Ο Tommy Tiernan εμπιστεύεται μόνο την ανάσα του όταν κάνει stand up
Λίγο πριν εμφανιστεί για πρώτη φορά σε αθηναϊκή σκηνή, μιλήσαμε με τον χαρισματικό κωμικό της Ιρλανδίας που δεν ακολούθησε ποτέ την πεπατημένη και, τελικά, αυτό του βγήκε σε καλό.
- 21 ΜΑΡ 2025
Με είχαν ενημερώσει ότι είχαμε μάξιμουμ είκοσι λεπτά στη διάθεσή μας, αλλά ένα από τα ταλέντα του Tommy Tiernan που θα επιβεβαίωνα ακούγοντας τη φωνή του στην άλλη άκρη της γραμμής, είναι ότι κατεβάζει τον ρυθμό της συζήτησης σε μια συχνότητα σπάνια στις μέρες μας, μια συχνότητα η οποία αφήνει όλο τον απαραίτητο χώρο για να δράσει η σκέψη και να φτάσει βαθύτερα, αντί να τρέχει να προλάβει να εκφραστεί.
Όταν του το σχολιάζω, μου δίνει ως παράδειγμα ένα ανέκδοτο της Ιρλανδίας που θα μπορούσε άνετα να ήταν κάποια απ’ τις αιρετικές «παραβολές» τις οποίες συχνά μοιράζεται ο Tiernan στη σκηνή, αφήνοντας υποδόρια νοήματα πίσω από τολμηρές φράσεις. «Ήταν λοιπόν ένας γέρος και ένας νέος ταύρος επάνω σε έναν λόφο, κι από κάτω υπήρχε ένα λιβάδι γεμάτο τροφαντές αγελάδες. Τότε, ο νέος λέει με ενθουσιασμό, “έι, τι λες να κατεβούμε τρέχοντας και να αρπάξουμε γρήγορα μια αγελάδα για να κάνουμε σεξ;”. Και ο άλλος του απαντάει, “όχι, θα κατηφορίσουμε με το πάσο μας και θα κάνουμε σεξ με όλες τις αγελάδες, ανεξαιρέτως”».
Έχει κάτασπρα μούσια και μια εικόνα που παραπέμπει σε αντισυμβατικό διανοούμενο, ή κάποιον ακόμη πιο αντισυμβατικό ιερέα – ένα επάγγελμα το οποίο μάλιστα είχε αποπειραθεί να ακολουθήσει πολύ πριν το stand up, όχι όμως με επιτυχία, όπως δεν έχει διστάσει να σατιρίσει («με απέρριψαν επειδή ήμουν υπερβολικά σέξι»). Θα μπορούσε, από την άλλη, να είναι κάλλιστα ο τελευταίος πελάτης σε ένα μπαρ ο οποίος αρνείται να φύγει μέχρι να ξημερώσει ή να πει τουλάχιστον ακόμη μία ιστορία. Θα μπορούσε να είναι ένας μακρινός θείος που έγινε το «μαύρο πρόβατο» της οικογενείας ή ένας φίλος απ’ τα παλιά που χαίρεσαι όποτε συναντάς.
Οποιοσδήποτε και αν είναι ο λόγος, δείχνει απόλυτα οικείος και σε πείθει αμέσως να του αφιερώσεις όλη σου την προσοχή. Άλλωστε, είναι κάτι που εξασκεί αδιαλείπτως για πάνω από τρεις δεκαετίες, έχοντας αναγνωριστεί ιδιαίτερα για το χαρισματικό και ενίοτε σκοτεινό αφηγηματικό του στυλ.
Όπως έχει δηλώσει σε παλαιότερη συνέντευξη, έπιασε πρώτη φορά μικρόφωνο στην ηλικία των 24, όταν έγινε πρώτη φορά πατέρας, χωρίς να είχε ως τότε δουλειά, ούτε και προοπτική να αποκτήσει κάποια στο παγωμένο Γκόλγουεϊ. Έπρεπε να βρει χρήματα και το να λέει αστείες ιστορίες ήταν κάτι που κατείχε από μικρός. Έπειτα από ένα βραβείο στο φεστιβάλ του Εδιμβούργου, η καριέρα του απογειώθηκε, ακολουθώντας έκτοτε αμείωτη αν και όχι ρόδινη πορεία. Το αποτέλεσμα;
Να αναγνωρίζεται σήμερα, στην ηλικία των 55 ετών, ως ένας από τους κορυφαίους stand up κωμικούς όλου του κόσμου και εκείνος που κατέχει το ρεκόρ εισιτηρίων από παραστάσεις μεταξύ των Ιρλανδών συναδέλφων του. Παίζει ασταμάτητα (παράλληλα με την παρουσία του στην τηλεόραση), «κηρύσσοντας» την ευφυΐα της ιρλανδικής κωμωδίας σε κάθε γωνιά του πλανήτη, μία κωμωδία η οποία «στηρίζεται πρωτίστως στη γλώσσα», όπως παρατηρεί ο ίδιος, καθώς «η αγάπη με τη γλώσσα είναι στοιχείο της κουλτούρας μας, αφού για αιώνες ήμασταν υπό κυριαρχία και την αντιμετωπίζαμε ως ένα καταφύγιο».
