Ο Aidan Moffat των Arab Strap ελπίζει σύντομα οι Άγγλοι να βγουν στους δρόμους
- 27 ΟΚΤ 2022
Στο τελευταίο άλμπουμ έχετε αυτό το κομμάτι το Here comes Comus, όπου Comus (Κώμος στα ελληνικά) ήταν ένας αρχαίος Έλληνας θεός, σχεδόν άγνωστος ακόμη και σε μας τους Έλληνες.
Ήταν όντως ένας από τους πλέον αφανείς θεούς, όχι από τους μεγάλους. Τότε υπήρχε ένας θεός για κάθε πράγμα που μπορείς να φανταστείς.
Και ένας θεός ήταν πάντα μία καλή δικαιολογία για μια κακή ανθρώπινη συμπεριφορά. Έτσι, πολλές φορές καθιστούσαν και τον Κώμο υπεύθυνο για τα δικά τους παραστρατήματα, ότι «με παρέσυρε ο θεός, θόλωσε τα λογικά μου».
Πού άκουσες πρώτη φορά για αυτόν;
Δεν μπορώ να θυμηθώ, ίσως σε ένα βιβλίο για την ελληνική μυθολογία. (σ.σ. το σκέφτεται λίγο και τα μάτια του ανοίγουν διάπλατα) Βασικά όχι, υπήρχε και μια μπάντα που λεγόταν Comus! Μία folk μπάντα! Ίσως από αυτούς να το άκουσα πρώτα!
Στο press release που συνόδευε το τραγούδι, έγραφε ότι «αυτό είναι ένα track σχετικά με την ανικανότητά σου να πεις “όχι” στον Κώμο». Είσαι ακόμα έτσι;
Νομίζω ότι το έχω αφήσει πίσω μου πια. Ξέρεις τι το άλλαξε; Η πανδημία. Πριν απ’ αυτήν κυκλοφορούσα έξω στην πόλη πολύ συχνά, αλλά μετά την πανδημία και αφού πέρασα τόσο πολύ χρόνο στο σπίτι, κατάλαβα ότι τελικά δεν το χρειάζομαι αυτό για να τα φέρνω βόλτα.
Δεν νομίζω ότι άλλαξα εγώ προσωπικά, απλά πιστεύω ότι η πανδημία κατά κάποιον τρόπο τα επαναπροσδιόρισε όλα αυτά και μας έμαθε ότι δεν χρειάζεται να βγούμε έξω για να διασκεδάσουμε, πίνοντας κλπ. Απολάμβανα να διαβάζω βιβλία και να βλέπω ταινίες. Οπότε, ναι, τα έχω ξεπεράσει πια.
Οπότε μου λες ότι όταν παίξετε στην Αθήνα δεν θα ψάξεις να βρεις που είναι η ελληνική Kebabylon;
(σ.σ. γελάει) Υπάρχει Kebabylon στην Ελλάδα; Μα και βέβαια, θα πρέπει να υπάρχει, ναι.
Είχα δει μία στην Αγγλία μία φορά, δεν θυμάμαι πού, και από εκεί πήρα την ιδέα. Ένιωθα ότι έπρεπε οπωσδήποτε κάποια στιγμή να μιλήσω για αυτήν σε ένα τραγούδι -γιατί το θεωρώ και αστείο.
Αυτή η λέξη έχει γίνει μέρος της αγγλικής γλώσσας, αν το γκουγκλάρεις θα δεις. Στην αρχή ήταν απλά ένα αστείο όνομα για τα κεμπαπτζίδικα αλλά εδώ χρησιμοποιείται για να περιγράψει την απόλυτη καταστροφή που βρίσκει κανείς στους δρόμους μετά από μία νυχτερινή έξοδο.
Κάπου είπες ότι με αυτό το τραγούδι αποτίεις φόρο τιμής και σε όλους αυτούς που καθαρίζουν τους δρόμους το επόμενο πρωί.
Διάβαζα ένα βιβλίο όπου είχε ένα ολόκληρο κεφάλαιο για το τι συμβαίνει μετά τα μεσάνυχτα στο Λονδίνο, και ήταν όλο αφιερωμένο στους οδοκαθαριστές. Και ξέρεις, είναι κάτι το οποίο δεν το σκέφτεσαι, ποτέ δεν είχα συνειδητοποιήσει όλα αυτά τα πράγματα που αφήνουμε πίσω μας, όλον αυτόν τον χαμό μετά από μια νυχτερινή έξοδο.
