Ο Στέφανος Παπατρέχας έγραψε ένα θεατρικό για να σπάσει την κατάρα της δυστυχίας
Μιλήσαμε με τον συγγραφέα, σκηνοθέτη και ηθοποιό για τη νέα του παράσταση, Spa-σε κατάρα που έρχεται προσεχώς στη σκηνή του Μικρού Άνεσις.
- 1 ΦΕΒ 2024
Βρισκόμαστε σε ένα πολυτελές κέντρο ευεξίας, στο Isaris Spa, από αυτά που μπαίνοντας, παραδίδεις προσωπικά αντικείμενα, αφήνεις κινητό και τα λοιπά και ακολουθείς συγκεκριμένο πρόγραμμα θεραπειών, διατροφής και άσκησης. Εκεί, η διευθύντρια Ισαβέλλα Ίσαρη ετοιμάζεται να υποδεχτεί τέσσερις πελάτες: τον Σολ, την Κατερίνα, τον Χάρη και τον Μελέτη, που έχουν κλείσει πρόγραμμα πέντε ημερών. Όμως, ξεσπάει μια ινδιάνικη κατάρα, που τους αναγκάζει να μείνουν έγκλειστοι για άγνωστο χρονικό διάστημα χωρίς καμία επαφή με τον έξω κόσμο. Όσα θα ακολουθήσουν θα τα δούμε στη σκηνή του Μικρού Άνεσις από τις 12 Φεβρουαρίου.
Το Spa-σε κατάρα είναι το νέο θεατρικό έργο του Στέφανου Παπατρέχα, που θα κυκλοφορήσει προσεχώς από τις εκδόσεις Κέδρος.
Ο συγγραφέας και ηθοποιός έγραψε μία σουρεαλιστική, σύγχρονη φάρσα με βασικό θέμα το κυνήγι της ευτυχίας, την οποία συνσκηνοθετεί με τον Λάζαρο Βαρτάνη. Από κοινού έχουν παρουσιάσει τρία ακόμα έργα του, που γνώρισαν επιτυχία και έλαβαν θερμές κριτικές: Ονόριο, τα ανομήματα ενός εγκληματία, Φροσύνη, Πασού – και τα τρία είχαν έντονο το δραματικό στοιχείο.
Φέτος, είναι η πρώτη φορά που ο νεαρός δημιουργός ανοίγεται στο είδος της κωμωδίας και το κάνει με μία ιστορία που θέλει να spa-σει την κατάρα της δυστυχίας, να μας απελευθερώσει από όσα τελικά μας εμποδίζουν να γίνουμε πραγματικά ευτυχισμένοι.
Spa-σε κατάρα. Στον τίτλο της παράστασης επέλεξες να παίξεις με τις λέξεις. Τι θέλεις να πεις με το συγκεκριμένο λογοπαίγνιο;
Μου αρέσει ένας τίτλος να δίνει στοιχεία για αυτό που πρόκειται να δει ο θεατής, αλλά ταυτόχρονα να προκαλεί το ενδιαφέρον με ένα μυστήριο που μπορεί να κρύβει ή με το χιούμορ. Θέλω να πιστεύω ότι στην περίπτωση του Spa-σε κατάρα κατάφερα να τα συνδυάσω όλα.
Η παράσταση διαδραματίζεται σε ένα Spa και σε όλη τη διάρκειά του πλανάται η απειλή μιας κατάρας. Με αυτά τα υλικά φτιάχτηκε ο τίτλος που μπορεί να σημαίνει «Spa σε κατάρα» μιας και αυτό είναι το πλαίσιο και η συνθήκη, αλλά και «Σπάσε κατάρα» που είναι η ανάγκη όλων να ελευθερωθούν από την κατάρα (αλλά) και από όσα τελικά τους εμποδίζουν να είναι ευτυχισμένοι.
Τι αποτέλεσε αφορμή για να γράψεις αυτή την ιστορία;
Η αρχική σκέψη ήταν να γράψω μία κωμωδία και να την ανεβάσουμε με τα παιδιά. Μετά από δύο δραματικούς μονολόγους (Φροσύνη και Πασού) και το επίσης δραματικό Ονόριο, τα ανομήματα ενός εγκληματία, θέλαμε πολύ να βαδίσουμε στο μονοπάτι της κωμωδίας.
Η δεύτερη σκέψη λοιπόν ήταν να φτιάξουμε μία παράσταση που θα έχει στον πυρήνα της την ευτυχία και τις επιλογές που κάνουμε προκειμένου να τη βρούμε. Όσα βιώσαμε στην περίοδο της πανδημικής κρίσης, με την καραντίνα, τα σενάρια γύρω από τον κορονοϊό και τη συνωμοσιολογία που προκλήθηκε, έπαιξαν επίσης ρόλο στη διαμόρφωση του έργου.