Τη μέρα που επικοινωνούμε, έχει παράσταση στην ίδια παγωμένη πόλη όπου ξεκίνησαν όλα, στο πλαίσιο της περιοδείας Tommedian με την οποία πρόκειται να έρθει για πρώτη φορά και στην Αθήνα (εισιτήρια εδώ). Ωστόσο, του είναι αδύνατον να απαριθμήσει ομοιότητες ή διαφορές.
«Αισθάνομαι ότι κάθε βράδυ που ανεβαίνω στη σκηνή, είναι σχεδόν σαν να ξεκινάω από το μηδέν», μου μεταφέρει, «είναι ακόμη μία αφορμή που επιβεβαιώνει μέσα μου ότι το stand up είναι μια μαθητεία που δεν τελειώνει ποτέ: δεν ξέρεις τι θα δουλέψει, μέχρι να το δοκιμάσεις». Ίσως, αυτή η δήλωση να ακούγεται τετριμμένη για κάποιον άλλον κωμικό, όχι όμως αν εκφράζεται από τον Tommy Tiernan. Και αυτό γιατί ουδέποτε ακολούθησε τη βασική οδηγία του είδους που λέει να φαίνεσαι μεν αυθόρμητος στο κοινό, αλλά στην ουσία να είσαι προετοιμασμένος, μέχρι και για τις ανάσες σου ανάμεσα στα αστεία.
Εδώ και χρόνια, ο Tiernan επιλέγει συνειδητά να βασίζεται στη διαίσθηση και την εγρήγορση, αντί για την προετοιμασία. Και το καταφέρνει αδιανόητα καλά – πάρε για παράδειγμα οποιοδήποτε επεισόδιο από το επιτυχημένο chat show που παρουσιάζει στην ιρλανδική τηλεόραση και το concept είναι ότι παίρνει συνεντεύξεις από άτομα τα οποία του αποκαλύπτονται πάντα επί τόπου, μόλις εμφανιστούν στο πλατό.
Αντίστοιχα και όταν ανεβαίνει στη σκηνή, διαθέτει κάποιες (δεκάδες) ιστορίες στο μανίκι του, αλλά «το πώς αυτές θα ειπωθούν και το τι θα συμβεί στο ενδιάμεσο, είναι απόφαση της στιγμής, ανάλογα με το κοινό που είναι από κάτω και τα ερεθίσματα που θα εμφανιστούν». Ένα φεγγάρι, είχε δοκιμάσει την πιο ακραία έκδοση αυτής της πρόκλησης, πραγματοποιώντας ένα ολόκληρο stand up τουρ αποκλειστικά με αυτοσχεδιαστική ροή. «Οι παραστάσεις που δεν εφευρίσκεις νέες ιδέες, είναι χάσιμο χρόνου», συνεχίζει να πιστεύει ακράδαντα μέχρι σήμερα, λέγοντας σαρκαστικά ότι «η συνέπεια είναι καλό πράγμα, αλλά για τα κέικ, όχι για την τέχνη».
«Ο στόχος είναι μεν τα γέλια, αλλά η πραγματική αποστολή είναι να το παίξεις», διευκρινίζει, υπενθυμίζοντας ότι η συνθήκη του να αφηγείται ένα άτομο ιστορίες μπροστά σε κοινό ανάγεται στις απαρχές του ανθρώπινου πολιτισμού και ενέχει σχεδόν τελετουργικές ιδιότητες.
«Μέσω των λέξεων, φέρνουμε τις ψυχές μας πιο κοντά, ψάχνουμε τον τρόπο να συνδεθούμε με τους γύρω μας». Παρατηρεί πόσο φυσική είναι αυτή η διαδικασία, στην ουσία. «Αυτό το οποίο συμβαίνει όταν βρίσκεσαι στη σκηνή είναι ότι συνδέεσαι με τον εαυτό σου, με την ανάσα σου. Μαθαίνεις να εμπιστεύεσαι το σώμα σου στο να ανακαλύπτει πράγματα. Νομίζω ότι αυτό έχει αλλάξει πλέον στον τρόπο που προσεγγίζω το stand up: έχω μάθει να εμπιστεύομαι την ανάσα μου».
Ακούγονται παράλογα, αλλά και τόσο λογικά όσα μου περιγράφει. Κάποιες φορές, όπως παραδέχεται στην κουβέντα μας, η εμπειρία του είναι τόσο έντονη που βιώνει ένα είδος παραισθήσεων. «Όταν ανάβουν οι προβολείς, το κοινό από κάτω μεταμορφώνεται σε μία μάζα κυρίως από σκιές, και έτσι το μυαλό συμπληρώνει την εικόνα αυτού που βλέπουν τα μάτια: έχει τύχει να δω έναν φίλο που είχε πεθάνει χρόνια πριν, τον άντρα που με ενέπνευσε να ξεκινήσω, ακόμη και τον εαυτό μου μεταμορφωμένο σε ηλικιωμένη γυναίκα να κάθεται στο πίσω μέρος της αίθουσας, γελώντας».
Αναφέρεται σε μία διαφορετική κατάσταση συνειδητότητας. «Δεν ξέρω αν είναι ίδιο με επήρεια ναρκωτικού, αλλά είναι απόλυτα νόμιμο».
***
ΙΝΦΟ
Tommedian – Tommy Tiernan
10 Απριλίου
Universe
