Με τα Μάτια Ανοιχτά: 9ο αφιέρωμα στο ελληνικό ντοκιμαντέρ

Για 9η συνεχόμενη χρονιά η Ένωση Ελληνικού Ντοκιμαντέρ διοργανώνει ένα αφιέρωμα στο ελληνικό ντοκιμαντέρ, τιμώντας δημιουργούς που οι ταινίες τους αξίζουν να προβληθούν στο ευρύτερο κοινό. Η μεγάλη γιορτή του ντοκιμαντέρ Με Τα Μάτια Ανοιχτά έρχεται στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος από τις 26 έως τις 29 Σεπτεμβρίου.

Με το βλέμμα στραμμένο τόσο στην τρέχουσα κοινωνική επικαιρότητα, όσο και στην ανεξάρτητη δημιουργία, παρουσιάζει σε ένα γεμάτο τετραήμερο, μια επιλογή 12 νέων ταινιών που ανοίγουν τον διάλογο με το βλέμμα στην ατομική και συλλογική πραγματικότητα.

Παράλληλα, θα παρουσιαστούν δύο σημαντικά αφιερώματα: στην ατρόμητη ντοκιμαντερίστρια και μέλος της Ένωσης Ελληνικού Ντοκιμαντέρ, που έφυγε πρόσφατα, Ανζελίκ Κουρούνη και στον πολυσχιδή σκηνοθέτη και ποιητή Λευτέρη Ξανθόπουλο, σε συνεργασία με την Ταινιοθήκη της Ελλάδος και το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου.

Επίσημος προσκεκλημένος της γιορτής θα είναι ο πολυβραβευμένος σκηνοθέτης Eyal Sivan, ο οποίος μέσα από το έργο του ασχολείται κριτικά με την εβραϊκή του κληρονομιά αλλά και την απάνθρωπη γενοκτόνα πολιτική κατά του Παλαιστινιακού λαού. Τέλος στο πλαίσιο του αφιερώματος έχουν προγραμματιστεί σεμινάριο σε συνεργασία με το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης & Masterclasses με διακεκριμένους επαγγελματίες του χώρου.

***

Πλήρες πρόγραμμα για το 9ο αφιέρωμα Με Τα Μάτια Ανοιχτά

Πέμπτη 26/09

18:00 – 20:00 Αφιέρωμα στον Λευτέρη Ξανθόπουλο σε συνεργασία με την Ταινιοθήκη της Ελλάδος και το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου

Λευτέρης Ξανθόπουλος | Ο Γιώργος από τα Σωτηριάνικα | 47’
Το δεύτερο μέρος της τριλογίας του μεταναστευτικού ζητήματος, από την πλευρά ενός επιτυχημένου Έλληνα της διασποράς, του εστιάτορα Γιώργου Κοζομπόλη που βρέθηκε στα μέσα του 1960 από το χωριό Σωτηριάνικα της Μάνης, στην ανεπτυγμένη Χαϊδελβέργη της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας.

Λευτέρης Ξανθόπουλος | Στα Τουρκοβούνια | 25’
Το τρίτο μέρος της τριλογίας της διασποράς. Εσωτερικοί μετανάστες στην Αθήνα, μετά τον εμφύλιο πόλεμο, εποικίζουν τις κορυφογραμμές της λοφοσειράς των Τουρκοβουνίων.

Ο Λευτέρης μιλάει για τον Λευτέρη
Αποσπάσματα από συνεντεύξεις του όπου ο ίδιος μιλάει για το έργο του
Το αφιέρωμα θα πλαισιώσουν με τις παρεμβάσεις τους η Πρόεδρος της Ταινιοθήκης της Ελλάδος Μαρία Κομνηνού και ο σκηνοθέτης Κώστας Μαχαίρας Διευθυντής Απόδημου Ελληνισμού της ΕΡΤ. Συντονίζει ο Πρόεδρος της ΕΕN, Άγγελος Κοβότσος.

20:00 – 20:10 Χαιρετισμός έναρξης

20:10 – 22:30 Ελίνα Ψύκου | Ειδική προβολή: Αδέσποτα Κορμιά | 110΄
Η Ρόμπιν είναι έγκυος, αλλά δε θέλει να γίνει μητέρα. Η Κατερίνα θέλει αλλά δεν μπορεί. H Κική θέλει απλώς να πεθάνει με αξιοπρέπεια. Όμως η άμβλωση, η εξωσωματική γονιμοποίηση και η ευθανασία αντίστοιχα δεν είναι νόμιμες στις χώρες τους. Τα Αδέσποτα κορμιά εξερευνούν τη σωματική αυτονομία σε μια Ευρώπη, όπου επιτρέπεται να ταξιδέψεις, να εργαστείς, να καταναλώσεις ελεύθερα αλλά όχι απαραίτητα να ζήσεις ή να πεθάνεις όπως επιθυμείς.
Παρουσία της σκηνοθέτιδας. Θα ακολουθήσει Q&A.