Ποιος είναι ο χαρακτήρας που υποδύεσαι στην παράσταση;
Ο Σολ, ένας καλλιτέχνης που είναι διάσημος στην drag σκηνή ως Σολερόζ. Το πραγματικό του όνομα βέβαια είναι Ευθύμης, αλλά ο κόσμος τον γνωρίζει με το καλλιτεχνικό του. Στο Spa είναι τακτικός πελάτης και πολύ φίλος με τη διευθύντρια, την Ισαβέλλα. Τον συναντάμε λοιπόν να μπαίνει σε ένα πρόγραμμα πέντε ημερών στο κέντρο ευεξίας, πριν φύγει για παγκόσμια περιοδεία. Η κατάρα όμως που θα ξεσπάσει θα του χαλάσει τα σχέδια.
Στις φωτογραφίες και στο βίντεο της παράστασης υπάρχει ένα ανθρωπόμορφο άλογο που δεν θα σου κρύψω ότι μου έφερε κατευθείαν στο μυαλό τον BoJack Horseman, ο οποίος έψαχνε επίσης να βρει την ευτυχία στην ομώνυμη σειρά που στριμάρει στο Netflix. Υπήρξε επιρροή σου ή απλά, σύμπτωση;
Θα ήταν ψέμα αν πω ότι όντως είχαμε αυτήν την αναφορά στο μυαλό μας με τον Λάζαρο (Βαρτάνη), όταν στήναμε τη φωτογράφιση με τη Λιλή Νταλανίκα. Παρ’ όλα αυτά, ποτέ δεν ξέρεις ασυνείδητα πώς μπορεί να εισβάλλουν σε όσα κάνεις πράγματα που έχεις δει, ακούσει, ζήσει. Οπότε πιθανώς να έχουμε επηρεαστεί από το BoJack Horseman, χωρίς να το καταλαβαίνουμε.
Στην παράσταση, το άλογο συνδέεται με την κατάρα που υπάρχει στο έργο και συμβολίζει περισσότερο τη φύση, τα ένστικτα, την απελευθέρωση από όλα τα «πρέπει» που μας ορίζουν.
Είναι το χιούμορ ο τρόπος για να συμβεί αυτή η απελευθέρωση; Ο τρόπος για να μιλήσουμε για τα πιο σοβαρά, δύσκολα πράγματα;
Το γέλιο έχει μέσα του μια απελευθέρωση, μία καταστολή των αμυνών μας. Είναι σαν βγάζουμε τη γλώσσα στη λογική όταν γελάμε, σαν να είναι μια στιγμή πλήρους ελευθερίας, μια στιγμή που χάνουμε τον έλεγχο και το απολαμβάνουμε.
Και η παράστασή μας αυτό έχει στόχο, να σχολιάσει κωμικά όσα μας επιβάλλονται ως «ευτυχία» και τον τρόπο που όλοι μας προσδιοριζόμαστε βάσει αυτών.
Ποια είναι κατά τη γνώμη σου αυτά που μας επιβάλλονται ως ευτυχία;
Καταρχάς, από μόνο του το ότι πρέπει να είσαι πάντα χαρούμενος και ευτυχισμένος. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης -Instagram, Facebook- και κυρίως ο τρόπος που τα χρησιμοποιούμε και έχουμε μάθει να τα χρησιμοποιούμε το αποδεικνύουν. Πρέπει να είμαστε πάντα χαμογελαστοί, χαρούμενοι, σε ωραία μέρη, να τρώμε ωραία φαγητά και τα λοιπά.
Ασυνείδητα τις περισσότερες φορές ή και όχι, μπαίνουμε στη διαδικασία να επαληθεύσουμε τα πρότυπα ευτυχίας. Πρέπει να είσαι επιτυχημένος στη δουλειά σου, στη σχέση σου, να παντρευτείς, να κάνεις οικογένεια, να έχεις φίλους, χρήματα, να είσαι γυμνασμένος, να περιποιείσαι τον εαυτό σου, να ντύνεσαι ωραία, να ζεις ωραία.
Κάποια στιγμή φτάνεις να έχεις βάλει τόσους πολλούς στόχους, που παγιδεύεσαι σε ένα κυνήγι να τα καταφέρεις και χάνεις τις στιγμές, στις οποίες είσαι όντως ευτυχισμένος. Μία φράση που αποδίδεται στον Γκυγιώμ Απολλιναίρ (σ.σ. Γάλλος ποιητής, συγγραφέας και κριτικός τέχνης) λέει: «πού και πού, είναι καλό να κάνουμε ένα διάλειμμα από το κυνήγι της ευτυχίας και να είμαστε απλώς ευτυχισμένοι».
Το σημαντικότερο κατά τη γνώμη μου σε όλα αυτά είναι να συνειδητοποιήσεις πού νιώθεις εσύ ευτυχισμένος. Ποια από όλα αυτά τα πρότυπα ικανοποιούν εσένα και είναι δικοί σου στόχοι και όχι στόχοι φορεμένοι από τους γύρω σου.
Τι ορίζεις ως ευτυχία;
Το ανήκειν. Το να βρεις ανθρώπους στη ζωή σου, σε όλους τους τομείς, επαγγελματικά, προσωπικά, με τους οποίους μπορείς να είσαι ο εαυτός σου, που σας δένει αμοιβαία κατανόηση, αποδοχή, αγάπη, σεβασμός, αλλά και κοινός τρόπος σκέψης.
