Οι 10 καλύτερες ταινίες για να δεις με €3 την Ημέρα Ελληνικού Κινηματογράφου

Σήμερα γιορτάζουμε την πρώτη Ημέρα Ελληνικού Κινηματογράφου, μία πανελλαδική δράση του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου κατά την οποία, για μία μέρα (26/3), όλα τα σινεμά της χώρας προβάλλουν εγχώριες ταινίες της πρόσφατης παραγωγής με γενική είσοδο €3.

Εμείς συγκεντρώσαμε τις καλύτερες ελληνικές ταινίες που μπορείς να ανακαλύψεις ή να ξαναδείς αυτή την Ημέρα Ελληνικού Κινηματογράφου σε αυτό το χαμηλό αντίτιμο. (Κυκλοφορεί και η Φόνισσα που επίσης συγκαταλέγω στις καλύτερες ελληνικές παραγωγής των τελευταίων ετών. Δεν τη συμπεριέλαβα γιατί με πάνω από 400.000 εισιτήρια δεν έχει ανάγκη προώθησης όπως κάποια από τα παρακάτω φιλμ).

Αυτές είναι οι καλύτερες επιλογές σου για την Ημέρα Ελληνικού Κινηματογράφου:

Αγία Έμυ

Το 2022, η Αγία Έμυ είχε έρθει πάνω στην ώρα για να ευλογήσει την πασχαλινή περίοδο με τον αναστοχασμό της γύρω από την πίστη, τον μυστικισμό, την πνευματικότητα, και τη σχέση τους με το σώμα μας και την ίαση. Και αν συμβαίνουν θαύματα απλά εμείς δεν έχουμε εκπαιδευτεί να τα αναγνωρίζουμε;

Η Αρασέλη Λαιμού που κέρδισε το Βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενης Σκηνοθέτριας ανέπτυσσε την ταινία επί οκτώ χρόνια, με το μεγαλύτερο μέρος του διαστήματος αυτού να αφιερώνεται στην έρευνα γύρω από την κοινότητα των Φιλιππινέζων. Μάλλον έτσι εξηγείται πως η ταινία της, στον βαθμό που μπορώ να αντιληφθώ από τη θέση μου, αποφεύγει τους εξωτικισμούς και την τουριστική ματιά.

Επίσης αντιστέκεται στην κατηγοριοποίηση. Είναι ένα αμάλγαμα ιστορίας ενηλικίωσης, μαγικού ρεαλισμού και body horror που δεν απαντά σε κάθε του ερώτηση, αλλά ξέρει ακριβώς τι να κάνει με την αγχώδη του, αποπροσανατολιστική αίσθηση που διατηρεί ως το τέλος. Τότε μόνο θα ανακουφιστεί η Έμυ και εμείς μαζί της, όταν επιβάλλεται επιτέλους στον χώρο της ανακοινώνοντας αθόρυβα ποια είναι.

Ήταν μεταξύ των καλύτερων και αγαπημένων μας ταινιών κατά τη σεζόν της.

Broadway

Το φιλμ του Χρήστου Μασσαλά έχει τη στόφα διεθνούς ταινίας κι ας είναι η ματιά του στραμμένη μονάχα στην Αθήνα. Ακολουθεί μία συμμορία πορτοφολάδων που κατοικούν σε ένα εγκαταλελειμμένο συγκρότημα ψυχαγωγίας, το Broadway, παρέα με μία μαϊμού και τον σκιώδη Κλειδαρά (Χρήστος Πολίτης). Εκεί θα βρει καταφύγιο η Νέλλη (Έλσα Λεκάκου), μία χορεύτρια που καταδιώκεται από τη μητέρα της, μετά την προτροπή του αρχηγού της συμμορίας, του Μάρκου (Στάθης Αποστόλου), αλλά δεν θα είναι η μόνη νέα προσθήκη στην ομάδα που θα προκαλέσει παρενέργειες στις δυναμικές της.`

Στο ξεχασμένο κτίριο έχει κρυφτεί και ο Jonas (Φοίβος Παπαδόπουλος), ένας μυστηριώδης χαρακτήρας με επικίνδυνους εχθρούς που χρειάζεται να μεταμφιεστεί σε Barbara για να μην τον ανακαλύψουν. Και εάν σε αυτή τη μεταμφίεση κρύβεται κάποια δική του ανακάλυψη;

