιδιά και ενήλικες καθώς και ξεναγήσεις.
Το OneCity είναι ο νέος οδηγός της Αθήνας. Γειτονιές, πρόσωπα, εστιατόρια και street food, τάσεις και αφίξεις σε διασκέδαση και πολιτισμό. Ό,τι συμβαίνει στην πόλη βρίσκεται στο OneCity by OneMan!