Μέσα από τη συλλογικότητα και την ομάδα θεωρώ ότι μπορούν να επιτευχθούν αλλαγές και να εξελιχθούμε τόσο προσωπικά όσο και πολιτικά και κοινωνικά. Δεν είναι καθόλου εύκολο, αλλά όταν συμβεί είναι μαγικό και σε κάνει να νιώθεις πολύ δυνατός.
Μέσα στην καθημερινότητα, τι σε κάνει πραγματικά ευτυχισμένο;
Μια ωραία συζήτηση, το να νιώσω πάνω στη σκηνή πως επικοινωνώ με τους συναδέλφους μου και το κοινό μας, μια ωραία πρόβα, μια ωραία ταινία, ένα νόστιμο φαγητό, το να μου φερθεί ένας άγνωστος με ευγένεια στον δρόμο. Γενικά, η επικοινωνία και η ευγένεια θα έλεγα.
Και δυστυχισμένο;
Η αγένεια, ο εγωισμός, το να σκεφτόμαστε και να πράττουμε για την πάρτη μας. Τα συναντάει νομίζω ο καθένας καθημερινά στον δρόμο, στην εργασία του, παντού. Αισθάνομαι ότι αυτά ευθύνονται για όλα μας τα προβλήματα. Και η αδικία με θυμώνει και με στεναχωρεί βαθιά, πίσω από την οποία και πάλι νομίζω ότι κρύβεται ο ατομικισμός και το προσωπικό συμφέρον.
Τι κάνεις για να «σπάσεις την κατάρα της δυστυχίας»;
Πράγματα που με ευχαριστούν, με χαλαρώνουν, κυρίως που εκτονώνουν την ένταση: γυμναστική (με την instructor Εμμανουέλα Βεϊνόγλου που έχει αναλάβει και τις χορογραφίες στο Spa-σε κατάρα), διάβασμα, γράψιμο, ταξίδια. Ο καθένας οφείλει να βρει προσωπικά τι τον ηρεμεί και τον φέρνει πιο κοντά στην ευτυχία αντί να ακολουθεί μεθόδους που είναι μόδα.
Παράλληλα με τις πρόβες του Spa–σε κατάρα, πού αλλού σε συναντάμε φέτος θεατρικά;
Παίζω σε δύο παραστάσεις: στον Κύκλο των χαμένων ποιητών σε σκηνοθεσία Κωνσταντίνου Ασπιώτη στο Θέατρο Βρετάνια και στο Ποιος σκότωσε τον σκύλο τα μεσάνυχτα σε σκηνοθεσία Νικορέστη Χανιωτάκη στο Θέατρο Λαμπέτη, που απευθύνεται (και) σε εφήβους γι’ αυτό παίζουμε και καθημερινές για σχολεία.
Τέλος, στο Θέατρο Άβατον παρουσιάζονται δύο παιδικά θεατρικά μου έργα: Ηλίας, ο πρώτος γάτος χορευτής της γατοϊστορίας και Κλειώ, μια καλόκαρδη γαϊδούρα, τα οποία έχω σκηνοθετήσει με τη Νάντια Δαλκυριάδου.
***INFO
Spa-σε κατάρα
Σκηνοθεσία: Λάζαρος Βαρτάνης, Στέφανος Παπατρέχας
Σκηνικά, κοστούμια: Έλλη Εμπεδοκλή
Μουσική: Σίσσυ Βλαχογιάννη
Σχεδιασμός φωτισμών: Ζωή Μολυβδά Φαμέλη
Χορογραφίες, επιμέλεια κίνησης: Εμμανουέλα Βεϊνόγλου
Φωτογραφίες, trailer, γραφιστικά: Λιλή Νταλανίκα
Βοηθός σκηνοθέτη: Ανδρομάχη Μακρίδου
Βοηθός σκηνογράφου & ενδυματολόγου: Ασημίνα Κουτσογιάννη
Τεχνική υποστήριξη: Μιχάλης Κόκκινος
Κατασκευή σκηνικών: Λάζαρος Βαρτάνης, Έλλη Εμπεδοκλή
Παραγωγή: ONORIO ΑΜΚΕ
Για τα κινηματογραφικά ένθετα: Σκηνοθεσία και μοντάζ: Λιλή Νταλανίκα
Ερμηνεύουν: Λάζαρος Βαρτάνης, Κωνσταντίνος Ελματζίογλου, Κωνσταντίνα Κλαψινού, Σύνθια Μπατσή, Στέφανος Παπατρέχας
Στην παράσταση ακούγεται η φωνή του Κωνσταντίνου Ασπιώτη. Φιλική συμμετοχή στα video Εμμανουέλα Βεϊνόγλου
Info: Θέατρο Μικρό Άνεσις (Λεωφόρος Κηφισίας 14, 6981135820). Από 12 Φεβρουαρίου. Κάθε Δευτέρα & Τρίτη στις 21.00. Προπώληση εδώ.