Μία ανορθόδοξη οικογένεια από αυτές που φτιάχνουμε μόνοι μας, μία μυθοπλαστική τοποθεσία που θα ήθελες πολύ να μπορείς να επισκεφθείς, πρωτότυπη μουσική από τον οσκαρικό Gabriel Yared, νεο-νουάρ χιτσκοκικών πινελιών ντυμένο με τα πιο αστραφτερά κοστούμια, drag queens που καταφθάνουν την κατάλληλη στιγμή για να σε σώσουν μαζί με έναν αιφνίδιο Λάκη Γαβαλά, ένας καταπληκτικός Χρήστος Πολίτης σε ένα μικρό διάλειμμα από την απόσυρσή του από την υποκριτική, και Ελένη Φουρέιρα στο πιο οργανικό cameo.

Animal

Η Σοφία Εξάρχου του Park, νικήτρια πια του Χρυσού Αλέξανδρου στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης με το Animal – την πρώτη ελληνική ταινία που κερδίζει το βραβείο εδώ και 30 χρόνια – δουλεύει ξανά με τη Δήμητρα Βλαγκοπούλου και αποσπά μία σεισμική ερμηνεία που βραβεύτηκε και αυτή στη Θεσσαλονίκη, αλλά και νωρίτερα στο Φεστιβάλ του Λοκάρνο.

Η ηθοποιός υποδύεται την Κάλια, μία ανιματέρ σε ένα μεγάλο all-inclusive resort της Κρήτης, που ως καλλιτεχνική ηγέτρια της ομάδας της είναι υπεύθυνη για τις ιδέες που θα διασκεδάσουν τους κατά κύριο λόγο μεγαλύτερους σε ηλικία, σίγουρα πλουσιότερους από τους ανιματέρ, επισκέπτες του ξενοδοχείου, υπενθυμίζοντας διαρκώς στους συναδέλφους της να μην ξεχνούν να χαμογελάνε στους επισκέπτες.

Το καστ των πολύχρωμων χαρακτήρων του Animal έχει φτιάξει, θαρρείς, ένα καταφύγιο για τον μικρό του θίασο – μπάνιο στη θάλασσα το μεσημέρι που ξυπνούν, χορός για τη δουλειά, πάρτι γενεθλίων το βράδυ – όμως σε μία από τις πιο σπαρακτικές σεκάνς της ταινίας, ένα show παντομίμας με οπτικά τρικ για το κοινό τους, ο θίασος μοιάζει πια περισσότερο με τσίρκο. Οι επισκέπτες χτυπούν το ντέφι, οι αρκούδες χορεύουν. Μαριονέτες του συστήματος, υποχρεωμένοι να αποδίδουν στο περφόρμανς τους, ξανά και ξανά, αδιάκοπα κάθε βράδυ.

ΑΚΟΕ/ΑΜΦΙ: Η Ιστορία Μιας Επανάστασης (*Να Κοιμάμαι στο Στήθος του…)

Ελλάδα, 1977. Ένα σχέδιο νόμου ενώνει μια ομάδα από ομοφυλόφιλους και τρανς άτομα. Σε μια ιστορική εκδήλωση γεννιέται το πρώτο ελληνικό ΛΟΑΤΚΙ κίνημα. Μέχρι το 1990, το ΑΚΟΕ και το περιοδικό του, το Αμφί, θα επηρέαζαν τον τρόπο που η ελληνική κοινωνία αντιμετωπίζει τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα, αλλά και τα ίδια τα άτομα τον εαυτό τους.

Το ντοκιμαντέρ του Ιωσήφ Βαρδάκη χρονογραφεί την ιστορία του ΑΚΟΕ, κουβαλώντας το βάρος της πρώτης ταινίας στην ελληνική φιλμογραφία που τεκμηριώνει τη στιγμή μίας επανάστασης που έκανε ορατή τη ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα της εποχής, πηγαίνοντας κόντρο στους ρατσιστικούς νόμους, την καταχρηστική δράση της αστυνομίας και τον συντηρητισμό.