Και μου φάνηκε ότι αυτοί οι άνθρωποι είναι κάτι σαν φύλακες-άγγελοι, που μας προσέχουν, που καθαρίζουν το χάλι μας.
Σε μια άλλη συνέντευξη είχες πει για τα social media: «Απορώ γιατί αναγκάζω τον εαυτό μου να βιώνει τόσο πόνο». Μπορείς να μου εξηγήσεις για τι είδους πόνο μιλάμε εδώ;
Αν και ως Arab Strap έχουμε λογαριασμό σε πολλά social, εγώ στην πραγματικότητα μόνο τον λογαριασμό στο Twitter χρησιμοποιώ. Και όπως ίσως θα ξέρεις είναι ένα χώρος που μπορεί εύκολα να γίνει ένα μέρος διαφωνίας και κακόβουλων επιθέσεων.
Είναι περίεργο γιατί ενώ είμαι ένας αριστερός και φιλελεύθερος τύπος, η online επίθεση που έχω δεχτεί δεν ερχόταν απ’ τους ανθρώπους που συνήθως διαφωνείς, αλλά από τους δικούς σου, από εκείνους που έχετε την ίδια οπτική στα πράγματα. Αν πεις κάτι που διαφοροποιείται έστω και λίγο απ’ αυτές τις θέσεις, αν ξεφύγεις έστω και λίγο απ’ το μονοπάτι, γίνεσαι κάτι σαν προδότης.
Και μπορείς να δεχτείς online κακοποίηση η οποία πραγματικά μπορεί να σε αναστατώσει. Μπορείς να πάθεις κρίσεις πανικού απλά και μόνο διαβάζοντας αυτά τα άσχημα που σου γράφουν. Είναι δύσκολο να το διαχειριστείς.
Είναι σαν υπάρχει μόνο άσπρο και μαύρο, τίποτα στη μέση; Κάπως έτσι.
Ναι. Και δες και το μέγεθος των επιθέσεων που δέχονται οι γυναίκες στα social media, είναι αισχρό. Άσε που αλλάζουν και το πολιτικό τοπίο, γιατί εκεί οι πολιτικοί ελέγχουν τις ειδήσεις. Έχουμε μπλέξει τους εαυτούς μας σε μια πολύ άσχημη κατάσταση.
Πιστεύω ότι η ανθρώπινη φύση θα ήταν πολύ πιο χαρούμενη χωρίς τα social media.
Το As days get dark είναι ένας πολύ ειλικρινής και ανοιχτός δίσκος όσον αφορά τα αντρικά συναισθήματα. Είναι πιο εύκολο να μιλήσει σήμερα κάποιος γι’ αυτά τα θέματα από ό, τι ήταν πριν από 30-40 χρόνια;
Γενικά μιλώντας, πιστεύω πως ναι. Κάτι έχει αλλάξει στην κουλτούρα γύρω απ’ αυτά τα θέματα. Σίγουρα υπάρχει μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση γύρω απ’ τα ζητήματα που αφορούν την ανδρική ψυχική υγεία, το οποίο είναι καλό.
Το ‘90 όταν ξεκινούσαν οι Arab Strap, το πρόζακ ήταν «τρομερή είδηση» στην Αμερική, οι άνθρωποι είχαν αρχίσει να μιλούν ανοιχτά για αυτό. Και είναι καλό που από τότε τα αντρικά αυτά θέματα μπορούν να συζητιούνται και όχι να κρύβονται.
Αλλά είναι κάτι που μας απασχολούσε από την αρχή ως μπάντα, στο τι θέλαμε να γράψουμε. Δεν νομίζω πάντως ότι τότε οι άντρες έγραφαν με μεγάλη ειλικρίνεια τραγούδια για τα συναισθήματά τους.