22:30 – 23.30 Άντα Πίτσου | Αποχαιρετισμός : Ξαφνικά η μνήμη άρχισε να θυμάται | 40΄
Η διακεκριμένη ψυχοθεραπεύτρια Τούλα Βλαχούτσικου, πλέον κατάκοιτη και με άνοια, όταν αρχίζει να χάνει τη μνήμη της αποφασίζει να γράψει ένα βιβλίο με ιστορίες για τη μνήμη. Είκοσι χρόνια αργότερα, η κόρη της, η οποία έχει αναλάβει τη φροντίδα της, κάνει μια ταινία βασισμένη σε αυτές τις ιστορίες, αλλά και σε συνεντεύξεις ανθρώπων που τη γνώριζαν προσωπικά. Μια ταινία για την άνοια, την φροντίδα, το τραύμα και τη στοργική σχέση μητέρας και κόρης.
Παρουσία συντελεστών. Θα ακολουθήσει Q&A.

Άντα Πίτσου | Αποχαιρετισμός : Ξαφνικά η μνήμη άρχισε να θυμάται

Παρασκευή 27/09
18:00 – 20:00 Σεμινάριο Φωτογραφίας από τους Ιωάννη-Χριστόφορο Γεωργούτσο και Carlus Munyoz.
«Μέσα από τα μάτια του Διευθυντή Φωτογραφίας»
Ποιος ο ρόλος του Διευθυντή Φωτογραφίας στο Ντοκιμαντέρ; Δυο έμπειροι και καταξιωμένοι διευθυντές φωτογραφίας, ο Κάρλος Μουνιοζ και ο Χριστόφορος Γεωργούτσος θα μιλησουν για την ιδιαιτεροτητα του DoP στο ντοκιμαντέρ μέσα από αποσπάσματα πρόσφατων ντοκιμαντέρ και θα παρουσιάσουν τις προσωπικές τους εμπειρίες.

20:00 – 21:40 Βλαδίμηρος Νικολούζος | Η Χώρα των Λησμονημένων Τραγουδιών | 93΄
Η Χώρα των Λησμονημένων Τραγουδιών είναι ένα ντοκιμαντέρ που πραγµατοποιήθηκε, μέσα από μια συλλογική δημιουργική συνεργασία μεταξύ του Deep Forest Foundation και των κοινοτήτων ιθαγενών, που κατοικούν στο δάσος του Αμαζονίου. Σκιαγραφεί στιγμές από την ζωή και τις τελετουργικές πρακτικές, των Kaxinawa huni kuin, Awa, kayapo, Matis, enawene nawe και shipibo.

Μέσα από έναν αρχαίο μύθο θεογονίας που διατρέχει την ταινία ως επαναλαμβανόμενο μοτίβο αφήγησης, κανείς μπορεί να βυθιστεί στον ιδιαίτερο πολιτισμό τους και τα κοσμολογικά τους οράματα, συνδέοντας ταυτόχρονα, το παρελθόν και το παρόν τους, μέσα από ένα σπάνιο φωτογραφικό αρχειακό υλικό του 20ου αιώνα.
Παρουσία συντελεστών. Θα ακολουθήσει Q&A.

21:40 – 22.10 Ειρήνη Τζούλια | Lumen | 20΄
23 Ιουλίου 2018. Στην περιοχή της Ανατολικής Αττικής ξεσπά η δεύτερη πιο φονική πυρκαγιά στην Ιστορία του 21ου αιώνα. H προσωπική απώλεια συντίθεται με την συλλογική
καταστροφή, σε ένα ημερολόγιο εξαϋλωμένων τοπίων, θραυσματικών μαρτυριών και εικόνων που αναζητούν μετατραυματικά λίγο φως.