Πρόστιμο

Το Πρόστιμο γυρίστηκε σε 40 μέρες στα Νότια Προάστια, ακολουθώντας την απεγνωσμένη διαδρομή ενός ντελιβερά κάνναβης (Βαγγέλης Ευαγγελινός) που αναγκάζεται να καταφύγει στο σπίτι της αδερφής του για να κρυφτεί, όμως εκεί γνωρίζει έναν ακόμα πιο επικίνδυνο διάβολο: Τον αρραβωνιαστικό της, Πέτρο (Στάθης Σταμουλακάτος), ο οποίος σταδιακά τον βάζει σε δουλειές του τοπικού υποκόσμου χωρίς να αναλογιστεί αν ο άνθρωπος θέλει μια τέτοια ζωή, ή αν είναι φτιαγμένος για αυτή.

Πίσω το 2021, ο Φωκίων Μπόγρης που δημιούργησε την ταινία (δεύτερη μετά την Κάθαρση που είχε κυκλοφορήσει το 2009), είχε κάνει πανηγυρικό ποδαρικό στα θερινά σινεμά εκείνης της χρονιάς, με μπόλικα εισιτήρια και sold out προβολές. Η σύγκριση με τη Μπαλάντα της Τρύπιας Καρδιάς του Γιάννη Οικονομίδη ήταν αναμενόμενη τότε μιας που οι ταινίες μοιράζονταν μέρος του καστ, όμως η μόνη τους πραγματική ομοιότητα είναι πως οι δύο δημιουργοί ξέρουν πώς να κάνουν cast τις ιδανικές “φάτσες” για τα σύμπαντά τους.

Το Πρόστιμο έχει τη δική του δυναμική, βασισμένη στην κανονικότητα ανθρώπων που προσπαθούν να κρατηθούν στην επιφάνεια για να πάρουν ανάσα, και στις πολύ καλά κουρδισμένες με το περιβάλλον τους ερμηνείες.

Μήλα

Το σκηνοθετικό ντεμπούτο μεγάλου μήκους του Χρήστου Νίκου, πρώην βοηθό σκηνοθέτη του Γιώργου Λάνθιμου στον Κυνόδοντα και του Richard Linklater στο Before Midnight, είναι ένα σουρεαλιστικό φιλμ που απεικονίζει τη συνθήκη μίας αναπάντεχης επιδημίας. Η ασθένεια προκαλεί ξαφνική αμνησία στους ανθρώπους, με κέντρο της βρίσκεται τον Άρη Σερβετάλη σε μία από τις καλύτερες ερμηνείες του ελληνικού κινηματογράφου τα τελευταία χρόνια.

Ο 40χρονος άνδρας που υποδύεται ακολουθεί ένα ειδικά σχεδιασμένο πρόγραμμα αποκατάστασης για τους αμνησιακούς, όπου καλείται να εκτελέσει τις ηχογραφημένες καθημερινές αποστολές των γιατρών του και, μετά την ολοκλήρωση κάθε αποστολής, να βγάζει μία polaroid ως αποδεικτικό στοιχείο. Το worldbuilding δεν ανήκει μονάχα στη μυθοπλασία φαντασίας και έτσι ο δημιουργός στήνει εδώ έναν χειροπιαστό δυστοπικό κόσμο γύρω από τον χαρακτήρα του ηθοποιού που δεν χρησιμοποιεί την επιδημία ως πρωταγωνιστικό στοιχείο, αλλά ως αφορμή για να μιλήσει κανείς για την ανθρώπινη ταυτότητα.

Το φιλμ άνοιξε τον δρόμο του Νίκου στο εξωτερικό μετά την πρεμιέρα του στο Φεστιβάλ του Τορόντο και την υποστήριξή του από την Cate Blanchett, με το Fingernails να ακολουθεί.

Πίσω από τις Θημωνιές

Το πιο σημαντικό σκηνοθετικό ντεμπούτο της περσινής χρονιάς για την Ελλάδα. Το Πίσω από τις Θημωνιές της Ασημίνας Προέδρου απέσπασε έξι βραβεία στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, ανάμεσά τους το βραβείο FIPRESCI για Ελληνική Πρεμιέρα και το βραβείο της Πανελλήνιας Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου. Δεν έχει την αμηχανία και την υπόσχεση μίας πρωτοεμφανιζόμενης δημιουργού αλλά τη στιβαρότητα μίας πανέτοιμης σκηνοθέτριας.