Μπορείς να θυμηθείς μια μπάντα από το παρελθόν που παρόλα αυτά, να ήταν πολύ ειλικρινής; Να ξεχώριζαν σ’ αυτό το κομμάτι;
Αντρικές μπάντες δεν μου έρχονται στο μυαλό, αλλά γυναίκες ναι, για παράδειγμα η PJ Harvey, ειδικά στους δύο πρώτους της δίσκους. Οι Babes of Toyland επίσης, των οποίων ήμουν και μεγάλος φαν. Ήταν πολύ θορυβώδεις απ’ τη μια αλλά και πολύ ειλικρινείς απ’ την άλλη.
Κοίτα. Πάντα έγραφα με ειλικρίνεια για αυτά τα θέματα, απλώς τώρα υπάρχει μεγαλύτερη αποδοχή για αυτά από ό, τι τότε. Στη δική μου γενιά -είμαι σχεδόν 50 τώρα- οι άντρες δεν μάθαιναν να είναι συναισθηματικοί, δεν ήταν τότε κομμάτι της συζήτησης αυτό.
Έχω ένα γιο και μια κόρη, 14 και 9 αντίστοιχα, και είναι πολύ διαφορετικά πλάσματα από εμάς, είναι πολύ πιο ευαισθητοποιημένοι σε αυτά τα θέματα. Ειδικά τα αγόρια είναι πολύ περισσότερο από ό, τι ήταν στο παρελθόν. Και δεν το θεωρώ αφύσικο. Έχω καταστήσει σαφές στον γιο μου ότι είναι OK να μιλάει για τα συναισθήματά του.
Έχετε πει ότι ήσασταν η τελευταία γενιά που μπορούσε να μεθύσει, να κάνει βλακείες και να τη γλιτώσει, γιατί δεν υπήρχαν κινητά για να το καταγράψουν.
Ναι, στον Guardian το είχαμε πει αυτό. Είναι αλήθεια. Αν γινόμουν χάλια όταν ήμουν μικρός, την επόμενη εβδομάδα είχε ξεχαστεί. Τώρα θα υπάρχει online. Φαντάζομαι θα είναι σκληρό αυτό για τους νέους.
Φαίνεται σαν οι άνθρωποι να νιώθουν ότι πρέπει να δίνουν όλον τον εαυτό τους μονίμως στα social media. Φαντάζομαι αυτό θα είναι αγχωτικό. Και προφανώς θα είναι, καθώς βλέπεις τόσα παιδιά σε θεραπείες, με κατάθλιψη, κλπ. Νομίζω υπάρχει πολύ μεγαλύτερη πίεση στους νέους ανθρώπους σήμερα.
Τελευταία φορά που παίξατε στην Ελλάδα ήταν το 2005. Θυμάστε κάτι από εκείνο το βράδυ;
Λίγο αόριστα. Θυμάμαι ότι υπήρχαν κάποια επεισόδια εκείνη τη νύχτα στην Αθήνα. Άνοιξα την τηλεόραση στο ξενοδοχείο -προφανώς δεν μπορούσα να καταλάβω τι έλεγε η μετάδοση- και λίγο μετά συνειδητοποίησα ότι όλα αυτά συνέβαιναν μόλις λίγα μέτρα μακριά από εκεί που μέναμε. Δεν θυμάμαι τι έγινε τελικά, ήταν κάποια πολιτική διαμαρτυρία νομίζω.
Να περιμένουμε σύντομα κάποιο νέο άλμπουμ;
Βασικά, ακόμα και σήμερα το πρωί έγραφα κάποιους στίχους για το άλμπουμ που έχουμε σκοπό να βγάλουμε την επόμενη χρονιά, οπότε ναι. Δεν ξέρω αν θα είναι άλμπουμ με την παραδοσιακή έννοια του όρου, αλλά θα υπάρχει μια κυκλοφορία σε κάποια μορφή.
Θέλουμε να δοκιμάσουμε κάτι καινούργιο. Μέχρι σήμερα, όλα τα άλμπουμ μας έχουν ένα «υποβόσκων θέμα» που τα ενώνει. Έτσι, σκεφτόμαστε τώρα να γράψουμε 8-10 singles που να στέκονται μόνα τους, να μη χρειάζεται να είναι μέρος κάτι μεγαλύτερου. Δεν ξέρω όμως αν αυτό τελικά θα συμβεί. Ίσως στο τέλος να έχουμε ένα ακόμη άλμπουμ, γιατί όσο περισσότερο ασχολείσαι με τα τραγούδια, τόσο τα θέματά τους αρχίζουν και συνδέονται σχηματίζοντας κάτι ενιαίο -ακόμα και αν δεν το θες.