22:10 – 23:40 Χρήστος Αδριανόπουλος | Στον Ουρανό του Τίποτα με Ελάχιστα | 71΄
Υπήρχαν στιγμές που έκλεινα την πόρτα και ερωτήματα πλημμύριζαν το μυαλό́ μου. Ένα από αυτά ήταν όσο ισχυρό χρειαζόταν για να ανοίξω την κάμερα. Αγαπιούνται; H Νότα και ο Ηλίας είναι ένα ηλικιωμένο ζευγάρι που ζει σε διαφορετικούς κόσμους. Το μόνο κοινό σε αυτούς τους κόσμους είναι η αργή και δύσκολη αποσύνθεση του μυαλού και του σώματος.
Παρουσία συντελεστών. Θα ακολουθήσει Q&A.

Σάββατο 28/09
18:00 – 18:35 Νικόλας Παπαδημητρίου | Omi do | 26΄
Πλησιάζοντας την όγδοη δεκαετία της ζωής του, ο Δημήτρης Ομηρίδης συνεχίζει και γυμνάζεται καθημερινά διεκδικώντας ένα υγιές και δυνατό σώμα. Παράλληλα, διατηρεί μια σχολή γυμναστικής στο κέντρο της Αθήνας, όπου φίλοι και μαθητές έρχονται σε επαφή με την ιδιαίτερη φιλοσοφία του και πρακτική εκγύμνασης του σώματος που ο ίδιος αποκαλεί Omi-do. Κινηματογραφώντας την καθημερινότητα του Δημήτρη στην σχολή του, η ταινία αναδεικνύει τις δυνατότητες αντίστασης στο αναπόφευκτο της φθοράς και της γήρανσης κατά την τρίτη ηλικία.
Παρουσία συντελεστών. Θα ακολουθήσει Q&A.

18:35 – 19:05 Βαγγέλης Πυρπύλης | Ο Τελάλης | 20΄
Ο ηθοποιός Τάσος Κορόζης ζει στην επαρχιακή πόλη του Αγρινίου. Μετά την οικονομική κρίση, οι λιγοστές ευκαιρίες να εργαστεί ως ηθοποιός δεν αρκούν πλέον για να βιοποριστεί. Έτσι δραστηριοποιείται επαγγελματικά στην ανακοίνωση γεγονότων και εκδηλώσεων μέσω μεγάφωνων τοποθετημένων στο ρετρό αυτοκίνητό του, διαφημίζοντας εκδηλώσεις και πανηγύρια.
Παρουσία συντελεστών. Θα ακολουθήσει Q&A.

Βαγγέλης Πυρπύλης | Ο Τελάλης

19:05 – 19: 35 Νικολέτα Λεούση | Άσκοπη Μετακίνηση 19΄
Το Μάρτιο του 2020 το παράθυρο του βλέμματος μου στένεψε. Η ζωή της πόλης σχεδόν σταμάτησε. Απαγορεύτηκαν οι άσκοπες μετακινήσεις και σταμάτησε η λειτουργία των κινηματογράφων. Δεν ξέρω τι μου λείπει πιο πολύ, το σινεμά ή μια άσκοπη μετακίνηση; Ευτυχώς η οικογένειά μου συμφώνησε να «παίξει» λεωφορείο και να τους κινηματογραφήσω. Προσωπικές ιστορίες αναμειγνύονται με ιστορικές επαναστάσεις ή μια ταινία που φαντάζομαι ενώ βρίσκομαι στο λεωφορείο;
Παρουσία συντελεστών. Θα ακολουθήσει Q&A.

19:35 – 22:00
Επίσημος προσκεκλημένος Eyal Sivan: προβολή & Masterclass
Eyal Sivan | Γιάφα, ο μηχανισμός του πορτοκαλιού | 89’

Η βραβευμένη ταινία αφηγείται με ποιον τρόπο το περίφημο πορτοκάλι της Γιάφα, προϊόν των αραβοεβραικών καλλιεργειών της Παλαιστίνης, με τον κατάλληλο μηχανισμό, σβήστηκε αθόρυβα από τη λαϊκή μνήμη με την ίδρυση του κράτους του Ισραήλ το 1948. Masterclass από τον επίσημο προσκεκλημένο της γιορτής μας, τον πολυβραβευμένο σκηνοθέτη Eyal Sivan, ο οποίος μέσα από το έργο του ασχολείται κριτικά με την εβραϊκή του κληρονομιά, αλλά και με την απάνθρωπη γενοκτόνα πολιτική κατά του Παλαιστινιακού λαού.