Οι Θημωνιές ξεκινούν με το ξέβρασμα δύο πτωμάτων σε μία βορειοελλαδίτικη επαρχία του 2015 πλάι σε παιδιά που παίζουν, κατά την υποδοχή του μεγαλύτερου προσφυγικού κύματος που έχει δει ποτέ η χώρα. Εκεί ένας οικογενειάρχης που υποδύεται ο Στάθης Σταμουλακάτος μεταφέρει μετανάστες με τη βάρκα του έναντι αμοιβής, μέχρι που ένα τραγικό γεγονός θα φέρει τα πάνω-κάτω στη ζωή τη δική του και της οικογένειάς του που αποτελείται από μία βαθιά θρησκευόμενη σύζυγο και μία κόρη που θέλει να επαναστατήσει.

Αν διαλέξεις την προβολή της ταινίας στον Γαλαξία, θα προηγηθεί το μικρού μήκους AirHostess-737 του Θανάση Νεοφώτιστου. Η ταινία έχει βρεθεί σε 60 φεστιβάλ όλου του κόσμου, με διακρίσεις μεταξύ άλλων στο 47ο Φεστιβάλ του Τορόντο, μία υποψηφιότητα στα Ευρωπαϊκά Βραβεία του 2023, τη συμμετοχή στο 44ο Φεστιβάλ Sundance, και ένα βραβείο στο 45ο Φεστιβάλ του Clermont-Ferrand. Η πρωταγωνίστρια του φιλμ Λένα Παπαληγούρα έχει κερδίσει επτά βραβεία καλύτερης ερμηνείας σε ταινία μικρού μήκους, μεταξύ αυτών στα φεστιβάλ του Sundance, του Clermont-Ferrand και στις Νύχτες Πρεμιέρας.

Digger

Μετά από μία αισθητή παρουσία ετών στις ταινίες μικρού μήκους, ο Τζώρτζης Γρηγοράκης σκηνοθετεί την πρώτη ταινία μεγάλου μήκους του και συνθέτει μία μεγαλόπρεπη, ευαίσθητη τραγικωμωδία όπου ένας πατέρας, ένας γιος και η φύση γύρω τους, μάχονται. Μάχονται για τις ρίζες τους, κυριολεκτικές και μεταφορικές, μάχονται για να βρουν κοινό έδαφος, μάχονται μέσα στη συναισθηματική και σωματική φθορά τους για να καταλάβουν την αλήθεια τους και, αν τα καταφέρουν, να τη μοιραστούν.

Η συνάντησή τους γίνεται τρυφερή και συγκρουσιακή ταυτόχρονα, με τους δύο πεισμωμένους άνδρες να ανταγωνίζονται για τη γη και τη γυναίκα που έχασαν, όσο ο Γιώργος Καρβέλας φωτογραφίζει το φυλλοβόλο δάσος της Χαλκιδικής που τους φιλοξενεί όπως ένα πεδίο μάχης μεταξύ της ανθρωπότητας και της φύσης, της παράδοσης και μίας υποθετικής προόδου που ξεριζώνει τα πάντα. Μέχρι την τελευταία σεκάνς, ο Γρηγοράκης θα έχει επαναπροσδιορίσει την αρρενωπότητα όπως είχαμε εντοπίσει σε συζήτησή μας στο POP για τις Δύσκολες Ώρες εκείνη τη χρονιά, και το Digger θα έχει γίνει μία σύγχρονη παραβολή για τον άνθρωπο, τη φύση και τη μηχανή.

Η ταινία σάρωσε στα βραβεία Ίρις, τα ελληνικά Όσκαρ, φεύγοντας από την απονομή με 10 βραβεία, κέρδισε επίσης το βραβείο Art Cinema στο Panorama της Berlinale, και έκανε σημαντική καριέρα στο ελληνικό box office ως arthouse επιτυχία.

Black Stone

Μία αυθεντική τραγικό-κωμωδία που παριστάνει μία αληθινή ιστορία πατώντας πάνω στην πραγματική ζωή και την καθημερινότητα της ελληνικής οικογένειας.