Αλλά σίγουρα θα υπάρξει κάτι του χρόνου, προς το τέλος της άνοιξης πιστεύω.
Νιώθετε κάποια πίεση μετά από τη διθυραμβική αποδοχή του τελευταίου σας άλμπουμ από κοινό και κριτικούς;
Νιώθω μία πίεση με την έννοια ότι ήμασταν πολύ τυχεροί που είχαμε μία ανταπόκριση που δεν την περιμέναμε. Παίζουμε τα καινούργια μας τραγούδια λάηβ και τα πάνε καλύτερα απ’ τα παλιά, ο κόσμος δείχνει να του αρέσουν πολύ, και αυτό είναι καταπληκτικό. Είναι πολύ λίγες οι μπάντες που παίρνουν αυτήν την ανταπόκριση, οπότε ήμασταν πολύ τυχεροί. Και είμαι, έστω και λίγο, αγχωμένος αν μπορούμε να το ξανακάνουμε αυτό.
Πρέπει όμως απλά να κάνεις ό, τι σου έρχεται φυσιολογικά και να ελπίζεις ότι αυτό θα είναι και το σωστό. Δεν τα αναλύουμε αυτά με τον Μάλκομ, δεν καταστρώνουμε σχέδια. Απλώς συνεχίζουμε, και αν αυτό που κάνουμε είναι το σωστό, θα το μάθουμε όταν το ακούσει ο κόσμος.
Τελευταία ερώτηση, μπορεί να σου ακουστεί λίγο γελοία αλλά θα ήθελα να ξέρω την άποψή σου γύρω απ’ τον θάνατο της βασίλισσας Ελισάβετ, την κηδεία και όλη αυτήν την κατάσταση που βιώσατε στη Βρετανία.
Δεν με ενδιέφερε καθόλου. Μετά τον θάνατό της ακολούθησαν δέκα μέρες θρήνου. Δεν μπορούσα να ανοίξω την τηλεόραση για όλο αυτό το διάστημα.
Έρχεται μία περίοδος μεγάλης φτώχειας για τη Μεγάλη Βρετανία, οι άνθρωποι φοβούνται για τους επόμενους μήνες. Έχουμε ήδη ένα από τα μεγαλύτερα ποσοστά παιδικής φτώχειας στον ανεπτυγμένο κόσμο. Μόλις χθες διάβαζα για γονείς που δεν μπορούν να ταΐσουν τους εαυτούς τους και τρώνε μόνο ό, τι περισσεύει απ’ τα παιδιά τους.
Έρχονται χρόνια κρίσης και εδώ ξοδεύονται εκατομμύρια για μία κηδεία. Δεν είμαι υπέρ της μοναρχίας, ποτέ δεν ήμουν. Δεν μπορεί να υπάρξει μία κοινωνία ισότητας εκεί όπου ταυτόχρονα υπάρχει και η μοναρχία, με ανθρώπους που έχουν γεννηθεί μέσα σε επιδοτούμενα από το κράτος πλούτη.
Είναι παράξενο. Τα άτομα που έφταναν με λουλούδια έξω απ’ το Μπάκινχαμ θα είναι τα ίδια άτομα που δεν θα μπορούν να πληρώσουν τους λογαριασμούς τους σε δύο μήνες. Με εντυπωσιάζει που δεν μπορούν να δουν πώς όλα αυτά συνδέονται μεταξύ τους.
Ωστόσο, πιστεύω ότι κάποια στιγμή θα τελειώνουμε με τη μοναρχία, δεν την βλέπω να κρατάει για πολύ ακόμα για να είμαι ειλικρινής. Νομίζω ότι όλα θα τελειώσουν, όχι όσο ζω εγώ, αλλά σίγουρα όσο θα ζουν τα παιδιά μου.
Είναι γελοίο το πόσα χρήματα ξοδεύτηκαν και πιστεύω ότι όλο αυτό θα τους γυρίσει μπούμερανγκ. Κι ελπίζω να υπάρξουν ταραχές στους δρόμους, να καούν όλα.
Όπως στην Αθήνα εκείνο το βράδυ που είχατε έρθει;
(σ.σ. χαμογελάει) Ναι, “Athens style”.