22:00 – 23:40 Φιλ Ιερόπουλος | Avant – Drag | 92΄
Το Avant-Drag! βάζει στο προσκήνιο δέκα drag performers που αποδομούν το φύλο, την εθνικότητα, και τις πολιτικές ταυτότητας, ενώ ταυτόχρονα αντιμετωπίζουν την αστυνομική βία, την τρανσφοβία και τον ρατσισμό της ελληνικής κοινωνίας.
Παρουσία συντελεστών. Θα ακολουθήσει Q&A.

Κυριακή 29/09
18:00 – 19:30 Chris Krikellis | Souls of a River 83΄
Ένας κινηματογραφιστής – ταξιδιώτης, συναντά έναν ιατροδικαστή, ο οποίος αγωνίζεται για τους πρόσφυγες που χάνουν την ζωή τους στον ποταμό Έβρο. Στα σύνορα μεταξύ της ζωής και του θανάτου, των αναμνήσεων και του ξεχασμένου, αποκαλύπτεται η ευθραυστότητα της ανθρώπινης ταυτότητας.

19:30 – 20:10 Μάρθα Μπουζιούρη | A Deux Voix | 29΄
Δύο γυναίκες που δείχνει να τις χωρίζει μια άβυσσος – η μητέρα ενός τρομοκράτη του ISIS και η μητέρα ενός θύματος τρομοκρατικού χτυπήματος το 2016 στις Βρυξέλλες – χτίζουν μια απροσδόκητη φιλία, που κορυφώνεται με την απόφασή τους να γράψουν μαζί ένα αυτοβιογραφικό βιβλίο. Κόντρα στη βία και το μίσος, η σχέση τους δυναμώνει και μεταμορφώνεται σε ένα γυναικείο μανιφέστο ανθρωπιάς, ευαισθησίας κι ελπίδας.
Παρουσία συντελεστών. Θα ακολουθήσει Q&A.

20:15 – 22:15 Αφιέρωμα στην Αντζελίκ Κουρούνη
Αντζελίκ Κουρούνη | The Ghosts of Varosha | 29΄
Τον Ιούλιο του 1974 η Τουρκία εισέβαλε στη βόρεια Κύπρο ως απάντηση σε ένα ελληνοκυπριακό εθνικιστικό πραξικόπημα. Ένα μήνα αργότερα οι 45.000 Ελληνοκύπριοι των Βαρωσίων εγκατέλειψαν την πόλη τους. Μετά από εβδομάδες λεηλασιών και επιδρομών από τον τουρκικό στρατό, η πόλη περικυκλώθηκε από συρματοπλέγματα και έγινε μια πόλη-φάντασμα απαγορευμένη σε όλους. Τον Οκτώβριο του 2019, ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, παρά τις διεθνείς αποδοκιμασίες, διακόπτει τις διαπραγματεύσεις για την επανένωση του διαιρεμένου νησιού και ανοίγει τα Βαρώσια για τους τουρίστες. Για πρώτη φορά μετά από 47 χρόνια οι Ελληνοκύπριοι πρόσφυγες των Βαρωσίων μπορούν να περπατήσουν στην πόλη τους.

Αποσπάσματα από τις ταινίες : «Χρυσή Αυγή. Μια προσωπική υπόθεση» (2016), «Χρυσή Αυγή. Υπόθεση όλων μας» (2021)
Συζητούν οι Θωμάς Ιακόμπι – Δημοσιογράφος, Λουκάς Σταμέλλος – Δημοσιογράφος OmniaTV , Xρόνης Θεοχάρης – Σκηνοθέτης/ Μοντέρ/ Παραγωγός, Γιάννης Μισουρίδης – Σκηνοθέτης/Διευθυντής Φωτογραφίας. Συντονίζει η ραδιοφωνική παραγωγός της ΕΡΤ Ντέπυ Βρεττού

22:15 – 23:45
Κωστούλα Τομαδάκη| Η Μητέρα του Σταθμού | 79΄
Μετεμφυλιακή Ελλάδα, φτώχεια, ανεργία, η μετανάστευση μονόδρομος για τις χιλιάδες γυναίκες. Με τρένα, καράβια και εισιτήριο χωρίς επιστροφή, νέες γυναίκες, κάποιες αγράμματες, έφτασαν στις φάμπρικες της Γερμανίας. Οι περισσότερες έχοντας αφήσει πίσω τους την οικογένεια: Τα παιδιά – βαλίτσα που μεγάλωσαν ανάμεσα σε δυο πατρίδες, σε δυο διαφορετικά εκπαιδευτικά συστήματα.
Παρουσία συντελεστών. Θα ακολουθήσει Q&A.

ΣΧΕΤΙΚΟ ΘΕΜΑ