Η ιστορία, λοιπόν, ξεκινά όταν δύο κινηματογραφιστές, με αφορμή ένα ντοκιμαντέρ για τους υπαλλήλους «φαντάσματα» του Δημοσίου, πέφτουν τυχαία πάνω στη Χαρούλα (Ελένη Κοκκίδου), μία απελπισμένη, υπερπροστατευτική Ελληνίδα μάνα που αναζητά τον εξαφανισμένο επί δύο ημέρες δημόσιο υπάλληλο, γιο της (Πάνος – Αχιλλέας Χαρίσκος).

Όταν το όνομα του Πάνου συνδέεται με μία απάτη και μία αλλοδαπή γυναίκα συνεργό, η Χαρούλα ξεκινάει μαζί με τον άλλο, νεότερο, ανάπηρο γιο της (Λευτέρης – Julio Κατσής) και την βοήθεια ενός πρόθυμου Αφροέλληνα ταξιτζή (Μιχάλης – Νέγρος του Μοριά) να τον βρει και να τον φέρει πίσω. Θα αντέξει όμως την πραγματικότητα όταν έρθει αντιμέτωπη με το ποιος είναι στ’ αλήθεια ο γιος της και τι τον ανάγκασε να εγκαταλείψει την οικογενειακή φωλιά;

Η ταινία που έκανε την πρεμιέρα της το 2022 στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης σχολιάζει με χιούμορ αλλά και αιχμή την άρρηκτη σχέση της Ελληνίδας μάνας με τα παιδιά της, που μοιραία εξελίσσεται σε μία δυσλειτουργική εξίσωση με μοναδικό σκοπό την ανθρώπινη επιβίωση, αλλά και τα διαφορετικά brands ρατσισμού που μπορεί να αντιμετωπίζει ένας μη λευκός Έλληνας στη χώρα του. Σε μία κοινωνία που συνεχώς αλλάζει, η ρήξη του παλιού με το καινούργιο είναι αναπόφευκτη.

Η Βασίλισσα της Νέας Υόρκης

Από τα τέλη της δεκαετίας του ’60 έως τα μέσα της δεκαετίας του ’80, στη διαβόητη περιοχή της Times Square, η εκκεντρική, ελληνικής καταγωγής Chelly Wilson, γνωστή και ως Deuce, είχε χτίσει μία αυτοκρατορία του πορνό κινηματογράφου και τη φήμη μιας από τις πιο έξυπνες και χαρισματικές φιγούρες στη σκηνή του.

Με ένα τσιγάρο στο χέρι και σακούλες με λεφτά κρυμμένες στη γωνία, η Chelly Wilson είχε κάνει το διαμέρισμά της ένα καταφύγιο πάνω από το θρυλικό all-male Adonis Theatre, προσκαλώντας εκεί μία ομάδα συνεργατών, διασκεδαστών και συναδέλφων παικτών πόκερ, με τις ερωμένες της να συνυπάρχουν πάντα στον χώρο και τα εγγόνια της κάτω από τα πόδια τους. Λίγοι ωστόσο από τον κύκλο της γνώριζαν τους κινδύνους που είχε πάρει για να φτάσει εκεί.

Το Queen of the Deuce της Βάλερι Κοντάκος αποκαλύπτει την προέλευση της Chelly ως επιχειρηματία που έσπασε τα ταμπού, χαρτογραφώντας τα οδυνηρά γεγονότα που οδήγησαν στην αναχώρησή της από την Ευρώπη την παραμονή του πολέμου, και τις ασυνήθιστες τροχιές των αμερικανικών επιχειρηματικών εγχειρημάτων και της προσωπικής της ζωής, μέσα από διηγήσεις συγγενών, φίλων και ανθρώπων που είχαν την τύχη να τη γνωρίσουν, αλλά και την τέχνη του animation.

Με την άνοδο του φεμινισμού, τη σεξουαλική επανάσταση και την ομοφυλοφιλική υπερηφάνεια στο πλαίσιο, το Queen of the Deuce είναι μία εναλλακτική προσέγγιση της πολιτιστικής ιστορίας όπως φαίνεται μέσα από την ενδυναμωτική ιστορία επιβίωσης της Chelly Wilson. Τεχνικά το φιλμ δεν φέρει τίποτε νέο ως πρόταση, όμως με τέτοια πρωταγωνίστρια εν τέλει δεν χρειάζεσαι πολλά.